Τράπεζα Αττικής: Ο ομφάλιος λώρος με την κυβέρνηση και οι εξυπηρετήσεις «ημετέρων»

Εκ πρώτης όψεως, ο χαρακτηρισμός «αντισυστημικός» παραπέμπει σε δράσεις κατά του συστήματος. Υπάρχει όμως και μια εξαίρεση. Η Τράπεζα Αττικής, που χαρακτηρίζεται ως αντισυστημική σε αντιδιαστολή με τις «συστημικές» τράπεζες, αποτελεί την «επίσημη αγαπημένη» της κυβέρνησης. Διατηρεί τον ομφάλιο λώρο με την κρατική μηχανή, μετά από αγώνα που έδωσαν πρωτοκλασάτοι υπουργοί, προεξάρχοντος του αντιπροέδρου κ. Γ., Δραγασάκη, δίνοντας δάνεια και εγγυήσεις στον κ. Καλογρίτσα – που με αυτές και τα βοσκοτόπια διεκδίκησε τηλεοπτική άδεια στον διαγωνισμό-φιάσκο.

Τι πραγματικά συμβαίνει με την Αττικής; Πώς γίνεται μια τράπεζα εκτός ευρωσυστήματος να ακολουθεί ανορθόδοξες μεθόδους γκρίζας χρηματοδότησης; 

Τώρα, έρχεται ξανά στην επιφάνεια ο τρόπος χορήγησης δανείων, μετά το σάλο που ξέσπασε με το καταναλωτικό δάνειο των 100.000 ευρώ προς τον αναπληρωτή υπουργό Υγείας κ. Πολάκη. Τι πραγματικά συμβαίνει με την Αττικής; Πώς γίνεται μια τράπεζα εκτός ευρωσυστήματος να ακολουθεί ανορθόδοξες μεθόδους γκρίζας χρηματοδότησης; Πώς και γιατί μένει εκτός ραντάρ της ΕΚΤ;

Από τις… σφαλιάρες μεταξύ των στελεχών της ανώτατης διοίκησης, μέχρι τις αιφνιδιαστικές αλλαγές των μελών του ΔΣ, τις ομιχλώδεις αυξήσεις κεφαλαίου και τις χορηγήσεις δανείων σε πρόσωπα του στενού συμφέροντος, κοινός παρονομαστής σε όλα είναι η απουσία ελέγχου από την εποπτική αρχή. Δεν είναι άσχετο αυτό με τη μάχη που έδωσε η κυβέρνηση για το περιβόητο «παράλληλο τραπεζικό σύστημα» με το πρόσχημα της ενίσχυσης των επενδύσεων. Μια μάχη στην οποία πρωτοστάτησε ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης κ. Γ. Δραγασάκης. Έτσι ώστε κατ’ ουσία να μην ελέγχεται και να μπορεί πρακτικά να παραμείνει αυτό που ήταν: τράπεζα του… συστήματος.

Για το ποιο είναι αυτό τα «σύστημα», πολλά έχουν γραφτεί τα τελευταία χρόνια και ακόμη περισσότερα έχουν ακουστεί. Η ουσία πάντως είναι ότι το σύστημα παραμένει ισχυρό (όπως φάνηκε και πριν μερικές ώρες από την «επιστροφή» του Ταμείου των Μηχανικών στο μετοχικό της τράπεζας με ποσοστό άνω του 30%), ενώ όσοι επιχείρησαν να το «χτυπήσουν», απέτυχαν. Μεταξύ αυτών και ο επικεφαλής της ΤτΕ, κ. Γιάννης Στουρνάρας, που όσο κι αν προσπάθησε να επιβάλει είτε διοίκηση, είτε έλεγχο, τελικά δεν τα κατάφερε.

Και βέβαια, η τελευταία σύγκρουση του κ. Στουρνάρα με τον κ. Πολάκη, με τον αναπληρωτή υπουργό Υγείας να «υποκλέπτει» τη συνομιλία με τον Διοικητή της ΤτΕ, δεν αφορά μόνο το καταναλωτικό δάνειο των 100.000 ευρώ του κυβερνητικού στελέχους, αλλά το «βέτο» της κυβέρνησης να ασκεί η ΤτΕ ουσιαστικό έλεγχο στα πεπραγμένα της τράπεζας. Μια κόντρα που μέχρι τώρα επιβεβαιώνει και το δεδομένο: η Τράπεζα Αττικής, ως μη συστημική, εποπτεύεται μεν από την ΤτΕ αλά επί της ουσίας ελέγχεται από την κυβέρνηση. 

Έτσι, τα τελευταία χρόνια κι ενώ το Ευρωσύστημα και οι εποπτεύοντες θεσμοί έθεσαν τις ελληνικές (συστημικές) τράπεζες υπό σοβαρό έλεγχο, για να επιτρέψουν και τις ανακεφαλαιοποιήσεις τους, η Αττικής παρέμεινε ένα «σύστημα» μέσω του οποίου κατάφεραν να εξυπηρετηθούν διάφορες καταστάσεις ημετέρων. Από τα δάνεια του επιχειρηματία Καλογρίτσα μέχρι την τιτλοποίηση των 1,31 δισ. προβληματικών δανείων του προγράμματος Artemis.

Υπήρξε μια σοβαρή προσπάθεια ένταξης της Αττικής στους ευρωπαϊκούς κανόνες. Εκδηλώθηκε το 2016 όταν ο κ. Στουρνάρας είχε προσπαθήσει να ασκήσει ισχυρότερη εποπτεία στην Αττικής, φέρνοντας στη θέση του προέδρου την (προερχόμενη από το γερμανικό τραπεζικό σύστημα) Άννα Πουσκούρη. Η διαδικασία αύξησης κεφαλαίου που ακολούθησε, τελικά έφερε την πρόεδρο… εκτός τράπεζας, καθώς ο εσωτερικός μηχανισμός φρόντισε να μην υπάρξει απαρτία στις γενικές συνελεύσεις και η γερμανίδα τραπεζίτης οδηγήθηκε σύντομα στο περιθώριο, προκειμένου να αναλάβει το δίδυμο Πανταλάκη - Ρουμελιώτη. Στην αγορά παραμένει άγνωστο εάν ένας από τους λόγους που οδήγησαν στην «εκπαραθύρωση» της Πουσκούρη ήταν τα «φίδια» που είχαν εντοπισθεί από τον έλεγχο στην περίπτωση των δανείων Καλογρίτσα. Σε κάθε περίπτωση αυτά ήρθαν στον «αέρα» προ ημερών μετά το πόρισμα και τη μηνυτήρια αναφορά της ΤτΕ για την περίπτωση (μεταξύ άλλων) της Τοξότης, στην οποία χορηγήθηκαν δάνεια 119 εκατ. ευρώ δάνεια με εξασφαλίσεις μόνο για τα 25…

Το προκαταρκτικό πόρισμα αποκάλυψε ότι 13 στελέχη της Attica Βank εμπλέκονται στη χρηματοδότηση του επιχειρηματία Καλογρίτσα αλλά και στις περιπτώσεις άλλων έξι επιχειρήσεων που έλαβαν δάνεια είτε με χαμηλά επιτόκια είτε με ανεπαρκείς εξασφαλίσεις, και τελικά οδήγησε στην άσκηση ποινικών διώξεων κατά της Τράπεζας Αττικής και της παλαιότερης διοίκησης (της περιόδου 2011-2015), όπως επίσης και κατά των νομίμων εκπροσώπων πέντε εταιρειών.

Η υπόθεση είχε ξεκινήσει μετά από μηνυτήρια αναφορά της ΤτΕ στις αρχές του 2017 προς την Εισαγγελία του Αρείου Πάγου για διερεύνηση τέλεσης «ενδεχομένως αξιόποινων πράξεων»

Η υπόθεση είχε ξεκινήσει μετά από μηνυτήρια αναφορά της ΤτΕ στις αρχές του 2017 προς την Εισαγγελία του Αρείου Πάγου για διερεύνηση τέλεσης «ενδεχομένως αξιόποινων πράξεων», και ενέπλεξε βαριά ονόματα του επιχειρείν. Μάλιστα η αναφορά κάνει λόγο και σε άλλα δύο κρίσιμα θέματα:

• Την έκδοση μακροπρόθεσμων ομολογιακών δανείων για την εξυπηρέτηση βραχυπρόθεσμων χορηγήσεων που είχαν δοθεί για κεφάλαιο κίνησης.
• Τη χρηματοδότηση «ημετέρων» για να συμμετάσχουν στην αύξηση κεφαλαίου προκειμένου να μη χαθεί ο έλεγχος της τράπεζας.

Όλα αυτά εξελίσσονταν παράλληλα με την τελευταία αύξηση κεφαλαίου της Αττικής που ολοκληρώθηκε πέρυσι, μέσα από μια ιδιαίτερα περίπλοκη διαδικασία έτσι ώστε το μεγαλύτερο μετοχικό κομμάτι της Τράπεζα να περάσει στον ΕΦΚΑ (που έβαλε και τα χρήματα) για να επιστρέψει ακολούθως στο ΤΜΕΔΕ και τελικά κανείς «εκτός συστήματος» να μην έχει λόγο (σ.σ. δηλαδή δικαιώματα καταστατικής μειοψηφίας) στις διαδικασίες…

Το ερώτημα για το μέλλον είναι το εξής: Στις διαδικασίες της ΑΜΚ εμπλέκεται και με ποιο τρόπο η διαχείριση του προγράμματος Artemis; Δηλαδή της τιτλοποίησης 1,31 δις. προβληματικών δανείων για τα οποία πλειοδότησε η Aldridge προσφέροντας κεφάλαιο 70 εκατ. ευρώ για να αναλάβει τη διαχείρισή τους;  

Αυτό, όμως, πιθανότατα θα αποτελέσει μια ακόμη είδηση που θα προστεθεί σύντομα στον «φάκελο Attica»…