Οι 58 στο Ακροπόλ

Στις 14 Οκτωβρίου, 58 εκπρόσωποι της επιστήμης, της πολιτικής, του πολιτισμού και του επιχειρείν συνυπέγραψαν και δημοσίευσαν κείμενο με το οποίο απηύθυναν πρόσκληση σε κόμματα, πολιτικές κινήσεις, συνδικαλιστικές, αυτοδιοικητικές και πνευματικές δυνάμεις που κινούνται στο χώρο της σοσιαλδημοκρατίας, της δημοκρατικής αριστεράς, του φιλελεύθερου κέντρου, της πολιτικής οικολογίας και του προοδευτικού ευρωπαϊσμού, με προοπτική την Ιδρυτική Συνέλευση για μια Δημοκρατική Προοδευτική Παράταξη.

Μεταξύ των υπογραφόντων ο Νίκος Αλιβιζάτος, ο Γιώργος Βερνίκος, ο Σωτήρης Γκορίτσας, ο Γιάννης Καλογήρου, ο Πέτρος Μάρκαρης, ο Σταύρος Μπένος, ο Νίκος Πορτοκάλογλου, ο Θανάσης Χειμωνάς, ο Νίκος Χριστοδουλάκης, η Σώτη Τριανταφύλλου και άλλοι.

Για πρώτη φορά μετά από καιρό άρχισε να δημιουργείται ένας δημόσιος χώρος και να αναπτύσσεται ένας δημόσιος διάλογος. Για πρώτη φορά μία τέτοια πρωτοβουλία δεν μένει στα στενά όρια της εργαστηριακής ζύμωσης αλλά ανοίγει στην κοινωνία, ακούει και ακούγεται.

Η κίνηση για μια ελληνική Ελιά είχε θετική υποδοχή από την πρώτη μέρα. Πολιτικοί όπως ο Τάσος Γιαννίτσης και ο Χρήστος Ροζάκης εκδήλωσαν την υποστήριξή τους, όπως και ο Ηλίας Μόσιαλος με τη Δυναμική Ελλάδα. Ο πρώην πρωθυπουργός Κώστας Σημίτης την ενίσχυσε με τις δηλώσεις του. Η Πρωτοβουλία των 58 φαίνεται ότι κινείται παράλληλα και με την «Κίνηση των 5 δημάρχων» που προτείνουν μια ανεξάρτητη παρέμβαση στις αυτοδιοικητικές εκλογές. Οι πληροφορίες λένε ότι η συνεισφορά των 58 στις δημοτικές εκλογές θα είναι ο Γιώργος Βερνίκος για τον Δήμο του Πειραιά. Οι ζυμώσεις, που περιλαμβάνουν το χώρο της Κεντροαριστεράς και του φιλελεύθερου κέντρου, είναι συνεχείς και εξελίσσονται κάθε μέρα. Στα χέρια αυτών που συμμετέχουν είναι η τύχη και η εξέλιξη της Πρωτοβουλίας. Θα αντιμετωπίσει όλες τις ελληνικές παθογένειες, φυσικά, που θα την εμποδίσουν να ανοιχτεί και να συνενώσει τον ευρύ τρίτο πόλο, άλλοτε φοβούμενη τις διαφορετικές απόψεις του liberal χώρου κι άλλοτε τη μετατροπή της σε δεκανίκι του μεγάλου ασθενούς, δηλαδή του ΠΑΣΟΚ. Αλλά και της ΔΗΜΑΡ που, όπως πάντα, αμφιταλαντεύεται. Στο χέρι τους όμως είναι η πορεία, και ίσως αυτό είναι και το πιο γοητευτικό σ’ αυτή την προσπάθεια: Ότι κανείς δεν ξέρει πού θα καταλήξει. Ούτε οι εμπνευστές της.

Οι δημοσκοπήσεις αποτελούν ένα βασικό εργαλείο για τη διάγνωση των τάσεων. Αυτές είναι που καιρό τώρα αποτύπωναν με σαφήνεια το αδιέξοδο και αναδείκνυαν το πολιτικό κενό.

Ήδη λίγες μέρες μετά τη δημοσιοποίηση της πρόσκλησης των 58, στις 20 Οκτωβρίου, δημοσιεύθηκε στο «Έθνος» δημοσκόπηση της Metron Analysis, σύμφωνα με την οποία το 37% του συνόλου των ψηφοφόρων διάκειται θετικά στην πρόσκληση της Πρωτοβουλίας. Πιο συγκεκριμένα, το ποσοστό θετικής γνώμης στους ψηφοφόρους του ΠΑΣΟΚ συγκέντρωσε το 69%, της ΔΗΜΑΡ αντίστοιχα το 39%, ενώ στους ψηφοφόρους του ΣΥΡΙΖΑ το 32%.

Πιο χαρακτηριστική αυτή της Κάπα Research για το «Βήμα της Κυριακής» που επισημαίνει ότι το 46,6% των ερωτηθέντων απαντά «ναι» και «μάλλον ναι» στο ερώτημα εάν μέχρι τις εκλογές πρέπει ΠΑΣΟΚ, ΔΗΜΑΡ και άλλες κινήσεις από το χώρο της Κεντροαριστεράς να σχηματίσουν όλοι μαζί ένα νέο πολιτικό κόμμα. Πιο συγκεκριμένα, το 28,1% απαντά ότι θα ψήφιζε ένα τέτοιο κόμμα στις ευρωεκλογές.

Από τους εμπνευστές και πρωταγωνιστές της Πρωτοβουλίας, ο καθηγητής Γιάννης Βούλγαρης σε δήλωσή του στο «Βήμα» με αφορμή τη δημοσκόπηση έλεγε: «Η δημοσκόπηση δείχνει ότι υπάρχει αναζήτηση κοινής έκφρασης της παράταξης και ένα πραγματικό πρόβλημα πολιτικής αντιπροσώπευσης του ευρύτερου χώρου της Αριστεράς, της σοσιαλδημοκρατίας και του φιλελεύθερου κέντρου. Οι ψηφοφόροι του χώρου, ασχέτως πώς ψήφισαν στις τελευταίες εκλογές, δεν έχουν ταυτιστεί με τα κόμματα που ψήφισαν και αναζητούν σταθερότερη έκφραση. Η κοινή γνώμη καταλαβαίνει ότι το πολιτικό σύστημα περνά μια μεταβατική φάση. Στην Ελλάδα κατέρρευσε ένας πυλώνας του κομματικού συστήματος κατά πρωτοφανή τρόπο στην Ευρώπη, με εξαίρεση την Ιρλανδία. Οι ψηφοφόροι του ΠΑΣΟΚ σε όλο το φάσμα δεν έχουν μια σταθερή ένταξη. Η δημοσκόπηση είναι επίσης ένα καμπανάκι της κοινής γνώμης προς τις ηγεσίες και τα πολιτικά πρόσωπα του ευρύτερου κεντροαριστερού χώρου και περιλαμβάνει μια προειδοποίηση, ότι αν δεν ανταποκριθούν θα τιμωρηθούν από το ίδιο σώμα που είναι και η εκλογική τους βάση. Ο χρόνος που πρέπει να ανταποκριθούν είναι πολύ σύντομος. Αν τον αφήσουν να φύγει, θα αντιληφθούν σύντομα ότι είναι πολύ αργά».

Τα αποτελέσματα της δημοσκόπησης της GPO που προβλήθηκε στην εκπομπή «Ανατροπή» του Μέγκα τη Δευτέρα ήταν ακόμα πιο εντυπωσιακά. Θετικά βλέπει την πρόταση για συνεργασία όλων των κομμάτων και κινήσεων της Κεντροαριστεράς, ΠΑΣΟΚ, ΔΗΜΑΡ, Συμφωνία για τη Νέα Ελλάδα, καθώς και προσώπων αυτού του πολιτικού χώρου, στις εθνικές εκλογές το 39,6%. Μεγαλύτερο είναι το ποσοστό σχετικά με τις ευρωεκλογές, αφού ένα 45% βλέπει θετικά την ίδια συνεργασία ενόψει της εκλογικής αναμέτρησης του Μαΐου.

Ήδη έχουν πραγματοποιηθεί εκδηλώσεις στα Χανιά (με κεντρικό ομιλητή τον Σ. Μπένο), στο Ηράκλειο, στα Τρίκαλα και στη Θεσσαλονίκη, ενώ αναμένεται με ενδιαφέρον η μεγάλη εκδήλωση στις 9 Δεκεμβρίου στην Αθήνα με κεντρικό ομιλητή τον Γ. Βούλγαρη. Στη μεγάλη αυτή εκδήλωση με τίτλο με τίτλο «1η Ανοιχτή Συγκέντρωση για τη Δημοκρατική Προοδευτική Παράταξη και την Προοδευτική Ανασυγκρότηση της Ελλάδας για τη Δημοκρατική Αλλαγή της Ευρώπης»* θα παρέμβουν επίσης τα μέλη της Πρωτοβουλίας των 58 Παρασκευάς Αυγερινός, Πασχάλης Αγανίδης, Χαριτίνη Καρακωστάκη και Γιάννης Μπέζος.

Την Κυριακή 1 Δεκεμβρίου στην εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε στη Θεσσαλονίκη με κεντρικό ομιλητή τον Τάσο Γιαννίτση, ο πρώην υπουργός σημείωσε μεταξύ άλλων: «Είναι καιρός να δούμε με αυτογνωσία πού βρισκόμαστε και κυρίως πού πάμε. Ας αφήσουμε λίγο πίσω το πώς φτάσαμε έως εδώ και το πώς πέσαμε στον γκρεμό και ας δουλέψουν οι δημιουργικές δυνάμεις, οι οποίες υπάρχουν διάχυτες στην Ελλάδα, για να δούμε τι μπορούμε να κάνουμε για να ξεπεράσουμε την κρίση. Πρέπει να πούμε μια φράση: Μέχρι εδώ. Το παιγνίδι τελείωσε. Πρέπει να ξεκαθαρίσουμε τους λογαριασμούς μας με το παρελθόν και να κερδίσουμε την αίσθηση μιας νέας συλλογικότητας για τα συμφέροντα της χώρας».

Ο δήμαρχος Θεσσαλονίκης Γιάννης Μπουτάρης, που παραβρέθηκε στην εκδήλωση, αναφέρθηκε στη νομοθετική πρωτοβουλία για το Ασφαλιστικό που είχε πάρει ο Τ. Γιαννίτσης ως υπουργός στην κυβέρνηση Σημίτη και θύμισε ότι αν είχε εφαρμοστεί σωστά δεν θα φτάναμε στη σημερινή δραματική κατάσταση.

Μέχρι τώρα στην Πρωτοβουλία για τη Δημοκρατική Προοδευτική Παράταξη θετικά έχουν ανταποκριθεί αρκετές πολιτικές κινήσεις, όπως η Δυναμική Ελλάδα, η Πολιτεία 2012, η Πρωτοβουλία Β, οι Νέοι Μεταρρυθμιστές κ.ά. αλλά και μεμονωμένοι πολιτικοί. Αξίζει να σημειωθεί ότι, παράλληλα, πάνω από 4.000 πολίτες έχουν συνυπογράψει online το αίτημα των 58.

Μαζί τους πρέπει κανείς να υπολογίσει και τα 300 και πλέον μέλη και στελέχη της ΔΗΜΑΡ που κατέθεσαν τη δική τους έκκληση προς την ηγεσία του κόμματος για συμμετοχή στο διάλογο για την Κεντροαριστερά.

Ανάλογες διεργασίες γίνονται και στο ΠΑΣΟΚ, όπου ο Β. Βενιζέλος έχει ήδη επίσημα εκφραστεί θετικά απέναντι στην Πρωτοβουλία. Η πρόθεση των 58 δεν είναι ωστόσο η απλή συνένωση των δύο κομματικών δυνάμεων που βρίσκονται σ’ αυτό το χώρο. Η Πρωτοβουλία για την ελληνική «Ελιά» στοχεύει στη δημιουργία μιας πλατφόρμας η οποία θα συμβάλει στην όσμωση και συνεργασία των φιλελεύθερων και κεντροαριστερών δυνάμεων και πολιτών που αυτοτοποθετούνται σ’ αυτό το χώρο. Η πορεία της Πρωτοβουλίας θα καθορίσει και την πίεση προς τις κομματικές ηγεσίες να συμμετάσχουν στο διάλογο για τη συγκρότηση μιας νέας κοινής παράταξης.

Με μεγάλο ενδιαφέρον αναμένεται και το συνέδριο της ΔΗΜΑΡ σε λίγες μέρες, το οποίο, μέσα από τις διεργασίες και τις ζυμώσεις των μελών, ελπίζουν πολλοί να κατορθώσει να στρίψει το τιμόνι του κόμματος προς την κατεύθυνση αυτή. Παρόλο που η άποψη αυτή φαίνεται μειοψηφική στα όργανα του κόμματος, ωστόσο δημοσκοπικά φαίνεται ότι στη βάση και στους ψηφοφόρους του αποτελεί ένα πλειοψηφικό ρεύμα με περισσότερους από έναν στους δύο να βλέπουν θετικά τη συνεργασία των δύο κομμάτων και άλλων κινήσεων της κεντροαριστεράς ενόψει των ευρωεκλογών ή και των εθνικών εκλογών.

*Η 1η Ανοιχτή Συγκέντρωση για τη Δημοκρατική Προοδευτική Παράταξη και την Προοδευτική Ανασυγκρότηση της Ελλάδας για τη Δημοκρατική Αλλαγή της Ευρώπης θα πραγματοποιηθεί τη Δευτέρα 9 Δεκεμβρίου 2013, στις 7 μ.μ. στο Θέατρο Ακροπόλ (Ιπποκράτους 9-11, μετρό Πανεπιστήμιο)