Μια δικαστική απόφαση και το πρόβλημα πάει

Απορώ πώς δεν το είχαμε ανακαλύψει νωρίτερα. Η λύση για την ανατροπή της λιτότητας ήταν μπροστά μας και δεν τη βλέπαμε. Τα δικαστήρια. Κάνεις μια προσφυγή για όσα σου κόψανε όταν η χώρα βάρεσε κανόνι, δικαιώνεσαι, το κράτος κάνει το παπί και το λογιστήριο στα επιστρέφει άμεσα και μάλιστα εντόκως. Γιατί ήταν δίκαιο και έγινε πράξη. Και μάλιστα για να τονωθεί και η εσωτερική ζήτηση, να δουλέψουν δικηγόροι, δικαστικοί, φωτοτυπάδικα κ.λπ.  τα παίρνουν πίσω μόνο όσοι κάνουν προσφυγή, όπως μας είπε και ο υπουργός κ. Πετρόπουλος. Αυτά είναι τα ωραία. Τα δίκαια.  Ο ελληνικός σοσιαλισμός χτυπά τον διεθνή καπιταλισμό με τα ίδια του τα όπλα. Τα αστικά δικαστήρια, όχι εκείνα του βουνού. Ο ειρηνικός δρόμος. Αύριο θα βγάλει μια απόφαση ότι μας χρωστούν 150 δις ως γερμανικές αποζημιώσεις, συν 120 δις για το χρέος που είναι και επονείδιστο, συν περίπου 30 δις για το brain drain, να πώς μαζεύονται χαλαρά 300 δις άμεσα απαιτητά, χώρια τους τόκους. Και το πρόβλημα πάααααει.  

Δυστυχώς, την ευφορία των δικαστηρίων δεν συμμερίζονται οι αναλυτές των οικονομικών μας πραγμάτων που ξύπνησαν προσφάτως και δεν τα βλέπουν καθόλου καλά. Παλιότερα είχαν εναποθέσει τις ελπίδες τους στους σηκωμένους γιακάδες του Βαρουφάκη, μετά στο πρόγραμμα Θεσσαλονίκης, που ήταν μαρξικά κοστολογημένο, πιο μετά στη μετεγγραφή του κ. Σ. Πιτσιόρλα από την αγορά στην κυβέρνηση. Τους είχε δώσει, έγραφαν, τη βεβαιότητα ότι τα πράγματα αλλάζουν, το ελατήριο της οικονομίας είναι έτοιμο να εκτιναχθεί. Κάποιοι, μάλιστα, άκουγαν έξω από το παράθυρό τους τις μπουλντόζες να μαρσάρουν στο Ελληνικό. Οι επενδυτές σπρώχνονταν ποιος θα πρωτοεπενδύσει. Στη χώρα που η πιο παράνομη λέξη είναι το «κέρδος».

Από τις αρχές του 2018 μέχρι και σήμερα οι εξαγωγές ανέρχονται στα 13δις ευρώ ενώ οι εισαγωγές στα 22 δις ευρώ. Με εμπορικό έλλειμμα στα 9 δις δεν μπορείς να πας μακριά.

Υπερβολές. Υπάρχουν και άλλες παράνομες λέξεις στα ελληνικά. Επιχειρηματικότητα, ελεύθερη οικονομία, νεοφιλελευθερισμός, κεφάλαιο, μέτοχος, χορηγός κλπ. Τώρα οι περισσότεροι βλέπουν ότι η αληθινή εικόνα της οικονομίας και η προοπτική είναι ζόρικες. Ανακαλύπτουν για μια ακόμα φορά ότι η χώρα δεν έχει παραγωγική βάση ούτε καμιά ιδιαίτερη διάθεση να αποκτήσει. Δεν έχει σχέδιο στον τομέα των εξαγωγών, σε κλάδους διεθνώς εμπορεύσιμους υψηλής προστιθέμενης αξίας, που θα μπορούσαν να ανταγωνιστούν αντίστοιχα προϊόντα στις διεθνείς αγορές. Από τις αρχές του 2018 μέχρι και σήμερα οι εξαγωγές ανέρχονται στα 13δις ευρώ ενώ οι εισαγωγές στα 22 δις ευρώ. Με εμπορικό έλλειμμα στα 9 δις δεν μπορείς να πας μακριά. Το χρήμα που μπαίνει είναι λιγότερο από το χρήμα που βγαίνει. Δεν θυμάμαι τι είχε πει ο Κάρολος επί αυτού.

Η κυβέρνηση επέλεξε να στεγνώσει την αγορά για να φτιάξει ένα θηριώδες πλεόνασμα με δύο στόχους. Αφενός να αντισταθμίσει την αδυναμία εξόδου στις αγορές χρήματος ώστε να καλύψει τα συνεχώς αυξανόμενα έξοδά της, αφετέρου να καλύψει τα προεκλογικά δώρα προς συγκεκριμένες κατηγορίες πολιτών από τις οποίες περιμένει ψήφους. Το κρατικό πλεόνασμα μετατράπηκε σε ιδιωτικό έλλειμμα σε μια καθαρά σοσιαλιστική λογική. Ανεργία, χαμηλές αμοιβές και υπερφορολόγηση κατέστρεψαν την αποταμίευση και εκτόξευσαν το ιδιωτικό χρέος. Ολοένα και περισσότεροι πολίτες εναποθέτουν τις ελπίδες τους στις κυβερνητικές ρυθμίσεις επί των κόκκινων δανείων τους και στις οκτάμηνες συμβάσεις, κυρίως μέσω ΕΣΠΑ, των 500 ευρώ. Όλο το κόλπο είναι να κρέμεσαι από τις διαθέσεις της κυβέρνησης και να οφείλεις την επιβίωσή σου σε αυτήν. Στην ίδια προοπτική είναι και η προσπάθεια μιας πρόσκαιρης αναβολής της μείωσης των συντάξεων και οι πρόσφατες υποθέσεις των «επιστροφών». Και όλα αυτά υπό την ευλογία ή την ανοχή των ευρωπαίων εταίρων.

Την ίδια στιγμή που το κράτος υπόσχεται ελεημοσύνες, φαλκιδεύει τα πραγματικά δικαιώματα των πολιτών για τα οποία οι ένθερμοι δικαιωματιστές της αριστεράς ποιούν την νήσσα. Καθυστερεί συντάξεις κύριες και επικουρικές, εφάπαξ, επιστροφές φόρων, οφειλές του Δημοσίου προς τους ιδιώτες και περικόπτει τις δημόσιες επενδύσεις για να έχει το μαξιλάρι γεμάτο και διαθέσιμο προεκλογικά. Το κράτος οδηγεί τους πολίτες του στην καχεξία και την οικονομία σε παρατεταμένη ύφεση. Γιατί μπορεί. Γιατί πρέπει να αναπαραγάγει την ισχύ των κυβερνώντων. Φαίνεται ότι το δικαίωμα στην ευημερία δεν είναι αριστερό. Αντιθέτως, είναι το δικαίωμα στη φτώχεια. 

 Αλλά με τόσο κακό εσωτερικό κλίμα ποιος θα επενδύσει στην Ελλάδα; 

Αν δεν έχουν όμως οι πολίτες και οι τράπεζες χρήμα να σπρώξουν στην αγορά για παραγωγικές επενδύσεις, αυτές πρέπει να έρθουν απέξω. Αλλά με τόσο κακό εσωτερικό κλίμα ποιος θα επενδύσει στην Ελλάδα; Οι μεταρρυθμίσεις ακυρώνονται ή καθυστερούν, το Δημόσιο αυγαταίνει και πάει, η παροχολογια καλά κρατεί, οι αγορές ανησυχούν, τα επιτόκια δανεισμού ανεβαίνουν δραματικά και η πολυθρύλητη έξοδος από τα μνημόνια αποδεικνύεται φενάκη μιας και δεν μεταφράζεται σε ανάπτυξη αλλά σε τροφοδότη του φαύλου κύκλου της λιτότητας. Και όλα αυτά δεν γίνονται από μόνα τους, αλλά αποτελούν επιλογή της κυβέρνησης που προσπαθεί να φορτώσει τις αδυναμίες της στα προβλήματα της Ιταλίας. Η άρνηση της εξόδου με πιστοληπτική γραμμή στήριξης μπορεί να έκανε την έξοδο πολιτικά εύπεπτη αλλά κατέστησε και τη χώρα διάτρητη στα μάτια των αγορών.

Πρόσφατα γεγονότα δυσφημούν την Ελλάδα στις διεθνείς αγορές και αυξάνουν το ρίσκο των πιθανών ξένων επενδύσεων. Το σκάνδαλο της Folli Follie ή το κόλπο με το σπάσιμο των κινέζικων capital controlς δίνουν την εικόνα μιας διεφθαρμένης χώρας η οποία μπορεί να προσελκύσει μόνο βαλκανικές μαφίες και κινέζους που θέλουν να βγάλουν τα λεφτά τους στην Ευρώπη αγοράζοντας φθηνά σπίτια. Αυτή η εικόνα σε συνδυασμό με τις αδύναμες τράπεζες και την υψηλή φορολογία κρατούν τους επενδυτές μακρυά, την ίδια στιγμή που στην Ευρώπη υπάρχουν χώρες προσφορότερες για επενδύσεις. Εκτός των άλλων οι χώρες αυτές έχουν και ένα κατά πολύ ηπιότερο πολιτικό κλίμα.

Η χώρα ενδέχεται να τελειώσει τον κύκλο εξόδου από τα μνημόνια με ένα μεγάλο κυβερνητικό συνασπισμό αριστεράς - δεξιάς με «ουδέτερο» πρόεδρο, δηλαδή με μια εφιαλτική συνταγή ανοικτής χρεοκοπίας

Το πολιτικό είναι και το μεγαλύτερο πρόβλημα της πατρίδας μας. Ως φαίνεται η επόμενη κυβέρνηση θα είναι της ΝΔ. Ας υποθέσουμε ότι θα έχει αυτοδυναμία. Ως πότε; Ως τις αρχές του 2020 που η εκλογή του ΠτΔ θα βάλει σε δοκιμασία της σταθερότητα της κυβέρνησης; Αν ΝΔ και ΚΙΝΑΛ δεν τα βρουν στον πρόεδρο, ή δεν αθροίζουν 180 βουλευτές, πράγματα πολύ πιθανά, πάμε σε νέες εκλογές με απλή αναλογική, κάτι που βάζει τη χώρα σε ακόμα μεγαλύτερη πολιτική κρίση μιας και ο σχηματισμός κυβέρνησης γίνεται ιδιαίτερα σύνθετο πρόβλημα. Γιατί δεν είναι καθόλου σίγουρο ότι θα έχει μπορέσει να αλλάξει τον εκλογικό νόμο. Όλα τα σενάρια στηρίζονται στη συνεργασία ΝΔ - ΚΙΝΑΛ η οποία δεν είναι καθόλου δεδομένη. Όταν μάλιστα πληθαίνουν οι φωνές στο χώρο της κεντροαριστεράς που προωθούν μια σύντηξη μέρους ή όλου του ΚιΝΑλ με έναν «σοσιαλδημοκρατικό» ΣΥΡΙΖΑ. Πολλοί από αυτούς που μιλούν για επιβεβλημένη ήττα του ΣΥΡΙΖΑ, αποφεύγουν να ανοίξουν τις πίσω τους σελίδες, αυτές που θέλουν μια ενιαία αριστερά με ηγέτη τον Τσίπρα.

Όμως μια κυβέρνηση Μητσοτάκη υπό ομηρία ή και υπόρρητο πολιτικό εκβιασμό πόσα πράγματα μπορεί να κάνει και πόσες δραστικές αλλαγές να προωθήσει, όταν αυτές μπορούν να τη φέρουν σε σύγκρουση με σημαντικές ομάδες πολιτών; Όταν η πολιτική ηγεμονία της ΝΔ είναι ακόμα ζητούμενη; Με λίγα λόγια οι ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ έχουν υπονομεύσει την πολιτική ομαλότητα, έχουν θέσει στις αγορές αναπάντητα  ερωτήματα και διλήμματα, με αποτέλεσμα η όποια ήττα τους στρατηγική ή μη να μην τους απομονώνει από τις μελλοντικές εξελίξεις της χώρας. Αντιθέτως ίσως τους καθιστά και ρυθμιστές. Ειδικά αν έχουν κρατήσει σημαντικό μέρος της δύναμής τους. Η χώρα ενδέχεται να τελειώσει τον κύκλο εξόδου από τα μνημόνια με ένα μεγάλο κυβερνητικό συνασπισμό αριστεράς - δεξιάς με «ουδέτερο» πρόεδρο, δηλαδή με μια εφιαλτική συνταγή ανοικτής χρεοκοπίας. Αλλά ακόμα και αν το σενάριο αυτό έχει μικρές πιθανότητες, είναι ένα σενάριο που σταθμίζουν οι επενδυτές που σκέφτονται να φέρουν τα λεφτά τους σε μια χώρα που ξέρουν ότι το κράτος και τα κόμματα  κινούν όλα τα νήματα.

Για να μη συζητήσουμε για, τα συχνά φαινόμενα βίας, τις στρατιές παρανόμων που αποφυλακίζονται, τα πανεπιστήμια ως φωλιές ασυδοσίας και παραεμπορίου, το αποσαθρωμένο εκπαιδευτικό σύστημα, τις μπούκες σε πρεσβείες και  αστυνομικά τμήματα, τις άβατες περιοχές, τις ανεξέλεγκτες μεταναστευτικές ροές, τις δίκες πολιτικών προσώπων, τις συνεχείς κομματικές τριβές και συγκρούσεις, το αυξανόμενο brain drain. Δηλαδή τον κατάλληλο συνδυασμό όχι μόνο για να μη θέλεις να βάλεις τα λεφτά σου στη χώρα, αλλά να θέλεις να φύγεις το γρηγορότερο και με κάθε τρόπο. Απλά μια Ελλάδα των ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ.