Πολιτικη & Οικονομια

Κομφούζιο, τρόμος και αίμα στη Βαγδάτη

Η εκτέλεση του στρατηγού και η χαμένη στρατιά του Ιερατείου

Νίκος Γεωργιάδης
ΤΕΥΧΟΣ 729
4’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ

Ο Νίκος Γεωργιάδης σχολιάζει την εκτέλεση του υποστράτηγου Κασέμ Σουλεϊμανί και τη σχέση Ιράν-Αμερικής.

Στις 17 Μαΐου 1639 υπογράφεται μετά από 16 χρόνια πολέμου η συνθήκη ειρήνης μεταξύ Μουσουλμάνων Σουνιτών και Σιιτών, που έγινε γνωστή ως «Συνθήκη Kashri Sirin».  Έκτοτε και έως την πρώτη αμερικανική εκστρατεία κατά του Ιράκ, τα σύνορα μεταξύ Σουνιτών και Σιιτών στη Κεντρική Ασία, τη Μέση και Εγγύς Ανατολή, διατηρήθηκαν σταθερά σε γενικές γραμμές. Από τη δεύτερη εισβολή των Αμερικανών στο Ιράκ και μετά, η πολιτική χαρτογραφία εντός του Ισλάμ έχει πλήρως διαταραχθεί. Η εμφάνιση του Ισλαμικού Χαλιφάτου, που είναι η επιθετικότερη μορφή του ορθόδοξου Σουνιτισμού, προκάλεσε την επιθετική εξωστρέφεια του σιιτικού ιμπεριαλισμού. Εκφραστής αυτής της επιθετικής εξωστρέφειας ήταν ο υποστράτηγος Κασέμ Σουλεϊμανί, ο άνθρωπος που «έστησε» τις δομές για τη δημιουργία ενός Ιράν εκτός Ιράν. Οραματίστηκε, δηλαδή, την επανασύσταση της αυτοκρατορίας της Βαβυλώνας. Για τον λόγο αυτό διασφάλισε τη ροή κονδυλίων, ανθρώπινων πόρων για τη συγκρότηση μονάδων κρούσης και βεβαίως τη συνεχή προμήθεια οπλικών συστημάτων που διοχετεύονταν σε όλες τις σιιτικές πολιτοφυλακές που διαδραματίζουν ρόλο  στο Ισλάμ. Δηλαδή στη Συρία (Αλαουίτες), στον Λίβανο (Χεζμπολάχ), στο Ιράκ (Σιιτικές Πολιτοφυλακές), στην Υεμένη (Σιίτες αντάρτες Χούθι). Άμεση ή δυνητική επιρροή είχε διασφαλίσει ο υποστράτηγος Σουλεϊμανί στις σιιτικές ελίτ του Αζερμπαϊτζάν ή του Μπαχρέιν.

Ο υποστράτηγος Κασέμ Σουλεϊμανί

Ήταν ο αρχιτέκτων του σύγχρονου ιρανικού ιμπεριαλισμού με έντονη τη χρήση του θρησκευτικού αισθήματος ως ταυτοτικού στοιχείου αναφοράς. Σιιτισμός κατά Σουνιτισμού, στα χνάρια του Τριακονταετούς Πολέμου Καθολικών κατά Προτεσταντών. Οι αστοχίες των Αμερικανών, η ιστορικά και πολιτισμικά αστοιχείωτη πολιτικο-στρατιωτική παρουσία τους στο Αφγανιστάν και το Ιράκ, η απόλυτα ρηχή στρατηγική άποψη της διακυβέρνησης Τραμπ, διαμόρφωσαν συνθήκες ενίσχυσης των περιφερειακών παραγόντων. Τα αποτελέσματα είναι πλέον ορατά στη Συρία, τον Λίβανο, το Ιράκ, τη Λιβύη, την Υεμένη, αλλά και στην καρδιά του Περσικού Κόλπου. Η εκτέλεση του υποστρατήγου Σουλεϊμανί από τον αμερικανικό στρατό ούτε αιφνιδίασε ούτε και παραξένεψε τους παρατηρητές. Το στοιχείο που αιφνιδίασε, όπως επισημαίνει ο βρετανικός Guardian, ήταν η ελαφρότητα με την οποία αντιμετωπίστηκε η επιχείρηση. Η πλήρης δηλαδή έλλειψη στρατηγικού σχεδιασμού για τη μετά την εκτέλεση χρονική περίοδο. Αιφνιδίασε η σύγχυση που επικράτησε στην Ουάσιγκτον την οποία επισημαίνει η Huffigton Post. Προβληματίζει η απουσία κάθε σχεδιασμού για την επόμενη ημέρα.

Τρία εικοσιτετράωρα μετά την εκτέλεση του υποστρατήγου κυκλοφόρησε ένα επίσημο αμερικανικό έγγραφο στη Βαγδάτη διά του οποίου το Υπουργείο Αμύνης των ΗΠΑ ενημερώνει το αντίστοιχο υπουργείο του Ιράκ πως προγραμματίζεται η εκκένωση των 5.000 και πλέον αμερικανών στρατιωτών που βρίσκονται στο Ιράκ. Η δημοσίευση αυτού του εγγράφου προκαλεί έντονο προβληματισμό. Αμέσως η Ουάσιγκτον διαψεύδει. Στον Λευκό Οίκο κάνουν λόγο για λανθασμένη αποστολή εγγράφου. Μόνο που το επίσημο αυτό ντοκουμέντο είναι υπαρκτό. Είναι γραμμένο σε επίσημο χαρτί, έχει σκεπτικό και διέπεται από μια λογική. Λάθος ή σωστή, δεν έχει καμία σημασία. Κάποιος συνέταξε στην Ουάσιγκτον αυτό το κείμενο που εξηγεί πως οι Αμερικανοί που εκτέλεσαν τον ιρανό στρατηγό, τα μαζεύουν και φεύγουν και γαία πυρί μιχθήτω, όπως άλλωστε έκαναν προ μηνών στη Συρία εγκαταλείποντας τους Κούρδους συμμάχους τους. Πανικός, λοιπόν, στη Βαγδάτη και στο Βόρειο Ιράκ που ζουν οι Κούρδοι. Πανικός στο κεντρικό Ιράκ όπου ζουν οι Άραβες Σουνίτες. Πανικός στα επιτελεία της Σαουδικής Αραβίας, της Ιορδανίας και του Ισραήλ, που βλέπουν να εκτυλίσσεται μπροστά στα μάτια τους ένα θέατρο σκιών με πρωταγωνιστή τον ασπόνδυλο αμερικανό πρόεδρο. «Donald the Boneless».

Για του λόγου το αληθές, ιδού το αμερικανικό έγγραφο

Ο υποστράτηγος Σουλεϊμανί δεν κρατούσε από οικογένεια της ιρανικής ελίτ. Αγροτόπαιδο από τη Νότια Περσία, στα δεκαπέντε του άρχισε να δουλεύει σε οικοδομές. Τότε ξέσπασε ο πόλεμος με το Ιράκ. Έφηβος, ο μετέπειτα υποστράτηγος στέλνεται στο μέτωπο. Του βάζουν στα χέρια ένα καλάσνικωφ και του λένε, πολέμα. Από τότε δεν εγκατέλειψε ποτέ το μέτωπο. Κατά τη διάρκεια των εχθροπραξιών «στήνεται» και η νέα οργάνωση που θα αλλάξει τα πολιτικοστρατιωτικά δεδομένα στην Περσία. Αρχίζει να λειτουργεί η δομή των Φρουρών της Επανάστασης. Ο νεαρός Σουλεϊμανί εκπαιδεύεται να επιχειρεί πίσω από τις γραμμές του εχθρού. Στους Φρουρούς της Επανάστασης συνωστίζονται εθνικιστές, θρησκόληπτοι, φανατικοί Μουζαχεντίν και ποινικοί που έχουν αδειάσει τις φυλακές. Μαζί τους κάνει παρέα ο Σουλεϊμανί. Αργότερα θα αναλάβει τα ηνία της οργάνωσης που θα έχει ως αποκλειστικό αντικείμενο επιχειρήσεις εκτός Ιράν και που θα είναι ο ένοπλος βραχίονας του ιρανικού ιερατείου. Ο Σουλεϊμανί διατηρεί άριστες σχέσεις με την ανώτατη ηγεσία του περσικού Σιιτισμού. Παίρνει εντολές από τον ίδιο τον Αγιατολάχ Χαμενεΐ, τον διάδοχο του Αγιατολάχ Χομεϊνί. Δεν είναι απλώς δηλαδή ο εκπρόσωπος ενός σιιτικού κράτους στο εξωτερικό. Δρα και επιχειρεί σύμφωνα με τις εντολές του εθνικιστικού - θρησκευτικού πυρήνα αυτού του κράτους. Προφανώς ο υποστράτηγος Σουλεϊμανί βρίσκεται στο επίκεντρο της διαμάχης μεταξύ Μεταρρυθμιστών και Συντηρητικών του Κονκλαβίου της Τεχεράνης. Προφανώς και ανήκει στη φράξια που αντιστέκεται σε όποια μεταρρύθμιση προτείνεται από την πολιτική ελίτ και τον πρόεδρο Ροχανί. Πριν από περίπου δύο μήνες ξέσπασαν ταραχές στην Τεχεράνη. Για πάνω από δύο εβδομάδες οι πολίτες μάχονταν στους δρόμους. Η Διεθνής Αμνηστία κάνει λόγο για 304 νεκρούς τουλάχιστον και χιλιάδες τραυματίες. Η παγκόσμια κοινή γνώμη αγνοεί την είδηση, οι Φρουροί της Επανάστασης έκαναν για άλλη μία φορά τη δουλειά τους. Το Ιερατείο είναι πανίσχυρο.

Ο υποστράτηγος Σουλεϊμανί είναι φιλόδοξος αλλά προσεκτικός. Είχε κυκλοφορήσει η φήμη πως θα ήταν υποψήφιος στις προηγούμενες προεδρικές εκλογές για να αμφισβητήσει την κυριαρχία του Ροχανί. Τα μέτρησε και τελικά διάψευσε προσωπικά και με αυστηρή δήλωση την πληροφορία περί καθόδου τους στις εκλογές. Είχε τους λόγους του. Οι κακές γλώσσες στην Τεχεράνη επέμεναν πως τελικά σχεδίασε να είναι υποψήφιος στις προεδρικές εκλογές του 2023. Τον πρόλαβαν τα αμερικανικά βλήματα αέρος εδάφους που εκτοξεύθηκαν από Drone στοχεύοντας τα κόκκινα στίγματα από τις συσκευές λέιζερ. Η εκτέλεση είχε σχεδιαστεί με άψογο τρόπο. Ο Σουλεϊμανί απογειώθηκε από τον Βόρειο Λίβανο. Πέρασε από τη Συρία και προσγειώθηκε στη Βαγδάτη. Εκεί τον περίμενε το αμερικανικό Raptor που έκοβε βόλτες πάνω από την πρωτεύουσα του Ιράκ. Τα πολεμικά ελικόπτερα στόχευσαν από απόσταση με τα λέιζερ. Τα βλήματα αέρος εδάφους εκτοξεύθηκαν.

Μέσα στις στάχτες οι διασώστες αναγνώρισαν το πτώμα του Σουλεϊμανί από το τεράστιο δαχτυλίδι του. Το κορμί του είχε διαμελιστεί.

Είναι το Ιράν σε θέση να απειλήσει τις ΗΠΑ και να προχωρήσει σε επιχειρήσεις αντεκδίκησης; Προφανώς και όχι. Σύμφωνα με τους ψυχραιμότερους αναλυτές που γνωρίζουν να αποκωδικοποιούν τα κελεύσματα της Τεχεράνης θα πρέπει να αναμένονται κάποιες ενέργειες τρομοκρατικού περιεχομένου, αλλά όχι σε κλίμακα casus belli. Η εσωτερική κατάσταση στην Περσία δεν είναι καθόλου καλή. Η οικονομία έχει γονατίσει λόγω εμπάργκο και το πολιτικοστρατιωτικό κατεστημένο απορροφά το μεδούλι της οικονομικής δραστηριότητας. Αυτής που έχει εναπομείνει. Το Ιράν δεν είναι σε θέση να τα βάλει με τις ΗΠΑ και το Ισραήλ ταυτόχρονα έχοντας τη Σαουδική Αραβία και τους υπόλοιπους Σουνίτες να καραδοκούν υπομονετικά στο μαλακό υπογάστριο του συστήματος του Περσικού Κόλπου.

Το Ιράν λοιπόν θα απαντήσει εν καιρώ και όταν το βολεύουν οι συνθήκες. Θα ακουστούν πολλές κραυγές και συνθήματα και απειλές για εκδίκηση. Το κύριο μέλημα του Ιερατείου όμως είναι να παραμένει στην εξουσία στην Τεχεράνη απολαμβάνοντας της εμπιστοσύνης και της στήριξης των μηχανισμών καταστολής. Οι Επαναστατικοί Φρουροί με ή χωρίς Σουλεϊμανί φροντίζουν γι’ αυτό. Άλλωστε το επιβάλλει και η παράδοση. Κάποτε, εκτελώντας τις διαταγές του «Γέροντα του Βουνού», οι «Χασασίνοι» διέσχιζαν τα εδάφη του Ισλάμ για να δολοφονήσουν τους εχθρούς του Αλί, του γαμπρού του Μωάμεθ, ιδρυτή της αίρεσης των Σιιτών. Τίποτε δεν έχει αλλάξει από τότε παρά μόνον οι στολές.