Δεν ξέρω, ίσως περνάω μια μικρή κρίση αισιοδοξίας, σύντομη σίγουρα. Αλλά νομίζω ότι αυτή η κοινωνία αρχίζει πάλι να ξαναβρίσκει τα λογικά της. Και τα καλά σημάδια, πρέπει να τα λέμε. Όσα έγιναν το τριήμερο της 28ης Οκτωβρίου στη Θεσσαλονίκη, ήταν η Ελλάδα που πεθαίνει, που φεύγει από το προσκήνιο για να αφήσει χώρο σε κάτι καινούργιο να γεννηθεί. Λαμπρές τελετές, επίσημοι, οι κυρίες τους, πρωτόκολλα, ταξιθεσίες, Βάσις φρουρά εξηκονταρχία Πρεβέζης την Κυριακή θ’ ακούσουμε την μπάντα. Πανηγυρικοί, ο δεκάρικος της ημέρας, αριστεία ανδρείας, ναύαρχοι φιλάνθρωποι παπάδες, η παλλόμενη από συγκίνηση φωνή του εκφωνητή. Του καινούργιου, ο προηγούμενος χάθηκε σ’ ένα σκάνδαλο με τοκογλύφους. Παγωμένα χαμόγελα, κοινοτοπίες, ο αναπόφευκτος έκπτωτος νομάρχης στην άκρη της εξέδρας για ένα ακόμα θλιβερό ενσταντανέ. Αν τουλάχιστον μέσα στους ανθρώπους αυτούς ένας πέθαινε από αηδία, σιωπηλοί, θλιμμένοι, με σεμνούς τρόπους θα διασκεδάζαμε όλοι στην κηδεία.
Κανείς δεν εγκαταλείπει, όμως, αυτοβούλως. Κάνουν αυτό που έκαναν πάντα. Μόνο που αυτή τη φορά το έκαναν μόνοι τους. Η πόλη προτίμησε να μην είναι εκεί. Είναι εντυπωσιακή η δύναμη της εικόνας, καμιά φορά τα λέει όλα. Αυτή η σκηνή στις τηλεοράσεις, ομίχλη, σφιγμένα πρόσωπα, αμηχανία των επισήμων, μουντή, υγρή ατμόσφαιρα, άδειοι δρόμοι, κενά πεζοδρόμια χωρίς κόσμο. Οι αρχές, τα τανκς και η ομίχλη. Σαν ταινία του Αγγελόπουλου.
Η ΝΔ το κατάφερε, έκανε μια παρέλαση μόνη της. Με την ευγενική χορηγία της Μότορ Όιλ. Χωρίς τα άλλα κόμματα, χωρίς θεατές. Πριν λίγα χρόνια, καθώς η κρίση έδειχνε τα δόντια της, η προηγούμενη κυβέρνηση αποφάσισε ότι 4 εκατομμύρια δυο φορές το χρόνο για να βγάζουμε βόλτα τα τανκς στην πόλη, όταν κόβουμε τα φάρμακα από τους καρκινοπαθείς, είναι περιττή πολυτέλεια. Δεν μας χρειάζονται κανόνια για να θυμόμαστε, για να αγαπάμε την πατρίδα μας.
Όλοι οι λαοί χρειάζονται συμβολικές μέρες, ευκαιρίες για να νιώθουν μέρος ενός μεγαλύτερου συνόλου. Σ’ όλο τον κόσμο κάνουν παρελάσεις. Τραγουδάνε, χορεύουν, γιορτάζουν τη ζωή, όχι τον πόλεμο. Μόνο σε παγωμένα στο χρόνο καθεστώτα, όπως η Βόρειος Κορέα, βγάζουν τα τεθωρακισμένα στο δρόμο. Όμως, φέτος είναι άλλες οι σκοπιμότητες. Με τα μικρά τους μυαλουδάκια σκέφτονται πώς θα κληρονομήσουν ψήφους. Αφού υπάρχουν συμπολίτες μας που ηδονίζονται «να μυρίζουν καμένη βενζίνη από τις ερπύστριες στην άσφαλτο», αφού υπάρχουν άνθρωποι που θέλουν να «ακούν τον ήχο της ξιφολόγχης όταν τροχίζεται στα πεζοδρόμια» χωρίς να ανατριχιάζουν, ας βγάλουμε κι εμείς τα στρατά να τους συγκινήσουμε. Χωρίς να καταλαβαίνουν ότι όταν φλερτάρεις με την άβυσσο δεν κερδίζεις εσύ, ο ολοκληρωτισμός και η παράνοια είναι που κερδίζουν από το δικό σου ακροατήριο. Γιατί του έχεις κάνει την άβυσσο οικεία.
Τη σκυτάλη από τον υπουργό Άμυνας πήρε ο περιφερειάρχης Μακεδονίας. Κρυμμένος πίσω από τα πρωτόκολλα, με το μυαλό στις επερχόμενες περιφερειακές εκλογές, καλεί τους υπόδικους βουλευτές και μετατρέπει την παρέλαση σε μονοκομματική, τα άλλα κόμματα δεν συμμετέχουν. Και για να δικαιολογηθεί, συνεχίζει με την εξομοίωση Χ.Α. και ΠΑΣΟΚ. Όμως αυτά δεν είναι «γκάφες». Είναι νέτη σκέτη η ρητορική της Χ.Α. βαφτισμένη πρωτόκολλο και «ατυχής δικαιολογία». Όταν η δικαιοσύνη προφυλακίζει μέλη εγκληματικής οργάνωσης, όταν η Βουλή διακόπτει τη χρηματοδότηση, όταν υπουργοί της κυβέρνησής του επιλέγουν να μην απαντούν καν στις ερωτήσεις του κόμματος που διώκει η δικαιοσύνη, κρυμμένος στο πρωτόκολλο των παρελάσεων νομιμοποιεί τη Χ.Α. και τινάζει την πολιτική της κυβέρνησης στον αέρα. Και όταν αφελώς δήθεν θυμάται τον Άκη, αυτός που διαδέχθηκε έναν έκπτωτο με δικαστική απόφαση νομάρχη, αυτός του οποίου ο αρχηγός της δημοτικής παράταξης είναι στη φυλακή ισόβια, αφήνει ελεύθερους τους άμεσους συνειρμούς: Και αυτοί κλέφτες είναι, όλοι κλέφτες είναι, όλοι τα ίδια είναι. Όπως λένε, άλλωστε, οι «εθνικιστές».
Η μοναξιά της εξέδρας έδειξε τα αποτελέσματα. Η μικροπολιτική της καταστροφής έχει ξεπεραστεί από την πραγματικότητα. Ο κόσμος καταλαβαίνει, έχει σιχαθεί τα παιχνίδια, τους μικροκομματικούς υπολογισμούς, την παραπλάνηση, την εξόφθαλμη κοινωνική μηχανική των χειρισμών και της προσποίησης. Προτιμάει να απέχει.
Ο κόσμος, όμως, γύρισε την πλάτη σε όλες τις τυχοδιωκτικές μικροπολιτικές. Πριν 2 χρόνια, στον ίδιο χώρο, ζήσαμε μία από τις πιο μελανές ιστορίες των τελευταίων ετών. Για πρώτη φορά, αριστεροί, άνθρωποι που θέλουν να λέγονται προοδευτικοί, μαζί με ξυρισμένα κεφάλια, περίεργους απόστρατους, έφεδρους που φώναζαν ρατσιστικά συνθήματα, χρυσαυγίτες, επιτέθηκαν στον πρόεδρο της Δημοκρατίας και διέλυσαν την παρέλαση μιας επετείου που γιορτάζει όλη η Ελλάδα. Θα ’λεγε κανείς ότι τα κόμματα μαθαίνουν απ’ τα λάθη τους, έστω και σιωπηλά δεν τα επαναλαμβάνουν. Κι όμως, η αξιωματική αντιπολίτευση και φέτος πρότεινε το ίδιο. Να μετατρέψει την παρέλαση σε διαδήλωση ενάντια στο Μνημόνιο και το ναζισμό. Με αυτή τη σειρά. Είναι η αριστερή εκδοχή της θεωρίας των δύο άκρων.
Μα οι ειρηνικές διαδηλώσεις νομίζω ότι επιτρέπονται ακόμα σ’ αυτή τη χώρα, λέει αφελώς δημοσιογράφος που δεν μπορεί να διακρίνει τη δημοσιογραφία από την εκπροσώπηση του κόμματος του οποίου καλύπτει το ρεπορτάζ. Αν ήταν αριστεροί θα ήξεραν ότι αυτό δεν λέγεται διαδήλωση, αλλά αντισυγκέντρωση. Και μάλιστα θα ήξεραν τι σημαίνει αντισυγκέντρωση στη Θεσσαλονίκη. Αλλά δεν είναι. Γιατί η παρέλαση μιας εθνικής εορτής είναι η επέτειος που γιορτάζει μια χώρα, ολόκληρη, για έναν πόλεμο που έδωσε για την ελευθερία της. Δεν είναι μια διαδήλωση που ένα κόμμα φωνάζει κομματικά συνθήματα εναντίον των άλλων κομμάτων. Ο κόσμος με την απουσία του έβαλε κι εδώ ένα τέλος στις επικίνδυνες πολιτικές. Δεν θέλει πια να συμμετέχει σ’ αυτή τη θλιβερή εικόνα, 30 επαγγελματίες αγανακτισμένοι εδώ, 50 κομματικά στελέχη εκεί, να στήνουν επικοινωνιακά γεγονότα για τις τηλεοράσεις, εκβιασμένες συγκρούσεις με την αστυνομία για να επανεπιβεβαιώσουν το μόνο σενάριο που ξέρουν, τη μόνη πολιτική που μπορούν να παράγουν, τη διαδήλωση.
Παράγουμε περισσότερες παρελάσεις και διαδηλώσεις απ’ όσες αντέχουμε. Μόνο αυτό ξέρουμε να κάνουμε, μόνο αυτό κάναμε σ’ αυτή τη χώρα. Παράτες και συγκρούσεις. Τίποτε άλλο. Αυτή η Ελλάδα της λεζάντας και της τσάμπα μαγκιάς έχει πια τελειώσει. Τώρα η χώρα χρειάζεται πάλι τη χαρά της δημιουργίας. Οι παλιές πολιτικές πέθαναν.
Οι λαοί χρειάζονται τις παρελάσεις και τις γιορτές. Ανθρώπινες, χαρούμενες, ελπιδοφόρες. Σ’ αυτό το τριήμερο που έδειχνε ότι το παλιό αργά και βασανιστικά πεθαίνει, υπήρχε άλλη μια εικόνα που φανέρωνε τη νέα Ελλάδα. Ένας σημαιοφόρος κρατάει περήφανα τη σημαία και μετά οι συμμαθητές του γελάνε, τον πειράζουν, αγκαλιάζουν, συγχαίρουν το μαύρο συμμαθητή τους που εκπροσώπησε το σχολείο τους. Το σχολείο τους δεν είναι τυχαίο. Είναι το δημοτικό του Αγίου Παντελεήμονα που, απαλλαγμένο πια απ’ το φόβο, αρχίζει ξανά να ζει την καινούργια, την ανθρώπινη ζωή. Αυτός είναι ο πατριωτισμός της εποχής μας. Η υπεράσπιση του ειρηνικού τρόπου ζωής, η υπεράσπιση της δημοκρατικής κοινωνίας μας. Χάθηκε πολύς χρόνος, καθώς όμως αυτά τα γελαστά παιδιά θα μεγαλώνουν η Ελλάδα θα ξαναβρίσκει το δρόμο της, το δρόμο που έχασε προς στιγμήν, τυφλωμένη από το φόβο και την παράνοια.
Tο νέο βιβλίο του Φώτη Γεωργελέ «Κρυμμένες αλήθειες και ψεύτικα διλήμματα» κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Μεταίχμιο.
Με συλλογή άρθρων τα οποία αποτυπώνουν την Ελλάδα της κρίσης, μιλάνε με τόλμη για τα κακώς κείμενα της σύγχρονης νεοελληνικής πραγματικότητας και διακρίνονται για την διεισδυτικότητα και τη διορατικότητά τους.
15°
Tο νέο βιβλίο του Φώτη Γεωργελέ «Κρυμμένες αλήθειες και ψεύτικα διλήμματα» κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Μεταίχμιο.
