Ο θρησκευτικός όρκος υπάρχει για να θυμίζει σε όλους ότι η κάθε Βουλή (και κυβέρνηση) τελεί υπό την έγκριση των εκπροσώπων της Εκκλησίας της Ελλάδος.
Με τη χτεσινή ορκωμοσία ολοκληρώθηκαν οι πολιτικοθρησκευτικές διαδικασίες που συνοδεύουν κάθε καινούργια Βουλή και δεν είναι ιδιαιτέρως συνηθισμένες σε αυτό που ονομάζουμε δυτικός κόσμος. Καθόλου περίεργο αν σκεφτούμε ότι η Ελλάδα ανήκει στη Δύση μόνο στα όνειρα του Κωνσταντίνου του Καραμανλή και στην πραγματικότητα είναι ένα υβρίδιο που μπορεί συχνά να μην ξέρει πού πατά, αλλά πάντα βρίσκεται υπό τη σκέπη της πανταχού παρούσας Εκκλησίας.
Δεν νομίζω πως θα εκπλήξω κανέναν αν πω ότι βρίσκω το θέαμα των αρχιερέων που ορκίζουν βουλευτές και υπουργούς θλιβερό. Mου φέρνει στον νου τα θεοκρατικά καθεστώτα της ισλαμικής ανατολής, εκεί που κράτος και εκκλησία είναι πιο μπερδεμένα κι από τα φίδια στο κηρύκειο (τη ράβδο με τα δυο φίδια που βλέπουμε στα αυτοκόλλητα που βάζουν οι γιατροί στα αυτοκίνητά τους... κι εγώ τώρα έμαθα ότι λέγεται έτσι). Γιατί ο θρησκευτικός όρκος δεν έχει να κάνει με την πίστη, αλλά με την ισχύ της εξουσίας.
Να ξεκινήσω λέγοντας πως αν ο όρκος εξασφάλιζε τη χρηστή διαχείριση των κοινών δεν θα είχα πρόβλημα να ορκίζονται οι βουλευτές και οι υπουργοί κάθε μέρα. Δεν μιλάω μόνο για τον θρησκευτικό όρκο αλλά για οποιονδήποτε όρκο. Αν κάποιος ήθελε να ορκιστεί στα παπούτσια του κι αυτός ο όρκος τον έκανε να γίνει καλύτερος βουλευτής, θα χειροκροτούσα τον όρκο του στα παπούτσια. Ομοίως και με τον θρησκευτικό όρκο. Αν κάποιος ήθελε να ορκιστεί σε μια αόρατη και άφαντη τριάδα και εξαιτίας αυτού του όρκου ένιωθε υποχρεωμένος να είναι έντιμος, εργατικός, συνεπής και ωφέλιμος, δεν θα με πείραζε καθόλου. Η ιστορία και η εμπειρία όμως με κάνουν να είμαι σκεπτικός και η λογική μου λέει πως ο θρησκευτικός όρκος είναι κάτι που δεν χρειάζεται για τους πιστούς, αφήνει αδιάφορους όσους δεν πιστεύουν και άρα ο λόγος που δίνεται είναι μάλλον πονηρός.
Εξηγώ:
Ο πραγματικά πιστός δεν χρειάζεται κανέναν όρκο για να κάνει αυτά που οφείλει να κάνει. Αρκεί να πει ένα «ναι, θα τα κάνω» για να είμαστε σίγουροι ότι τουλάχιστον θα προσπαθήσει. Ο πραγματικά πιστός δεν λέει ψέματα, είναι έντιμος και εργατικός. Ο πραγματικά πιστός δεν θα κοροϊδέψει ποτέ και κανένα, γιατί ο πραγματικά πιστός φοβάται την αμαρτία. Αντιστοίχως, αυτόν που δεν πιστεύει ή που πιστεύει όποτε τον συμφέρει, κανένας όρκος δεν θα τον σταματήσει από το να ξεγελάσει, να αθετήσει υποσχέσεις και να εξαπατήσει. Αν θέλει να είναι έντιμος, θα είναι και, αν θέλει να είναι απατεώνας, δεν θα εμποδιστεί από τον όρκο μιας θρησκείας στην οποία δεν πιστεύει ή της οποίας τους κανόνες τηρεί όποτε του κάνει κέφι (το ίδιο ισχύει και για τα δικαστήρια που οι μάρτυρες ορκίζονται, λες και ένας πραγματικά πιστός δεν φοβάται έτσι κι αλλιώς να πει ψέματα ή λες και ένας άπιστος ή με χαλαρή πίστη θα εμποδιστεί να πει ψέματα από έναν όρκο).
Από τα παραπάνω συμπεραίνουμε ότι ο θρησκευτικός όρκος των υπουργών και των βουλευτών δεν έχει καμία απολύτως σχέση με την τέλεση των καθηκόντων τους. Κι αυτό από μόνο του δεν θα ήταν πρόβλημα, θα μπορούσε να ήταν απλώς μέρος ενός παραδοσιακού τελετουργικού, αν ο όρκος δεν είχε μια άλλη, πολύ ουσιαστική και πολύ ενοχλητική χρησιμότητα.
Φίλες, φίλοι και οι υπόλοιποι, ο θρησκευτικός όρκος των υπουργών και των βουλευτών δεν έχει καμία σχέση με τα καθήκοντά τους γιατί ο σκοπός της τελετής της ορκωμοσίας δεν είναι να βοηθήσει στα καθήκοντα των υπουργών και των βουλευτών. Ο θρησκευτικός όρκος υπάρχει και δίνεται για να θυμίζει σε όλους ότι η κάθε κυβέρνηση και η κάθε Βουλή τελεί υπό την έγκριση των εκπροσώπων της Εκκλησίας της Ελλάδος. Αυτοί ορκίζουν και άρα αυτοί επιβεβαιώνουν την καταλληλότητα των εκπροσώπων των ψηφοφόρων. Ο θρησκευτικός όρκος υπάρχει και δίνεται για να τονίζει πως κάθε κυβέρνηση και κάθε Βουλή συγκυβερνά και συναποφασίζει με την Εκκλησία της Ελλάδος. Υπάρχει και δίνεται για να υπενθυμίζει την ισχύ της Εκκλησίας και την επιρροή που ασκεί στο κράτος. Υπάρχει και δίνεται για να μην ξεχνιόμαστε όταν προσπαθούμε να σκεφτούμε το ποιος, εκτός από Βουλή και κυβέρνηση, κάνει κουμάντο στη χώρα. Και μπράβο του.
Υ.Γ. Απ’ όσο θυμάμαι από το σχολείο και πιο συγκεκριμένα από το μάθημα των θρησκευτικών, το να ορκίζεται κανείς είναι αμαρτία. Τουλάχιστον έτσι μας έλεγαν οι αρμόδιοι δάσκαλοι και καθηγητές κι επειδή η θρησκεία δεν είναι επιστήμη για να εξελίσσεται, υποθέτω ότι εξακολουθεί να είναι αμαρτία και σήμερα. Το λέω με επιφύλαξη καθώς δεν έχω διαβάσει το βιβλίο των κανονισμών (μπορεί, ας πούμε, να είναι αμαρτία, ΕΚΤΟΣ αν σου ζητήσει να ορκιστείς κάποιος ιερέας), αλλά νομίζω πως είναι κάτι που πρέπει να διευκρινιστεί από κάποιον θρησκευτικό Βαρούχα.
20°
