Παρόντες στο μεγάλο ραντεβού

Φίλες και φίλοι είμαστε εδώ σημαδεμένοι από την πιο δραματική κρίση της Ελλάδας μετά τον πόλεμο, αλλά και ορατό πια το φως στην άκρη του τούνελ. Είμαστε εδώ στο τελευταίο στάδιο της εποχής της χρεοκοπίας και των μνημονίων, αλλά και στα πρώτα βήματα της εποχής της εθνικής ανασυγκρότησης.

Είμαστε εδώ τραυματισμένοι και ταπεινωμένοι από τη συμπεριφορά της Ευρώπης που φάνηκε συντηρητική και διαιρεμένη στην αντιμετώπιση της κρίσης. Αλλά είμαστε περισσότερο ώριμοι να αναγνωρίσουμε τις δικές μας παθογένειες, τις δικές μας ολιγωρίες και πάντως όρθιοι, δυνάμενοι να αναλάβουμε την ευθύνη του εαυτού μας εάν το θελήσουμε.

Είμαστε εδώ σε μια στιγμή που νομίζαμε ότι το αίτημα Ευρώπη χωρίς πόλεμο, Ελλάδα χωρίς διχασμό, ήταν μια αυτονόητη κατάκτηση. Σήμερα ανησυχούμε ξανά και θέλουμε να κατασιγάσουν οι αρχές της ακροδεξιάς και παλαιοαριστερής δημαγωγίας που καλλιεργούν ένα νέο ψυχροπολεμικό κλίμα στην ήπειρό μας. Ελλάδα χωρίς διχασμό. Θέλουμε να επεξεργαστούμε και να ξεπεράσουμε το τραύμα της εθνικής πόλωσης που γέννησε η χρεοκοπία.

Είμαστε εδώ λοιπόν, αργά και βασανιστικά η Ελλάδα σαν να αποκτά τη δυνατότητα και τα μέσα να σχεδιάσει το μέλλον της, να ορίσει ρεαλιστικά τη θέση που θέλει να καταλάβει στον διεθνή ανταγωνισμό και στην ευρωζώνη όπως αυτή θα διαμορφωθεί στο άμεσο μέλλον.

Φίλοι και φίλες δεν φτάσαμε εύκολα εδώ, ούτε ήταν δεδομένο ότι θα φτάναμε. Οι περισσότεροι που είσαστε εδώ το ξέρετε καλύτερα από όλους μας. Και το ξέρουν ακόμη καλύτερα, οφείλουμε να το πούμε εμείς που δεν έχουμε τις θέσεις στο ΠΑΣΟΚ, το ξέρουν ακόμη καλύτερα τα απλά μέλη και οι ψηφοφόροι του ΠΑΣΟΚ που είδαν το κόμμα τους να λοιδορείται και τη στράτευσή τους να δυσφημείτε. Σαν να σήκωσαν τις αμαρτίες όλης της μεταπολίτευσης χωρίς αναγνώριση για τις επιτυχίες.

Δεν φτάσαμε εύκολα εδώ, ούτε ήταν δεδομένο ότι θα φτάναμε. Ποιος θυμάται σήμερα τον Ρουμπινί, τον Γκρούγκμαν που μας εξηγούσαν γιατί η Ελλάδα εντός ολίγου θα έφευγε από το ευρώ. Ποιος θυμάται ότι στα μέσα του 2011 βρεθήκαμε με το ένα πόδι εκτός; Ποιος όμως ξεχνά πόση αντίσταση χρειάστηκε αυτή η παράταξη, η παράταξη της φιλοευρωπαϊκής Ελλάδας να επιστρατεύσει για να αντιμετωπίσει τη δημαγωγία των μαγικών λύσεων. Για να αντιμετωπίσει το δεξιό και τον αριστερό λαϊκισμό που παραμύθιαζαν τον κόσμο υποσχόμενοι ανέξοδες λύσεις.

Από τη μια το Ζάππειο και μια και δυο και τρεις φορές, από την άλλη πλευρά της αριστεράς πλήθος σωτήρια παραδείγματα. Μόνο που ήταν όλα ξωτικά. Ισημερινός, Αργεντινή, Βενεζουέλα, αργότερα η Κύπρος με το όχι που κράτησε μόνο μια και δυο μέρες.

Το μόνο που ξεχνούσαν ήταν ότι η Ελλάδα είναι ευρωπαϊκή χώρα. Δεν φτάσαμε εύκολα εδώ, ούτε ήταν δεδομένο ότι θα φτάναμε. Ασφαλώς δεν μιλάμε για success story και ακόμη λιγότερο θα αποδίδαμε την όποια επιτυχία στον κ. Σαμαρά. Δεν θα προτείναμε το ελληνικό μνημόνιο για φάρμακο σε άλλες χώρες, αλλά δεν θα προτείναμε και τις δημαγωγίες, την καταστροφολογία, τα ψεύδη, τις συνωμοσιολογίες του λεγόμενου αντιμνημονιακού μπλοκ στους άλλους λαούς. Από σεβασμό αν μη τι άλλο γι’ αυτούς. Και για τις θυσίες του ελληνικού λαού.

Με όλα αυτά και παρ’ όλα αυτά, η δημοκρατική Ελλάδα άντεξε και επέλεξε ορθολογικά, ίσως και λίγο από φόβο κυρίως όμως με ιστορικό ένστικτο και πατριωτικό ρεαλισμό, γιατί ο λαός μας ξέρει από την πείρα του, ότι προέδρευσε όταν έδεσε την τύχη του με διεθνείς ισχυρές συμμαχίες και όταν στο διεθνές περιβάλλον επικρατούσε η ειρήνη και η συνεργασία.

Αντίθετα σε περιόδους διεθνών κρίσεων, οδηγήθηκε σε διχασμούς και εμφυλίους. Και ζήσαμε φίλες και φίλοι τέτοιες στιγμές που η πολιτική ζωή πήρε εμφυλιοπολεμικές διαστάσεις πρόσφατα, που το δημοκρατικό κεκτημένο της μεταπολίτευσης έδειξε προς στιγμήν να χάνει από τις ακροδεξιές, ακροαριστερές και τις εν γένει αντικοινοβουλευτικές συμπεριφορές.

Τώρα που έχουμε απομακρυνθεί από αυτές, έτσι ελπίζουμε τουλάχιστον, μπορούμε να πούμε ευθέως και να το έχουμε υπόψη μας για το άμεσο μέλλον, ότι η Ελλάδα του μνημονίου περισσότερο συνέχισε και μεγέθυνε τις παθογενείς όψεις της μεταπολιτευτικής περιόδου, παρά συγκρούστηκε μαζί τους αυτοκριτικά ώστε να τις υπερβεί.

Στο επίκεντρο της συνεχιζόμενης παθογένειας βρέθηκε και βρίσκεται το νέο κομματικό σύστημα που προέκυψε στις εκλογές του ’12, στο απόγειο της απόγνωσης και της χρεοκοπίας. Στην κορύφωση της αγανάκτησης για ό,τι είχε χαθεί δικαίως ή αδίκως. Ήταν αυτό κομματικό σύστημα περισσότερο επίλογος του παρελθόντος, παρά φύτρα του μέλλοντος. Η πιο κακή του όψη είναι ο νέος μικρός δικομματισμός Ν.Δ. – ΣΥΡΙΖΑ. Δύο κόμματα του 20% ως αυθόρμητες επιλογές αντιπροσώπευσης, που αδυνατούν να εμπνεύσουν μια πλειοψηφική δυναμική. Γιατί; Γιατί η κοινωνία το διαισθάνεται. Γι’ αυτό δεν δίνει αυτή τη δυναμική, ούτε στον έναν, ούτε στον άλλον.

Αντίθετα η κοινωνία αναπτύσσει εναλλακτικές δυναμικές. Σαν το κομματικό σύστημα μόνο εν μέρει να αντανακλά την κοινωνία. Τα παραδείγματα τα βλέπουμε. Σημαντικές κοινωνικές δυνάμεις των εργαζομένων και των μεσαίων στρωμάτων κινούνται σχεδόν αυτόνομα από τους κομματικούς συσχετισμούς.

Συνεργατικά σχήματα της κεντροαριστεράς σημειώνουν επιτυχίες σε σημαντικούς συλλόγους. Οι δήμαρχοι που προτάσσουν την πόλη και όχι το κόμμα, γνωρίζουν την κοινωνική αποδοχή. Η συσπείρωση γύρω από εμβληματικές υποψηφιότητες, όπως του Καμίνη και του Μπουτάρη είναι σημαντική.

Είναι σαφές ότι θα χρειαστεί πολύς χρόνος για να ξεπεραστούν οι επιπτώσεις της κρίσης. Η κοινωνία και τα φτωχά στρώματα ζούνε το δράμα της ύφεσης. Η ανεργία θα εξακολουθήσει να είναι ψηλά τα επόμενα χρόνια. Τα οφέλη της όποιας ανάκαμψης θα αργήσουν να φτάσουν στην τσέπη των πολιτών. Παρ’ όλα αυτά πληθαίνουν τα σημάδια ότι αρχίζει μια νέα κοινωνική συνειδητοποίηση για ό,τι έγινε, για ό,τι πρέπει να γίνει από εδώ και πέρα.

Φίλες και φίλοι από αυτές τις διαπιστώσεις ξεκίνησε η Πρωτοβουλία των 58 και η έκκληση πρόσκληση για συγκρότηση ευρείας δημοκρατικής παράταξης, ως αναγκαίας πολιτικής τομής στη νέα πολιτική φάση.

Πολιτική τομή γιατί; Γιατί ο κίνδυνος σήμερα είναι η Ελλάδα να βγει από την κρίση ίδια με την παλιά. Φτωχότερη, αλλά όχι διδαγμένη από την καταστροφή. Πολιτική τομή γιατί η κρίση πρέπει να οδηγήσει σε μια νέα εθνική αυτογνωσία, χωρίς τη κομπλεξική εθνική αλαζονεία κι αυτό που νομίζουμε ότι είμαστε ενώ δεν είμαστε. Και χωρίς ντροπή γι’ αυτό που είμαστε.

Πολιτική τομή γιατί η Ελλάδα χρειάζεται την πολιτική και οργανωτική αυτονομία του τρίτου πόλου αντίπαλου και του δεξιού συντηρητισμού και του αριστερού λαϊκισμού. Σήμερα φαίνεται καθαρά ότι η δημιουργία μιας μεγάλης παράταξης στο κεντροαριστερό χώρο θα είναι μια επίπονη πολιτική προσπάθεια με επιταχύνσεις και καθυστερήσεις, με συνέχειες και τομές, με επιτυχίες και λάθη.

Το σημαντικό είναι να μείνει σταθερή στην κεντρική στόχευση. Συγκρότηση του τρίτου πόλου που θα ενώσει το χώρο και θα φέρει νέες γενιές πολιτών και πολιτικών για την ανασυγκρότηση της μεταμνημονιακής Ελλάδας.

Η Πρωτοβουλία των 58 θα είναι σταθερή δυναμική, δύναμη παρακίνησης γι’ αυτή ακριβώς την ενότητα. Παρούσα στο πολιτικό τοπίο και μετά τις ευρωεκλογές. Από την αρχή είπαμε ότι πρόθεση είναι η αλλαγή με σταθερότητα. Η πολιτική και κυβερνητική σταθερότητα με όλο τον αναγκαίο κοινοβουλευτικό έλεγχο είναι απαραίτητος όρος για την ομαλή έξοδο από την κρίση τους επόμενους μήνες.

Και έχει σημασία να το επαναλάβουμε σήμερα. Δεν είμαστε στο 2012 για να αναρωτιόμαστε. Είμαστε στο τέλος μιας δραματικής περιόδου για την Ελλάδα. Τώρα πια κυβερνητική σταθερότητα σημαίνει τέλος η τρόικα, τέλος τα μνημόνια, όπως τα γνωρίσαμε, διαπραγμάτευση του χρέους από καλύτερες θέσεις. Κανένας δεν μπορεί να κλωτσήσει εύκολα την καρδάρα με όσο γάλα με τόσο κόπο που έχει μαζευτεί.

Μπορούμε όμως να αντιστρέψουμε τη ματιά. Αν ήταν εγγυημένη η κυβερνητική σταθερότητα, θα μπορούσαν η πολιτική κινητοποίηση και οι πολιτικές πρωτοβουλίες που είναι πλέον απαραίτητες για την ανασυγκρότηση της κεντροαριστεράς, να γίνουν πιο ανοιχτές, πιο τολμηρές και πιο ριζοσπαστικές.

Φίλες και φίλοι είμαστε εδώ παρόντες για την Ευρώπη και την Ελλάδα. Για να στηρίξουμε ενεργά τον αγώνα των Ευρωπαίων Σοσιαλιστών και Δημοκρατών και την υποψηφιότητα του Μάρτιν Σουλτς. Στεκόμαστε κριτικά απέναντι στη διστακτικότητα του Ευρωπαϊκού Σοσιαλιστικού Κόμματος που ανέχτηκε τη μετριότητα των ευρωπαϊκών επιλογών της γερμανικής σοσιαλδημοκρατίας και των πλούσιων χωρών του βορρά. Παραμένει όμως ο σημαντικότερος εκφραστής της προωθητικής σύνθεσης στην κατεύθυνση της αλλαγής της Ευρώπης.

Είμαστε εδώ παρόντες γιατί βλέπουμε στη Συνδιάσκεψη ένα βήμα που μπορεί να ενισχύσει τη δυναμική της ανασυγκρότησης της μεγάλης κεντροαριστεράς. Για να αποτελέσει η Ελιά Δημοκρατική Παράταξη θετικό βήμα και να ξεπεράσει τα όρια του ΠΑΣΟΚ χρειάζεται να κινηθούμε όλοι πιο συντονισμένα, πιο ενωτικά για την ανασυγκρότηση του ευρύτερου χώρου.

Όχι στο ασαφές μέλλον. Σύντομα. Η επικαιρότητα φωνάζει. Το εσωτερικό τοπίο το δείχνει. Η κοινή γνώμη το ζητά. Χρειάζεται να βάλουμε τέλος στη φάση του κατακερματισμού μετά τις ευρωεκλογές όποιο κι αν είναι το αποτέλεσμα.

Χρειάζεται να μιλήσουμε καθαρά για την ουσιαστική συνένωση όλου του χώρου της κεντροαριστεράς, της δημοκρατικής αριστεράς, του φιλελεύθερου κέντρου και της πολιτικής οικολογίας. Με όρους πολιτικούς, για αλλαγή με σταθερότητα, με αποκλειστικό σχεδόν τόνο στο νέο, με ρηξικέλευθες διαδικασίες, με καθαρές κουβέντες για την περίοδο της κρίσης και της χρεοκοπίας των μνημονίων, τις αιτίες, αλλά και τις ευθύνες με επίκεντρο όμως το σχέδιο εθνικής ανασυγκρότησης της χώρας, σε επικοινωνία με τις πιο προωθημένες επεξεργασίες του προοδευτικού ευρωπαϊσμού.

Η εκλογική επιτυχία του σημερινού εγχειρήματος, θα φέρει κοντύτερα το μεγάλο ραντεβού. Καλή επιτυχία.