Το έχουν μάθει πια και στα πέρατα της γης ότι στην πατρίδα μας οι πλούσιοι δεν πληρώνουν φόρους. Το πρόσχημα που επικαλούνται οι κυβερνήσεις είναι η ανεπάρκεια των φοροεισπρακτικών μηχανισμών. Αλλά ποτέ δεν αποδέχθηκαν την πρόταση της Τρόικας να αναθέσουν τον έλεγχο της φοροδιαφυγής σε ιδιώτες, ούτε έβγαλαν ακατάλληλους εφοριακούς στη διαθεσιμότητα, ούτε αξιοποιούν τον αριθμό προσλήψεων που επιτρέπεται για να ενισχύσουν το συγκεκριμένο κομμάτι της δημόσιας διοίκησης με υπαλλήλους που έχουν τα τυπικά και τα ουσιαστικά προσόντα.
Δύσκολα μπορεί να καταλάβει κανείς με όρους κοινής λογικής γιατί ένας πολυεκατομμυριούχος ψάχνει πατέντες ώστε να αποφύγει το χαράτσι της ΔΕΗ στην έπαυλή του και να «κρύψει» ως επαγγελματικό το πλεούμενό του. Οι ίδιοι επικαλούνται σε συνομιλίες τους άλλα προσχήματα, ότι δηλαδή δεν θέλουν να πληρώνουν ένα κράτος το οποίο υπάρχει για να ταΐζει χαραμοφάηδες υπαλλήλους και δεν τους προσφέρει ούτε υψηλό επίπεδο υγείας ούτε υψηλό επίπεδο παιδείας. Προφανώς λένε ψέματα, ενδεχομένως και στον εαυτό τους. Δεν πληρώνουν φόρους επειδή μπορούν –εύκολα– να το αποφύγουν, αυτό είναι το πρόβλημα.
Γεγονός είναι ότι η κρίση δεν άγγιξε την οικονομική ελίτ της χώρας που παρακολουθεί από το θεωρείο VIP τα πάθη της ελληνικής κοινωνίας. Μάλιστα, οι μυημένοι στα οικονομικά μυστήρια λένε ότι οι πλούσιοι έγιναν πλουσιότεροι στα χρόνια του μνημονίου και ότι βρίσκονται σε εξέλιξη προσοδοφόρα παιχνίδια στο Χρηματιστήριο που ανθεί, ενώ η χώρα μαραίνεται.
Αλλά υπάρχουν και επίσημες παραδοχές. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Γενικής Γραμματείας Πληροφοριακών Συστημάτων, τα έσοδα από φόρους σε πρόσωπα μεγάλου πλούτου είναι πενιχρά. Με βάση την κατηγοριοποίηση που έχει γίνει από το Υπουργείο Οικονομικών φορολογούμενοι μεγάλου πλούτου είναι αυτοί που πληρούν ένα τουλάχιστον από τα ακόλουθα κριτήρια.
• Η αξία της ακίνητης περιουσίας τους (του ιδίου του φορολογούμενου, της συζύγου και των προστατευόμενων τέκνων) υπερβαίνει το ποσό των 2 εκατ. ευρώ.
• Η ετήσια δαπάνη διαβίωσης, σύμφωνα με τα τεκμήρια διαβίωσης (πισίνες, ΙΧ, κατοικίες κ.ά.), υπερβαίνει το ποσό των 150 χιλιάδων ευρώ.
• Τα ποσά που εμπίπτουν στο τεκμήριο απόκτησης περιουσιακών στοιχείων (δαπάνη για αφορά ακινήτων, ΙΧ, σκαφών αναψυχής κ.ά.) υπερβαίνουν το ποσό των 300.000 χιλιάδων ευρώ.
• Φορολογούμενοι στους οποίοι μετά το άνοιγμα τραπεζικών λογαριασμών εντοπίζονται πολύ υψηλές καταθέσεις που δεν έχουν δηλωθεί στην εφορία.
Στη διάρκεια του 9μηνου Ιανουαρίου-Σεπτεμβρίου 2013 οι υπηρεσίες του Υπουργείου Οικονομικών έλεγξαν 951 τέτοιες υποθέσεις, ωστόσο βεβαίωσαν μόλις 36,4 εκατ. ευρώ προστίμων, δηλαδή μέσο φόρο 37.894 ευρώ ανά υπόθεση. Ως προς τις εισπράξεις είναι ακόμη χειρότερα τα πράγματα, αφού στα δημόσια ταμεία έχει φτάσει μόνο το 29% αυτών των προστίμων, δηλαδή 10,5 εκατ. ευρώ.
Η λογική λέει ότι σε αυτές τις περιπτώσεις θα έπρεπε να είναι ταχύτατη η είσπραξη από την πλευρά του Δημοσίου, γιατί υπάρχει υψηλή φοροδοτική ικανότητα. Ωστόσο, αυτό δεν συμβαίνει χάρη στη δυνατότητα προσφυγής εναντίον της απόφασης με την καταβολή του 50% των φόρων και προστίμων που βεβαιώνονται.
Θα μπορούσε κανείς να πει ότι αυτό είναι σωστό να συμβαίνει σε ένα κράτος δικαίου, εφόσον ίσχυε erga omnes. Όμως, την ίδια ώρα, γίνονται κατά χιλιάδες κατασχέσεις σε τραπεζικούς λογαριασμούς πολιτών που δεν μπορούν να εξυπηρετήσουν τη δόση στην εφορία, ενώ φτάνουν κατά εκατοντάδες χαρτιά για πλειστηριασμούς κατοικιών για τον ίδιο λόγο, για χρέη προς το Δημόσιο, ανεξάρτητα από το αν έχει ή δεν έχει την οικονομική δυνατότητα να πληρώσει ο οφειλέτης. Σε αυτές τις περιπτώσεις η προσφυγή έπεται, πρώτα γίνεται η αναγκαστική εκτέλεση και μετά ο παθών, αν μπορεί να πληρώσει δικηγόρο και παράβολο, θα ακολουθήσει τη νομική οδό.
Περιέργα πράγματα. Αλλά όχι τυχαία.
Χρόνια τώρα πάει και έρχεται ο φόρος πολυτελείας στα σκάφη αναψυχής. Σύμφωνα με ρεπορτάζ στο «Βήμα της Κυριακής», η φορολογία στα σκάφη όχι μόνο δεν αυξάνεται, αλλά μειώνεται κατά 50% σε σχέση με την αρχική διάταξη που είχε κατατεθεί στις αρχές του έτους.
Έτσι, το τέλος που θα ισχύσει από την 1η Ιανουαρίου 2014 είναι:
-Για σκάφη 7-8 μέτρων 200 ευρώ
-Για σκάφη 8-10 μέτρων 300 ευρώ
-Για σκάφη 10-12 μέτρων 400 ευρώ
-Για σκάφη άνω των 12 μέτρων το τέλος θα είναι 100 ευρώ ανά μέτρο
Αυτό σημαίνει ότι ένα σκάφος άνω των 8 μέτρων φορολογείται με ποσό χαμηλότερο από ένα αυτοκίνητο 1.400 κυβικών.
Είναι δυνατόν; Και βέβαια. Απλώς ένας ακόμη κρίκος σε μια μακριά θαμπή αλυσίδα. Πολύ πρόσφατα προώθηκε στη Βουλή –και πάγωσε κατόπιν αντιδράσεων– τροπολογία με την οποία θα καταργούταν το πόθεν έσχες ειδικά για τις ναυτιλιακές μετοχές. Επίσης πρόσφατα ο υπουργός Οικονομικών παρουσίασε στη Βουλή στοιχεία για τα αποτελέσματα του ελέγχου των μεγαλοκαταθετών εξωτερικού, αν δηλαδή οι καταθέσεις τους δικαιολογούνται από τις φορολογικές τους δηλώσεις, και η εικόνα που παρουσίασε είναι άκρως απογοητευτική. Το ίδιο ισχύει και για τον έλεγχο που διενεργείται στις χιλιάδες υπεράκτιες εταιρείες που διευκολύνουν τη μεγάλη φοροδιαφυγή.
Αλλά δεν χρειάζονται ούτε τα στοιχεία που κατά καιρούς δημοσιοποιούνται για να βγάλει κανείς συμπέραμα. Όποιος έχει τη δυνατότητα να περάσει μια βόλτα από τις μαρίνες και τα ακριβά προάστια, πόσο μάλλον να καθήσει σε ένα πολυτελές τραπέζι, θα διαπιστώσει ότι η ζωή συνεχίζεται σαν να μην έχει αλλάξει τίποτα. Τα άγχη είναι για την επιτάχυνση του μεταβολισμού, τη βελτίωση της επίδοσης στο τένις, τη δυσκολία συνεννόησης με την γκουβερνάντα. Όχι για το εκκαθαριστικό και πώς θα πληρωθεί, τη δουλειά και πώς δεν θα χαθεί ή θα βρεθεί.
Πλούσιοι και φτωχοί υπήρχαν προ κρίσης και θα υπάρχουν μετά την κρίση. Μέσα στην κρίση, όμως, η συνύπαρξη γίνεται εκρηκτική, όταν οι πρώτοι βελτιώνουν τη θέση τους και οι δεύτεροι πολλαπλασιάζονται και κατεβαίνουν όλο και πιο κάτω. Όταν μάλιστα υπάρχει και απροκάλυπτη πολιτική συμμετοχή στη διεύρυνση των ανισοτήτων, τότε γίνεται πραγματικά ανυπόφορο.
28°
