Και ξαφνικά, στα μαγαζιά της πόλης άρχισε να εφαρμόζεται ο αντικαπνιστικός νόμος! Μπήκε προειδοποιητική σήμανση στους εσωτερικούς χώρους, γίνεται προφορική ενημέρωση των πελατών και προσπάθεια τήρησης του μέτρου απ' όλους. Οι φανατικοί καπνιστές μετακινήθηκαν στα τραπεζάκια έξω, κάτω από σόμπες - μανιτάρια και με σύμμαχο τον καλό καιρό. Ειδικά στα εστιατόρια η νέα πολιτισμένη κατάσταση μοιάζει ευεργετική, όμως είναι αλήθεια πως επικρατεί μια αμηχανία στα καφέ και στα μπαρ, όπου ο καπνός συμπληρώνει τα κενά της επαφής και επενδύει τα λόγια και τις κινήσεις με ένα μυστηριώδες και υπαινικτικό περιτύλιγμα που υποτίθεται ότι σημαίνει κάτι.
Είμαι περιστασιακός καπνιστής και, επομένως, σχετικά ψύχραιμος και αντικειμενικός σχολιαστής του θέματος. Απολαμβάνω τα λίγα τσιγάρα που καπνίζω περισσότερο ίσως απ' τους εξαρτημένους φίλους μου. Είναι καλή παρέα με το ποτό και τον καφέ και είναι βέβαιο ότι βοηθάει μετά το φαγητό. Κάποιοι λένε πως τρώνε για να κάνουν μετά ένα τσιγάρο και άλλοι (αστειευόμενοι, φαντάζομαι), πως κάνουν έρωτα για τον ίδιο λόγο. Σε κάθε περίπτωση επενεργεί ηρεμιστικά, καθαρίζει το μυαλό, παίρνει λίγη απ' την καθημερινή στενοχώρια και παρηγορεί κάπως στη μεγάλη λύπη και το πένθος. Επειδή όλα αυτά λειτουργούν θεραπευτικά, αντισταθμίζουν, σε κάποιο βαθμό, την αναμφισβήτητη βλάβη στην υγεία, που επαναλαμβάνουν διαρκώς οι ειδικοί και οι συνεχείς αντικαπνιστικές εκστρατείες.
Στις σχετικές συζητήσεις υποστηρίζω σταθερά το δικαίωμα όλων για προστασία από το παθητικό κάπνισμα που επιβάλλουν στους κλειστούς δημόσιους χώρους οι αρειμάνιοι συμπολίτες μας. Οι οποίοι, ενώ προσαρμόζονται από την πρώτη μέρα στους αυστηρούς απαγορευτικούς κανόνες εκεί όπου αυτοί ισχύουν παντού και χωρίς εξαιρέσεις, εδώ, στο νόθο καθεστώς της ανεφάρμοστης απαγόρευσης, καπνίζουν ακόμη περισσότερο και με τέτοιο πάθος, σαν να πρόκειται για το τελευταίο τους τσιγάρο. Όμως, η απαγόρευση του καπνίσματος, εκτός από τα προφανή της οφέλη, είναι και μια θαυμάσια ευκαιρία να βγεις λιγάκι έξω και να κάνεις ήσυχος ένα τσιγαράκι, μόνος ή πιάνοντας κουβέντα με κάποιον ή κάποια άγνωστη ομοιοπαθή. Ωραίο είναι, επίσης, να γυρίζεις σπίτι και τα ρούχα σου (αλλά κυρίως τα πνευμόνια σου) να μην είναι ποτισμένα απ' τον καπνό, το δικό σου και των άλλων. Είναι, τέλος, πολύ υγιεινό για τους εργαζόμενους και τους ιδιοκτήτες που περνούν εκεί πολλές ώρες κάθε μέρα, αλλά και καλό για την όλη ατμόσφαιρα και το κύρος ενός καταστήματος.
Γι' αυτό πιστεύω ότι πρέπει να ενθαρρύνουμε και να υποστηρίξουμε με κάθε τρόπο (και όχι με άστοχες ψηφοθηρικές δηλώσεις) τους σοβαρούς καταστηματάρχες που προσπαθούν να εφαρμόσουν τις τελευταίες μέρες το μέτρο, παραμένοντας όμως δικαιολογημένα επιφυλακτικοί και ανήσυχοι. Πρέπει να υπάρχει ίση μεταχείριση και κανόνες για όλους, ώστε να μη δημιουργείται αθέμιτος ανταγωνισμός, και συνέπεια στους ελέγχους, ώστε να παγιωθεί η καλή συνήθεια στους ανυπότακτους, υποτίθεται, καπνιστές. Σε τελευταία ανάλυση, η συζήτηση δεν αφορά τόσο τα καταστήματα όσο εμάς τους ίδιους, για να μη φτάσουμε πιο γρήγορα στο σημείο το τσιγάρο που καπνίζουμε να είναι πραγματικά το τελευταίο.
18°
