Η αρπαγή της Κεντροαριστεράς από τον Τσίπρα

Στη θεωρία των παιγνίων, η «Ισορροπία Νας» (Nash equilibrium) αποτελεί ένα σχέδιο λύσεων για μη συνεργατικά παίγνια στα οποία συμμετέχουν δύο ή περισσότεροι παίκτες. Υποθέτουμε ότι ο κάθε παίκτης γνωρίζει τις στρατηγικές ισορροπίας που θα ακολουθήσουν οι υπόλοιποι και κανένας παίκτης δεν έχει να κερδίσει τίποτα (μάλλον θα ηττηθεί), αν αλλάξει μόνο τη δική του στρατηγική.

Ο μεν Νας ήταν ένας εξαιρετικός μαθηματικός που έμαθε να ζει με τη σχιζοφρένειά του ως τα βαθιά γεράματα, η δε θεωρία του εφαρμόζεται κατά κόρον στην πολιτική. Η εκδοχή αυτή αποκαλείται και μέθοδος «win-win». Κλασική περίπτωση που επιβεβαιώνει πρακτικά αυτή τη θεωρία, είναι η συνεννόηση Τσίπρα - Καμμένου.

Ο Τσίπρας απεμπόλησε το «στίγμα» προκειμένου να εκδηλωθεί το φλερτ του με την Κεντροαριστερά ή, εν πάση περιπτώσει, με ό,τι αυτός νομίζει πως είναι η ελληνική Κεντροαριστερά. Πρώτος στόχος η άλωση (από κοινού με τη ΝΔ) του ΚΙΝΑΛ και η πλήρης διάλυση (πάλι από κοινού) του Ποταμιού. 

Από τη Ρεπούση και τον Κουβέλη ως τον Βαλντέν και τον Μπίστη, η απόσταση είναι πια ένα τσιγάρο δρόμος. Προσθέτουμε έναν πικραμένο Γιάννη Ραγκούση ο οποίος ατύχησε σε ό,τι και αν επιχείρησε, κάποια ορφανά της ΔΗΜΑΡ, λίγο από απογοητευμένους πρώην Σημιτικούς όπως ο Μιχάλης Σταθόπουλος σε μεγάλη ηλικία πλέον, και κάτι από κεντροδεξιό Μαρατζίδη, και η συνταγή είναι έτοιμη. Μόνο που είναι χιλιοχρησιμοποιημένη και αναποτελεσματική. Όταν η συγκολλητική ουσία είναι μόνο η «αποκατάσταση» με οποιοδήποτε τρόπο ανθρώπων που καίγονται να διαδραματίσουν ρόλο, αφού πρώτα για καιρό έμειναν στα αζήτητα, τότε η κατάληξη είναι πάντα θλιβερή. «Μόλις ο Τσίπρας πάρει ψήφο εμπιστοσύνης και περάσει τη Συμφωνία των Πρεσπών, θα τους ξεχάσει όλους αυτούς» έλεγε έμπειρο στέλεχος του ΣΥΡΙΖΑ παρατηρώντας το gala στο Μέγαρο Μουσικής. Ο κυνισμός είναι ένα από τα συστατικά στοιχεία της εφαρμοσμένης πολιτικής.

Ο Πάνος Καμμένος κατάφερε να μείνει με άλλους 4 ώστε να μπορεί να εμφανίζεται ως κόμμα στη Βουλή. Λέμε, τώρα. Προσάρτησε για καβάτζα και τον Αριστείδη Φωκά εκ Θεσσαλονίκης, πρώην βουλευτή της Ένωσης Κεντρώων και γνωστό Μακεδονομάχο. Ο Τσίπρας δεν  τσαλάκωσε τον Καμμένο, διότι απλώς δεν χρειαζόταν. Τώρα πια ο Πάνος θα αλιεύει στα θολά νερά της μακεδονικής, θρακικής και κρητικής εθνικιστικής Υπερδεξιάς –αυτά ισχυρίζεται ο ίδιος όπως πάντα– προκειμένου να επιβιώσει και στη συνέχεια να ελπίζει. Κάποτε διέθετε και την αμέριστη συμπαράσταση του Ιβάν Σαββίδη και του ρωσικού παράγοντα. Τώρα θα πρέπει να ψάξει πολύ για χρηματοδοτικές εφεδρείες. Το ερώτημα συνίσταται στο γιατί ο ψηφοφόρος να επιλέξει πολιτικό προϊόν imitation και όχι το original, όπως τον Βελόπουλο, τον Φαήλο ή τον Μπαλτάκο, δηλαδή όλους εκείνους που κάποια στιγμή θα επανακάμψουν στο θεσμικό μαντρί της Δεξιάς όπου και ανδρώθηκαν. Και μάλιστα για ορισμένους εξ αυτών, η ολική επαναφορά στη Νέα Δημοκρατία μπορεί και να συμβεί πολύ σύντομα.   

Το διαζύγιο ήταν τόσο βελούδινο που στο τέλος δεν ήταν καν χωρισμός. Ήταν κάτι σαν «στο επανιδείν», με μία μάλιστα έκδηλη αυτοϊκανοποίηση που παρέπεμπε στο «τους τη φέραμε για τα καλά επί 4 χρόνια» και δεν είχαν άδικο. Ο Τσίπρας διαθέτει ένα απίστευτο ταλέντο. Επιλέγει ταυτόχρονα έναν Βαρουφάκη, έναν Καμμένο, έναν Κοτζιά και έναν Πολάκη για συνεργάτες. Προφανώς η επιστήμη σηκώνει τα χέρια ψηλά και αδυνατεί να καταλήξει σε πόρισμα. Όλα αυτά σε συνδυασμό με τη δυσλειτουργία του, όταν καλείται να λάβει τελικές αποφάσεις. Δηλαδή, το παλεύει πολύ πριν αποφασίσει (έτσι ισχυρίζονται οι άμεσοι μυστικοσύμβουλοί του) και ιδού τα αποτελέσματα. Ακόμη και ο θρυλικός μαθηματικός, ο Νας, θα αδυνατούσε να εξηγήσει το φαινόμενο.

Έχουμε, λοιπόν, και λέμε. Ο Αμυράς και ο Ψαριανός κατευθύνονται προς την Πειραιώς και τον Μητσοτάκη. Ο Δανέλλης προς τα ψηφοδέλτια του ΣΥΡΙΖΑ. Οι υπόλοιποι στο Ποτάμι αναμένουν τη φυσική εξέλιξη των πραγμάτων. Η αναμονή θα είναι μάλλον σύντομης διάρκειας.

Στη ΔΗΜΑΡ συζητούν αν ο Θεοχαρόπουλος θα υπερψηφίσει τη Συμφωνία των Πρεσπών. Αν το πράξει, ενδεχομένως θα υπάρξει σοβαρό ζήτημα με τη Φώφη Γεννηματά. Ο Λοβέρδος με την παρέα του κλίνει προς τα Δεξιά. Οι άλλοι αναμένουν κάποιο προσκλητήριο. Ο Βενιζέλος αναμένει και θα αναμένει. Δύσκολα τα πράγματα για τον ίδιο. Το ΚΙΝΑΛ δεν αισθάνεται καλά και η δυσθυμία είναι έκδηλη.

Η Ένωση Κεντρώων ήταν ένα σύντομο ανέκδοτο. Οι εναπομείναντες βουλευτές αλληθωρίζουν προς τα δεξιά αφού από εκεί προέρχονται, και προς τα υπερδεξιά όπου είναι ευπρόσδεκτοι. Κινδυνεύουν από μόνιμο στραβισμό. Δεν υπάρχει θεραπευτική αγωγή.

Ο ανασχηματισμός, η διακήρυξη και η νέα εκκίνηση

Αμέσως μετά την ψηφοφορία για την παροχή ψήφου εμπιστοσύνης, ο Αλέξης Τσίπρας προς τα τέλη της εβδομάδας θα προχωρήσει στην εκφώνηση μίας Διακήρυξης η οποία θα σηματοδοτεί τη νέα εκκίνηση της προσπάθειάς του. Μάλιστα. Αυτή είναι η επίσημη φρασεολογία του Μαξίμου. Λογικά θα έχει προηγηθεί ένας μίνι ή μάξι ανασχηματισμός. Μόνο που η λογική είναι κάτι το εξαιρετικά ρευστό, όταν μία ηγετική ομάδα επιχειρεί πρωτίστως να διασφαλίσει την εξουσία της, τωρινή αλλά και μελλοντική. Ορισμένοι του περιβάλλοντος Μαξίμου επιμένουν πως ο ανασχηματισμός οφείλει να σηματοδοτήσει άνοιγμα προς την Κεντροαριστερά. Άλλοι εισηγούνται πως δεν έχει κανένα νόημα να αναλωθεί πολιτική ενέργεια σε έναν ευρύ ανασχηματισμό δεδομένων των συνθηκών. «Άσ’ το  για αργότερα» λένε στον Τσίπρα. Κάποιοι διαρρέουν πως ενδεχομένως να υπάρξουν αλλαγές στο οικονομικό επιτελείο. Πρόκειται για μπαρούφα ολκής, όταν επίκειται έξοδος της χώρας στις αγορές. Αυτή η έκδοση δεκαετούς ή επταετούς Ομολόγου θα είναι καταλυτική για τις εξελίξεις. Προφανώς θα πρέπει να το διαχειριστεί μία έμπειρη ομάδα η οποία γνωρίζει πρόσωπα, πράγματα και καταστάσεις. Οι δανειστές έδειξαν πως εμπιστεύονται το σημερινό οικονομικό επιτελείο. Θα ήταν αυτοχειρία να προχωρήσει ο Αλέξης Τσίπρας σε αλλαγές, σημειώνουν έμπειροι τραπεζικοί παράγοντες.

Ορισμένοι στο Μαξίμου επιμένουν πως ο νέος ΥΠΕΞ θα είναι κάποιος μεταξύ Κατρούγκαλου ή ενός άλλου προσώπου το οποίο δεν αποκαλύπτουν, αλλά το μυαλό των ψυλλιασμένων φθάνει και μέχρι την Κατεχάκη και το «γκρίζο κτίριο». Ακούστηκε ευρέως και το όνομα του Χάρη Παμπούκη για το ΥΠΕΞ, αλλά το Μαξίμου διαψεύδει αμέσως συνδέοντάς τον με τον Γιώργο Παπανδρέου ο οποίος καταγγέλλεται πως δεν βγήκε μπροστάρης για να στηρίξει τη Συμφωνία των Πρεσπών. Έστω και εάν είναι ο μόνος πρώην πρωθυπουργός που τόλμησε να τοποθετηθεί θετικά και εξ αρχής. Με λίγα λόγια, μύλος. Αυτό σημαίνει πως δεν πρέπει να δίνεται καμία βάση σε ονοματολογία και διαρροές. Ο Αλέξης Τσίπρας θα ανακατέψει ο ίδιος τη μαρμίτα και θα σερβίρει τη δική του «σούπα εξουσίας» με τις ίδιες προδιαγραφές που χαρακτήριζαν τα προηγούμενά του εγχειρήματα. 

Ποια νέα εκκίνηση;

«Μας φόρεσαν την Παπακώστα και τώρα την Κουντουρά, ενώ ο Θανάσης Παπαχριστόπουλος απειλεί με συμμετοχή στα κομματικά ψηφοδέλτια ως συνεργαζόμενος» εξηγούν σε κατάσταση κομματικής αλλοφροσύνης εκεί κάτω στην Κουμουνδούρου. Ο Σκουρλέτης ετοιμάζει νέα διακήρυξη - πρόγραμμα, όμως «άλλα τα μάτια του λαγού και άλλα της κουκουβάγιας», όπου το συμπαθές πτηνό είναι το Μαξίμου. Άλλα λέγονται «εντός των Τειχών» και άλλα δημοσίως, ενώ άλλα εκπορεύονται από το πρωθυπουργικό γραφείο. Μία νέα εκκίνηση θα βασιζόταν πρωτίστως σε πρωτοβουλίες και αποφάσεις που θα διασφάλιζαν τη συσπείρωση, δηλαδή την επιστροφή εκείνων των ψηφοφόρων του ΣΥΡΙΖΑ οι οποίοι παγίως δηλώνουν στις δημοσκοπήσεις πως επιλέγουν την αποχή από τις κάλπες. Αυτοί οι ψηφοφόροι, που έχουν απομακρυνθεί και είναι περίπου οι μισοί, δεν πείθονται ούτε με πυροτεχνήματα τύπου «εξορθολογισμός των σχέσεων Κράτους - Εκκλησίας» ούτε με θολά σχήματα τύπου «άνοιγμα προς την Κεντροαριστερά» ούτε βέβαια με το ιδεολογικό μόρφωμα που καθορίζει την κυβερνητική άποψη για τη Συνταγματική Αναθεώρηση. Οι ψηφοφόροι αυτοί για να επανέλθουν πρέπει να πεισθούν πως η οικονομική και κοινωνική πολιτική η οποία θα υιοθετηθεί από τον ΣΥΡΙΖΑ, θα τους εκφράζει. Με Κουντουρά και Παπακώστα, Παπαχριστόπουλο και Τέρενς Κουίκ και ολίγη Χρυσοβελώνη, όχι μόνο δεν πείθονται αλλά φεύγουν ακόμη πιο μακριά. Ο Αλέξης Τσίπρας βέβαια το γνωρίζει, αλλά βασίζεται στην πάγια αντίληψη πως οι ψηφοφόροι συσπειρώνονται σε συνθήκες ντέρμπι. Μόνο που η αριθμητική δεν ήταν ποτέ συμπαθής στην πολιτική και τους πολιτικούς. Όσοι δεν πρόσεξαν αυτή τη λεπτομέρεια, ηττήθηκαν.