Εφιάλτης η αποχή για τον ΣΥΡΙΖΑ και το «χαμένο» 40%

Ο νέος λογογράφος του Κυριάκου Μητσοτάκη, παλαιός δημοσιογράφος με λαμπερές στιγμές προ κρίσης, περιφέρεται στη Ζαλοκώστα και τη Βαλαωρίτου με ύφος πολλών καρδιναλίων. Στο Μαξίμου ο σκυθρωπός Αλέξης Τσίπρας συνομιλεί μόνο με δύο τρεις συνεργάτες του και αποφεύγει συστηματικά όλους όσους του ανακοινώνουν «δυσάρεστα πράγματα». Στην Πειραιώς δύο στελέχη της απόλυτης εμπιστοσύνης του αρχηγού επεξεργάζονται τη χαρτογράφηση του υπουργικού συμβουλίου και τη δομή του σε περίπτωση αυτοδυναμίας της Νέας Δημοκρατίας. Εκτός Πειραιώς, στις παρυφές δηλαδή, δύο επιχειρηματίες και ένας πρώην πρωθυπουργός της ΝΔ επεξεργάζονται τη σύνθεση του υπουργικού συμβουλίου σε περίπτωση μη αυτοδυναμίας της σημερινής αξιωματικής αντιπολίτευσης και αναγκαστικής σύμπραξής της με το ΚΙΝΑΛ. Στον διάδρομο αναμένουν τουλάχιστον τρία στελέχη της διαχρονικής Κεντροαριστεράς. Οι «Κασσάνδρες» του ΣΥΡΙΖΑ αναφέρουν και ονόματα. Χρυσοχοΐδης, Διαμαντοπούλου και Μανιάτης, λένε. Προφανώς για να τους «κάψουν». Για το Υπουργείο Εξωτερικών συνωστίζονται ο Γιώργος Κουμουτσάκος και ο Θεόδωρος Σχοινάς. Λίγο πιο χαμηλά στη λίστα ο Γιάννης Κεφαλογιάννης. Στο Υπουργείο Παιδείας (λένε) πηγαίνει ο Κώστας Χατζηδάκης. Στα άδυτα και των δύο επιτελείων κυριαρχούν οι αναλύσεις των κυλιόμενων δημοσκοπήσεων. Αλλά όλα αυτά είναι για το θεαθήναι και προς τέρψιν του προεκλογικού lifestyle. Στην ουσία το μοναδικό ερώτημα παραμένει αναπάντητο. Τι θα συμβεί με την αποχή.

Το 40% των ψηφοφόρων του 2015, της συνολικής δεξαμενής δηλαδή, βρίσκεται στα όρια της αδιευκρίνιστης ψήφου. Είτε αυτή καταμετράται ως αποχή, είτε ως «Δεν ξέρω /δεν απαντώ», είτε ως «Άκυρο», είτε ως «Λευκό», είτε τελικά ως «Δεν ψηφίζω». Από αυτό το 40%, το 60% ήταν ψηφοφόροι του ΣΥΡΙΖΑ στις εκλογικές αναμετρήσεις του 2015. Τα ευρήματα αυτά αθροιστικά εντοπίζονται σε όλες σχεδόν τις δημοσκοπήσεις, φίλιες ή εχθρικές, ανάλογα με το πώς το βλέπει ο καθένας.

Αντιλαμβάνεται ακόμη και ο πολίτης που δεν τα πάει καλά με την απλή αριθμητική πως το τελικό ποσοστό προσέλευσης στην κάλπη και από αυτό το ποσοστό, η ψήφος που θα κατατεθεί στα δύο μεγάλα κόμματα θα κρίνουν τις τελικές συσπειρώσεις και άρα το αποτέλεσμα τόσο στις ευρωεκλογές, που είναι ο πρόδρομος των εξελίξεων, όσο και στις εθνικές εκλογές που είναι η κατάληξη αυτού του προεκλογικού μαραθωνίου.

Το συμπέρασμα αυτό είναι κοινό και στην Πειραιώς και στην Κουμουνδούρου. Άλλωστε οι εσωτερικές μετρήσεις που διεξήχθησαν και για τα δύο μεγάλα κόμματα τα τέλη της εβδομάδας που μας πέρασε κατέληγαν σε πανομοιότυπα συμπεράσματα. Η διαφορά μεταξύ τους κυμαίνεται σε μονοψήφιο ποσοστό που δεν υπερβαίνει (ανά περίπτωση) το 6%. Η διαφορά αυτή τείνει να επιβεβαιώνεται και για τις ευρωεκλογές όσο και (ως πρόθεση ψήφου) και για τις εθνικές, όποτε και αυτές αν διεξαχθούν.

Τόσο η Πειραιώς όσο και η Κουμουνδούρου καταλήγουν πως το αποτέλεσμα των ευρωεκλογών της 26ης Μαΐου θα κρίνει και το πότε θα διεξαχθούν οι εθνικές εκλογές. Τα σενάρια όσο πλησιάζει η πολλαπλή εκλογική αναμέτρηση του Μαΐου συρρικνώνονται σε δύο χωρίς παραλλαγές. Το πρώτο αφορά τη διεξαγωγή βουλευτικών εκλογών στις 23 Ιουνίου, αν αυτή την επιλογή επιβάλλει το αποτέλεσμα των ευρωεκλογών, και το δεύτερο αφορά διεξαγωγή βουλευτικών στις αρχές του επόμενου Οκτωβρίου. Οι ενδιάμεσες εκδοχές - παραλλαγές εξαφανίστηκαν σταδιακά. Τα πράγματα είναι πλέον ξεκάθαρα. Τελικά θα μετρήσει η προσωπική απόφαση του Αλέξη Τσίπρα να παρατείνει το θρίλερ ή απλά να επιταχύνει τις εξελίξεις. Και τα δύο μεγάλα κόμματα αντιλαμβάνονται πως το φετινό καλοκαίρι κρύβει σοβαρές και επικίνδυνες εκπλήξεις. Το κυρίαρχο πρόβλημα αφορά τα ελληνοτουρκικά.

Καστελόριζο: «Το Αιγαίο δεν ανήκει μόνο στα ψάρια»

Τόσο στο Μαξίμου όσο και στην Πειραιώς αντιλαμβάνονται πως η θερινή περίοδος ενδέχεται να εξελιχθεί σε αρένα αντιπαράθεσης μεταξύ Αθήνας και Άγκυρας, ιδιαίτερα αν η Τουρκία επιχειρήσει να αποστείλει ένα γεωτρύπανο με τη σημαία του γειτονικού κράτους σε κάποιο σημείο που οριοθετείται εντός της ΑΟΖ του Καστελόριζου. Προσοχή, αυτό το σημείο μπορεί να απέχει αρκετά από τα όρια της υφαλοκρηπίδας αλλά να βρίσκεται εντός των ορίων της ελληνικής ΑΟΖ η οποία εφάπτεται με εκείνη της Κύπρου. Ένα τέτοιο ενδεχόμενο θα προκαλέσει προφανή αναταραχή.

Τόσο η Νέα Δημοκρατία όσο και το Μαξίμου αντιλαμβάνονται πως η κορύφωση μίας κρίσης στα ελληνοτουρκικά θα προκαλέσει αναδιατάξεις στο προεκλογικό σκηνικό (μετά τις ευρωεκλογές πάντα). Έμπειροι διπλωμάτες ωστόσο επισημαίνουν πως η Τουρκία ενδεχομένως να επιχειρήσει να κορυφώσει την αντιπαράθεση αμέσως μετά τον σχηματισμό μίας νέας κυβέρνησης και άρα μετά τη διεξαγωγή των βουλευτικών εκλογών. Το σενάριο αυτό θυμίζει έντονα την υπόθεση των Ιμίων και την κυβέρνηση Σημίτη. Ο λόγος είναι ξεκάθαρος. Να συρθεί η νέα κυβέρνηση της Αθήνας σε μία διαπραγμάτευση, και άρα ένα συμβιβασμό ως προς το συνολικό πακέτο εκκρεμοτήτων στο Αιγαίο, αλλά και την ΑΟΖ στην Ανατολική Μεσόγειο. Το ίδιο ακριβώς σενάριο με παραλλαγές εξελίχθηκε το 1996.

Το ζήτημα δεν είναι καθόλου έλασσον. Η διευθέτηση ή δρομολόγηση διευθέτησης των προβλημάτων με την Τουρκία με τον ένα ή τον άλλο τρόπο θα εμφανιστεί στον ορίζοντα, θέλουμε δεν θέλουμε. Το ερώτημα αφορά το πότε. Οι διαδικασίες, οι οποίες «ωριμάζουν» ως προς την τελική οριοθέτηση των θαλασσίων οικοπέδων στην ΑΟΖ της Κύπρου αλλά και την ολοκλήρωση των συμφωνιών εμπορίας και μεταφοράς του φυσικού αερίου, ολοκληρώνεται μεταξύ Λευκωσίας και πετρελαϊκών εταιρειών. Η Άγκυρα το γνωρίζει. Βρίσκεται εκτός παιχνιδιού και επιχειρεί να «επιδείξει σημαία» στην περιοχή. Προπαγάνδα ή όχι, θεατρινισμοί ή μη, το συμπέρασμα είναι πως η Τουρκία ακολουθεί ένα μονοπάτι που θα οδηγήσει κάποια στιγμή σε αντιπαράθεση και κατόπιν σε διαπραγμάτευση.

Αναγκαστικά αυτό το σκηνικό επιβαρύνει το προεκλογικό σκηνικό και προβληματίζει ως προς τις στρατηγικές και τακτικές επιλογές τόσο το Μαξίμου όσο και την Πειραιώς.

Οι διεργασίες της ύστατης στιγμής

Με γνώμονα τα παραπάνω, οι επόμενες ημέρες και άρα τα συμπεράσματα από τις μετρήσεις που ήδη τρέχουν θα καθορίσουν εν πολλοίς την τελική διάταξη των μονομάχων μπροστά από την κάλπη της 26ης Μαΐου. H γενική εικόνα ως προς τις συσπειρώσεις των δύο μεγάλων κομμάτων (ιδιαίτερα του ΣΥΡΙΖΑ) δεν πρόκειται να ξεκαθαρίσει (αν ξεκαθαρίσει δημοσκοπικά) πριν τα τέλη της επόμενης εβδομάδας. Οι αριστεροί (παραδοσιακοί) ψηφοφόροι του ΣΥΡΙΖΑ εντάσσονται σε μία ιδιαίτερη ομάδα πολιτών η οποία δεν υπακούει εύκολα ούτε και γοητεύεται με πολιτικές πιρουέτες της τελευταίας στιγμής. Αυτοί οι ψηφοφόροι θα διαμορφώσουν τελικά με την προσέλευσή τους ή την αποχή τους το μέγεθος της διαφοράς μεταξύ των δύο μεγάλων κομμάτων και άρα θα καθορίσουν το μετεκλογικό πολιτικό παιχνίδι και τις συμμαχίες, τις διασπάσεις ή τις συνέργειες. Προφανώς δεν έχουμε δει τίποτε ακόμη. Και κάτι ακόμη. Οι κομματικοί παράγοντες στην Κουμουνδούρου αναμένουν να «μετρήσουν» την πραγματική απήχηση του ΣΥΡΙΖΑ στην κοινωνία όχι μόνο από την Ευρωκάλπη, αλλά και τις αυτοδιοικητικές αναμετρήσεις - κλειδιά σε μεγάλους αστικούς Δήμους και καίριες Περιφέρειες (Αττική). Εκεί θα καταμετρηθούν οι πραγματικές εφεδρείες, αφούη διαπιστωμένη απώλεια του ΣΥΡΙΖΑ κατά μέσο όρο της τάξης του 10% στη Βόρειο Ελλάδα (λόγω Πρεσπών) αντισταθμίζεται (αν αυτό είναι πια εφικτό) μόνο από τα αστικά κέντρα της χώρας.