Δημοσιογραφία στο κόστος ενός καφέ

Προχθές βράδυ οδηγώντας άκουγα το podcast των New York Times για ένα θέμα που αγνοούσα παντελώς, και στοιχηματίζω πως θα το αγνοεί ο περισσότερος κόσμος: μία παρουσίαση για τις εταιρείες που (στην Αμερική, αλλά φαντάζομαι και στην Ευρώπη) φροντίζουν τα προϊόντα που παραγγέλουμε «on-line» να φτάνουν εγκαίρως στα σπίτι μας.

Στην Αμερική, η «επανάσταση» στο «delivery» ξεκίνησε από την Amazon του Jeff Bezos. Η Amazon είναι βασικά μια εταιρεία «logistics». Ξέρει πώς να διαχειριστεί τις παραγγελίες και πώς να μετακινήσει ένα προϊόν από την εταιρεία παραγωγής, σε μια αποθήκη, και από εκεί σε ένα φορτηγό, σε μια άλλη αποθήκη, και στο σπίτι τoυ καταναλωτή. Η διαδικασία για να ολοκληρωθεί με το λιγότερο κόστος και στο λιγότερο χρόνο χρειάζεται ιδιαίτερη τεχνογνωσία.

Οι επιχειρήσεις, για να μην καταρεύσουν στον ανταγωνισμό με την Amazon, χρειάστηκε να απευθυνθούν σε εταιρείες που ειδικεύονται στα logistics. Mία από τις πιο μεγάλες που στην Αμερική εμπλέκεται στην πλειοψηφία των on-line παραγγελιών είναι η XPO. Αν και εργάζομαι και ασχολούμαι με την Αμερική για πάνω από δύο δεκαετίες, την αγνοούσα παντελώς. Το ίδιο ισχύει για τους περισσότερους που αγοράζουν προϊόντα στο διαδίκτυο στις ΗΠΑ. Κι όμως, απασχολεί πάνω από 90.000 εργαζόμενους ενώ η μετοχή της ανεβαίνει στο χρηματιστήριο συνεχώς τα τελευταία χρόνια.

Με τη μόνη διαφορά ότι κρύβει ένα μεγάλο μυστικό: οι συνθήκες εργασίας εκεί είναι πραγματικά μεσαιωνικές. Σε τέτοιο βαθμό, που, για παράδειγμα, γυναίκες εργαζόμενες που έμειναν έγκυες υποχρεώνονταν να συνεχίσουν μέσα στην εγκυμοσύνη τους τη βαριά εργασία τους που απαιτούσε να σηκώνουν και να μετακινούν βαριά κουτιά με αποτέλεσμα αρκετές να αποβάλουν!

Είναι μια συγκλονιστική ιστορία, που έμαθα για αυτή για πρώτη φορά χάρη στους New York Times. Στους New York Times, στους οποίους είμαι υπερήφανος συνδρομητής στο πλήρες πακέτο ψηφιακής συνδρομής εδώ και χρόνια.

Όπως έχω γράψει και στο παρελθόν, στην Ελλάδα δεν υπάρχει αυτή η δημοσιογραφία. Ενώ υπάρχουν εξαιρετικοί δημοσιογράφοι με τους οποίους έχω συνεργαστεί, με γνώσεις, με εμπειρία, με ικανότητα, δεν υπάρχει αυτή η δημοσιογραφία. Και δεν υπάρχει για δύο κυρίως λόγους: διότι οι ιδιοκτησίες των εφημερίδων δεν έχουν αυτή τη στόχευση (με λίγες λαμπρές εξαιρέσεις), και διότι η δημοσιογραφία είναι «πολύ ακριβό σπορ».

Για να γράψουν αυτό το εμπεριστατωμένο άρθρο οι New York Times απασχόλησαν ομάδα δημοσιογράφων, μερικοί από τους οποίους είχαν ειδίκευση σε «business news» και σε «investigative journalism», για μεγάλο χρονικό διάστημα. Κάποιοι από αυτούς ταξίδεψαν στο Memphis όπου βρίσκεται η βασική αποθήκη της XPO, βρήκαν τους κατάλληλους εργαζόμενους, πήραν λεπτομερείς συναντεύξεις, μελέτησαν προσεκτικά τις εταιρείες που κάνουν logistics, μίλησαν τόσο με εργαζόμενους σε αυτές, όσο και με στελέχη, αφιέρωσαν δηλαδή πάρα πολύ χρόνο, στον οποίο δεν απασχολούνταν σε κάτι άλλο. Όλο αυτό το διάστημα, εννοείται, πληρώνονταν κανονικά συν ό,τι άλλα έξοδα απαιτούσε η έρευνά τους.

Το δημοσιογραφικό προϊόν είναι συγκλονιστικό. Πρώτα άκουσα την παρουσίαση των μεσαιωνικών συνθηκών εργασίας, όπως είπα στο εξαιρετικό podcast «The Daily», το οποίο και σας το συστήνω ανεπιφύλακτα (δεν υπάρχει μέρα που να μην ακούσω αυτό το podcast), και σήμερα πρωί διάβασα το σχετικό άρθρο στην εφημερίδα.

Οι New York Times είναι από τους κορυφαίους δημοσιογραφικούς οργανισμούς στον κόσμο. Μαζί με άλλους όπως Associated Press, Reuters, Washington Post, CNN, The Guardian, ARD (υπερασπίζονται με μεγάλο κόστος –οικονομικό–, αλλά και με ρίσκο πολλές φορές των ανθρώπων που εργάζονται σε αυτούς), όχι μόνο τη δημοσιογραφία, αλλά κυρίως τη Δημοκρατία στον πλανήτη.

Χωρίς Ελεύθερη Δημοσιογραφία δεν υπάρχει Δημοκρατία. Αυτό που πρέπει να θυμόμαστε όλοι μας είναι ότι η Δημοσιογραφία δεν είναι τσάμπα. Είναι μια αλήθεια που εύκολα ξεχνάμε, καθώς παίρνουμε την πληροφόρησή μας δωρεάν από το internet. Αν όμως θέλουμε να είμαστε υπεύθυνοι πολίτες και πιστεύουμε πραγματικά στη δημοκρατική διακυβέρνηση, στα ανθρώπινα δικαιώματα, ή στη προστασία του περιβάλοντος, μία από τις βασικές υποχρεώσεις μας είναι να διαλέξουμε να ξοδέψουμε το μικρό κόστος ενός καφέ την ημέρα σε μια εφημερίδα ή ένα έντυπο. Οποιοδήποτε έντυπο μας αρέσει, ελληνικό ή και μη-ελληνικό. Εγώ είμαι συνδρομητής σε τρία. Δεν ξοδεύω δα και κάποιο τρομερό ποσό. Αλλά κάθε φορά που το πληρώνω τις συνδρομές μου αισθάνομαι ότι συνεισφέρω κάτι στη σύγκρουση της εποχής μας, μια σύγκρουση απέναντι στον ολοκληρωτισμό, τον φασισμό και τον λαϊκισμό.