Τι σχέση έχει η αριστερά με την πρόοδο;

Από τότε που θυμάμαι τον εαυτό μου, τα στελέχη της αριστεράς αυτοαποκαλούνται «προοδευτικοί» και η παράταξή τους (μαζί με την κεντροαριστερά ή ό,τι διάολο ήταν το ΠΑΣΟΚ) «προοδευτική παράταξη». Το πρόβλημα είναι πως η σχέση της αριστεράς με την πρόοδο είχε διακοπεί πολύ πριν γεννηθώ κι έτσι, κάθε φορά που άκουγα ή ακούω κάποιον να προσπαθεί να συνδέσει πρόοδο και αριστερά, ξέρω ότι λέει ψέματα. Ψέματα που ακούστηκαν ξανά στο κλειστό του Γαλατσίου, όπου ο Αλέκσης υποδέχτηκε τον Ραγκούση και διάφορους άλλους μπίστηδες στο «προοδευτικό μέτωπο», όπως αποκαλούν στην Κουμουνδούρου τη συλλογή απορριμάτων που έχουν ξεκινήσει εδώ και κάποιους μήνες.

Παραδέχομαι πως η ταύτιση του Τσίπρα, της Κουντουρά, του Τσακαλώτου, του Ραγκούση, του Τζουμάκα, του Κουίκ, του Παππά, του Παϊτέρη, του Σπίρτζη, του Κόκκαλη, του Τζανακόπουλου, του Καρανίκα, της Δούρου, της Γεροβασίλη, του Κουρουμπλή και των λοιπών συντρόφων (συγγνώμη από όσους δεν έβαλα, αλλά θα έγραφα για μέρες) με την πρόοδο είναι ένα καλό αστείο, αλλά δεν παύει να είναι και ένα μεγάλο ψέμα που ανακυκλώνεται, είτε από πονηριά είτε από αφέλεια, εδώ και δεκαετίες και που μάλλον ήρθε η ώρα να σταματήσει.

Δεν αμφισβητώ ότι η αριστερά μπορεί να πήγαινε μαζί με την πρόοδο κάπου στα τέλη του 19ου αιώνα ή στις πρώτες δεκαετίες του 20ού, αλλά αυτή η σχέση άρχισε να ραγίζει κάπου στον μεσοπόλεμο και διαλύθηκε εντελώς μέσα στην παγωνιά του ψυχρού πολέμου. Από τότε η μόνη σχέση που υπάρχει ανάμεσα στην πρόοδο και την αριστερά είναι η ταύτισή τους στις ομιλίες αριστερών και πασόκων, γιατί η προφανής πραγματικότητα είναι εντελώς διαφορετική.

Όσον αφορά τη δημοκρατία, η αριστερά υποστήριξε με πάθος αποκλειστικά και μόνο αντιδημοκρατικά καθεστώτα. Ως ορθόδοξη στήριξε κάθε σοβιετική δικτατορία, και ως «ανανεωτική» στήριξε κάθε δικτατορία που έκοβε τους δεσμούς με τη Μόσχα. Για κάθε ύμνο στην Ανατολική Γερμανία από το ΚΚΕ είχαμε τις αγκαλιές του (μυστηριωδώς αγιοποιημένου) ΚΚΕ Εσωτερικού με τους κάθε λογής Τσαουσέσκου, και είτε μιλάς για τη μία είτε για την άλλη περίπτωση, πρόοδος και δικτατορίες μαζί δεν πάνε.

Για τα ανθρώπινα δικαιώματα δεν χρειάζεται να πούμε πολλά, καθώς ό,τι και να πει για ελευθερία και δικαιώματα ένας υπερασπιστής δικτατόρων δεν μπορεί παρά να μπει από το ένα αυτί και να βγει από το άλλο. Οι μόνες περιπτώσεις που ένα κομμάτι της αριστεράς βοήθησε κάπως στην πρόοδο τα τελευταία χρόνια, είναι στα ζητήματα των δικαιωματών των συμπολιτών με διαφορετικές από τις συνηθισμένες σεξουαλικές ταυτότητες, κι εκεί η οποιαδήποτε σχέση με την πρόοδο σταματάει (με δεδομένη μάλιστα την υπεράσπιση καθεστώτων που καταδίωκαν και καταδιώκουν κάθε ιδιαιτερότητα, καταλαβαίνουμε πως η πολιτική αυτή δεν υπαγορεύεται από τις ιδέες αλλά από την ψηφοθηρία και άρα είναι πολύ εύκολο να ανατραπεί).

Στην οικονομία καλύτερα να μην τα συζητάμε. Δεν υπάρχει τίποτα πιο παρωχημένο και συντηρητικό από την άρρωστη μορφή του κρατισμού στην οποία είναι κολλημένη με πάθος η αριστερά. Στη διακυβέρνηση, τα ρουσφέτια και οι προσλήψεις-εξαγορές ψήφου κάνουν τον Πρόεδρο ΠιΠι (Πάκη Παυλόπουλο) να ανησυχεί για το ρεκόρ του. Στον δημόσιο λόγο, ο λαϊκισμός της αριστεράς κάνει τους Κουτσόγιωργες και τους Γιαννόπουλους του Αντρέα να μοιάζουν μετριοπαθείς. Στην ενημέρωση, η Κυβερνητική Τηλεόραση του συντρόφου Παππά κάνει την Κυβερνητική Τηλεόραση των προηγούμενων κυβερνήσεων να μοιάζει σχεδόν αντικειμενική. Όσο για τη διαπλοκή, δε νομίζω πως χρειάζεται να πούμε τίποτα. Πολλοί κυβερνήτες διεπλάκησαν, αλλά κανείς δεν τόλμησε να βάλει έναν Κόκκαλη στα ψηφοδέλτια του κόμματός του.

Φίλες, φίλοι και οι υπόλοιποι, από τη στιγμή που αποδεχόμαστε πως η διαπλοκή, ο κρατισμός, η κεντρικά σχεδιασμένη οικονομία, ο λαϊκισμός, ο έλεγχος της ενημέρωσης δεν είναι στοιχεία προόδου, είναι αντιφατικό να χαρακτηρίζουμε την αριστερά προοδευτική. Από τη στιγμή που καταλαβαίνουμε πως πρόοδος χωρίς δημοκρατία και ελευθερία δεν μπορεί να υπάρξει, καταλαβαίνουμε πως πρόοδος και αριστερά απλώς δεν ταιριάζουν. Μπορεί να υπήρξε κάποια στιγμή στην Ιστορία που συναντήθηκαν, αλλά από τότε μας χωρίζει σχεδόν ένας αιώνας. Έκτοτε, η αριστερά απέκτησε δόγμα, μάρτυρες αγίους των οποίων τα ταριχευμένα κουφάρια προσκυνούν οι πιστοί και σύμβολα με ισχύ ανάλογη με αυτή που έχει ο σταυρός στους χριστιανούς. Αν προσθέσουμε και την υπόσχεση για έναν άλλο κόσμο, καταλαβαίνουμε ότι η αριστερά είναι περισσότερο θρησκεία και λιγότερο ιδεολογία. Και όλοι ξέρουμε πόσο συντηρητικό πράγμα είναι οι θρησκείες και πόσο εχθρεύονται την πρόοδο. Και μπράβο τους.

Υ.Γ. Επειδή συχνά οι γνωστοί κουτοπόνηροι συμπολίτες με εγκαλούν για πράγματα που διάβασαν χωρίς εγώ να τα έχω γράψει, να τους προλάβω και να τους πω πως ούτε τη δεξιά θεωρώ προοδευτική δύναμη. H Eλλάδα είναι συντηρητική χώρα, οι προοδευτικές πολιτικές αντιδημοφιλείς και άρα θα ήταν περίεργο να υπήρχε κάποια μεγάλη προοδευτική παράταξη. Αλλά αφού το πω αυτό, μετά θα θυμηθώ πως το μεγαλύτερο βήμα προς τα εμπρός για την Ελλάδα μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο (και η αιτία που, παρά την κρίση, οι Ελληνες εξακολουθούν να ζουν σε μια χώρα του ρετιρέ του πλανήτη) ήταν η είσοδος της Ελλάδας στην ΕΟΚ. Κι αυτό είναι έργο ενός κομματιού της δεξιάς που μπορεί, πού και πού και παρά τη μυθολογία και το αριστερό μάρκετινγκ, να γίνεται ό,τι δεν μπορεί πια να γίνει κανένα κομμάτι της αριστεράς: προοδευτικό.