Χθες, ημέρα επιστροφής, στην εθνική οδό Αθηνών Λαμίας η ροή των αυτοκινήτων ήταν πυκνή αλλά η κίνηση ελεγχόμενη. Λίγες ώρες μετά θα δημιουργούνταν μποτιλιάρισμα και ουρές. Το ερώτημα που μου ερχόταν στο μυαλό παρακολουθώντας τη συμπεριφορά των οδηγών ήταν: Ποια είναι τα όρια;
Όταν η κίνηση είναι αυξημένη οι κανόνες του ΚΟΚ δεν τηρούνται, είναι γνωστό. Οι ανυπόμονοι οδηγοί κάνουν προσπεράσεις από δεξιά, οι γρήγοροι ψάχνουν τρύπες και κενά για να χωθούν και οι λωρίδες δεν διαφέρουν ιδιαίτερα από άποψη ταχύτητας και ροής. Αναρωτιέται, λοιπόν, κανείς... Το να χρησιμοποιείς τη δεξιά λωρίδα επειδή έχει χώρο για να πας πιο γρήγορα πόσο μακράν απέχει από το να μπαίνεις στη Λωρίδα Έκτακτης Ανάγκης για να προσπεράσεις; Και αν προσπερνάς από τη ΛΕΑ τι σε εμποδίζει να τη χρησιμοποιείς για ένα κομμάτι της πορείας σου ώστε να μην παρεμποδίζεσαι από την κίνηση;
Αν κάνεις κάτι από αυτά γιατί να μην κάνεις κι άλλα; Π.χ. να παρκάρεις σε ράμπες για ΑΜΕΑ; Ή σε ένα σημείο στην πόλη που εμποδίζεις την κυκλοφορία; Ή σε ένα οποιοδήποτε σημείο που απαγορεύεται, επειδή ξέρεις ότι δεν γράφουν; Ή να περνάς με κόκκινο επειδή έχεις επιταχύνει στο πορτοκαλί, αφού προλαβαίνεις; Ή και με σκέτο κόκκινο, αφού ξέρεις ότι οι πεζοί θα σε περιμένουν; Αν η αναστροφή σε ένα μεγάλο δρόμο απαγορεύεται, την κάνεις; Κι αν έχει απαγορευτικό να στρίψεις κάπου, αλλά ξέρεις ότι δεν πολυέρχονται αυτοκίνητα και σε βολεύει, θα κάνεις τον κύκλο; Αν είσαι σε ένα δρόμο με διπλή διαγράμμιση, που σημαίνει ότι δεν επιτρέπεται η προσπέραση, τι κάνεις αν έχεις μπροστά σου ένα αυτοκίνητο που δεν πηγαίνει γρήγορα ή θες να πας γρηγορότερα; Αν είσαι σε μηχανάκι και δεν έχει πολύ χώρο, καβαλάς πεζοδρόμιο; Προσπερνάς από δεξιά; Γενικά παρκάρεις το μηχανάκι σου στο πεζοδρόμιο; Και τι σε εμποδίζει να μιλάς στο κινητό και να οδηγείς, αφού μπορείς να κάνεις δύο πράγματα ταυτόχρονα, αν δεν υπάρχει τροχαία κάπου κοντά; Κι αν έχεις πιει το βράδυ, αλλά εντάξει δεν είσαι και χάλια, γιατί να μην πάρεις το αυτοκίνητο ή τη μηχανή σου να γυρίσεις σπίτι; Αφού μπορείς. (Ζώνη και κράνος δεν θέλω καν να το συζητήσω.)
Η απορία είναι, αν περνάς με πορτοκαλί κάποια στιγμή δεν θα περάσεις με κόκκινο; Κι αν προσπερνάς από δεξιά, όταν φρακάρουν τα αυτοκίνητα δεν θα πας και στη ΛΕΑ;
Φυσικά δεν είναι της ίδιας βαρύτητας όλα τα παραπάνω, αλλά αν τα βάλουμε δίπλα δίπλα φτιάχνουν τη γενική εικόνα και μια νοοτροπία κυρίαρχη. Θα μπορούσαμε να μιλάμε για ώρες για όσα κάνουμε που δεν επιτρέπονται ή δεν θα έπρεπε να επιτρέπονται, από το νόμο ή από τη συνείδησή μας (για παράδειγμα, το να πετάμε σκουπίδια όπου να ’ναι). Είμαστε υπεράνω. Οι νόμοι και οι κανόνες δεν είναι για να τους υπακούμε, αλλά για να τους παραβιάζουμε όταν δεν μας βλέπουν. Ούτε καταλαβαίνουμε την ανάγκη να πειθαρχούμε σε όσα έχουν θεσπιστεί για να ρυθμίζουν την κοινή μας ζωή. Εφόσον μας παίρνει.
Όμως οι πράξεις μας έχουν συνέπειες. Μακάρι οι συνέπειες να έρχονταν από την πολιτεία και όχι από την πραγματική ζωή. (Το καλοκαίρι είχαν μπλοκάρει στην εθνική οδό τα οχήματα της Πυροσβεστικής για να σβήσουν τις φωτιές.) Μακάρι χθες να υπήρχε ένας αόρατος μηχανισμός που να έγραφε βαρύτατα πρόστιμα σε όσους χρησιμοποιούσαν τη ΛΕΑ και ελαφρύτερα σε όσους έκαναν προσπέραση από δεξιά. Σε όλους, όμως.
Αφού δεν μπορούμε από μόνοι μας, ας υπήρχε τουλάχιστον ο φόβος της τιμωρίας.
Αφού δεν μπορούμε από μόνοι μας, ας υπήρχε τουλάχιστον ο φόβος της τιμωρίας. Αν ξέραμε κάθε φορά που κάνουμε κάτι επικίνδυνο, ή μια «αντικοινωνική» συμπεριφορά, ότι μας βλέπουνε και θα τιμωρηθούμε, ίσως τότε να εκπαιδευόμασταν σε έναν άλλο τρόπο συνύπαρξης. Ίσως αυτή η νοοτροπία του «ελληνάρα» περιοριζόταν, ίσως οι δρόμοι μας ήταν ασφαλέστεροι, σίγουρα οι νεκροί λιγότεροι, οι πόλεις και οι εξοχές μας καθαρές και ένα σωρό άλλα που θα έδιναν αξία στη ζωή μας, θα την έκαναν πιο εύκολη και ωραία.
Υ.Γ. Διαβάζω ότι η Τροχαία έκοβε πρόστιμα σε παραβάτες που οδηγούσαν στη ΛΕΑ: αφαίρεση πινακίδων, αφαίρεση διπλώματος και άδειας οδήγησης για δύο μήνες, εννέα βαθμούς ποινή και 100 ευρώ πρόστιμο. Fair enough.
Υ.Γ. 2 Διαβάζω ακόμα πως εκτός του ότι η παρεμπόδιση της ΛΕΑ δεν επιτρέπει τη διέλευση ασθενοφόρων ή άλλων οχημάτων έκτακτης ανάγκης, προκαλεί ατυχήματα. Μία στις δέκα συγκρούσεις στις εθνικές οδούς οφείλεται σε οχήματα που είτε κινούνται παράνομα στη ΛΕΑ είτε έχουν σταματήσει σε αυτή. Και πως ένας από τους λόγους που είναι δύσκολο να ελεγχθεί η ΛΕΑ, εκτός του ότι δεν επαρκούν οι δυνάμεις της Τροχαίας, είναι πως δεν υπάρχει επαρκής χώρος στάθμευσης για το όχημα του παραβάτη και το περιπολικό. Εάν σταματήσουν στη ΛΕΑ για περίπου 5 λεπτά, όσο διαρκεί η βεβαίωση της μέσης κλήσης, το γενικό κακό θα είναι μεγαλύτερο.
18°
