Θόδωρος Τσίκας: «Η ΕΕ είναι σαν το ποδήλατο: αν δεν προχωρήσει, θα πέσει»

Με την ιδιότητά του ως πολιτικός επιστήμονας-διεθνολόγος, αλλά και ως υπεύθυνος του Τομέα Εξωτερικής Πολιτικής και Ευρωπαϊκών Υποθέσεων στο Ποτάμι, ασχολείται για χρόνια με θέματα ευρωπαϊκής, εξωτερικής και διεθνούς πολιτικής. Θεωρεί σημαντικό για αυτές τις πιο κρίσιμες στην ιστορία της ΕΕ ευρωεκλογές τα κόμματα να επιλέγουν υποψηφίους με γνώση του αντικειμένου, για να μπορέσουν να μας εκπροσωπήσουν εφ’ όσον εκλεγούν στα σοβαρά ευρωπαϊκά ζητήματα. Ο ίδιος κατεβαίνει ως υποψήφιος ευρωβουλευτής με το Ποτάμι.

Γιατί επιλέξατε να είστε υποψήφιος για την Ευρωβουλή;
Γιατί συνδυάζω τα επιστημονικά με τα πολιτικά ενδιαφέροντά μου. Και είμαι χαρούμενος γι’ αυτό. Όπως γνωρίζετε, είμαι πολιτικός επιστήμονας-διεθνολόγος και ασχολούμαι επί χρόνια με θέματα ευρωπαϊκής, εξωτερικής και διεθνούς πολιτικής. Συμμετέχω σε σχετικά Συνέδρια στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. Αρθρογραφώ συχνά για αυτά τα θέματα και οι στήλες της Athens Voice έχουν φιλοξενήσει τις απόψεις μου αρκετές φορές. Παράλληλα είχα και πολιτική ενασχόληση με τα ζητήματα. Σε νεαρή ηλικία, υπήρξα συνεργάτης ευρωβουλευτών της ανανεωτικής Αριστεράς, του Κ. Φιλίνη και του Μιχ. Παπαγιαννάκη. Αρκετά αργότερα, συμμετείχα θεσμικά σε διαδικασίες και πρωτοβουλίες του Ευρωπαϊκού Σοσιαλιστικού Κόμματος. Σήμερα είμαι ο Υπεύθυνος του Τομέα Εξωτερικής Πολιτικής και Ευρωπαϊκών Υποθέσεων στο Ποτάμι. Ήταν λοιπόν μια «φυσική» συνέχεια, να ζητήσω τον σταυρό ανθρώπων από όλη την Ελλάδα για να τους εκπροσωπήσω σε έναν σημαντικό θεσμό, όπως το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, ως υποψήφιος Ευρωβουλευτής με Το Ποτάμι. 

Κατά τη γνώμη σας, τι θα «μετρήσει» περισσότερο ως κριτήριο για την ψήφο των πολιτών στις ευρωεκλογές; 
Πάντα υπάρχει ένα μείγμα κριτηρίων. Επειδή όμως, όπως λένε όλοι οι σοβαροί διεθνείς αναλυτές, αυτές οι ευρωεκλογές είναι οι πιο κρίσιμες στην ιστορία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, είναι σημαντικό να πρυτανεύσει το κριτήριο να στείλουμε σοβαρούς ανθρώπους, με γνώση του αντικειμένου, εκεί. Ξέρουμε ότι αμέσως μετά τις ευρωεκλογές θα συζητηθεί η πρόκληση του Brexit, η απειλή από το αυταρχικό καθεστώς Πούτιν της Ρωσίας, η αστάθεια στις σχέσεις με τις ΗΠΑ λόγω της αλλοπρόσαλλης διοίκησης Τραμπ, ο οικονομικός ανταγωνισμός με Κίνα και Ινδία, αλλά και η ίδια η μετεξέλιξη της Ε.Ε με βάση τις πολύ ενδιαφέρουσες προτάσεις του Μακρόν. 

Ε, με συγχωρείτε, αλλά δεν μπορούμε να επιλέγουμε τους εκπροσώπους μας εκεί από τους βετεράνους ποδοσφαιριστές ή από δημοφιλείς καλλιτέχνες. Έχουν ευθύνη οι ηγεσίες του ΣΥΡΙΖΑ και της ΝΔ, που έχουν τέτοιες υποψηφιότητες στα ευρωψηφοδέλτιά τους. 

Ειδικότερα, θα είναι η ευρω-κάλπη προμήνυμα για τις εθνικές εκλογές;
Αυτή τη στρέβλωση του νοήματος των ευρωεκλογών την ξεκίνησε η ΝΔ, αλλά την έχει πλέον στην πράξη αποδεχθεί –ασμένως μάλιστα– και ο ΣΥΡΙΖΑ. Ας το ξεκαθαρίσουμε, λοιπόν. Στις ευρωεκλογές δεν κρίνεται η κυβέρνηση της χώρας. Ούτε αποφασίζουμε ποιος θα είναι κυβέρνηση και ποιος αντιπολίτευση. Αυτά θα τα αποφασίσουμε στις εθνικές εκλογές. Τώρα θα αποφασίσουμε ποιος θα μας αντιπροσωπεύσει στην Ευρωβουλή, με ποιες απόψεις και ποιων τα συμφέροντα θα εκπροσωπεί. Και γι’ αυτό, οι πολίτες μπορούν να επιλέξουν μια μικρότερη πολιτική δύναμη, μια ευρωπαϊκή φωνή, έναν αξιόλογο υποψήφιο, χωρίς τα διλήμματα και τους «καταναγκασμούς» των εθνικών εκλογών. Δεν μπορούμε να απαντάμε σε ερωτήσεις που δεν τίθενται. Η κάθε εκλογική αναμέτρηση έχει τη δική της λογική. 

Η Ευρώπη χρειάζεται μια «φυγή προς τα μπρος». Πρέπει να επιταχύνει την πολιτική ενοποίησή της. Να γίνει μια παγκόσμια δύναμη με ενιαία φωνή. Δύναμη ασφάλειας, συνεργασίας και αλληλεγγύης.

Πολλοί θεωρούν ότι χρειαζόμαστε «περισσότερη Ευρώπη» και συνεπώς αυτό πρέπει να είναι το μήνυμα των ευρωεκλογών. Συμμερίζεστε αυτή την άποψη;
Κατηγορηματικά ναι. Η Ευρώπη χρειάζεται μια «φυγή προς τα μπρος». Πρέπει να επιταχύνει την πολιτική ενοποίησή της. Να γίνει μια παγκόσμια δύναμη με ενιαία φωνή. Δύναμη ασφάλειας, συνεργασίας και αλληλεγγύης. Να αποκτήσει ενιαία εξωτερική πολιτική, κοινή άμυνα, οικονομική διακυβέρνηση (κι όχι μόνο κοινό νόμισμα), κοινή κοινωνική πολιτική, φορολογική εναρμόνιση μεταξύ των κρατών-μελών. Και τα αντίστοιχα ευρωπαϊκά όργανα με τις σχετικές εξουσίες. 

Οι προτάσεις του προέδρου της Γαλλίας, Εμανουέλ Μακρόν, είναι πολύ σημαντικές, και αυτός είναι ο λόγος που Το Ποτάμι έχει συντονίσει την καμπάνια του με το «Μανιφέστο για μια Ευρωπαϊκή Αναγέννηση». Ο στόχος πρέπει να είναι μια Ευρωπαϊκή Ομοσπονδία, οι Ηνωμένες Πολιτείες της Ευρώπης. Αλλιώς κινδυνεύει να χάσει το τρένο των εξελίξεων. Θα έλεγα ότι η ΕΕ είναι σαν το ποδήλατο: αν δεν προχωρήσει, θα πέσει. 

Πόσο καθοριστική θα είναι για την ψήφο για το ευρωκοινοβούλιο το μεταναστευτικό ζήτημα; Σίγουρα είναι, κακά τα ψέμματα. Τόσο οι μετανάστες που βρίσκονται ήδη στις ευρωπαϊκές χώρες, όσο και οι πρόσφυγες από εμπόλεμες και άλλες περιοχές, είναι στο επίκεντρο της αντιπαράθεσης σε πολλές χώρες. Πάντα υπάρχουν λαϊκιστές πολιτικοί που θέλουν να σπεκουλάρουν πάνω στο ζήτημα αυτό. Αλλά πρέπει να δούμε το θέμα με ψυχραιμία. Διότι παρατηρούμε π.χ. ότι η ακροδεξιά ανεβαίνει και σε χώρες που δεν έχουν παρά πολύ λίγους πρόσφυγες, π.χ. Αυστρία. Αυτό σημαίνει ότι το ζήτημα είναι πολλές φορές «ιδεολογικό», θέμα στερεοτύπων. Βλέπω στην τηλεόραση κύματα προσφύγων που έρχονται στην Ευρώπη γενικά, και διαμορφώνω μια τοποθέτηση από αυτό. Με βάση τον φόβο που μπορεί να δημιουργεί κάθε τι το διαφορετικό. 

Γι’ αυτό κι έχει σημασία οι κυβερνήσεις να μιλούν την γλώσσα της αλήθειας και να μη σπέρνουν το μίσος, όπως ο Σαλβίνι στην Ιταλία, ως υπουργός Εσωτερικών. Η Ευρώπη θα συνεχίσει να ζει με αυτό το θέμα. Άρα αφενός πρέπει να αναπτύξει κοινούς μηχανισμούς για τη διαχείρισή του στα σύνορα και αφετέρου να κατανείμει αναλογικά όσους πρόσφυγες έρχονται. Δεν μπορούν οι «παραμεθόριες» χώρες της ΕΕ, Ελλάδα, Ιταλία, Μάλτα, Ισπανία, να σηκώσουν μόνες τους το βάρος. Όσο για τους μετανάστες, που είναι πλέον τμήμα των κοινωνιών μας, μόνο με μέτρα δημιουργικής ενσωμάτωσής τους μπορεί να επιλυθεί το ζήτημα. 

Σχετικά με την Ελλάδα, ποια προβλήματα θεωρείτε ότι πρέπει να προταχθούν;
Η Ελλάδα έχει ανάγκη από σοβαρές μεταρρυθμίσεις, βαθιές αλλαγές και ριζικές τομές. Που θα απελευθερώνουν πόρους, και θα ανακατανέμουν εξουσίες και ανθρώπινο δυναμικό. Αυτό για να γίνει, χρειάζεται πολιτική βούληση, κοινωνική συναίνεση και στενές σχέσεις με τους Ευρωπαίους εταίρους. Μόνο μέσα σε αυτό το προστατευτικό ευρωπαϊκό «κουκούλι», έχει μέλλον η χώρα. 

Γιατί με το Ποτάμι;
Το Ποτάμι είναι μια δύναμη νεωτερισμού, εκσυγχρονισμού και καινοτομίας. Εκφράζει σήμερα ό,τι πιο σύγχρονο υπάρχει στο πολιτικό σύστημα. Είναι το πιο ευρωπαϊστικό κόμμα της χώρας. Έμεινε σταθερό και συνεπές στις τολμηρές θέσεις του, παρά τις πιέσεις και το πολιτικό κόστος. Έχει το πιο αξιόλογο ευρωψηφοδέλτιο. Έχει πλούσιο έργο στο απερχόμενο Ευρωκοινοβούλιο. Αξίζει να εκπροσωπηθεί και στη νέα Ευρωβουλή.