«Άσχετοι-σχετικοί»: Ο Λεωνίδας Καστανάς αναλύει γιατί αυτό είναι το πραγματικό δίπολο και πώς με την κυβέρνηση Μητσοτάκη βλέπουμε μια αλλαγή παραδείγματος
Το ράσο δεν κάνει τον παπά, ούτε το κουστούμι και η γραβάτα τον επιτυχημένο υπουργό. Θα μπορούσε και ένα casual ντύσιμο να είναι υψηλής αισθητικής ακόμα και ένα επιμελώς ατημέλητο να σέβεται τη στιγμή και το περιβάλλον. Σίγουρα όμως εκείνος που πηγαίνει επιμελώς «χύμα» να ορκιστεί στο υπουργικό αξίωμα για να δηλώσει την εναλλακτική του αριστεροσύνη, μάλλον δεν έχει και τίποτα σοβαρότερο να καταθέσει και το πιθανότερο είναι να αποτύχει. Γι’ αυτό εξάλλου μας διοίκησαν κυρίως άνθρωποι που το μόνο τους προσόν ήταν η συμμετοχή τους σε κομματικές συσκέψεις και διαδηλώσεις. Τα ζήσαμε και είναι το παρελθόν που θέλουμε να ξεχάσουμε.
Ανεβαίνει η ΝΔ του Κυριάκου Μητσοτάκη και ξαφνικά βλέπουμε μια αλλαγή παραδείγματος η οποία εκπλήσσει πολλούς, όχι όλους, ευχάριστα. Μια μικρή επανάσταση του ευρωπαϊκού αυτονόητου που άλλους ενθουσιάζει και άλλους φοβίζει, μιας και η έννοια της προόδου είχε ταυτιστεί στη χώρα αυτή με το πορτρέτο του Βελουχιώτη στα υπουργικά γραφεία και το ανοικτό ή λουλουδάτο πουκάμισο στα βουλευτικά έδρανα. Ξαφνικά εν μέσω θέρους η Ελλάδα αποκτά υπουργούς με βαριά βιoγραφικά, σπουδές επιπέδου Harvard, μακρά προϋπηρεσία στην αγορά, ανθρώπους που έχουν δοκιμαστεί και αξιολογηθεί από την ίδια την κοινωνία και έχουν αποδείξει τις ικανότητές τους. Υπουργούς τεχνοκράτες και όχι κινηματικούς. Τα ύστερα του νεοελληνικού κόσμου.
Αλλά βλέπουμε και έναν πρωθυπουργό που υιοθετεί μεθόδους μάνατζμεντ, θέτει στόχους, δίνει έτοιμους φακέλους με κατευθύνσεις, ορίζει συγκεκριμένες προθεσμίες και προγραμματίζει αυστηρές διαδικασίες αξιολόγησης. Ένας νέος κυβερνήτης ευρωπαϊκού τύπου πολύ καλά προετοιμασμένος, που φαίνεται ότι έχει όραμα αλλά και σχέδιο για να το πραγματώσει. Και επειδή ξέρει ότι η χώρα και το κόμμα του έχουν υποφέρει από το νεποτισμό φροντίζει να ξεκαθαρίσει από την αρχή ότι δεν θα γίνουν προσλήψεις συγγενών ούτε κρατικές συμβάσεις με συγγενικά πρόσωπα. Απομένει να το τηρήσει. Αλλά όσοι τον ξέρουν από κοντά ομιλούν για έναν απίστευτα μεθοδικό άνθρωπο που έχει πάντοτε ένα στόχο και ένα σχέδιο πλεύσης που συνήθως ακολουθεί πιστά.
Είναι τέτοια η πρόκληση να αλλάξει τον ρου της ιστορίας και όχι μόνο να φέρει τη χώρα στα μέτρα της αναπτυγμένης Ευρώπης που θα αδικούσε τον εαυτό του αν αφήνονταν να ολισθήσει στην κομματισμό και τον φόβο του πολιτικού κόστους, αναζητώντας τα παραδοσιακά τερτίπια λαϊκής αποδοχής. Όταν ξέρει ότι μπορεί να φτάσει το 45% νοικοκυρεύοντας την Ελλάδα. Φέρνοντας επενδύσεις επιπέδου Ελληνικού, μειώνοντας τους φόρους, εμπεδώνοντας την τάξη και την ασφάλεια, εκσυγχρονίζοντας την εκπαίδευση και εμπλουτίζοντας το κοινωνικό κράτος. Κάνοντας δηλαδή όλα όσα θα επαγγέλονταν μια σοβαρή κεντροαριστερά. Όχι σαν αυτή τη δική μας που υπόσχονταν την κόλαση αν η ΝΔ δεν είχε αυτοδυναμία. Γιατί αυτή μόνο σοβαρή δεν ήταν.
Το άνοιγμα της κυβέρνησης του Μητσοτάκη έρχεται ως συνέχεια της νικηφόρας τακτικής του προεκλογικού αγώνα. Χαμηλοί τόνοι στην τελική ευθεία, επιμονή στον αναλυτικό και τεκμηριωμένο προγραμματικό λόγο, αποφυγή των σκοπέλων (π.χ. συμφωνία Πρεσπών), έμφαση στα ώριμα αιτήματα της κοινωνίας (π.χ. ασφάλεια, άσυλο, πρότυπα σχολεία), άνοιγμα στην κεντροαριστερά. Αν η επιστροφή ενός 12% δεξιών ψηφοφόρων απευθείας από τον ΣΥΡΙΖΑ τον έβγαλε μπροστά, η διεύρυνση με τον κήπο των «πρώτη φορά δεξιά» τον ανέβασε στο 40% και την αυτοδυναμία. Στην τελευταία φάση ο Κυριάκος ήταν ακριβώς ο εαυτός του ενώ ο Αλέξης υποκρίνονταν τον σοσιαλδημοκράτη και φιλοευρωπαϊστή και συνήθως αυτά ο πολίτης τα πιάνει στον αέρα και τα χρεώνει ανάλογα.
Με ευθύνη της ΝΔ, στην τελική ευθεία το παιχνίδι δεν παίχτηκε στο παρωχημένο δίπολο «δεξιά-αριστερά» αλλά στο πραγματικό «άσχετοι-σχετικοί».
Η νέα κυβέρνηση όμως δεν είναι μόνο εικόνα, προδιαγραφές και υποσχέσεις. Είναι και έργο. Έργο που πρέπει να παραχθεί αμέσως για να εγκαταστήσει στην κοινή γνώμη την βεβαιότητα ότι αυτή δεν είναι απλά μια νέα αλλά μια ικανή κυβέρνηση. Η ποιότητα του έργου θα διώξει τη δυσπιστία ως προς τις πραγματικές προθέσεις, θα άρει το στίγμα της δεξιάς παλινόρθωσης, θα κατεβάσει την ταμπέλα του στείρου ελιτισμού και κυρίως θα στείλει το μήνυμα στη μεσαία τάξη ότι τα πράγματα άλλαξαν και μπορεί να ελπίζει. Και το έργο που θα παράγεται, θα συγκρίνεται αυτομάτως με τα έργα και τις ημέρες της «πρώτη φορά» αριστεράς και η σύγκριση θα είναι συντριπτική. Εκεί που οι παλιοί κατέστρεφαν οι νέοι δημιουργούν.
Μπροστά σε μια «κανονική» και «cool» κυβέρνηση η κάθε αντιπολίτευση απορυθμίζεται. Και καταφεύγει στα γνωστά αριστερά στερεότυπα. Την ενοχλεί το χαμηλό ποσοστό των γυναικών, θεωρεί την ακύρωση της 4ης Νομικής σχολής ως αντίποινα για την «αριστερομάνα Αχαΐα», προσομοιάζει την σοβαρή οργάνωση με την Βόρειο Κορέα, ανατριχιάζει στην ιδέα ότι η ΕΡΤ μπορεί να γίνει τηλεόραση ευρωπαϊκού επιπέδου, ή ότι θα καταργηθεί το άσυλο της βίας και της ανομίας. Αυτονόητα παλλαϊκά πλέον αιτήματα θα γίνουν πράξη στο ίδιο έδαφος που ο ΣΥΡΙΖΑ έχτισε το δικό του αριστερό αφήγημα.
Όσο η φιλελεύθερη ανασυγκρότηση κατακτά έδαφος, η οικονομία δουλεύει και ο δείκτης εμπιστοσύνης βελτιώνεται, η ομαλότητα θα επιστρέφει και δυναμικές αντιπολιτευτικές εκδηλώσεις θα φαντάζουν ως καρικατούρα του παρελθόντος και θα αποτυγχάνουν. Προφανώς και σύσσωμη η αριστερά θα αρνηθεί τον εκσυγχρονισμό και την πρόοδο της χώρας. Δεν έχει κάτι άλλο να κάνει. Η κάθε αλλαγή, η κάθε καινοτομία θα την ενοχλούν και θα αντιδρά. Ειδικά τον ΣΥΡΙΖΑ που και στη επόμενη περίοδο θα σαλπίζει την οπισθοδρόμηση. Με σημαία αυτήν αξίωσε και πήρε το υψηλό ποσοστό του, με την ίδια σημαία θα πολιτευθεί πασχίζοντας να αφομοιώσει ένα μεγάλο μέρος του ΚΙΝΑΛ και να επανακτήσει τους κεντροαριστερούς ψηφοφόρους που ψήφισαν πρώτη φορά δεξιά. Στο χέρι της ΝΔ είναι να κρατήσει και να διευρύνει το αβαντάζ της.
Σήμερα όσο ποτέ η σύγκρουση στον πολιτικό ελλαδικό χώρο είναι ιδεολογική. Από τη μια πολύχρωμες αντιδραστικές δυνάμεις φοβικές απέναντι στις προκλήσεις της 4ης βιομηχανικής επανάστασης θα επικαλούνται από το περιβάλλον μέχρι τα ατομικά δικαιώματα και από τον «τεχνοφασισμό» μέχρι την «ολιγαρκή αφθονία» για να φράξουν το δρόμο στην πρόοδο και την ευημερία. Στην απέναντι όχθη, φιλελεύθερες προοδευτικές δυνάμεις ανοικτές στις προκλήσεις του μέλλοντος θα επικαλούνται από τη σύγχρονη παιδεία μέχρι την ασφαλή δημοκρατία και από την παραγωγική ανασυγκρότηση μέχρι το λιγότερο κράτος για να ανοίξουν το δρόμο προς την πρόοδο και την ευημερία.
Κάπως έτσι πορεύονται τα έθνη και επιτυγχάνουν ή αποτυγχάνουν. Αν σήμερα θρηνολογούμε για την προηγούμενη χαμένη δεκαετία της αγανάκτησης ας ελπίσουμε ότι μετά από δέκα χρόνια θα θριαμβολογούμε για την κερδισμένη δεκαετία της δημιουργίας.
19°
