«Ο διχασμός είναι σαν γάγγραινα που εξαπλώθηκε και στα γυμνάσια. Το αίμα των εφήβων πάντα έβραζε, αλλά το να γράφεις στον τοίχο του γυμνασίου “Η Δημοκρατία πούλησε τη Μακεδονία μας” παραπέμπει απευθείας σε φασιστικό λόγο», μου έλεγε φίλος εκπαιδευτικός, που υπηρετεί σε γυμνάσιο στη Νάουσα.
Το ρήγμα είναι οριζόντιο στο ελληνικό σχολείο, από το Κορωπί μέχρι την Αλεξανδρούπολη. Στα χρόνια του νέου διχασμού, που καλλιέργησαν οι ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ, οι μαθητικές κοινότητες έχουν χωριστεί σε «εθνίκια» και «αντίφες». Εθνικιστές και αντιφασίστες. Είναι δυνατόν; Είναι!
Οι 17άρηδες θα ψηφίσουν για πρώτη φορά στις επόμενες εκλογές και αυτό το ξέρουν πολύ καλά, όσοι κινούνται στο σκοτάδι. Δεν είναι η πρώτη φορά, που κάποιοι προσπαθούν να καπελώσουν την αθωότητα των παιδιών. Ακόμα θυμάμαι ως μαθητής του δημοτικού να συμμετέχω υποχρεωτικά (!) –συνοδεία των καθηγητών μου– στο συλλαλητήριο του 1992, στην Πλατεία Αριστοτέλους για το ονοματολογικό.
Όπως πρέπει όλοι να γνωρίζουν, στις σχολικές καταλήψεις στις αρχές της δεκαετίας του ’90 γαλουχήθηκε τμήμα του σημερινού πολιτικού συστήματος. Η κατάληψη σχολείου για κάποιους οδήγησε μέχρι και στην νόμιμη –μέσω εκλογών– «κατάληψη» του Μαξίμου.
Η πολιτική διείσδυση στα σχολεία ήταν πάντα στο επίκεντρο του σχεδιασμού των κομμάτων. «Στο παιχνίδι», όμως εδώ και καιρό, έχουν μπει και οι αρνητές της δημοκρατίας. Ο καλύτερος δε σύμμαχός τους είναι η σιωπηλή αδιαφορία και η ανοχή, αν όχι συνενοχή σε κάποιες περιπτώσεις ενός μεγάλου τμήματος του πολιτικού συστήματος. Το τέρας που γεννήθηκε στις πλατείες των αγανακτισμένων στην αρχή δάγκωνε πολιτικούς αντιπάλους, τώρα στρέφεται κατά της Δημοκρατίας.
Φασισμός είναι η μπότα του φωνακλά, αυτού που σπάει, που καίει και που κάνει καταλήψεις. Ανεξαρτήτως από πού προέρχεται. Δεν έχει σημασία ποιο είναι το αίτημα της κατάληψης.
Η υπόθεση «κατάληψη» πρέπει κάποια στιγμή να τελειώσει. Η διαπαιδαγώγηση των νέων κάθε εποχής, ότι δεν υπάρχουν όρια στη διεκδίκηση δίκαιων αιτημάτων, τραυματίζει την συνοχή της ελληνικής κοινωνίας. Η πεποίθηση ότι η ομηρία του συνόλου για τη διεκδίκηση αιτημάτων είναι δίκαιος αγώνας, συντηρεί και αναπαράγει τις αντιλήψεις των λαϊκιστών, που δηλώνουν δημοκράτες, αλλά στην πραγματικότητα είναι βαθιά αντιφιλελεύθεροι.
Οι αντιφιλελεύθεροι αποδέχονται (ή ανέχονται) τη χρήση βίας για την επίτευξη του πολιτικού τους σκοπού. Αδιάφορη η ιδεολογική αφετηρία μια τέτοιας στάσης. Η ζημιά για την κοινωνία είναι ανήκεστος.
Φταίνε, λοιπόν, οι μαθητές που διαπαιδαγωγούνται ως πολίτες σε περιβάλλον οργής, διχασμού, ανομίας, ασχήμιας και απουσίας ορίων;
Στην Ελλάδα, δεν περνά μια μέρα δίχως κάποιο κρούσμα βίας στη δημόσια σφαίρα. Επεισόδια, εισβολές, προπηλακισμοί, καταλήψεις σε πανεπιστήμια, γήπεδα, δημόσια κτίρια, νοσοκομεία, μέσα μαζικής μεταφοράς, εσχάτως και σχολεία.
Τα παιδιά δεν φταίνε για τον κόσμο των μεγάλων. Ως γονείς και ως πολίτες έχουν την πλήρη και αντικειμενική ευθύνη για τους μικρούς εμφυλίους που καθημερινά βιώνουν τα παιδιά. Για τον φόβο και την ανασφάλεια που διοχετεύεται στους πολίτες και στους «υπό διαμόρφωση» πολίτες.
Κόπτεται, υποτίθεται, η ελληνική κοινωνία για το μέλλον των παιδιών της, αλλά το εκπαιδευτικό σύστημα της χώρα είναι διαλυμένο.
Κόπτεται, υποτίθεται, η ελληνική κοινωνία για το μέλλον των παιδιών της, αλλά το εκπαιδευτικό σύστημα της χώρα είναι διαλυμένο. Ο μετασχηματισμός του θαυμαστού σήμερα εκπαιδευτικού συστήματος των Φινλανδών άρχισε πριν από περίπου 40 χρόνια, όταν έχρισαν την Παιδεία ως το βασικό μοχλό της οικονομικής ανάκαμψης της χώρας. «Να προετοιμάσουμε τα παιδιά για τη ζωή, όχι για τις εξετάσεις», λένε οι Σκανδιναβοί.
Η προσπάθεια απόκρουσης των εθνικιστικών και φασιστικών τάσεων στις μικρότερες ηλικίες είναι δύσκολη και πολύπλοκη υπόθεση. «Δεν μπορεί να γίνει με υλικά από τους αντιφασισμούς του Μεσοπολέμου ή της δεκαετίας του ’60. Ούτε, όμως, με φρόνιμες σιωπές και δημαγωγικό παιχνίδι με τα «πληγωμένα εθνικά αισθήματα των νέων», όπως σημειώνει ο καθηγητής Ν. Σεβαστάκης.
Ελπίζω ότι έστω και καθυστερημένα τα αντανακλαστικά της κοινωνίας θα λειτουργήσουν, αρκεί να λειτουργήσουν και οι θεσμοί συντεταγμένα και αποφασιστικά. Διαφορετικά, μπορεί να φτάσει η στιγμή, που ακόμα και η προβολή της ταινίας «Μαθήματα αμερικάνικης ιστορίας-Χ» («American History X») στα δημοτικά και τα νηπιαγωγεία, να μην είναι αρκετή.
13°
