Όπως αποκάλυψε η ATHENS VOICE σε προηγούμενο άρθρο παρατηρείται για πρώτη φορά μία σημαντική απόκλιση προς τα πάνω στον αριθμό των ανέργων που καταγράφει ο ΟΑΕΔ σε σχέση με αυτόν που ανακοινώνει η ΕΛΣΤΑΤ. Συγκεκριμένα, συγκρίνοντας ίδιους μήνες -τα τελευταία δημοσιοποιημένα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ είναι για τον μήνα Νοέμβριο- παρατηρεί κανείς ότι το τελευταίο τρίμηνο σύμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ οι άνεργοι μειώθηκαν από 887.009 άτομα τον Σεπτέμβριο, σε 875.997 άτομα τον Οκτώβριο και σε 875.195 άτομα τον Νοέμβριο. Το ακριβώς αντίθετο δείχνουν τα στοιχεία του ΟΑΕΔ! Ο αριθμός των εγγεγραμμένων ανέργων στον ΟΑΕΔ, όχι μόνο δεν μειώθηκε το ίδιο τρίμηνο, αλλά εκτοξεύτηκε. Συγκεκριμένα, οι άνεργοι στον ΟΑΕΔ έφταναν τους 939.185 τον Σεπτέμβριο, αυξήθηκαν σε 1.012.269 τον Οκτώβριο και σε 1.098.427 τον Νοέμβριο! Τον Δεκέμβριο -για τον οποίο ακόμα δεν έχει ανακοινώσει στοιχεία η ΕΛΣΤΑΤ- ο αριθμός των εγγεγραμμένων ανέργων του ΟΑΕΔ κατέγραψε ρεκόρ όλων των εποχών φτάνοντας τους 1.116.816 άτομα, το οποίο έσπασε τον Ιανουάριο. Προχθές ο ΟΑΕΔ ανακοίνωσε ότι αυξήθηκαν κι άλλο φτάνοντας 1.127.089.
Σε ανακοίνωση - απάντηση της ΕΛΣΤΑΤ επισημαίνεται ότι «είναι αναμενόμενο να υπάρχουν διαφορές μεταξύ των εκτιμήσεων της έρευνας εργατικού δυναμικού της ΕΛΣΤΑΤ και των εγγεγραμμένων ως ανέργων στον ΟΑΕΔ εξαιτίας των διαφορών στους χρησιμοποιούμενους ορισμούς:
*Άτομα που δεν εργάζονται και αναζητούν εργασία, τα οποία καταγράφονται ως άνεργοι στην έρευνα της ΕΛΣΤΑΤ, αλλά δεν είναι εγγεγραμμένοι στον ΟΑΕΔ.
*Άτομα τα οποία εργάζονται χωρίς ασφάλιση ή εργάστηκαν σε πρόχειρες/ευκαιριακές δουλειές (καταγράφονται ως απασχολούμενοι στην έρευνα), τα οποία είναι εγγεγραμμένα στον ΟΑΕΔ ως άνεργοι.
*Άτομα που δεν εργάζονται και δεν αναζητούν εργασία (καταγράφονται ως μη ενεργοί στην έρευνα) αλλά είναι εγγεγραμμένα στον ΟΑΕΔ. Τέτοιες περιπτώσεις αφορούν μακροχρόνια ανέργους που έχουν σταματήσει να αναζητούν εργασία, άτομα μεγαλύτερων ηλικιών που συμμετέχουν σε προγράμματα του ΟΑΕΔ προκειμένου να συμπληρώσουν ένσημα, άτομα που παραμένουν εγγεγραμμένα για να έχουν τα οφέλη της κάρτας ανεργίας κ.λπ.»
Ας πάρουμε λοιπόν μία μία όλες τις περιπτώσεις που αναφέρει η ΕΛΣΤΑΤ για τις οποίες και πάλι προκύπτουν κάποια καλόπιστα ερωτήματα. Η ΕΛΣΤΑΤ ισχυρίζεται ότι είναι λογικό να υπάρχουν διαφορές με τον ΟΑΕΔ, εξαιτίας των διαφορών στους χρησιμοποιούμενους όρους.
Πρώτη περίπτωση που αναφέρει: «άτομα που δεν εργάζονται και αναζητούν εργασία, τα οποία καταγράφονται ως άνεργοι στην έρευνα της ΕΛΣΤΑΤ, αλλά δεν είναι εγγεγραμμένοι στον ΟΑΕΔ».
Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι ο αριθμός των ανέργων της ΕΛΣΤΑΤ θα έπρεπε να είναι ακόμα μεγαλύτερος από αυτόν του ΟΑΕΔ. Αφού, πράγματι, δεν είναι λογικό όλοι όσοι είναι άνεργοι να πάνε να βγάλουν κάρτα στον ΟΑΕΔ. Κάτι τέτοιο πράγματι ισχύει, και άλλωστε επιβεβαιωνόταν και από τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ και του ΟΑΕΔ κατά το παρελθόν. Δηλαδή, (όπως αναφερόταν και στο προηγούμενο άρθρο) για παράδειγμα, τον Δεκέμβριο του 2013 ο αριθμός των εγγεγραμμένων ανέργων στον ΟΑΕΔ έφτανε 1.069.341, όταν σύμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ οι άνεργοι τον ίδιο μήνα (Δεκέμβριος 2013) έφταναν 1.349.495 άτοµα. Κάτι το οποίο έχει λογική, αφού όπως ισχυρίζεται ουσιαστικά και η ΕΛΣΤΑΤ στην απάντησή της, δεν πηγαίνουν όλοι οι άνεργοι να γραφτούν απαραίτητα στον ΟΑΕΔ. Αλλά το να έχουν γραφτεί τον Νοέμβριο στον ΟΑΕΔ 223.242 άτομα που δεν εντοπίζει η ΕΛΣΤΑΤ παραμένει ένα ενδιαφέρον στοιχείο προς διερεύνηση.
Δεύτερη περίπτωση που αναφέρει η ΕΛΣΤΑΤ: «Άτομα τα οποία εργάζονται χωρίς ασφάλιση ή εργάστηκαν σε πρόχειρες/ευκαιριακές δουλειές (καταγράφονται ως απασχολούμενοι στην έρευνα), τα οποία είναι εγγεγραμμένα στον ΟΑΕΔ ως άνεργοι».
Ουσιαστικά, δηλαδή αναφέρεται στα άτομα τα οποία εργάζονται με μαύρα. Και εδώ όμως προκύπτουν ερωτήματα. Διότι αν αυτή η μεγάλη απόκλιση προς τα πάνω που εμφανίζεται ξαφνικά ανάμεσα σε ΕΛΣΤΑΤ και ΟΑΕΔ οφείλεται στο ότι αρκετοί πλέον εργάζονται με μαύρα και η ΕΛΣΤΑΤ τους θεωρεί απασχολούμενους, ενώ είναι γραμμένοι ως άνεργοι στον ΟΑΕΔ, τότε πως εξηγούνται τα στοιχεία που δημοσιοποίησε το Υπουργείο Εργασίας την περασμένη εβδομάδα, όπου αναφέρεται ότι το ποσοστό της μαύρης εργασίας έχει μειωθεί εντυπωσιακά; Συγκεκριμένα, σύμφωνα με το υπουργείο η μαύρη εργασία «βρίσκεται στο 8,94% το 2018, από 12,4% το 2017, 16,48% το 2015 και 19,1% το 2014». Άρα εφόσον η μαύρη εργασία έχει μειωθεί 10 μονάδες, πως προκύπτει απόκλιση των στοιχείων ΟΑΕΔ και ΕΛΣΤΑΤ εξαιτίας του ότι η ΕΛΣΤΑΤ δεν μετράει ως ανέργους όσους εργάζονται με μαύρα; Αφού και η μαύρη εργασία έχει μειωθεί 10 μονάδες σύμφωνα με το υπουργείο.
Τρίτη και τελευταία περίπτωση που αναφέρει στην απάντησή της η ΕΛΣΤΑΤ αφορά «άτομα που δεν εργάζονται και δεν αναζητούν εργασία (καταγράφονται ως μη ενεργοί στην έρευνα της ΕΛΣΤΑΤ) αλλά είναι εγγεγραμμένα στον ΟΑΕΔ».
Πράγματι ο ΟΑΕΔ κάνει τον διαχωρισμό ανάμεσα σε «εγγεγραμμένους ανέργους που αναζητούν εργασία» και «εγγεγραμμένους ανέργους που δεν αναζητούν εργασία». Η ΕΛΣΤΑΤ, λοιπόν, δεν χαρακτηρίζει ως ανέργους τα άτομα που είναι «εγγεγραμμένα στον ΟΑΕΔ, αλλά δεν αναζητούν εργασία», αλλά τους χαρακτηρίζει ως «μη οικονομικά ενεργούς». Εάν, όμως, η απόκλιση προς τα πάνω ανάμεσα σε ΟΑΕΔ και ΕΛΣΤΑΤ προέκυπτε από αυτό τον διαχωρισμό, τότε θα έπρεπε να αυξάνονται οι «άνεργοι που είναι εγγεγραμμένοι στον ΟΑΕΔ, αλλά δεν αναζητούν εργασία» και ταυτόχρονα να αυξάνονται εντυπωσιακά στην έρευνα της ΕΛΣΤΑΤ οι «μη οικονομικά ενεργοί». Τίποτα όμως από τα δύο δεν συμβαίνει. Σύμφωνα με τον ΟΑΕΔ αυξάνονται ταυτόχρονα και όσοι αναζητούν εργασία και όσοι δεν αναζητούν. Συγκεκριμένα, τον Σεπτέμβριο του 2018 οι άνεργοι του ΟΑΕΔ που δήλωσαν ότι αναζητούσαν εργασία έφταναν 815.720, τον Οκτώβριο ανέβηκαν σε 844.710, τον Νοέμβριο ανέβηκαν κι άλλο σε 898.965, τον Δεκέμβριο σε 935.449 και τον Ιανουάριο σε 957.532. Αντίθετα, σύμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ κάθε μήνα οι άνεργοι μειώνονται! Η πορεία ανάμεσα σε ΕΛΣΤΑΤ και ΟΑΕΔ είναι και σε αυτή την κατηγορία αντίστροφη. Ταυτόχρονα, από τον Σεπτέμβριο έως τον Νοέμβριο οι «οικονομικά μη ενεργοί» (ο χαρακτηρισμός της ΕΛΣΤΑΤ για ανέργους που δεν αναζητούν εργασία) αυξήθηκαν μόλις κατά 18.939 άτομα σύμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ. Η διαφορά όμως που προκύπτει στον αριθμό των ανέργων ανάμεσα σε ΟΑΕΔ και ΕΛΣΤΑΤ για τον μήνα Νοέμβριο (που είναι ο τελευταίος μήνας που έχει δημοσιοποιήσει η ΕΛΣΤΑΤ) είναι 223.242 άτομα. Άρα ούτε αυτός ο διαχωρισμός εξηγεί αυτή την τόσο μεγάλη απόκλιση.
Σε κάθε περίπτωση, είναι αντιληπτό ότι οι μετρήσεις της ΕΛΣΤΑΤ αποτελούν μία στατιστική έρευνα και όχι καταγραφή καθενός ανέργου όπως συμβαίνει στον ΟΑΕΔ. Ωστόσο, εξακολουθεί να προκαλεί εντύπωση γιατί κατά τα προηγούμενα χρόνια οι άνεργοι που εγγράφονταν στον ΟΑΕΔ ήταν αισθητά λιγότεροι από όσους ανακοίνωνε στην έρευνά της η ΕΛΣΤΑΤ. Αλλά και πως γίνεται κάθε μήνα να αυξάνονται οι άνεργοι που αναζητούν εργασία με βάση τον ΟΑΕΔ, να μειώνεται με βάση τις ανακοινώσεις του υπουργείου η μαύρη εργασία και ταυτόχρονα η ΕΛΣΤΑΤ να ανακοινώνει μείωση του αριθμού των ανέργων. Σε κάθε περίπτωση και ό,τι και να συμβαίνει, είτε αυξάνεται η μαύρη εργασία, είτε αυξάνονται οι μακροχρόνια άνεργοι που έπαψαν να αναζητούν εργασία, τα στοιχεία δείχνουν πως κάθε άλλο παρά μπορεί κανείς να πανηγυρίζει για την κατάσταση στην αγορά εργασίας. Αξίζει δε να σταθεί κανείς στα στοιχεία του Ιανουαρίου, όπου φαίνεται ότι ο αριθμός εγγεγραμμένων ανέργων του ΟΑΕΔ άγγιξε συνολικά 1.127.089 αριθμό ρεκόρ όλων των εποχών. Την ίδια στιγμή, η Εργάνη, το σύστημα που μετρά τις προσλήψεις και τις απολύσεις που γίνονται στον ιδιωτικό τομέα έδειξε για τον ίδιο μήνα (Ιανουάριο) ότι είχαμε το δεύτερο αρνητικό ρεκόρ απολύσεων από το 2013: 22.333 χαμένες θέσεις εργασίας.
