Κάνναβη: ένα φυτό από το παρελθόν, που δείχνει το μέλλον

Η Βίκυ Πρασσά είναι ιδιοκτήτρια της εταιρείας philocanna. Προμηθεύεται υψηλά φαινολικό παρθένο ελαιόλαδο από την Ολυμπία της Ηλείας. Το στέλνει στις Ηνωμένες Πολιτείες, όπου εκεί αναμειγνύεται με λάδι από κάνναβη, φυτό το οποίο η εταιρεία καλλιεργεί στην Καλιφόρνια, μετά έρχεται πάλι στην Ευρώπη, και την Ελλάδα, και πωλείται.

«Παρότι το νομικό πλαίσιο υπάρχει εδώ και χρόνια για την παραγωγή, μεταποίηση και αγορά της κάνναβης για ιατρικούς (2018) και βιομηχανικούς σκοπούς (ψήφιση το 2013, στην πράξη το 2016), η εφαρμογή του καθυστερεί αδικαιολόγητα», αναφέρει η κ. Πρασσά στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, η οποία είναι μια από τους 150 εκθέτες από την Ελλάδα και το εξωτερικό στην Athens Cannabis Expo 2020, που ξεκίνησε σήμερα και θα διαρκέσει έως και την Κυριακή, 12 Ιανουαρίου στο Ταε Κβο Ντο, στο Φάληρο.

Από αναδυόμενη δύναμη, η Ελλάδα έμεινε μεταξεταστέα

Μέχρι και πριν έξι μήνες σε όλα τα συνέδρια, σε σχετικά άρθρα κλπ, η Ελλάδα και η Μάλτα αναφέρονταν συνέχεια, ως αναδυόμενες οικονομίες στον τομέα. «Σταμάτησαν, γιατί κατάλαβαν ότι δεν προχωράει στη χώρα μας. Δεν ακουγόμαστε πια καθόλου, σε αντίθεση με τη Μάλτα, που αποδείχθηκε πιο συνεπής και βγήκε στις αγορές. Ήρθαν τόσοι επενδυτές και ακόμα δεν έχουν φυτέψει ένα σπόρο, πόσο να περιμένουν;» αναρωτιέται η κ. Πρασσά.

Αυτή την εποχή φτιάχνεται ο παγκόσμιος χάρτης της κάνναβης και το 2022 θα γίνει ομοσπονδιακά νόμιμη και σε όλες τις πολιτείες των ΗΠΑ. «Αν δεν προλάβουμε να βάλουμε στον χάρτη την Ελλάδα, μετά θα είναι αργά», εξηγεί η κ. Πρασσά.

Ο Χρήστος Κοντογιάννης, γενικός διευθυντής της εταιρείας επιστημονικού εξοπλισμού Hellamco, παρέχει ολοκληρωμένες προτάσεις καλλιέργειας, επεξεργασίας, ανάπτυξης τελικών προϊόντων, θερμοκήπια και λοιπό εξοπλισμό για διάφορα προϊόντα, μεταξύ των οποίων και την κάνναβη. «Περιμένουμε ακόμα την ΚΥΑ, τον ΕΟΦ, τον ΕΦΕΤ και τους υπόλοιπους φορείς για να ανοίξει επιτέλους η αγορά. Προς το παρόν συνεργαζόμαστε με τα πανεπιστήμια, τα οποία κάνουν έρευνες, και με εταιρείες στη Βόρεια Μακεδονία, όπου η εκμετάλλευση της κάνναβης έχει ξεκινήσει εδώ και χρόνια», περιγράφει ο κ. Κοντογιάννης στο ΑΠΕ-ΜΠΕ. «Και φτάνουμε στο οξύμωρο, στην Ελλάδα να πωλούνται προϊόντα κάνναβης από την Ολλανδία, πχ παγωτό, και όταν έφτιαξα αντίστοιχο παγωτό από κάνναβη, δεν μπορούσα να πάρω άδεια να το πουλήσω».

«Ούτε ένας ασθενής δεν παίρνει νομότυπα τα φάρμακά του»

Από τους πρωτεργάτες του αγώνα για τη νομιμοποίηση της ιατρικής χρήσης της κάνναβης είναι ο Κωνσταντίνος Σύρος, πρόεδρος του Συλλόγου Ασθενών Υπέρ της Χρήσης Φαρμακευτικής Κάνναβης. Παρά την επιτυχία μακροχρόνιων προσπαθειών και την τελική ψήφιση του νόμου, «ούτε ένας ασθενής δεν έχει πάρει νομότυπα τα φάρμακά του, ενώ έχουν συνταγογραφηθεί κανονικά από τους γιατρούς. Δεν γίνεται καν έκτακτη εισαγωγή, όπως ορίζει ο νόμος και εφαρμόζεται σε τόσα άλλα φάρμακα όταν είναι σε έλλειψη. Έτσι, οι ασθενείς τα προμηθεύονται από το διαδίκτυο ή καλλιεργούν το φυτό μόνοι τους», τονίζει ο κ. Σύρος. Ζητεί να δημιουργηθεί μητρώο ασθενών για να μην ταλαιπωρούνται ποινικά οι άνθρωποι και να μην στιγματίζονται.

Ο ίδιος υποφέρει από χρόνιους πόνους, εξαιτίας ενός ατυχήματος που είχε στα 16 του, με αποτέλεσμα να κοπούν τα νεύρα του χεριού του (εξελκισμός βραχιονίου πλέγματος). Στα 19 του χρόνια ανακάλυψε την ευεργετική δράση της κάνναβης και, όπως λέει, τα συμπτώματα βελτιώνονται. Σήμερα είναι 48 χρονών, έχοντας περάσει δικαστήρια και διώξεις λόγω της, μέχρι πρότινος, παράνομης χρήσης. «Άλλαξαν τα πράγματα, γιατί το κυνηγήσαμε», θα πει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ.

Αλτσχάιμερ, πάρκινσον, αρκετές μορφές καρκίνου, επιληψία, σχιζοφρένεια, σκλήρυνση κατά πλάκας, χρόνιοι πόνοι, υπέρταση, καρδιαγγειακά νοσήματα, ψωρίαση, διαβήτης, αυτοάνοσα νοσήματα, οστεοπόρωση, ρευματοειδής αρθρίτιδα, γλαύκωμα είναι λίγες μόνο από τις ασθένειες, που αντιμετωπίζονται με τη χρήση της κανναβιδιόλης (CBD), μιας φυσικής ένωσης που βρίσκεται στο ρητινώδες λουλούδι της κάνναβης και η οποία δεν έχει καθόλου παρενέργειες και καμία τοξικότητα, σύμφωνα με τον κ. Σύρο.

Οικονομία και οικολογία

Στην Ελλάδα, 25 εταιρείες έχουν πάρει άδειες εγκατάστασης μονάδων επεξεργασίας τελικών προϊόντων φαρμακευτικής κάνναβης και ετοιμάζονται να δραστηριοποιηθούν σε όλη τη χώρα, μόλις τους δοθεί το «πράσινο» φως. Οι επενδύσεις αυτές αφορούν εκτάσεις 1.107.941 τμ, επενδύσεις 359.100.468 ευρώ και 2.247 νέες θέσεις εργασίας, σύμφωνα με τους διοργανωτές της έκθεσης Athens Cannabis Expo 2020, η οποία φιλοξενείται για τρίτη φορά στην Αθήνα, ενώ έχουν πραγματοποιηθεί και δυο στη Θεσσαλονίκη.

Οικοδομικά υλικά, αλεύρι, λάδι, τσάι, καφές, αναψυκτικά, μπάρες δημητριακών, καλλυντικά, ζωοτροφές, ρούχα, υφάσματα, είναι μερικά από τα προϊόντα που φτιάχνονται από κάνναβη. Για την ακρίβεια, ό,τι κατασκευάζεται από πλαστικό, χαρτί, ξύλο ή ύφασμα μπορεί να γίνει και από το φυτό της κάνναβης. Επιπλέον, το πλαστικό που παράγεται από κάνναβη είναι 2,5 φορές πιο ανθεκτικό από το πλαστικό που παράγεται από το πετρέλαιο και 100% βιοδιαπώμενο, ενώ το εξαιρετικής ποιότητας χαρτί της μπορεί να ανακυκλωθεί μέχρι και εφτά φορές.

Οι επισκέπτες στην έκθεση πολλοί: αγρότες, για χώμα, λίπασμα, ζωοτροφές, θερμοκήπια, πολίτες για να ψωνίσουν προϊόντα κάνναβης, επιχειρηματίες για να προμηθευτούν προϊόντα για τα ράφια τους. «Το στοίχημα είναι να μη μείνουμε στους ξένους επενδυτές, αλλά, να στήσουμε τη δική μας βιομηχανία, αλλά το πλαίσιο πρέπει να τακτοποηθεί», επισημαίνουν οι διοργανωτές.

Σε πολλές πολιτείες των ΗΠΑ, τον Καναδά, το Ισραήλ και σε περισσότερες από 20 ευρωπαϊκές χώρες η κάνναβη έχει νομιμοποιηθεί για βιομηχανική, ιατρική ή ψυχαγωγική χρήση ή ένα συνδυασμό των παραπάνω. Η Κίνα παραμένει ο μεγαλύτερος παραγωγός κάνναβης στον πλανήτη και καλύπτει σχεδόν το 80% της παγκόσμιας παραγωγής, στην οποία συμμετέχουν περισσότερες από 30 χώρες.

Στην Ελλάδα προς το παρόν καλλιέργειες υπάρχουν στο 'Αστρος Κυνουρίας, την Κρήτη, την Εύβοια και το νομό Καστοριάς. Οι περισσότερες βρίσκονται ακόμη στο στάδιο του πειραματισμού, αφού εργοστάσια επεξεργασίας του φυτού δεν υπάρχουν πλέον στη χώρα κι έτσι οι παραγωγοί προσανατολίζονται περισσότερο στην παραγωγή λαδιού, αλευριού και βρώσιμων σπόρων από κάνναβη.

Και λίγη ιστορία...

Το κτίριο του υπουργείου Οικονομικών, στο Σύνταγμα, έχει στην ταράτσα του δομικό υλικό από κάνναβη, από όταν κατασκευάστηκε «πράσινη στέγη» το 2008. Στη χώρα μας, η κάνναβη καλλιεργούνταν για αιώνες με την πρώτη αναφορά στο φυτό να γίνεται το 450 πΧ, από τον Ηρόδοτο. Οι αρχαίοι Έλληνες καλλιεργούσαν την κάνναβη και την χρησιμοποιούσαν ως πρώτη ύλη για την κατασκευή καραβόπανων, σχοινιών και υφασμάτων, αλλά και ως θεραπευτικό μέσο. Η ελληνική παράδοση στην κάνναβη συνεχίστηκε καθ' όλη τη διάρκεια της σύγχρονης ιστορίας, μέχρι που το 1937 -εποχή που στη χώρα μας λειτουργούσαν δέκα καναβουργεία- επιβλήθηκε σε παγκόσμια κλίμακα η απαγόρευσή της. Ο λόγος, τα πλεονεκτήματά της, που την καθιστούσαν ένα πολύ ανταγωνιστικό προϊόν κολοσσιαίων κλάδων, όπως οι πετρελαιοβιομηχανίες, οι χημικές βιομηχανίες και οι φαρμακοβιομηχανίες.

Η πρώτη βίβλος του Γουτεμβέργιου τυπώθηκε σε χαρτί κάνναβης. Τα πανιά και τα σκοινιά των πλοίων του Χριστόφορου Κολόμβου, αλλά και οι χάρτες του, ήταν από κάνναβη. Ο Βαν Γκονγκ ζωγράφιζε σε καμβάδες από κάνναβη. Μέχρι το 1880 όλα τα σχολικά βιβλία στις ΗΠΑ ήταν τυπωμένα σε χαρτί κάνναβης. Μέχρι τις αρχές του 20ου αιώνα το λάδι από τους σπόρους της κάνναβης χρησιμοποιούνταν σε όλον τον κόσμο για της λάμπες λαδιού. Ο Χένρι Φορντ σχεδίασε ένα οικολογικό αυτοκίνητο που κινούνταν με καύσιμο κάνναβης.