Είστε υπέρ ή κατά της ύπαρξης διακριτών ρόλων Εκκλησίας και Κράτους;

Η επικαιρότητα τρέχει. Ακούτε για αυτήν. Τώρα έχετε τη δυνατότητα να μιλήσετε για αυτήν. Κάθε εβδομάδα και για ένα διαφορετικό θέμα. Η Prorata θέτει κάθε Παρασκευή μία και μόνο ερώτηση για ένα θέμα επικαιρότητας στους εγγεγραμμένους στη λίστα ηλεκτρονικών διευθύνσεών της και παρουσιάζει κάθε Δευτέρα τις απαντήσεις τους στην Athens Voice. Αν επιθυμείτε και εσείς να εγγραφείτε στη λίστα της Prorata, πατήστε εδώ.

Χωριστά μαζί

Το δημόσιο ενδιαφέρον για το θέμα του διαχωρισμού Εκκλησίας-Κράτους εμφανίζει στον χρόνο, με σημείο αφετηρίας την αντιπαράθεση της κυβέρνησης Σημίτη με την Εκκλησία της Ελλάδος για την αναγραφή του θρησκεύματος στις ταυτότητες πριν από περίπου είκοσι χρόνια, μια σημαντική αύξηση. Παρότι το περιεχόμενο της έννοιας του διαχωρισμού δεν προσλαμβάνεται με τον ίδιο τρόπο από όλους, οι έρευνες κοινής γνώμης κατά το παρελθόν είχαν καταγράψει μια ενίσχυση της άποψης υπέρ του διαχωρισμού, με αιχμή του δόρατος της πλευράς αυτής το θέμα της διακοπής μισθοδοσίας των κληρικών από το κράτος. Η περιοδική επαναφορά από την πλευρά της κυβέρνησης Τσίπρα κατά την τελευταία τριετία θεμάτων σχετικών με τον διαχωρισμό – ανεξάρτητα από την τελική έκβαση των πολιτικών αποφάσεων που ήταν συνήθως ο συμβιβασμός με την Εκκλησία– πιθανότατα διεύρυνε τη βάση των εκλογέων που επιθυμούσαν τον διαχωρισμό. Είναι λοιπόν πιο έτοιμη η ελληνική κοινωνία σήμερα να δεχτεί εξελίξεις που θα σηματοδοτούσαν διακριτούς ρόλους για τους δύο θεσμικούς φορείς; Και είναι η συμφωνία που υπογράφηκε μεταξύ του Πρωθυπουργού και του Αρχιεπισκόπου Ιερώνυμου πριν από λίγες μέρες μια τέτοια εξέλιξη;

Η Ερώτηση της Εβδομάδας από την Prorata έθεσε τα παραπάνω δύο ερωτήματα στους εγγεγραμμένους στο μητρώο online ερευνών της εταιρείας. Η έρευνα κατέγραψε μια σαφή υπεροχή της άποψης υπέρ του διαχωρισμού (77%), η οποία μάλιστα είναι πιο εντυπωσιακή μεταξύ των συμμετεχόντων υψηλότερου μορφωτικού επιπέδου (81%), αλλά και εκείνων που τοποθετούνται στο αριστερό άκρο του κλασικού άξονα «αριστερά-δεξιά» (95%) ή στο κέντρο του άξονα (87%). Παρότι τα ποσοστά αυτά είναι πιθανώς «πληθωρισμένα» λόγω της ασυμμετρίας της κατανομής των τοποθετήσεων των συμμετεχόντων στις online έρευνες στον άξονα «κοινωνικός συντηρητισμός-κοινωνική ανεκτικότητα», είναι αναμφισβήτητο ότι η πλειονότητα του εκλογικού σώματος επιθυμεί πλέον σήμερα τη διάκριση των ρόλων Εκκλησίας και Κράτους. Πετυχαίνει όμως κάτι τέτοιο η συγκεκριμένη συμφωνία Τσίπρα και Ιερώνυμου;

Στο ερώτημα αυτό, η πλειονότητα των ερωτηθέντων (52%) απάντησε αρνητικά, ενώ το τμήμα του δείγματος που απάντησε αρνητικά (29%) περιορίστηκε κυρίως σε εκείνους που εκφράστηκαν θετικά για την κυβέρνηση Τσίπρα (75% αυτής της κατηγορίας δήλωσαν ότι η συμφωνία εξασφαλίζει τους διακριτούς ρόλους), δηλαδή στο στενό κομματικό ακροατήριο του ΣΥΡΙΖΑ που πιθανώς θέλησε να εκφράσει τη στήριξή του σε μια κυβερνητική απόφαση. Αξίζει να σημειωθεί ότι τα ποσοστά των «αριστερών» ψηφοφόρων που έκριναν ότι η συμφωνία εξασφαλίζει διακριτούς ρόλους για τους δύο θεσμούς ήταν σαφώς χαμηλότερα (56%), ένδειξη ότι το πνεύμα της συμφωνίας Τσίπρα-Ιερώνυμου αμφισβητείται από εκείνο το τμήμα του εκλογικού ακροατηρίου που παραδοσιακά στηρίζει τον διαχωρισμό. Αυτή ακριβώς η αμφισβήτηση αποτυπώνεται πιο καθαρά στις απαντήσεις για την επίπτωση της συμφωνίας όσων τοποθετήθηκαν υπέρ του διαχωρισμού: μόνο το 35% απάντησαν ότι η συμφωνία εξασφαλίζει διακριτούς ρόλους, ενώ το 49% απάντησα ότι δεν το κάνει και το 13% εξέφρασαν ουδέτερη άποψη.

Το περιεχόμενο της συμφωνίας της κυβέρνησης με την Εκκλησία της Ελλάδος μοιάζει ρηχό για τους υποστηρικτές του διαχωρισμού, ειδικά για εκείνους που δε διατηρούν καλή εικόνα για την κυβέρνηση Τσίπρα. Η αλλαγή του παρόχου της (κρατικής) μισθοδοσίας των ιερέων και η συμπερίληψη της αμφισβητούμενης εκκλησιαστικής περιουσίας σε ένα κοινό ταμείο δε συνιστούν, κατά τη γνώμη της πλειονότητας, σημαντικές εξελίξεις προς την επιθυμητή διάκριση των ρόλων Εκκλησίας και Κράτους. Οι δύο τους μοιάζουν απλώς να συνεχίζουν «χωριστά μαζί».