Έπεσα τυχαία επάνω τους, από την ιστοσελίδα μιας άλλης φεμινιστικής οργάνωσης, του Φύλου Συκής (fylosykis.gr), και ήταν πρόθυμες να μου απαντήσουν σε μερικά ερωτήματα για εκείνες, για το φεμινισμό και για το πώς τον αντιλαμβάνονται οι άνδρες αλλά και οι γυναίκες.
Γιατί «Καμένα Σουτιέν»;
Όταν επιλέγαμε το όνομα της ομάδας έπεσαν διάφορες ιδέες αλλά με αυτήν -που ήταν πρόταση της Ms. Tesla- αμέσως γελάσαμε όλες και συμφωνήσαμε στη στιγμή. Στο σάιτ μας απαντάμε την ερώτηση ως εξής: «Γιατί μας φαίνεται ενδιαφέρον πως επί δεκαετίες επαναλαμβάνεται ο μύθος ότι οι φεμινίστριες έκαιγαν σουτιέν μαζικά, παρʼ ότι έχει πολλές φορές καταρριφθεί και κλείνουμε το μάτι σε όσους επαναλαμβάνουν ανακρίβειες πριν κάνουν ένα απλό google search.» Είναι και ηλικιακό το παιχνίδι μιας και εμείς ως νεαρότερες σε ηλικία τριτοκυματικές φεμινίστριες, είμαστε οι κόρες των φεμινιστριών που μυθικά έκαψαν σουτιέν κι έτσι εμείς βγήκαμε… καμένες.
Είστε μια νέα φεμινιστική ομάδα; Πόσες είστε και ποιες είναι οι δράσεις σας;
Είμαστε 6 γυναίκες, κάποιες στην Αθήνα, άλλες στην επαρχία και στο εξωτερικό. Καθεμία από τα μέλη μας έχει διαφορετικές εμπειρίες από το φεμινισμό, έχει διαβάσει διαφορετικά πράγματα και έχει διαφορετική οπτική γωνία για τα θέματα που μας απασχολούν. Τα ενδιαφέροντα και τα αναγνώσματά μας είναι ποικίλα κι αυτό μας βοηθάει να είμαστε ανοιχτές σε πολλά διαφορετικά ζητήματα. Η ομάδα μας δημιουργήθηκε το 2013 και δραστηριοποιούμαστε κυρίως στο ίντερνετ, ενώ προωθούμε και συμμετέχουμε σε ενέργειες που οργανώνουν άλλες ομάδες. Τους τελευταίους 5 μήνες έχουμε μια εβδομαδιαία εκπομπή στον αυτοδιαχειριζόμενο διαδικτυακό ραδιοφωνικό σταθμό Music Society όπου μιλάμε για διάφορα ζητήματα από φεμινιστική σκοπιά.
Τα Καμένα Σουτιέν είναι ένα εγχείρημα κυρίως ιντερνετικό. Ο βασικός μας στόχος είναι να λειτουργήσουμε ως σημείο εκκίνησης για όποια ψάχνει πληροφορίες για τον φεμινισμό. Θεωρούμε πως ο φεμινισμός είναι απαραίτητος, όχι μόνο για τις γυναίκες. Γι' αυτό θέλουμε μέσω των δράσεών μας να τον κάνουμε πιο προσβάσιμο, διευρύνοντας παράλληλα και τη δική μας γνώση. Το ίντερνετ βοηθάει όσο τίποτα άλλο γιατί μας φέρνει σε επαφή με κόσμο και συζητήσεις που δεν θα μπορούσαμε να κάνουμε εύκολα υπό άλλες συνθήκες. Προσπαθούμε να απαντήσουμε συχνά ερωτήματα για το κίνημα με απλή γλώσσα χωρίς πολλή ορολογία ώστε να γινόμαστε κατανοητές από όλους και παρέχουμε συνδέσμους για πιο εξειδικευμένα κείμενα, αναλύσεις και ιστοτόπους ώστε να μπορέσει κανείς να διαβάσει περισσότερα εάν το επιθυμεί.
Πόσο επίκαιρο είναι σήμερα το φεμινιστικό κίνημα;
Εξαιρετικά επίκαιρο. Λέμε συχνά πως σε ζητήματα που άπτονται της κοινωνικής δικαιοσύνης ο κόσμος μας φαίνεται να έχει μια σταθερή οπισθοδρομική τάση. Κι ένας από τους λόγους είναι η πεποίθηση πως ό,τι ήταν δυνατό να κατακτηθεί, έχει κατακτηθεί, μια πεποίθηση που κόβει οποιαδήποτε σκέψη κινητοποίησης από τη ρίζα. Η εποχή μας απέχει αρκετά από τους τελευταίους μαζικούς φεμινιστικούς αγώνες ώστε από τη μία να τους θεωρεί δεδομένους κι από την άλλη, περιττούς. Έχουμε επαναπαυτεί στα όσα κατέκτησαν οι προηγούμενες γενιές και θεωρούμε πως αυτά θα παραμείνουν προστατευμένα και δεδομένα επ' άπειρον. Έλα όμως που δεν είναι έτσι! Είναι εντυπωσιακή η δραματική βελτίωση του τρόπου ζωής των γυναικών τους τελευταίους αιώνες, χάρη στη δράση των κινημάτων του παρελθόντος, παρ' όλα αυτά απέχουμε αρκετά από το να μιλάμε για ισονομία αλλά και ισότητα στο κοινωνικό επίπεδο. Επίσης, σε πολλά μέρη του κόσμου φεμινιστικά κινήματα κάνουν μεγάλα βήματα κάθε μέρα και εξασφαλίζουν την ασφάλεια, την υγεία και τα δικαιώματα των γυναικών χωρίς ν' ακούγονται ή ν' αναγνωρίζονται στη Δύση.
Ποιο είναι το υπʼ αριθμόν ένα δικαίωμα που θα πρέπει να διεκδικήσει η γυναίκα στην ελληνική κοινωνία;
Ποια γυναίκα; Στην Ελλάδα -όπως και παντού αλλού- οι γυναίκες δεν είναι μια ομοιόμορφη, ομοιογενής ομάδα. Άρα μιλάμε για το υπ' αριθμόν ένα δικαίωμα των μεταναστριών; Των τρανς γυναικών; Των άνεργων; Των λευκών; Των μητέρων; Ποιων γυναικών; Ως διαθεματικές φεμινίστριες εξετάζουμε όλα τα ζητήματα κοινωνικής δικαιοσύνης μέσα από πολύπλευρο πρίσμα και αναγνωρίζουμε την ποικιλία εμπειριών όλων των διαφορετικών γυναικών.
Από την καθημερινή έκθεση των γυναικών σε έμφυλη βία, τη δέσμευση σε ασφυκτικούς άκαμπτους έμφυλους ρόλους και τη μικρή εκπροσώπηση των γυναικών στην πολιτική, τον επιχειρηματικό και ακαδημαϊκό κόσμο, τα προβλήματα είναι πολλά και σε διάφορα επίπεδα και όχι ένα και μοναδικό που αν το διεκδικήσουν όλες οι γυναίκες θα είναι αυτομάτως όλα καλύτερα.
Όταν λέτε σε έναν άντρα ότι είστε φεμινίστρια τι σας απαντά συνήθως;
Ms. Tesla: Οι αντιδράσεις είναι ποικίλες, οι πιο πολλοί έχουν στο μυαλό τους στερεότυπα και θεωρούν ότι ο φεμινισμός είναι κάτι που δεν το χρειαζόμαστε πια. Ψηφίζετε, σπουδάζετε, δουλεύετε, παίρνετε άδεια μητρότητας, τι άλλο θέλετε πια; Ευτυχώς έχω συναντήσει και άντρες που ήταν πρόθυμοι να κάνουμε συζήτηση και ήταν δεκτικοί στα επιχειρήματα που έθετα.
crooked pinkies: Η πλειοψηφία των ανδρών που έχω γνωρίσει αρχικά διάκεινται αρνητικά προς το φεμινισμό, καθώς πιστεύουν πως αποτελείται από γυναίκες με απολιθωμένες και ακραίες απόψεις, καρικατούρες κάποιων παλαιότερων εκφάνσεων του κινήματος. Όταν όμως τους κάνω μερικές βασικές ερωτήσεις, οι απαντήσεις των περισσότερων μου δίνουν να καταλάβω πως έχουν επίγνωση των προβλημάτων που αντιμετωπίζουν οι γυναίκες στη σύγχρονη εποχή και πως οι περισσότεροι πιστεύουν στην ανάγκη για αλλαγή.
50ft queenie: Από μερικούς «ωχ» και γύρισμα ματιών. Έχω ακούσει διάφορα και ευτυχώς τα θετικά είναι πολύ περισσότερα απ' ό,τι περίμενα.
Όταν το λέτε σε μια γυναίκα;
Ms. Tesla: Δυστυχώς αντιδράσεις όπως οι παραπάνω έρχονται και από γυναίκες. Έχω ακούσει γυναίκες να λένε «εγώ δεν είμαι φεμινίστρια, αλλά», λες και είναι κάτι κακό. Όπως επίσης έχω συζητήσει με γυναίκες που θεωρούν ότι ο φεμινισμός έκανε τη δουλειά του τις περασμένες δεκαετίες και δεν χρειάζεται πια. Το μόνο που διαφοροποιεί τις γυναίκες είναι ότι μπορούν να καταλάβουν καλύτερα τα επιχειρήματα του φεμινισμού λόγω των εμπειριών που μπορεί να έχουν.
crooked pinkies: Η αντιμετώπιση των γυναικών, προς μεγάλη μου έκπληξη, είναι σχεδόν η ίδια με αυτή των ανδρών, κάποιες φορές και πιο αρνητική. Έχει τύχει να γνωρίσω γυναίκες οι οποίες, αν και αντιμετωπίζουν όπως όλες μας την ανισότητα, δεν θεωρούν ότι υπάρχει κάποιο πρόβλημα που μπορεί να λυθεί μέσω του φεμινισμού και επαναπαύονται με την ύπαρξη μερικών «ιστοριών επιτυχίας» κάποιων γυναικών που αποτελούν μια μικρή μερίδα της κοινωνίας.
50ft queenie: Το ίδιο ισχύει. Έχω ακούσει καλά και άσχημα. Το φύλο ενός ανθρώπου δεν σημαίνει και πολλά μιας και όλες και όλοι ζούμε μέσα στο ίδιο κοινωνικό περιβάλλον που μας αποτρέπει από το να σκεφτόμαστε τα θέματα φύλου ως επίκαιρα και σημαντικά.
29°
