Πώς και γιατί μπήκε ξαφνικά φρένο στις επενδύσεις

Στην πράξη, οι περισσότεροι γνωρίζουν ότι οι επενδυτές, και ιδιαίτερα οι ξένοι, ήταν και παραμένουν επιφυλακτικοί απέναντι σε μια κυβέρνηση που αλλάζει διαρκώς τους όρους του παιχνιδιού. 

Έτσι ξαφνικά, που λέει και το τραγούδι; Ή μήπως για σοβαρούς λόγους;

Η αλήθεια είναι ότι… η επενδυτική άνοιξη που προοιωνιζόταν πριν μερικούς μήνες η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ, έμεινε στο φθινόπωρο, ή καλύτερα στον παγωμένο χειμώνα. Οι μεγάλοι επενδυτές δεν ήρθαν, ενώ ακόμη και αυτοί που είχαν πλησιάσει, προτίμησαν να αποσυρθούν αφήνοντας όλα σχεδόν τα μεγαλεπήβολα projects της ελληνικής οικονομίας χωρίς ρευστό, αλλά και την προοπτική της πραγματικής ανάπτυξης με μεγάλα ερωτήματα.

Μόλις λίγους μήνες πριν, η χρονιά γύριζε… με νέα δεδομένα για την κυβέρνηση, με το Μαξίμου να παίζει το χαρτί της οικονομίας και τον πρωθυπουργό να προβάρει το «κοστούμι» του φίλου των επενδύσεων και των μεγάλων projects.

Μπροστά τους απλωνόταν μια σειρά από εγχειρήματα, από τη Γραμμή 4 του Μετρό μέχρι την αποκρατικοποίηση των Ελληνικών Πετρελαίων. Ακόμη και το πολύπαθο έργο του Ελληνικού που τόσο είχε χτυπήσει προεκλογικά ο ΣΥΡΙΖΑ, «επιστρατευόταν» στην απόπειρα του Μαξίμου να βάλει το μανδύα της businessfriendly κυβέρνησης, η οποία επρόκειτο να βάλει στην οικονομία κεφάλαια 20 δις. ευρώ.

Όλα αυτά βέβαια στη θεωρία. Γιατί, στην πράξη, οι περισσότεροι γνωρίζουν ότι οι επενδυτές, και ιδιαίτερα οι ξένοι, ήταν και παραμένουν επιφυλακτικοί απέναντι σε μια κυβέρνηση που αλλάζει διαρκώς τους όρους του παιχνιδιού.

Και κάπως έτσι, μέχρι τα τέλη του Απρίλη, σχεδόν όλα τα μεγάλα projects έμειναν… ορφανά.

Ίσως το μεγαλύτερο «χαστούκι» για την κυβέρνηση να ήταν αυτό της αποκρατικοποίησης των ΕΛ.ΠΕ. 

Ίσως το μεγαλύτερο «χαστούκι» για την κυβέρνηση να ήταν αυτό της αποκρατικοποίησης των ΕΛ.ΠΕ. Το εγχείρημα για την πώληση μιας από τις μεγαλύτερες πετρελαϊκές επιχειρήσεις της Ανατολικής Μεσογείου, είχε σχεδιαστεί σε συμφωνία του δημοσίου με τον όμιλο Λάτση (μεγαλομέτοχο της επιχείρησης) και προγραμματιζόταν να αποφέρει περίπου 1,5 δις. ευρώ.

Τα χαμόγελα όμως πάγωσαν όταν στη διαγωνιστική διαδικασία που υπολογιζόταν να προσελκύσει τους μεγαλύτερους παίκτες των πετρελαϊκών επιχειρήσεων, εμφανίστηκαν μόνο δύο εμπορικές επιχειρήσεις: η αμερικανική Glencore και η ολλανδική Vittol. Παρά την προσπάθεια να ενισχυθεί το αμερικανικό στρατόπεδο με την προσθήκη των κεφαλαίων της Carlyle, η διαδικασία των τελικών προσφορών αποδείχθηκε αποκαρδιωτική.

Το πρόβλημα δεν ήταν ότι υποβλήθηκαν χαμηλές προσφορές, αλλά ότι δεν κατατέθηκαν καθόλου. Και αυτό,  για μια επιχείρηση με εξαιρετικά δεδομένα, και εντυπωσιακά αποτελέσματα που καταγράφει αλλεπάλληλα ρεκόρ κερδών εδώ και χρόνια. Οι ξένοι επενδυτές επικαλέστηκαν το διεθνές περιβάλλον, αλλά το πρόβλημα στην πραγματικότητα παραμένει το …εγχώριο.

Μια αντίστοιχη κατάσταση προδιαγράφεται και για το Ελληνικό.

Μια αντίστοιχη κατάσταση προδιαγράφεται και για το Ελληνικό. Ο διαγωνισμός για το καζίνο στο χώρο του πρώην αεροδρομίου της πρωτεύουσας, συγκέντρωσε θεωρητικά τα μεγαλύτερα ονόματα του gaming στον κόσμο. Όμως, οι ενδιαφερόμενοι άρχισαν να …κρυώνουν, όταν ήρθαν αντιμέτωποι με τις προϋποθέσεις της επένδυσης του 1 δις. ευρώ. Σήμερα οι περισσότεροι θεωρούν ότι το κονδύλι είναι ιδιαίτερα μεγάλο για τα ρίσκα που ελλοχεύουν και αυτός είναι ο λόγος που ο διαγωνισμός οδηγείται από τη μία παράταση στην άλλη. Και σαν να μην έφταναν όλα αυτά, οι πληροφορίες αναφέρουν ότι ο σημαντικότερος των υποψηφίων, η αμερικανική Caesar’s τα «έσπασε» με τους διαπραγματευτές, και οι εκπρόσωποί της γύρισαν στις ΗΠΑ.

Η εικόνα των επενδυτών που γυρνούν την πλάτη συμπληρώνεται και στον χώρο των ναυπηγείων.

Η εικόνα των επενδυτών που γυρνούν την πλάτη συμπληρώνεται και στον χώρο των ναυπηγείων. Σε αυτόν, το υπουργείο Οικονομίας, με τη βοήθεια του αμερικανικού παράγοντα, έφερε στην Ελλάδα την αμερικανική ΟΝΕΧ, του Πάνου Ξενοκώστα, που κατάφερε να πάρει τον έλεγχο των Ναυπηγείων Νεωρίου Σύρου. Ο ίδιος ενδιαφερόταν να αναλάβει και τα Ναυπηγεία Ελευσίνας. Όμως, ο διαγωνισμός για την πώλησή τους εξελίχθηκε «περίπλοκα» και ο ελληνοαμερικανός επενδυτής απέσυρε το ενδιαφέρον του, και δεν υπέβαλε προσφορά, αφήνοντας τη διαγωνιστική διαδικασία με μία μόνο πρόταση. Με το μέλλον άδηλο τα Ναυπηγεία Ελευσίνας, μπαίνουν και πάλι στη ζώνη του κινδύνου, στην οποία βρίσκονται και τα ναυπηγεία Σκαραμαγκά.

Οι …αντιεπενδυτικές επιλογές έχουν οδηγήσει σε κρίσιμο σημείο και τη διαδικασία πώλησης των λιγνιτικών μονάδων της ΔΕΗ, στη Μελίτη και τη Μεγαλόπολη. 

Οι …αντιεπενδυτικές επιλογές έχουν οδηγήσει σε κρίσιμο σημείο και τη διαδικασία πώλησης των λιγνιτικών μονάδων της ΔΕΗ, στη Μελίτη και τη Μεγαλόπολη. Οι προϋποθέσεις και οι όροι ήταν τέτοιοι που οδήγησαν τους πολυδιαφημισμένους επενδυτές από την Ινδία και την Κίνα να αποχωρήσουν.

Η πρώτη απόπειρα πώλησης κατέληξε με μία μόνο προσφορά από εγχώριο όμιλο (τον Μυτιληναίο) την οποία τελικά δεν δέχθηκε η ΔΕΗ. Η δεύτερη διαδικασία που τρέχει τις ημέρες αυτές, δεν γίνεται με ιδιαίτερα καλύτερους όρους και οι εγχώριοι όμιλοι που έχουν μείνει στην κούρσα της αγοράς εκφράζουν σοβαρά παράπονα για τη βιωσιμότητα των μονάδων που τους ζητείται να αγοράσουν. Με τη διαδικασία να έχει ορίζοντα στα τέλη του μήνα, το πρόβλημα πλέον ίσως να είναι σοβαρότερο για τα ΔΕΗ η οποία όχι μόνο πρέπει να απαλλαγεί από τις δύο λιγνιτικές μονάδες, στο πλαίσιο των μνημονιακών υποχρεώσεων, αλλά θα συνεχίσει να επωμίζεται και τις ζημιές τους αν δεν καταφέρει να τις πουλήσει…

Το επενδυτικό φρένο αποτυπώνεται σε όλο το φάσμα των υποδομών.

Το επενδυτικό φρένο αποτυπώνεται σε όλο το φάσμα των υποδομών. Το εγχείρημα για την αξιοποίηση της δεύτερης πατρίδας για τα 23 περιφερειακά αεροδρόμια δείχνει να ξεμένει στον …διάδρομο της απογείωσης. Ενδιαφέρον υπάρχει μόνο για τους αερολιμένες Καλαμάτας και Νέας Αγχιάλου, καθώς το Υπερταμείο και το υπουργείο Μεταφορών δεν «έντυσαν» το πρόγραμμα με ενδιαφέροντα αντισταθμιστικά για τα υπόλοιπα 21 αεροδρόμια που μένουν έτσι στα αζήτητα και με κίνδυνο να μην υπάρχουν πλέον χρήματα για την ομαλή λειτουργία τους.

Ο διαγωνισμός για τη Γραμμή 4 του Μετρό, προϋπολογισμού σχεδόν 2 δις ευρώ, που επρόκειτο να τρέξει μέσα στην άνοιξη, έχει παγώσει μετά τις σοβαρές ενστάσεις από τους διαγωνιζόμενους για τις προϋποθέσεις και τους όρους της διαδικασίας, που έχουν οδηγήσει μεγάλα ονόματα εκτός του έργου. Στο ίδιο πλαίσιο καθυστερεί και η διαδικασία για τον Βόρειο Οδικό άξονα της Κρήτης (προϋπολογισμού 1,5 δις. ευρώ). Πλέον και τα δύο έργα θα κριθούν πιθανότατα μετεκλογικά, αφήνοντας την οικονομία χωρίς το «καύσιμο» που θα μπορούσε να έχει καταμεσής της χρονιάς.