Ένας στους τρεις Έλληνες εργάζεται σε δουλειά κατώτερη των προσόντων του, καλύπτοντας θέσεις εργασίας για τις οποίες απαιτούνται χαμηλότερου επιπέδου προσόντα, ενώ ταυτόχρονα οι επιχειρήσεις δυσκολεύονται να καλύψουν θέσεις εργασίας για τις οποίες απαιτούνται συγκεκριμένες δεξιότητες.
Τα συμπεράσματα προκύπτουν από μελέτη του ΣΕΒ για την αναντιστοιχία προσόντων στην απασχόληση, αναντιστοιχία η οποία, όπως υποστηρίζει, οφείλεται στη δημιουργία θέσεων απασχόλησης, κυρίως, σε τομείς της οικονομίας που δεν είναι έντασης γνώσης και στην απουσία σύνδεσης μεταξύ των συστημάτων εκπαίδευσης και κατάρτισης με τις ανάγκες της αγοράς εργασίας.
Εκτός από την υπερεκπαίδευση, τονίζει ο ΣΕΒ, παρατηρείται και το φαινόμενο της αναντιστοιχίας προσόντων και απασχόλησης. Σύμφωνα με τα στοιχεία που περιλαμβάνονται στη μελέτη, η αναντιστοιχία προσόντων εντοπίζεται σε συγκεκριμένα γνωστικά πεδία όπως «Γεωργία και κτηνιατρική» (το 64,4% των αποφοίτων της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης δεν απασχολούνται σε θέσεις εργασίας που σχετίζονται με το γνωστικό πεδίο των σπουδών τους), «Ανθρωπιστικές σπουδές, γλώσσες και τέχνες» (50,5 %) και «Θετικές επιστήμες, μαθηματικά και πληροφορική» (44,1 %). Αντιθέτως, πολύ χαμηλότερα είναι τα ποσοστά αναντιστοιχίας στα γνωστικά πεδία «Κοινωνικές, επιχειρηματικές και νομικές επιστήμες» (11,3%), «Υπηρεσίες» (17,9%) και «Εκπαίδευση εκπαιδευτών και παιδαγωγικές επιστήμες» (19,5%).
«Δημιουργείται επομένως το ερώτημα για την ανάγκη αναθεώρησης και εξορθολογισμού της κατανομής του αριθμού των εισακτέων στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευσή ανά γνωστικό πεδίο καθώς οι σημερινές ανάγκες της οικονομίας και οι προβλέψεις για την τεχνολογική εξέλιξη δεν συνηγορούν υπέρ της διατήρησης τμημάτων και αριθμού εισακτέων σε γνωστικά πεδία όπου σήμερα παρουσιάζεται υψηλή οριζόντια αναντιστοιχία», αναφέρει ο ΣΕΒ.
Ταυτόχρονα σύμφωνα με έρευνα του ΣΕΒ το 36% των επιχειρήσεων αντιμετωπίζει δυσκολίες στην κάλυψη κενών θέσεων εργασίας και αναφέρουν, ως σημαντικότερο λόγο, την έλλειψη κατάλληλων δεξιοτήτων.
Για την αντιμετώπιση του προβλήματος της υπερεκπαιδευμένης απασχόλησης προτείνονται:
- Η ενθάρρυνση της δημιουργίας θέσεων απασχόλησης σε τομείς της οικονομίας που παράγουν διεθνώς εμπορεύσιμα αγαθά και υπηρεσίες, στην μεταποίηση υψηλής προστιθέμενης αξίας και στους τομείς τεχνολογιών πληροφορικής και επικοινωνιών, ώστε να δημιουργηθούν ποιοτικές θέσεις απασχόλησης υψηλών προσόντων.
- Η καθιέρωση και αναβάθμιση των δομών του επαγγελματικού προσανατολισμού και της συμβουλευτικής σε όλα τα επίπεδα της εκπαίδευσης.
- Η σύνδεση των συστημάτων εκπαίδευσης και κατάρτισης με τις ανάγκες της αγοράς εργασίας, έτσι ώστε να μειωθεί το χάσμα μεταξύ προσφοράς και ζήτησης προσόντων και η προσαρμογή των συστημάτων αυτών στις τεχνολογικές, θεσμικές και οικονομικές μεταβολές που δημιουργούν ζήτηση για νέα προσόντα.
- Η αναβάθμιση/βελτίωση της τεχνικής επαγγελματικής εκπαίδευσης, έτσι ώστε να αμβλυνθεί το κίνητρο υποκατάστασης των απασχολουμένων μεσαίων ή χαμηλών προσόντων από απασχολούμενους υψηλότερων προσόντων και θα συμβάλει στην αύξηση του αριθμού των αποφοίτων με ειδικότητες απαραίτητες για τη μεταποίηση και την οικονομία γενικότερα.
