Ένα ισχυρό σοκ. Αυτό χρειαζόταν ο χώρος της κεντροαριστεράς προκειμένου να συσπειρώσει τους απογοητευμένους οπαδούς της, οι οποίοι συνέχιζαν να χαράζουν αριστερές και δεξιές κατευθύνσεις. Σε επίπεδο κομματικής ένταξης, όχι ιδεολογικά. Και αυτό το σοκ φαίνεται ότι ήρθε. Ο Θεοδωράκης ενσωματώνει ένα βασικό συστατικό απαραίτητο σε κάθε πολιτικό εγχείρημα: συναισθηματική νοημοσύνη. Οι σοβαροί, έξυπνοι και διακεκριμένοι καθηγητές που απάρτιζαν τη λίστα των 58, έλεγαν πράγματα σωστά, στα οποία συμφωνούσαν οι περισσότεροι σοβαροί άνθρωποι, αλλα έδειχναν μία δυσκολία να πείσουν. Μέχρι σήμερα, τουλάχιστον. Η αναγκαιότητα εμφάνισης ενός πειστικού σχήματος μεταξύ της κεντροδεξιάς και της Αριστεράς παρέμενε ως αίτημα. Αρκετούς μήνες μετά, ακόμα αναζητείτο ο αρχηγός. Σε μια χώρα που κυριαρχεί η πόλωση, η οποία βασίζεται σε εμφυλιοπολεμικά στρατόπεδα, οι ενάρετοι, μορφωμένοι και ήπιοι καθηγητές είχαν δυσκολία να πείσουν το εκλογικό σώμα που πάντα αναζητά σίγουρους και πειστικούς δρόμους. 'Ένα πρόσωπο να ηγηθεί.
Ο Σταύρος Θεοδωράκης φαίνεται ότι μπορεί να καταφέρει αυτό που προσπαθούσαν να κάνουν οι κινήσεις που φιλοδοξούσαν να εκπροσωπήσουν το κεντροαριστερό ανένταχτο κοινό. Και ένα βασικό προτέρημά του είναι ότι «τον πάνε» οι νέοι. Έχει διείσδυση στο νεανικό ακροατήριο. Ένα καίριο μειονέκτημα των παραδοσιακών κομμάτων, το οποίο αποτυπωνόταν στις φωτογραφίες των συγκεντρώσεών τους. Τα άσπρα κεφάλια του ακροατηρίου στις κομματικές συγκεντρώσεις έδιναν επιχειρήματα στους διστακτικούς, που έλεγαν πως η αλλαγή δεν μπορεί να ξαναέρθει από τη γενιά του Πολυτεχνείου. Κανείς, βέβαια, δεν εστίαζε στο πραγματικό πρόβλημα, ότι η γενιά Υ ασκούσε απλά κριτική από τον καναπέ ή έστω από τα social media, χωρίς να δείξει την παραμικρή διάθεση να προσφέρει, αλλά αυτή είναι μία ευρύτερτη συζήτηση που εκφεύγει του παρόντος. Ο Θεοδωράκης δήλωσε δε παρών ακριβώς εκείνη τη στιγμή που ο δημόσιος διάλογος είχε φτάσει στο σημείο να ταυτίζεται το νέος με το ικανός. Στην ανάγκη να δοθεί χώρος στους νέους, πολλοί θεωρούσαν persona non grata όποιον είχε αρχίσει να γκριζάρει. Ξαφνικά η κριτική δεν είχε να κάνει με απόψεις, αλλά με ληξιαρχικές πράξεις γεννήσεως. Ο Θεοδωράκης, βέβαια, μπορεί να μην είναι ο 30-40άρης που κατά τα πρωτοσέλιδα «αναζητείται για αρχηγός της κεντροαριστεράς», αλλά σαφώς κάνει γκελ στη νεολαία. Οι νέοι έβλεπαν τις εκπομπές του, οι οποίες είχαν θεματολογία κοινωνική και πολιτική, αλλά όχι κομματική. Ακόμα και οι πολιτικοί που εμφανίζονταν σε αυτές συζητούσαν για θέματα πιο προσφιλή στο νεαρόκοσμο.
Θα μπορούσε κανείς να πει ότι ο Θεοδωράκης συγκεντρώνει τα θετικά μίας υποψηφιότητας τύπου Beppe Grillo, με τη διαφορά ότι σε αντίθεση με τον Β.G αποφεύγει φανατικά τη ρητορική που ακούμε από αυτόν τα τελευταία χρόνια, τις λαϊκίστικες κορόνες, λέει αντιδημοφιλείς αλήθειες, αντιμάχεται οτιδήποτε αντιμεταρρυθμιστικό, με λίγα λόγια είναι ένας σοβαρός άνθρωπος. Η δημοφιλία του και τα καλά του PR δεν λειτουργούν σαν κέλυφος πολιτικής ανυπαρξίας, όπως στην περίπτωση Grillo. Στην ιδρυτική διακήρυξη αναφέρει «στο κέντρο της Αθήνας κάθε πρωί έχει δύο τουλάχιστον συγκεντρώσεις. Κλείνουν οι συγκοινωνίες, σταματά η ζωή, για να πιέσουν ποιον;»... «Στην Ευρώπη όπως και στην Ελλάδα, εχθροί μας είναι οι λαϊκιστές, οι εθνικιστές, οι ευρωσκεπτικιστές. Η Ευρώπη είναι η οικογένειά μας». Προτείνει δραστική μείωση του αριθμού των υπουργών, εκλογές κάθε 4 χρόνια, ενώ μιλάει ανοιχτά και για τους μετανάστες και για τα ναρκωτικά. «Οι μετανάστες δεν είναι κακοί, αλλά ούτε χωράνε όλοι» αναφέρει. Αυτό το τόσο απλό, που όμως πολλοί φοβούνταν να πουν μη θεωρηθούν politically incorrect. Μιλάει απλά, κατανοητά, χωρίς περίτεχνες λέξεις και δυσνόητους όρους, είναι άνθρωπος που έχει εργαστεί και σίγουρα είναι της πιάτσας. Την ίδια ώρα, μη έχοντας διατελέσει υπουργός, βουλευτής ή έστω κομματικό στέλεχος, δεν είναι βεβαρημένος με τη «ρετσινιά» του πολιτικού. Μπορεί να μην είναι πια νέος, είναι όμως σίγουρα άφθαρτος. Μάλιστα δηλώνει ότι δεν θέλει να πρωταγωνιστήσει στη μάχη για την Ευρωβουλή «εγώ τώρα δεν θα πάω στην Ευρωβουλή. Δεν έχω ίσως και τα προσόντα. Καλά καλά δεν ξέρω ξένες γλώσσες. Θα μείνω λοιπόν στην Ελλάδα. Τι θα κάνω, θα εξαρτηθεί πάλι από εσάς. Αν πάμε στις Ευρωεκλογές, μετά θα αποφασίσουμε τι θα κάνουμε και στις εθνικές εκλογές». Και βέβαια, ξέρουν όλοι ότι δεν έχει ανάγκη να κάνει την πολιτική επάγγελμα. Στην περίπτωσή του, μάλιστα, μία τέτοια κίνηση μόνο να «πληγώσει» μπορεί τη δημοφιλή επαγγελματική του εικόνα. Άρα ο Θεοδωράκης παίρνει ρίσκο και αυτό μάλλον θα του πιστωθεί.
Σε επίπεδο αντιδράσεων, η πρώτη εικόνα δείχνει ότι μάλλον ήρθε η ώρα να αποκτήσει πολιτική υπόσταση ένα υπαρκτό φιλομεταρρυθμιστικό κεντροαριστερό πολιτικό ρεύμα, που μέχρι τώρα συζητιόταν, «μαγειρευόταν» κλπ. Όλοι συμφωνούσαν ότι κάτι πρέπει να γίνει, αλλά εξαντλούνταν στις εκ του ασφαλούς θεωρητικές αναλύσεις. Οι 58 ήταν οι πρώτοι που τόλμησαν και μακάρι αυτή η ικανή μαγιά να συνεργαστεί με το εγχείρημα. Μπορεί, βέβαια, ο Θεοδωράκης ή οι 58 να βρουν ευήκοα ώτα σε μια φοβική κοινωνία, στην οποία έχει εδραιωθεί ο λαϊκισμός, σε ένα κοινό που ψηφίζει ΧΑ, βλέπει Ζέτα Μακρυπούλια και θεωρεί κατά 33% ότι μας ψεκάζουν; Όχι. Αλλά ακόμα κι αυτοί επειδή τον ξέρουν από την τηλεόραση θα κάτσουν να τον ακούσουν. Το επικοινωνιακό του χάρισμα ίσως να είναι αυτό που χρειάζεται για να κάνει το απογοητευμένο ψηφοφόρο να πιστέψει πως η λύση δε βρίσκεται στη στείρα αγανάκτηση, στο σκίσιμο των μνημονίων και στην πολιτική του πονταρίσματος στα συντρίμμια της καταστροφής. Ακόμα κι αν δεν τα καταφέρει, ο στόχος θα έχει επιτευχθεί. Στο δημόσιο διάλογο θα έχουν ακουστεί νέες ιδέες, θα έχουν ειπωθεί δυσάρεστες αλήθειες, θα έχει εκφραστεί δυνατά η ανάγκη για αλλαγή.
Η κίνηση αυτή, μάλιστα, γίνεται σε μία στιγμή που το ιδεολογικό ακροατήριο της κεντροαριστεράς ένιωσε ότι το όραμα για μία ανασύσταση, με τη διάλυση της Ελιάς, τελειώνει. Επομένως, περίμενε μία νέα πειστική απάντηση. Και ίσως μπορεί να τη δώσει η κίνηση του Θεοδωράκη. Αρκεί να μην ξεχάσει ποια ήταν η ερώτηση.
19°
