Φτάνει πια με το «άβατο των Εξαρχείων»

Όλα τα κλισέ, με τον τρόπο του το καθένα, εκτός από το ότι είναι βαρετά, πολύ συχνά το μόνο που καταφέρνουν είναι να περιγράφουν την πιο προφανή πτυχή κρύβοντας επιμελώς τις υπόλοιπες. Κανένα κλισέ δεν τα καταφέρνει καλύτερα από το κλισέ του «άβατου των Εξαρχείων», το οποίο, όπως συμβαίνει με τα κλισέ, δεν λέει ψέματα (τα Εξάρχεια είναι άβατο για πολλούς συμπολίτες και εφιάλτης για αρκετούς κατοίκους τους), αλλά κρύβει μια αλήθεια που είναι πολύ μεγαλύτερη από τη συγκεκριμένη γειτονιά των Αθηνών. 

Δεν λέω ότι αυτό που συμβαίνει στα Εξάρχεια δεν είναι τραγικό. Δεν λέω ότι δεν είναι κατάντια για μια χώρα να υπάρχει μια ολόκληρη περιοχή στο κέντρο της Αθήνας που να έχει γίνει θεματικό λούνα παρκ για τους εκ του ασφαλούς επαναστάτες. Δεν λέω ότι δεν είναι απωθητική η βρώμα από τις μουτζούρες και τις αφίσες σε κάθε εκατοστό ελεύθερης επιφάνειας. Δεν λέω ότι δεν καταλαβαίνω πόσο μεγάλο είναι το πρόβλημα σε μια περιοχή όταν οι ίδιοι οι κάτοικοί της όχι απλώς αναγκάζονται να διαδηλώσουν, αλλά φοβούνται και να το κάνουν στην κεντρική πλατεία της περιοχής και συγκεντρώνονται στα πέριξ. Αυτό που λέω είναι ότι αυτό που συμβαίνει στα Εξάρχεια είναι ένα από τα συμπτώματα μιας αρρώστιας από την οποία πάσχει όλη η χώρα. Αυτό που λέω είναι ότι η συνεχής ενασχόληση με το σύμπτωμα πιθανόν να δείχνει απροθυμία θεραπείας από την αρρώστια.

Βλέπετε, το πολυτραγουδισμένο «άβατο των Εξαρχείων» δεν λέει απολύτως τίποτα στον ανάπηρο που ζει στη Γλυφάδα ή τη μητέρα που ζει στον Πειραιά. Γι' αυτούς άβατο είναι η δικιά τους γειτονιά όπως και κάθε γειτονιά του λεκανοπεδίου. Αυτοί έχουν κάθε μέρα να αντιμετωπίσουν το άβατο του πεζοδρομίου και οι λόγοι είναι ακριβώς οι ίδιοι με τους λόγους που γέννησαν το εξαρχειώτικο άβατο: πλήρης αδιαφορία των εκπροσώπων της πολιτείας που για να γελάσουμε αποκαλούμε «οργανωμένη».

Το «άβατο των Εξαρχείων» δεν λέει απολύτως τίποτα στους συμπολίτες που ζουν στο Ζεφύρι. Δεν λέει τίποτα στους συγγενείς των ανθρώπων που έχασαν τη ζωή τους στην άσφαλτο επειδή κανείς και ποτέ δεν μπαίνει στον κόπο να περιορίσει την εγκληματική παραβατικότητα της ασφάλτου. Δεν λέει τίποτα στη γυναίκα που τρώει ξύλο από τον άντρα της επειδή «την αγαπάει πολύ» και φοβάται να πάει στην αστυνομία γιατί ξέρει ότι κανείς δεν πρόκειται να την προστατεύσει από την οργή του. Δεν λέει τίποτα στους συμπολίτες που αναγκάζονται να δουλέψουν ανασφάλιστοι ή κάποια στιγμή διαπιστώνουν ότι τα ένσημά τους δεν πληρώθηκαν ποτέ. Δεν λέει τίποτα στους υπαλλήλους που δουλεύουν υπερωρίες που δεν πληρώνονται ποτέ κι άμα δεν τους αρέσει να βρουν αλλού. Δεν λέει τίποτα στον πατέρα που πήγε με το παιδί του να δει έναν αγώνα πόλο και βρέθηκε να τρέχει με το παιδί αγκαλιά για να το σώσει. Δεν λέει τίποτα στους συμπολίτες που βρίσκονται πίσω από τα κάγκελα των φυλακών, στην ευθύνη υποτίθεται της πολιτείας, αλλά στην πραγματικότητα στο έλεος των συμμοριών. Δεν λέει τίποτα στους ανθρώπους που βλέπουν τα μέρη που αγάπησαν να μετατρέπονται σε φεστιβάλ αυθαίρετης δόμησης.

Μπορώ να συνεχίσω να γράφω για πολλούς στους οποίους δεν λέει τίποτα το «άβατο των Εξαρχείων» και θέλω να διαβεβαιώσω τους συμπολίτες που τους λέει πολλά πως δεν έχω σκοπό να μειώσω το μέγεθος της φρίκης στην οποία ζουν. Αυτό που θέλω είναι να δείξω πως το πρόβλημα είναι πολύ πολύ μεγαλύτερο από μια γειτονιά και πως ακόμα και άνθρωποι που ούτε που ξέρουν πού είναι τα Εξάρχεια μπορεί να ζουν αντίστοιχες φρίκες. Γιατί οι άνθρωποι που πληρώνονται για να επιβάλουν τους κανόνες και τη νομιμότητα αδιαφορούν και για τη νομιμότητα και για τους κανόνες σε όλη την Ελλάδα. Γιατί όλη η Ελλάδα είναι ένα άβατο παραβατικότητας, μια ζούγκλα στην οποία κουμάντο κάνει ο πιο αδίστακτος και ο νόμος υπάρχει στα χαρτιά για όλα, αλλά δεν τον βλέπουμε στην πράξη σε τίποτα. Γιατί όλη η Ελλάδα είναι η χώρα στην οποία δεν μπορεί να εφαρμοστεί ούτε ο πιο απλός κανόνας, όπως είναι ο αντικαπνιστικός νόμος. Γιατί το «άβατο των Εξαρχείων» κρύβει την πραγματική έκταση του προβλήματος και το χειρότερο είναι ότι μπορεί και να χρησιμοποιηθεί ως ο φερετζές που θα καλύψει την απροθυμία για συνολική λύση. 

Δεν λέω πως θα γίνει έτσι, εύχομαι για το αντίθετο, αλλά φοβάμαι μήπως η εμμονή της αντιπολίτευσης με τα Εξάρχεια είναι η οδός διαφυγής από τη συνολική μάχη με την παραβατικότητα. Φοβάμαι, δηλαδή, μήπως και η επόμενη κυβέρνηση δώσει τη μάχη με την παραβατικότητα στα Εξάρχεια, την κερδίσει και ικανοποιημένη από την επίδοσή της (και αφού τη διαφημίσει και κερδίσει τον τίτλο του σταυροφόρου της νομιμότητας) συνεχίσει την καλή παράδοση της αδιαφορίας για την παραβατικότητα οπουδήποτε αλλού. Φοβάμαι μήπως η επόμενη κυβέρνηση δράσει σαν τα Εξάρχεια να είναι ένα νησί ανομίας σε έναν ωκεανό νομιμότητας, την ώρα που στην πραγματικότητα είναι άλλη μια κυψέλη στο μελίσσι της παραβατικότητας που είναι η Ελλάδα. Και πολύ θέλω ο φόβος μου να μην επαληθευθεί, και μπράβο μου.