Νίκος Χαρδαλιάς - Συνέντευξη: Πώς θα πάρουμε πίσω τις ζωές μας

Αυτή τη συνέντευξη με τον Νίκο Χαρδαλιά την σκεφτόμουν καιρό, όχι μόνο σαν μητέρα φοιτητή που σπουδάζει στο εξωτερικό και ανησυχεί αλλά και σαν πολίτης του κόσμου που είδε μέσα σε μια στιγμή να ανατρέπονται τα δεδομένα της ζωής του, να αλλάζουν οι προτεραιότητές του. Κάθε απόγευμα στις 6 το σταθερό πια «ραντεβού» της ελληνικής κοινωνίας με τον καθηγητή Σωτήρη Τσιόδρα και τον υφυπουργό Πολιτικής Προστασίας και Διαχείρισης Κρίσεων Νίκο Χαρδαλιά μάς δημιουργεί ένα ανακουφιστικό αίσθημα ασφάλειας που τόσο έχουμε ανάγκη σε αυτή την κρίσιμη περίσταση. Είναι ο συνδυασμός ειλικρινούς ενημέρωσης με την επιστημονική αλλά συμπονετική ματιά του καθηγητή και την ψύχραιμη αλλά αποφασιστική τοποθέτηση του υφυπουργού από την άλλη, που μας υπενθυμίζουν ότι τις δύσκολες στιγμές, όπως αυτή της πανδημίας του κορωνοϊού, μπορούμε να τις ξεπεράσουμε αν βρεθούμε όλοι μαζί ενωμένοι, με κοινή θέληση, υπευθυνότητα και ομοψυχία.

[[{"fid":"769037","view_mode":"default","fields":{"alt":"Νίκος Χαρδαλιάς","class":"media-element file-default","data-delta":"1","format":"default","alignment":"","field_file_image_alt_text[und][0][value]":"Νίκος Χαρδαλιάς","field_file_image_title_text[und][0][value]":"Συνέντευξη του Νίκου Χαρδαλιά για τη διαχείριση της κρίσης του κορωνοϊού στην ATHENS VOICE","field_text[und][0][value]":"© ΑΠΕ-ΜΠΕ/ΑΠΟΣΤΟΛΗΣ ΝΤΟΜΑΛΗΣ"},"type":"media","field_deltas":{"1":{"alt":"Νίκος Χαρδαλιάς","class":"media-element file-default","data-delta":"1","format":"default","alignment":"","field_file_image_alt_text[und][0][value]":"Νίκος Χαρδαλιάς","field_file_image_title_text[und][0][value]":"Συνέντευξη του Νίκου Χαρδαλιά για τη διαχείριση της κρίσης του κορωνοϊού στην ATHENS VOICE","field_text[und][0][value]":"© ΑΠΕ-ΜΠΕ/ΑΠΟΣΤΟΛΗΣ ΝΤΟΜΑΛΗΣ"}},"link_text":null,"attributes":{"alt":"Νίκος Χαρδαλιάς","title":"Συνέντευξη του Νίκου Χαρδαλιά για τη διαχείριση της κρίσης του κορωνοϊού στην ATHENS VOICE","class":"media-element file-default","data-delta":"1"}}]]

Πώς είναι η καθημερινότητά σας τώρα που έχουν αυξηθεί σε τόσο μεγάλο βαθμό οι ευθύνες σας; Θέλετε να μας περιγράψετε μια συνηθισμένη μέρα σας; 
Αγχωτική, όπως όλων μας. Γιατί είτε βρισκόμαστε στην πρώτη γραμμή είτε μένουμε σπίτι, όλοι μας ανησυχούμε για το μέλλον, για το πώς θα εξελιχθούν τα πράγματα. Τις τελευταίες εβδομάδες, σταθερούς άξονες της καθημερινότητας αποτελούν οι πρωινές τηλεδιασκέψεις και η επικοινωνία με όλους τους εμπλεκόμενους στην προσπάθεια περιορισμού του κορωνοϊού, η απογευματινή ενημέρωση στο πλευρό του καθηγητή κ. Τσιόδρα, του εξαιρετικού αυτού ανθρώπου, οι εντατικοί ρυθμοί δουλειάς με μέτωπα σε όλη τη χώρα.  

Μπορείτε να μας περιγράψετε τα συναισθήματά σας την ημέρα που πάρθηκε η απόφαση να εφαρμοστούν όλα αυτά τα σκληρά μέτρα; Ποιο ήταν το έναυσμα να τα πάρετε τόσο νωρίς;
Από πολύ νωρίς είχαμε αναπτύξει ένα ξεκάθαρο σχέδιο και είχαμε προετοιμαστεί για την εφαρμογή του. Ήδη από τον Ιανουάριο, πολύ πριν ο κορωνοϊός φτάσει στην Ευρώπη, είχαμε αρχίσει να προετοιμαζόμαστε για ένα τέτοιο ενδεχόμενο, με εντολή του πρωθυπουργού, και τον Φεβρουάριο υπήρχε ήδη εγκεκριμένο σχέδιο δράσης. Είναι γεγονός ότι η ελληνική κυβέρνηση πήρε δύσκολες αποφάσεις. Προχώρησε σε κλείσιμο των σχολείων και των καταστημάτων, αλλά και σε περιορισμό της μετακίνησης πολιτών κατά τις πρώτες φάσεις της πανδημίας, πολύ νωρίτερα σε σχέση με άλλες χώρες. Στόχος ήταν να αποφύγουμε μια απότομη εξάπλωση του ιού και τα μέχρι στιγμής δεδομένα δείχνουν ότι αυτή η απόφαση ήταν στη σωστή κατεύθυνση. 

[[{"fid":"769038","view_mode":"default","fields":{"alt":"Νίκος Χαρδαλιάς","class":"media-element file-default","data-delta":"2","format":"default","alignment":"","field_file_image_alt_text[und][0][value]":"Νίκος Χαρδαλιάς","field_file_image_title_text[und][0][value]":"Συνέντευξη του Νίκου Χαρδαλιά για τη διαχείριση της κρίσης του κορωνοϊού στην ATHENS VOICE","field_text[und][0][value]":"© EUROKINISSI/ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΟΝΤΑΡΙΝΗΣ"},"type":"media","field_deltas":{"2":{"alt":"Νίκος Χαρδαλιάς","class":"media-element file-default","data-delta":"2","format":"default","alignment":"","field_file_image_alt_text[und][0][value]":"Νίκος Χαρδαλιάς","field_file_image_title_text[und][0][value]":"Συνέντευξη του Νίκου Χαρδαλιά για τη διαχείριση της κρίσης του κορωνοϊού στην ATHENS VOICE","field_text[und][0][value]":"© EUROKINISSI/ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΟΝΤΑΡΙΝΗΣ"}},"link_text":null,"attributes":{"alt":"Νίκος Χαρδαλιάς","title":"Συνέντευξη του Νίκου Χαρδαλιά για τη διαχείριση της κρίσης του κορωνοϊού στην ATHENS VOICE","class":"media-element file-default","data-delta":"2"}}]]

Ποιο είναι κατά την άποψή σας το μεγαλύτερο πρόβλημα που αντιμετωπίζουμε στην υπόθεση αυτή της καραντίνας και των εξαιρετικών μέτρων;
Με δεδομένο ότι μου ζητάτε να επιλέξω ένα, θα σας απαντήσω το άγχος και η αβεβαιότητα που δημιουργεί σε όλους μας αυτή η πρωτόγνωρη κατάσταση και αυτό γιατί η συγκεκριμένη δυσκολία είναι κοινή για όλους μας. Κανείς μας δεν ξέρει πώς θα εξελιχθεί η επόμενη ημέρα και είναι λογικό αυτό να επηρεάζει την ψυχολογία μας. Θα ήθελα, όμως, να διευκρινίσω ότι η επιλογή μου δεν συνεπάγεται ότι δεν υπάρχουν συμπολίτες μας που δεν καλούνται να αντιμετωπίσουν πολύ σημαντικότερα ζητήματα. 

Γενικά, μέχρι τώρα, ανταποκρίνεται η κοινωνία στη κρισιμότητα της κατάστασης;
Η συντριπτική πλειοψηφία των συμπολιτών μας αντιλαμβάνεται και την αναγκαιότητα και τη χρησιμότητα των μέτρων και τα τηρεί. Η κοινή προσπάθειά όλων αυτών των αφανών ηρώων είναι που μας έχει επιτρέψει να καταφέρουμε ό,τι έχουμε καταφέρει μέχρι στιγμής. Δεν πρέπει, όμως, σε καμία περίπτωση να εφησυχάζουμε. Το αποτέλεσμα είναι ακόμα ευμετάβλητο και τα πάντα μπορούν να αλλάξουν πολύ γρήγορα. Για αυτό και πρέπει να συνεχίσουμε να προσπαθούμε κάθε μέρα με το ίδιο πείσμα, με την ίδια αποφασιστικότητα. Συνεχίζουμε να μένουμε σπίτι. Βγαίνουμε νικητές. 

Υπήρξε καμιά στιγμή που φοβηθήκατε ότι η κατάσταση μπορεί να ξεφύγει από τον έλεγχο;
Θα ήθελα να σας υπενθυμίσω ότι τίποτα δεν έχει κριθεί ακόμα! Είναι πολύ νωρίς για να πούμε ότι έχουμε διαφύγει τον κίνδυνο. Ό,τι έχουμε καταφέρει μέχρι στιγμής μπορεί πολύ εύκολα να ανατραπεί, αν δεν παραμείνουμε συνεπείς στην προσπάθειά μας. Η αντιμετώπιση αυτής της πανδημίας είναι ουσιαστικά μια «άσκηση» υπομονής και επιμονής. Δεν τρέχουμε κατοστάρι, αλλά μαραθώνιο. Και η καλή εκκίνηση δεν προδικάζει σε καμία περίπτωση το τελικό αποτέλεσμα. Ακόμα έχουμε αρκετά χιλιόμετρα για να περάσουμε τη γραμμή του τερματισμού. Το σημαντικό είναι να επικεντρωνόμαστε κάθε φορά στο επόμενο χιλιόμετρο, στην επόμενη ημέρα μέχρι να διανύσουμε όλη την απόσταση. Γιατί μόνο έτσι θα πετύχουμε το στόχο μας, μόνο έτσι θα σπάσουμε την αλυσίδα μετάδοσης του ιού και θα πάρουμε πίσω τις ζωές μας. 

[[{"fid":"769047","view_mode":"default","fields":{"format":"default","alignment":"","field_file_image_alt_text[und][0][value]":"Νίκος Χαρδαλιάς","field_file_image_title_text[und][0][value]":false,"field_text[und][0][value]":""},"type":"media","field_deltas":{"6":{"format":"default","alignment":"","field_file_image_alt_text[und][0][value]":"Νίκος Χαρδαλιάς","field_file_image_title_text[und][0][value]":false,"field_text[und][0][value]":""}},"link_text":null,"attributes":{"alt":"Νίκος Χαρδαλιάς","class":"media-element file-default","data-delta":"6"}}]]

Κάνατε κάποια λάθη μέχρι τώρα;
Αυτή τη στιγμή, η προσπάθεια αντιμετώπισης της πανδημίας βρίσκεται σε εξέλιξη, με αποτέλεσμα να επικεντρώνουμε την προσοχή μας και όλες μας τις προσπάθειες στα επόμενα βήματα, σε αυτό που πρέπει να γίνει. Η ώρα να αξιολογήσουμε την προσπάθειά μας θα έρθει αφού τελειώσει η υγειονομική κρίση, γιατί μόνο τότε θα είμαστε σε θέση να γνωρίζουμε πώς κάθε επιλογή, πώς κάθε απόφαση επηρέασε το τελικό αποτέλεσμα. 

O υφυπουργός Πολιτικής Προστασίας, Νίκος Χαρδαλιάς, στην προσωπική του ζωή είναι τόσο αυστηρός όσο και στην οθόνη της τηλεόρασης;
Αυτό που κάποιοι ερμηνεύουν ως αυστηρότητα είναι έκφραση ευθύνης. Καταβάλλουμε όλοι μαζί μια τεράστια προσπάθεια, μια προσπάθεια που φαίνεται να αποδίδει. Θεωρώ χρέος μου να την προστατεύσω, γιατί η αβλεψία, οι λάθος επιλογές ελάχιστων συμπολιτών μας, θέτουν σε κίνδυνο την προσπάθεια που καταβάλλει μια ολόκληρη χώρα. Και αυτό δεν το θεωρώ ούτε πρέπον ούτε δίκαιο και, πιστέψτε με, το βάρος της ευθύνης είναι μεγάλο. 

Τρέφω απέραντο σεβασμό και ευγνωμοσύνη για τη μοναδική προσπάθεια που κάνει η συντριπτική πλειοψηφία της ελληνικής κοινωνίας

Σας κατηγόρησαν πάντως κάποιοι ότι παίζετε το ρολό του παιδονόμου, ότι «μαλώνετε» τον ελληνικό λαό. Τι τους απαντάτε;​
Αστειότητες. Τρέφω απέραντο σεβασμό και ευγνωμοσύνη για τη μοναδική προσπάθεια που κάνει η συντριπτική πλειοψηφία της ελληνικής κοινωνίας. Αρνούμαι την ίδια στιγμή να αποδεχθώ τους ελάχιστους «πονηρούς», κοινωνικά ανεύθυνους, που με τη στάση τους θέτουν σε κίνδυνο την εθνική προσπάθεια. Σ’ αυτούς απευθύνονται οι προειδοποιήσεις και οι συστάσεις και μόνο.   

Πώς είναι η συνεργασία με τον Σωτήρη Τσιόδρα;
Είναι πραγματικά τιμή μου να συνεργάζομαι με τον κ. Τσιόδρα, που πέρα από εξαίρετος επιστήμονας είναι και ένας υπέροχος άνθρωπος, ένας μοναδικός Έλληνας. Θα ήθελα πραγματικά να τον γνωρίσω κάτω από λιγότερο δύσκολες συνθήκες, αλλά μερικές φορές η κρίση φέρνει κοντά τους ανθρώπους και τους δένει σε σχέσεις ζωής. Όταν όλα περάσουν είμαι σίγουρος ότι η μεταξύ μας σχέση θα γίνει ακόμα πιο δυνατή, μια και θα έχει σμιλευθεί κάτω από τόσο δύσκολες συνθήκες. 

[[{"fid":"769041","view_mode":"default","fields":{"alt":"Σωτήρης Τσιόδρας-Νίκος Χαρδαλιάς ","class":"media-element file-default","data-delta":"3","format":"default","alignment":"","field_file_image_alt_text[und][0][value]":"Σωτήρης Τσιόδρας-Νίκος Χαρδαλιάς ","field_file_image_title_text[und][0][value]":"Συνέντευξη του Νίκου Χαρδαλιά για τη διαχείριση της κρίσης του κορωνοϊού στην ATHENS VOICE","field_text[und][0][value]":"© EUROKINISSI/POOL ΑΠΕ-ΜΠΕ/ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΒΛΑΧΟΣ"},"type":"media","field_deltas":{"3":{"alt":"Σωτήρης Τσιόδρας-Νίκος Χαρδαλιάς ","class":"media-element file-default","data-delta":"3","format":"default","alignment":"","field_file_image_alt_text[und][0][value]":"Σωτήρης Τσιόδρας-Νίκος Χαρδαλιάς ","field_file_image_title_text[und][0][value]":"Συνέντευξη του Νίκου Χαρδαλιά για τη διαχείριση της κρίσης του κορωνοϊού στην ATHENS VOICE","field_text[und][0][value]":"© EUROKINISSI/POOL ΑΠΕ-ΜΠΕ/ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΒΛΑΧΟΣ"}},"link_text":null,"attributes":{"alt":"Σωτήρης Τσιόδρας-Νίκος Χαρδαλιάς ","title":"Συνέντευξη του Νίκου Χαρδαλιά για τη διαχείριση της κρίσης του κορωνοϊού στην ATHENS VOICE","class":"media-element file-default","data-delta":"3"}}]]

Πολλά από τα παιδιά που σπουδάζουν στο εξωτερικό δεν είχαν την ευχέρεια να επαναπατριστούν, όταν ήταν ανοιχτά τα αεροδρόμια, γιατί οι σχολές τους δεν είχαν κλείσει και εκκρεμούσαν διδακτορικά και μεταπτυχιακά που δεν μπορούσαν να αφήσουν στη μέση. Τώρα έχει εφαρμοστεί το μέτρο της γενικής απαγόρευσης πτήσεων. Θα υπάρξουν εξαιρέσεις; Πότε θα μπορέσουμε να δούμε ξανά τα παιδιά μας που φοιτούν στο εξωτερικό;
Επιτρέψτε μου να διευκρινίσω κάτι, δεν έχει εφαρμοστεί γενική απαγόρευση πτήσεων, έχουν διακοπεί οι τακτικές πτήσεις από και προς ορισμένες χώρες. Ισχύει ότι η επιστροφή στην πατρίδα για όσους βρίσκονται σε αυτές τις χώρες δεν είναι εύκολη αυτή τη στιγμή. Από την άλλη, όμως, ο αριθμός των Ελλήνων που επιθυμούν να επαναπατριστούν είναι μεγάλος και δεν γίνεται να επιστρέψουν όλοι ταυτόχρονα. Για αυτό και αποφασίστηκε να δοθεί προτεραιότητα σε εκείνους τους συμπολίτες μας που βρίσκονται σε μεγαλύτερη ανάγκη. Έτσι, στην παρούσα φάση, επαναπατρίζονται όσοι χρήζουν περίθαλψης η οποία δεν μπορεί να τους παρασχεθεί στον τόπο που βρίσκονται, όσοι δεν έχουν πού να μείνουν και όσοι έχουν εγκλωβιστεί από πτήσεις transit. 

[[{"fid":"769043","view_mode":"default","fields":{"alt":"Νίκος Χαρδαλιάς","class":"media-element file-default","data-delta":"5","format":"default","alignment":"","field_file_image_alt_text[und][0][value]":"Νίκος Χαρδαλιάς","field_file_image_title_text[und][0][value]":"Συνέντευξη του Νίκου Χαρδαλιά για τη διαχείριση της κρίσης του κορωνοϊού στην ATHENS VOICE","field_text[und][0][value]":"© EUROKINISSI/ΣΩΤΗΡΗΣ ΔΗΜΗΤΡΟΠΟΥΛΟΣ"},"type":"media","field_deltas":{"5":{"alt":"Νίκος Χαρδαλιάς","class":"media-element file-default","data-delta":"5","format":"default","alignment":"","field_file_image_alt_text[und][0][value]":"Νίκος Χαρδαλιάς","field_file_image_title_text[und][0][value]":"Συνέντευξη του Νίκου Χαρδαλιά για τη διαχείριση της κρίσης του κορωνοϊού στην ATHENS VOICE","field_text[und][0][value]":"© EUROKINISSI/ΣΩΤΗΡΗΣ ΔΗΜΗΤΡΟΠΟΥΛΟΣ"}},"link_text":null,"attributes":{"alt":"Νίκος Χαρδαλιάς","title":"Συνέντευξη του Νίκου Χαρδαλιά για τη διαχείριση της κρίσης του κορωνοϊού στην ATHENS VOICE","class":"media-element file-default","data-delta":"5"}}]]

Το πότε ακριβώς θα αρθούν οι υφιστάμενοι περιορισμοί στις πτήσεις, είναι κάτι που δεν το γνωρίζουμε αυτή τη στιγμή καθώς θα εξαρτηθεί από την πορεία της πανδημίας στη χώρα μας αλλά και στις άλλες χώρες. Το σίγουρο είναι ότι ο σχεδιασμός μας και σε αυτόν τον τομέα επαναξιολογείται σε τακτά χρονικά διαστήματα, σύμφωνα πάντα και με τα νέα δεδομένα που προκύπτουν. Καταλαβαίνω απόλυτα και τη λαχτάρα και την αγωνία όλων των γονιών που τα παιδιά τους βρίσκονται στο εξωτερικό, αλλά αυτή τη στιγμή δεν είναι δυνατό να επιστρέψουν όλοι πίσω. Πρέπει να κάνουμε όλοι λίγο υπομονή, δεν θα αργήσει η μέρα που όλοι θα βρεθούμε ξανά. 

Πολλοί λένε ότι θα υπάρξει κι άλλη παράταση των μέτρων απαγόρευσης μέχρι το καλοκαίρι, αληθεύει;
Σε καθημερινή βάση αξιολογούμε τις εξελίξεις και προσαρμόζουμε τον σχεδιασμό μας στα νέα δεδομένα. Οι εξελίξεις υπαγορεύουν τις όποιες αποφάσεις μας. Ως εκ τούτου, αυτή τη στιγμή είναι πρόωρο να συζητήσουμε τι θα συμβεί μετά τις 27 Απριλίου, καθώς δεν έχουμε τα απαραίτητα δεδομένα. Ας επικεντρώσουμε, λοιπόν, την προσοχή μας στο τι θα γίνει μέχρι τότε, γιατί αυτό θα καθορίσει σε μεγάλο βαθμό, εξάλλου, και τις μετέπειτα εξελίξεις. 

Οι επιπτώσεις του νέου τρόπου ζωής που βιώνουμε σε επίπεδο οικονομικό, συναισθηματικό, ψυχολογικό, προστασίας ατομικών δικαιωμάτων και προσωπικών δεδομένων είναι οπωσδήποτε καινοφανείς. Πώς θα καταφέρουμε να πάμε γρήγορα και αποτελεσματικά προς την εξομάλυνσή τους;
Τα μέτρα που λάβαμε έχουν επηρεάσει τον τρόπο ζωής μας, έχουν αλλάξει την καθημερινότητα όλων μας. Κανείς δεν το αμφισβητεί αυτό. Δεν πρέπει, όμως, να ξεχνάμε ότι πρόκειται για προσωρινά μέτρα που στόχο έχουν την αντιμετώπιση της πανδημίας. Δεν θα διαρκέσουν για πάντα, θα εκπληρώσουν την αποστολή τους και θα αρθούν. 
Είναι πολύ πιθανό ότι αυτή η πανδημία θα αποτελέσει τομή στις ζωές όλων μας, αλλά το σε ποια κατεύθυνση και σε τι βαθμό θα έχει αλλάξει η ζωή μας όταν κοπάσει η καταιγίδα είναι κάτι που μένει να το ανακαλύψουμε. Προσωπικά πιστεύω ότι η επόμενη μέρα θα μας βρει πιο δυνατούς και έτοιμους να αντιμετωπίσουμε τα όποια νέα δεδομένα με τον καλύτερο δυνατό τρόπο.

Να συμπεράνω ότι φαντάζεστε την επόμενη μέρα μετά την κρίση της αντιμετώπισης του κορωνοϊού, με αισιοδοξία;
Για να είμαι ειλικρινής, αυτή τη στιγμή φαντάζομαι μόνο την επόμενη ημέρα της προσπάθειας. Γιατί για να μπορέσουμε να αντικρίσουμε το αύριο με αισιοδοξία, πρέπει να κερδίσουμε το στοίχημα, να βγούμε νικητές στην αναμέτρηση αυτή. Και αυτό απαιτεί πειθαρχία, αποφασιστικότητα και προσήλωση στον στόχο από όλους μας. 

Κάνουμε μια προσπάθεια από την οποία δεν περισσεύει κανείς. Είμαστε όλοι απαραίτητοι για να σπάσει η αλυσίδα μετάδοσης του ιού. 

Μια τελευταία λέξη που θα θέλατε να πείτε στους συμπολίτες μας που ακόμα αρνούνται να γίνουν υπεύθυνοι;
Κοιτάξτε, κάνουμε μια προσπάθεια από την οποία δεν περισσεύει κανείς. Είμαστε όλοι απαραίτητοι για να σπάσει η αλυσίδα μετάδοσης του ιού και πιστεύω ότι αυτό έχει γίνει αντιληπτό. Αυτό που έχει σημασία είναι να συνεχίσουμε την προσπάθειά μας, όσο και αν αυτό μας φαίνεται δύσκολο. Να μη βιαστούμε να θεωρήσουμε πως κερδίσαμε τον πόλεμο και μπορούμε να επιστρέψουμε στην κανονικότητα, γιατί αυτό μπορεί να έχει ολέθριες συνέπειες, μπορεί να δυναμιτίσει την προσπάθειά μας. Για αυτό και συνεχίζουμε να τηρούμε τα μέτρα, να συνεχίζουμε να δίνουμε τη μάχη ενωμένοι, να συνεχίζουμε να μένουμε σπίτι.