Η Κατερίνα Παναγοπούλου εξηγεί με αφορμή τη συζήτηση για τη «Θεία Κοινωνία», γιατί στη διαχείριση της επιδημίας του κορωνοϊού δεν χωράνε ψηφοθηρικές λογικές.
Εδώ και μέρες φίλοι και γνωστοί με σταματούν από το να γράψω άρθρο για το θέμα. «Πού πας να μπλέξεις; Αφού ξέρεις πώς σκέφτονται, πού πας να τα βάλεις μαζί τους». Επειδή όμως όσο οι μέρες περνούν και ενώ τα κρούσματα αυξάνονται, στο δημόσιο διάλογο ακούγονται όλο και πιο εξωφρενικές διακηρύξεις, θεωρώ ότι σε τόσο εθνικά κρίσιμες στιγμές αυτό που οφείλει να κάνει ο κάθε πολίτης είναι να λέει την αλήθεια, ακόμα και αν γίνει δυσάρεστος, ακόμα κι αν γίνει αντιπαθής. Στο πολύ πρόσφατο παρελθόν, άλλωστε, πληρώσαμε ακριβά την δημαγωγία, τον λαϊκισμό και την άκριτη στήριξη σε κάθε σηκωμένη γροθιά με 10 χρόνια κρίσης και 3μιση μνημόνια. Δεν αξίζει τώρα να τον πληρώσουμε με τη ζωή μας.
Η όξυνση του δημόσιου διαλόγου ξεκίνησε με την περιβόητη δήλωση της Έλενας Ράπτη η οποία αφού διευκρίνισε ότι δεν θα μιλήσει ως γιατρός (στο μεταξύ δεν είναι γιατρός) μας ενημέρωσε πως «εγώ σήμερα κοινώνησα και θα συνεχίσω να κοινωνώ». Είχε προηγηθεί η δήλωση της Ελένης Γιαμαρέλου η οποία απεφάνθη ότι «οι πιστοί δεν διατρέχουν κίνδυνο κοινωνώντας». Ακολούθησε η οργισμένη αντίδραση της Ένωσης Νοσοκομειακών Γιατρών η οποία εξέφρασε «τον έντονο προβληματισμό της για δημόσιες δηλώσεις κάποιων γιατρών που με απαράδεκτο τρόπο υποτάσσουν την επιστημονική αλήθεια στις προσωπικές θρησκευτικές τους πεποιθήσεις, χρησιμοποιώντας έτσι αδόκιμα τους επιστημονικούς τους τίτλους για να παραπληροφορούν την κοινή γνώμη για σοβαρά θέματα δημόσιας υγείας. Όπως έχει ήδη τονιστεί, η μετάδοση των τρεχουσών εποχικών ιώσεων αναπνευστικού (κορωνοϊού και γρίπης) γίνεται με σταγονίδια που εκπέμπονται από την στοματοφαρυγγική κοιλότητα και την μύτη πασχόντων. Γι’ αυτό συνιστώνται τα αναγκαία προφυλακτικά μέτρα. Οι συστάσεις αυτές φυσικά και δεν περιλαμβάνουν εξαιρέσεις για λόγους θρησκευτικούς, μυστηριακούς ή μεταφυσικούς».
Η προσπάθεια όμως αποδείχθηκε μάταιη όταν πρωταρχικός στόχος είναι η συλλογή σταυρών. Και κάπως έτσι ξεκίνησε ο διάλογος στα social media: «Δεν είναι δικαίωμα του καθενός να κάνει ότι θέλει;» Προφανώς και δεν είναι. Όταν γίνεται μία πανεθνική προσπάθεια για να ανασχεθεί η εξάπλωση του ιού, όταν ακόμα δεν υπάρχει εμβόλιο, αλλά ούτε και εξειδικευμένα φάρμακα, όταν η μεταδοτικότητα του ιού είναι ραγδαία δεν είναι θέμα προσωπικής επιλογής. Αλλά συλλογικής ευθύνης. Διότι αυτός που θα κολλήσει θα τον μεταδώσει στην υπόλοιπη κοινωνία. Εκτός αν ζει μόνος του απομονωμένος στα βουνά. Και μπορεί φανατικοί στα social media να αρνούνται να το καταλάβουν, αλλά όταν ένα ζήτημα είναι ζωής και θανάτου απαιτείται σοβαρότητα και υπευθυνότητα από άτομα που έχουν θεσμικό ρόλο και επηρεάζουν τους πολίτες όπως μία βουλευτής. Βέβαια δεν ήταν η μόνη. Παρόμοια άποψη εξέφρασε ο βουλευτής της ΝΔ Βασίλης Σπανάκης, τονίζοντας ότι με την Θεία Κοινωνία δεν μεταδίδεται κανένας ιός, ενώ ο πρώην βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Γιάννης Μιχελογιαννάκης δήλωσε ότι «η Θεία Κοινωνία είναι το αποκορύφωμα της Πίστης. Όσοι νιώθουν την ανάγκη για να κοινωνήσουν μπορούν να το κάνουν χωρίς κανένα φόβο και ενδοιασμό». Την ίδια στιγμή ο πολιτευτής του ΣΥΡΙΖΑ, Γιώργος Βασιλείου σε ερώτημα που δέχθηκε στο facebook για το αν ο κορωνοϊός μεταδίδεται με την Θεία Κοινωνία απάντησε ότι αυτό ισχύει «για τους άπιστους ναι, για τους πιστούς όχι». Ευθύνη βέβαια έχουμε και εμείς στα ΜΜΕ που βγάζουμε στα πάνελ ιερωμένους για να τους ρωτήσουμε κατά πόσο κολλάει ο κορωνοϊός με την Θεία Κοινωνία, κρυφοκοιτάζοντας στα μηχανάκια της AGB.
Μέσα σε αυτό το κλίμα ακόμα και οι επιστήμονες δειλιάζουν τόσες μέρες να μιλήσουν. Ο διακεκριμένος διευθυντής του Εργαστηρίου Μικροβιολογίας κ. Αθανάσιος Τσακρής δήλωσε μαζεμένα πως «ναι με το σάλιο ο ιός μεταδίδεται», χωρίς να τολμήσει να επεκταθεί, ενώ οι λοιμωξιολόγοι που ρωτούνται στα πάνελ και στα δελτία ψελλίζουν την αλήθεια συγκεκαλυμμένα. Είχαν άλλωστε προηγηθεί οι υβριστικές επιθέσεις στον Ηλία Μόσιαλο ο οποίος αφού μίλησε ανοιχτά και δέχτηκε επιθέσεις δήλωσε πως αποσύρεται από την ενημέρωση για τον κορωνοϊό, αφού ο άνθρωπος δεν έχει κανέναν λόγο να υφίσταται αυτή την ψυχική φθορά και το bullying. Τα βλέμματα όλων στις μέρες που ακολούθησαν ήταν στραμμένα στην Ιερά Σύνοδο. Πώς θα κατήυθυνε τους πιστούς, δεδομένου μάλιστα ότι ως επί το πλείστον απευθύνεται σε άτομα μεγαλύτερης ηλικίας, ακριβώς δηλαδή, αυτά που κινδυνεύουν περισσότερο από τον κορωνοϊό. Άλλωστε ο Πάπας είχε δείξει τον δρόμο απευθύνοντας το κυριακάτικό του μήνυμα μέσω βιντεοοθόνης από τη βιβλιοθήκη του Βατικανού, ώστε να προστατευτούν οι πιστοί, μέχρι και η Μέκκα έκλεισε. Οι πιστοί παραλαμβάνουν την Κοινωνία με το χέρι και το αντίδωρο δεν τοποθετείται πλέον απευθείας στη γλώσσα, ενώ αποφεύγεται η Κοινωνία από το Άγιο Δισκοπότηρο. Πολλοί ήταν αυτοί που ήλπιζαν να δοθούν ανάλογες κατευθυντήριες γραμμές και από την Ιερά Σύνοδο της Εκκλησίας της Ελλάδος. Σήμερα το πρωί οι αυταπάτες διαλύθηκαν.
Στην χώρα μας όπου κλείνουν ΚΑΠΗ, σχολεία, ακυρώνονται οι σχολικές εκδρομές, συνέδρια, καρναβάλια, η Πολιτεία δεν κάνει την παραμικρή σύσταση στους πολίτες για τη Θεία Κοινωνία και η Ιερά Σύνοδος της Εκκλησίας της Ελλάδος εξέδωσε ανακοίνωση εμμένοντας ότι δεν τίθεται θέμα μετάδοσης του ιού από το μυστήριο. Στην ανακοίνωσή της η Ιερά Σύνοδος τονίζει ότι «χωρίς να καταδικάζουμε κανέναν για τον φόβο και την ανησυχία του ομολογούμε ότι όλοι οι πιστοί, επιτελώντας το χρέος της εν ελευθερία αγάπης μας, θα εξακολουθήσουμε στις Ορθόδοξες Εκκλησίες μας να λειτουργούμε και να κοινωνούμε, έχοντας την βεβαιότητα ότι κοινωνούμε στη Ζωή και στην αθανασία». Λίγες ώρες αργότερα ο πρώην Μητροπολίτης Καλαβρύτων και Αιγιαλείας Αμβρόσιος το πήγε ένα βήμα παραπέρα και απεφάνθη «έχω το φάρμακο για τον κορωνοϊό και είναι ο Μεγάλος Αγιασμός!» δίνοντας μάλιστα και manual: «Θα φροντίσετε να βρείτε ένα μπουκάλι, θα το γεμίσετε αγιασμό και όταν τελειώνει μη φοβηθείτε. Αν έχει λίγο, βάζετε νεράκι και γίνεται πάλι αγιασμός. Θα το χρησιμοποιείται ψεκάζοντας τον εαυτό σας, βάζοντας στο στόμα σας και στα χέρια σας, αν φοβηθείτε ότι πιάσατε άρρωστο και κολλήσατε και θα λέτε “Κύριε Ιησού Χριστέ, ελέησέ με”. Σε τελείως διαφορετικό μήκος κύματος ευτυχώς, ο Αρχιεπίσκοπος Αμερικής Ελπιδοφόρος, ανακοίνωσε αυστηρά μέτρα στις Ορθόδοξες ενορίες, ζητώντας από τους πιστούς που ανήκουν στις ευπαθείς ομάδες να απέχουν από την λειτουργία, ενώ έδωσε αυστηρές οδηγίες στον κλήρο, ώστε οι Ιερείς να μην προσφέρουν αντίδωρο από το χέρι του Ιερέα, να αποφεύγουν τις χειραψίες και τους εναγκαλισμούς.
Το θέμα όμως δεν είναι τι κάνει η Εκκλησία που εξ αντικειμένου δεν μπορεί να κάνει και πολλά. Αλλά τι κάνει η επίσημη Πολιτεία. Η οποία μετά από 83 επιβεβαιωμένα κρούσματα πρέπει να δείξει σθένος, να αφήσει τα ταμπού και να πει την αλήθεια βασιζόμενη σε καθαρά επιστημονικά δεδομένα και αφήνοντας στην άκρη την θεολογική διάσταση. Και αν υπάρχουν φωνές που λένε πως κανείς δεν μπορεί να τα βάλει με την Εκκλησία, αρκεί μία αναδρομή στο μακρινό 2000. Όταν ο τότε Πρωθυπουργός Κώστας Σημίτης εν μέσω διαδηλώσεων, επιθέσεων και ύβρεων επαναλάμβανε προς όλες τις κατευθύνσεις και προς όλους τους συνομιλητές (πολιτικούς αρχηγούς των άλλων κομμάτων, στελέχη του ΠαΣοΚ, δημοσιογράφους ή και άλλους παράγοντες του δημοσίου βίου) ότι οι ταυτότητες είναι θέμα αποκλειστικής αρμοδιότητας της Πολιτείας. Το ίδιο είναι και η δημόσια υγεία. Πληροφορούμαι πως και μέσα στο Μαξίμου πληθαίνουν οι φωνές που αναρωτιούνται για τον σωστό χειρισμό του θέματος λέγοντας πως είναι σοβαρό θέμα και δεν χωράνε ψηφοθηρικές λογικές. Άλλωστε αν δεν κινητοποιηθούν οι αρμόδιοι φορείς δεν θα μείνουν ψηφοφόροι. Θα ήταν κυνικό αστείο, αν δεν ήταν πολύ σοβαρό.
11°
