Η επιστολή που θα διαβάσετε γράφτηκε από έναν αμερικάνο φαντάρο που πολέμησε κατά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, με αφορμή την πρώτη επέτειο της γνωριμίας του με έναν συνάδελφο στο μέτωπο της γαλλικής Βόρειας Αφρικής.
«Αυτό είναι η ανάμνηση μιας επετείου – η επέτειος της 23ης Οκτωβρίου 1943 όταν σε άκουσα να τραγουδάς για πρώτη φορά στη Βόρεια Αφρική. Το τραγούδι μου φέρνει στη μνήμη τις πιο ευτυχισμένες στιγμές που γνώρισα. Αναμνήσεις μιας παράστασης από φαντάρους – η αυλαία ραμμένη από τα φουσκωτά της αντιαεροπορίας – οι προβολείς από κονσέρβες κακάο – οι πρόβες που κρατούσαν μέχρι αργά το βράδυ – ένα όμορφο αγόρι με μια υπέροχη φωνή τενόρου. Η πρεμιέρα σε ένα θέατρο στο Καναστέλ – λίγο μοσχάτο παραπάνω και κάποιος που κατάλαβε. Συναρπαστικές μέρες που ανεβάζαμε παραστάσεις στη βαρύτιμη αίθουσα της Όπερας του Οράν – μια παρεξήγηση – και μια εξήγηση στα παρασκήνια λίγο πριν σηκωθεί η αυλαία.
Ποτά στον “Χρυσό Κόκκορα” – δείπνο στου “Ομπέρζ” – ένα δαχτυλίδι και μια υπόσχεση. Η παράσταση για την Α΄ Μεραρχία Τεθωρακισμένων – κρασί μοσχάτο και ουίσκι – κάποιος που έπρεπε να τον κουβαλήσω από το φορτηγό και να τον βάλω για ύπνο στη σκηνή του. Ένα βράδυ με καταρρακτώδη βροχή και δύο καταμουσκεμένοι φαντάροι κάτω από ένα μοναχικό δέντρο μέσα στην απεραντοσύνη της Αφρικής. Ένα δανεικό γαλλικό ξεσκέπαστο αμάξι – το ζεστό θειάφι της άνοιξης, η δροσιά της Μεσογείου κι ένα πικ-νικ με τρόφιμα του δελτίου και ζεστά αναψυκτικά. Δύο υπολοχαγοί, αρκετά ξύπνιοι όταν χρειάστηκε να μάθουν την παρτιτούρα, όχι όμως τόσο ώστε να καταλάβουν ότι θέλαμε να μείνουμε μόνοι. Ένας φανταχτερός πιανίστας –ζήλια– δυστυχισμένες μέρες και μοναχικές νύχτες. Η κρύα, ανεμοδαρμένη νύχτα που συρθήκαμε μπουσουλώντας μέσα απ' το παράθυρο του στρατιωτικού θεάτρου και αποκοιμηθήκαμε στα παρασκήνια πάνω σε ένα ράντζο – το σοκ όταν ξυπνήσαμε και ανακαλύψαμε ότι, σαν από θαύμα, δεν μας είχε πάρει είδηση κανείς. Μια γρήγορη βόλτα με το αμάξι μέχρι τον γκρεμό πάνω απ' τη θάλασσα – φωτογραφίες και μια στάση ανάμεσα στα πορφυρόχρωμα τσαμπιά και τις δροσερές φυλλωσιές ενός αμπελώνα.
Η ευτυχία όταν μας είπαν πως γυρίζουμε στην πατρίδα – και η δυστυχία όταν μάθαμε ότι δεν θα φεύγαμε μαζί. Τρυφεροί αποχαιρετισμοί σε μια απόμερη παραλία κάτω απ’ το αστροκέντητο βελούδο της αφρικανικής νύχτας και δάκρυα που δεν έλεγαν να σταματήσουν καθώς στεκόμουν πάνω στα αναχώματα της παραλίας κοιτώντας το κονβόι σου να εξαφανίζεται στον ορίζοντα.
Ορκιστήκαμε ότι θα ξαναβρισκόμαστε “πίσω στην πατρίδα”, αλλά η μοίρα γνώριζε καλύτερα – εσύ δεν επέστρεψες ποτέ. Γι’ αυτό Ντέιβ, όπου και να ’σαι, ελπίζω αυτές οι αναμνήσεις να είναι το ίδιο πολύτιμες για σένα όσο είναι και για μένα.
* Το γράμμα δημοσιεύτηκε για πρώτη φορά το 1961 στο πρωτοποριακό περιοδικό ΟΝΕ, έκδοση του λεγόμενου «ομοφιλικού» κινήματος. Το ομοφιλικό κίνημα (που χρησιμοποιούσε τη λέξη homophile αντί της λέξης homosexual ακριβώς για να τονίσει την έννοια της «φιλίας» με την αρχαιοελληνική της σημασία σε αντιδιαστολή με το σεξ) υπήρξε η πρώτη εμβρυακή προσπάθεια των ομοφυλόφιλων της Αμερικής να διαμαρτυρηθούν για τις διώξεις σε βάρος τους κατά τις δεκαετίες του ’50 και του ’60.
* Το περιοδικό εκδιδόταν στο Λος Άντζελες συνεχώς από το 1953 ως το 1967 παρά τις προσπάθειες των αρχών να διακόψουν την κυκλοφορία του λόγω «άσεμνου» περιεχομένου. Σήμερα τα αρχεία του ανήκουν στο Πανεπιστήμιο της Νότιας Καλιφόρνιας.
* Ένας ερευνητής ανακάλυψε την πρωτότυπη επιστολή το 2000 στη Βιβλιοθήκη του Κογκρέσου. Ο αποστολέας δεν είναι γνωστός –- η συνωνυμία με τον γνωστό ηθοποιό και πρωταγωνιστή της τηλεοπτικής σειράς Family Affair που υπηρέτησε επίσης κατά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο είναι μάλλον συμπτωματική.
* Η γαλλική Βόρεια Αφρική ελεγχόταν από το δωσίλογο καθεστώς του Βισί μέχρι την απελευθέρωσή της από τους Συμμάχους το φθινόπωρο του 1942. Η Βόρεια Αφρική υπήρξε σκηνικό και για άλλες ρομαντικές ιστορίες με φόντο τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο όπως η «Καζαμπλάνκα» και ο «Άγγλος Ασθενής».
* Σήμερα γνωρίζουμε ότι ο ούγγρος κόμης Αλμάσι – η ζωή του οποίου υπήρξε έμπνευση για τον «Άγγλο Ασθενή»– δεν υπήρξε ερωτευμένος με την Κάθριν Κλίφτον αλλά με έναν γερμανό στρατιώτη ονόματι Χανς Ένχολτ.
* Η επιστολή υπήρξε έμπνευση για ένα τραγούδι των Goldfrapp που περιλαμβάνεται στον τελευταίο τους δίσκο «Tales of Us»
11°
