Ο John Bercow και ο γάιδαρος που πετάει

Το κοινοβούλιο της Μεγάλης Βρετανίας, το πιο ιστορικό κοινοβούλιο στον κόσμο, έχει βυθιστεί στο χάος του Brexit. Μια κυβέρνηση μειοψηφίας -βασιζόμενη στις ψήφους του DUP (του κόμματος δηλαδή που τάσσεται υπέρ της παραμονής της Β. Ιρλανδίας στο Ηνωμένο Βασίλειο)- δεν μπορεί να συγκροτήσει πλειοψηφία προς καμία κατεύθυνση (hard Brexit, soft Brexit, remain, people's vote/δεύτερο Δημοψήφισμα κλπ). Οι Εργατικοί χαμένοι ανάμεσα στην επιθυμία των μελών για συμφωνία και την -τουλάχιστον- αμφίθυμη στάση του Corbyn, το SNP (Σκωτικό Εθνικό Κόμμα) να εκφράζει την πικρία των Σκοτσέζων για την διαχείριση και τους Lib.Dem. (Φιλελεύθεροι Δημοκράτες) να προσπαθούν να γίνουν η φωνή των Ευρωπαϊστών.

Μέσα σε όλο αυτό το χάος υπάρχει ένας άνθρωπος που προσπαθεί να κάνει αυτό που ο ίδιος θεωρεί σωστό, είναι ο speaker of the House, John Bercow. Η φράση με την οποία επαναφέρει στην τάξη ένα θορυβώδες κοινοβούλιο “order -order” έχει γίνει viral και ο ίδιος ένας σταρ. «Ίσως η μόνη τάξη στο Βρετανικό κοινοβούλιο αυτές τις ταραχώδεις μέρες να προέρχεται από τον John Bercow» έγραφε η Ολλανδική De Volkskrant. Πράγματι, ο Bercow ανακαλεί στην τάξη βουλευτές της συμπολίτευσης και της αντιπολίτευσης με εκείνο τον χαρακτηριστικό Βρετανικό τρόπο, προωθεί ψηφοφορίες που η κυβέρνηση θα προτιμούσε να μην γίνουν και τιμά τον ρόλο του. Έφθασε μάλιστα την κυβέρνηση στο σημείο να διαρρεύσει πως με το πέρας της θητείας του δεν θα προταθεί για να καταλάβει μια θέση στην βουλή των Λόρδων, κάτι τέτοιο δεν θα έχει ξανασυμβεί τα τελευταία 230 χρόνια.

Ας έρθουμε τώρα στα δικά μας. Έχουμε μια κυβέρνηση ιδιότυπης πλειοψηφίας, όπου η κοινοβουλευτική ομάδα του ΣΥΡΙΖΑ είναι μειοψηφία στην Βουλή. Ταυτόχρονα έχουμε έξι επιστολές στήριξης (πέντε μετά την παραίτηση του κ. Παπαχριστόπουλου που αντικαθίσταται από αυτόν που οι «κακές γλώσσες» αναφέρουν ως Φιλέα Φόγκ του κυβερνητικού σχήματος, τον κ. Κουίκ,) εκ των προτέρων, σε ότι η κυβέρνηση και η κοινοβουλευτική ομάδα του Σύριζα φέρει στο κοινοβούλιο. 

Ταυτόχρονα είχαμε ζυμώσεις για την αλλαγή του κανονισμού της Βουλής με σκοπό την  διάσωση της κοινοβουλευτικής ομάδας των ΑΝΕΛ του κ. Καμμένου, δηλαδή για κάτι που δεν διανοήθηκε κανείς να συμβεί για την κοινοβουλευτική ομάδα του Ποταμιού του κ. Θεοδωράκη και οι οποίες (ζυμώσεις) έληξαν από μια επιστολή του πρωθυπουργού που ζητούσε να μην γίνουν αλλαγές και όλα αυτά κάτω από τα πυρά της αντιπολίτευσης, ενώ αμφότερες οι κοινοβουλευτικές ομάδες διαλύθηκαν. Μπερδευτήκατε; “Order – Order” όπως θα φώναζε ο Bercow.

Ας δούμε όμως και τις διαφορές. Στο Βρετανικό κοινοβούλιο ο Bercow που έχει εκλεγεί με τους Συντηρητικούς, έχει μπει στο στόχαστρο της κυβέρνησης. Στο Ελληνικό κοινοβούλιο ο πρωθυπουργός, δηλαδή η ηγεσία της εκτελεστικής εξουσίας στέλνει επιστολή στον πρόεδρο της Βουλής, δηλαδή στην ηγεσία της νομοθετικής εξουσίας σχετικά με το τι θα πράξει η τελευταία. Την ώρα που η επιστολή έμπαινε από την πόρτα ο διαχωρισμός των εξουσιών έβγαινε από το παράθυρο. Μην παρεξηγηθούμε, δεν είναι η πρώτη φορά που κάτι τέτοιο συμβαίνει, έχουν γίνει και στο παρελθόν (ίσως όχι τόσο απροκάλυπτα βέβαια) αντίστοιχες κινήσεις και παρεμβάσεις, κάπου όμως πρέπει να μπει μια τελεία.

Ας ξαναγυρίσουμε όμως στις επιστολές των έξι (πέντε πλέον). Ας σκεφτούμε φωναχτά το απίθανο σενάριο που ένας υπουργός -με αίσθηση του χιούμορ προφανώς- φέρει ένα νομοσχέδιο με τίτλο «πλαίσιο λειτουργίας ιπτάμενων γαϊδάρων και άλλες ρυθμιστικές διατάξεις». Θα έχουμε βρεθεί σε ένα κοινοβούλιο όπου θα υπάρχουν ήδη έξι (πέντε πλέον) ψήφοι υπέρ του νομοσχεδίου, υπέρ δηλαδή της νομοθέτησης ενός πλαισίου για τους γάιδαρους που…πετάνε. Μοιάζει με τραβηγμένο αστείο, είναι όμως σοβαρό, γιατί ένας βουλευτής που είναι διατεθειμένος να εκχωρήσει προκαταβολικά μέσω επιστολής της ελευθερία της ψήφου κατά την συνείδησή του γιατί να μην ψηφίσει πως πετάει ο γάιδαρος;

Έχει έρθει η ώρα να σοβαρευτούμε, να καταλάβουμε (και κυρίως να καταλάβουν οι ίδιοι) ότι ο ρόλος των Βουλευτών είναι να βουλεύονται, δηλαδή να σκέπτονται και να αποφασίζουν, αυτό δηλαδή που καθορίζεται από το Σύνταγμα ως «απεριόριστο δικαίωμα γνώμης και ψήφου των βουλευτών». Είναι καιρός η νομοθετική εξουσία -σταδιακά έστω- να ανακτήσει το κύρος της και να πάψει να είναι το άβουλο παρακολούθημα των αποφάσεων της εκτελεστικής. Ένα πρώτο βήμα θα γίνει όταν οι έξι (πέντε πλέον) αναιρέσουν τις επιστολές τους, το δεύτερο και σημαντικότερο όμως θα γίνει όταν θα καταργηθεί στην πράξη η περίφημη έννοια της κομματικής πειθαρχίας που μετατρέπει την κοινοβουλευτική μας δημοκρατία σε «ενός ανδρός αρχή», αυτή του πρωθυπουργού. Επειδή, όμως, δεν έχουμε τον Bercow, αλλά τον Βούτση πώς θα σας φαινόταν να «φωνάζαμε» οι πολίτες order-order. Τουλάχιστον, για να αποτρέψουμε την συζήτηση περί ιπτάμενων γαϊδάρων.