Η επικαιρότητα τρέχει. Ακούτε για αυτήν. Τώρα έχετε τη δυνατότητα να μιλήσετε για αυτήν. Κάθε εβδομάδα και για ένα διαφορετικό θέμα. Η Prorata θέτει κάθε Παρασκευή μία και μόνο ερώτηση για ένα θέμα επικαιρότητας στους εγγεγραμμένους στη λίστα ηλεκτρονικών διευθύνσεών της και παρουσιάζει κάθε Δευτέρα τις απαντήσεις τους στην Athens Voice. Αν επιθυμείτε και εσείς να εγγραφείτε στη λίστα της Prorata, πατήστε εδώ.
Μνημόνιο και Συμφωνία των Πρεσπών: επιθέσεις τότε και τώρα
Οι προπηλακισμοί και οι απειλές σε βάρος βουλευτών που ψήφισαν υπέρ της Συμφωνίας των Πρεσπών έφεραν στη μνήμη αντίστοιχα επεισόδια λεκτικής ή σωματικής βίας σε βάρος βουλευτών που ψήφισαν υπέρ των Μνημονίων τη διετία 2010-2012. Οι ομοιότητες στις καταγραφόμενες συμπεριφορές βίας δεν είναι άλλωστε τυχαίες. Σύμφωνα με τις έρευνες κοινής γνώμης, το «Μακεδονικό» λαμβάνει διαστάσεις πολιτικού διακυβεύματος ανάλογου των Μνημονίων. Διχάζει τους ψηφοφόρους όλων των κομμάτων οριζοντίως και ηλεκτρίζει την πολιτική αντιπαράθεση, φέρνοντας την πολλές φορές πέρα από τα συμβατικά όρια. Πόσοι και ποιοι είναι όμως εκείνοι που περνούν τα όρια της συμβατικής αντιπαράθεσης; Και σε ποιο βαθμό εκείνοι που τα πέρασαν την εποχή των ψηφοφοριών για το Μνημόνιο το έκαναν και πάλι για τις Πρέσπες σήμερα;
Η Ερώτηση της Εβδομάδας από την Prorata ζήτησε από τους εγγεγραμμένους στη λίστα των online ερευνών της να δηλώσουν πόσο πιθανό είναι να δικαιολογούσαν μια λεκτική επίθεση σε βάρος βουλευτή που έχει ψηφίσει το Μνημόνιο ή έχει ψηφίσει τη Συμφωνία των Πρεσπών. Για λόγους σύγκρισης, τους ζητήθηκε επίσης να δηλώσουν πόσο πιθανό είναι να δικαιολογούσαν μια λεκτική επίθεση σε βάρος βουλευτή που κατηγορείται για κάποιο αδίκημα. Τα ποσοστά των ερωτηθέντων που είναι έτοιμοι να δικαιολογήσουν βίαιες συμπεριφορές σε βάρος πολιτικών είναι εντυπωσιακά υψηλά και ξεπερνούν το ένα τρίτο του δείγματος.
Ως προς τη σύγκριση που μας ενδιαφέρει, οι απαντήσεις αποκαλύπτουν ότι η ψήφος για το Μνημόνιο προκαλεί λιγότερες αρνητικές αντιδράσεις από την ψήφο υπέρ της Συμφωνίας των Πρεσπών. Μόνο το 33% του δείγματος απάντησε ότι είναι αρκετά πιθανό ή απολύτως βέβαιο πως θα δικαιολογούσαν τη λεκτική επίθεση σε βάρος βουλευτή που έχει ψηφίσει το Μνημόνιο, ενώ είναι το 44% του δείγματος που απάντησε κάτι τέτοιο για την περίπτωση βουλευτή που έχει ψηφίσει τη Συμφωνία των Πρεσπών.
Αξίζει να σημειωθεί ότι το τελευταίο ποσοστό είναι σχεδόν το ίδιο (45%) με το ποσοστό του δείγματος που απάντησε ότι θα δικαιολογούσε λεκτική επίθεση σε βάρος βουλευτή που κατηγορείται για αδίκημα. Η έρευνα καταγράφει κατά συνέπεια την έντονη δυσαρέσκεια του εκλογικού σώματος για την κύρωση της Συμφωνίας από το κοινοβούλιο, αλλά και πέρα από αυτό, την προθυμία υιοθέτησης μη συμβατικών συμπεριφορών, όπως είναι οι λεκτικές επιθέσεις, από μεγάλη μερίδα του σώματος.
Η δικαιολόγηση των επιθετικών συμπεριφορών σε βάρος των πολιτικών φαίνεται να είναι ευκολότερη για τους λιγότερο μορφωμένους συμμετέχοντες (43% θα δικαιολογούσαν τη λεκτική επίθεση σε βάρος κάποιου που ψήφισε το Μνημόνιο και 50% θα δικαιολογούσαν την επίθεση σε βάρος κάποιου που ψήφισε τη Συμφωνία των Πρεσπών). Σε ό,τι αφορά την ιδεολογική τοποθέτηση των ερωτηθέντων, η έρευνα κατέγραψε χαμηλότερη αποδοχή της βίας από αριστερούς ψηφοφόρους -μόνο 25% δικαιολογούν τη βία σε βάρος βουλευτή που έχει ψηφίσει το Μνημόνιο και 16% σε βάρος βουλευτή που έχει ψηφίσει τη Συμφωνία των Πρεσπών- σε σύγκριση με την έκταση αποδοχής της βίας από δεξιούς ψηφοφόρους -μεταξύ των οποίων 42% δικαιολογούν τη βία στην περίπτωση ψήφου για το Μνημόνιο και 66% στην περίπτωση ψήφου υπέρ της Συμφωνία των Πρεσπών. Πλέον πρόθυμοι να δεχτούν τη λεκτική επίθεση είναι και στις δύο περιπτώσεις οι ψηφοφόροι της Χρυσής Αυγής (περίπου τα τρία τέταρτα αυτών) και δευτερευόντως του ΚΚΕ (λίγο λιγότεροι από τους μισούς). Από την άλλη πλευρά, οι ψηφοφόροι του Ποταμιού είναι οι πλέον απρόθυμοι να αποδεχτούν τη βία είτε στη μία, είτε στην άλλη περίπτωση (τα ποσοστά είναι σχεδόν μηδενικα). Για τους ψηφοφόρους των δύο μεγάλων κομμάτων, είναι αξιοσημείωτο ότι παραπάνω από το ένα πέμπτο αυτών είναι πρόθυμοι να δικαιολογήσουν τη λεκτική επίθεση σε βάρος εκείνων που ψήφισαν το Μνημόνιο, ενώ το ίδιο κάνουν και το ένα έκτο των ψηφοφόρων του ΣΥΡΙΖΑ, αλλά και το ένα δεύτερο των ψηφοφόρων της ΝΔ στην περίπτωση εκείνων που ψήφισαν υπέρ της Συμφωνίας των Πρεσπών. Αξίζει να υπογραμμιστεί η σχετικοποίηση της λεκτικής επίθεσης σε βάρος βουλευτών από τους δυνητικούς εκλογείς της ΝΔ, οι οποίοι δείχνουν να μεταβάλουν τη στάση τους αναλόγως του θέματος αναφοράς.
Υπάρχει όμως επικάλυψη μεταξύ των ομάδων ανθρώπων που αποδέχονται τη βία στη μία και στην άλλη περίπτωση; Η διασταύρωση των απαντήσεων στα δύο ερωτήματα μαρτυρά ότι το 27% του δείγματος δείχνουν έτοιμοι να αποδεχτούν τη βία σε βάρος βουλευτών των οποίων την ψήφο δεν εγκρίνουν. Τα ποσοστά ψηφοφόρων που δηλώνουν ότι βρίσκονται πλησίον της Χρυσής Αυγής, αλλά και της Ελληνικής Λύσης του Κυριάκου Βελόπουλου, είναι πολύ υψηλά σε αυτήν την ομάδα ερωτηθέντων. Σημειώνεται ότι σημαντικό είναι και το ποσοστό των ατόμων της ομάδας αυτής που δηλώνουν ότι βρίσκονται κοντά στη ΝΔ.
Το 15% των ερωτηθέντων δηλώνουν ότι δικαιολογούν τη βία κατά βουλευτών που στήριξαν στη Συμφωνία των Πρεσπών, αλλά όχι τη βία κατά βουλευτών που στήριξαν το Μνημόνιο. Τα ποσοστά ψηφοφόρων με εγγύτητα προς τη ΝΔ και το ΚΙΝΑΛ είναι υψηλά σε αυτήν την κατηγορία. Τέλος, το 5% των ερωτηθέντων δηλώνουν ότι δικαιολογούν τη βία κατά αυτών που στήριξαν το Μνημόνιο, αλλά όχι κατά εκείνων που υποστήριξαν τη Συμφωνία των Πρεσπών, ομάδα στην οποία εντοπίζουμε σε υψηλά ποσοστά εκλογείς που αισθάνονται πλησίον του ΚΚΕ και κομμάτων της Άκρας Αριστεράς.
Αναμφίβολα, την τελευταία δεκαετία, ένα κομμάτι του εκλογικού σώματος βρίσκεται πέραν των ορίων της συμβατικής πολιτικής συμμετοχής. Για κάποιους, το μίσος για το πολιτικό προσωπικό -και συχνά για την ίδια την κοινοβουλευτική λειτουργία- δεν έχει όρια και δε σχετίζεται με την εκάστοτε απόφαση του κοινοβουλίου. Η απομόνωση αυτού του τμήματος του εκλογικού σώματος δεν είναι η λύση. Όμως το πρόβλημα μπορεί να γίνει ακόμα πιο μεγάλο και φυσικά η λύση δυσκολότερη. Η κατά περίπτωση τροφοδότηση του αισθήματος βίαιης απόρριψης του πολιτικού προσωπικού, απο κάποιους με αφορμή την ψήφιση των Μνημονίων και από κάποιους άλλους με αφορμή την ψήφιση της Συμφωνίας των Πρεσπών είναι εξίσου,εξοικειώνει και απενοχοποιεί τη βία. Και για τα δύο, την εξοικείωση και την απεχνοποίηση υπάρχουν εμφανείς υπεύθυνοι.
13°
