Υπόθεση Κοτζιά: «House of Cards», Greek version

Αν το «House of cards» διαδραματιζόταν στην Ελλάδα θα ήταν μάλλον κάτι που θα πλησίαζε τη «stand up comedy» παρά το δράμα. Ο σεναριογράφος θα αναγκαζόταν να επιλέξει ιστορίες από την υπαρκτή ζωή του τόπου εκείνου ο οποίος ανέδειξε ως κοινοβουλευτικό άνδρα έναν Βασίλη Λεβέντη, ως κυβερνητικό εταίρο έναν Πάνο Καμμένο, αλλά και ως εμβληματικό υπουργό Εξωτερικών έναν Νίκο Κοτζιά.

Η αποπομπή - απόλυση του τελευταίου προσέλαβε δραματικές διαστάσεις, αφού η ιλαροτραγωδία είναι τελικά το είδος του θεάτρου που ταιριάζει στους Έλληνες. Τους πρώην, τους νυν και τους επόμενους, προφανώς.

Διαβάζοντας τις ενυπόγραφες αποκαλύψεις του δημοσιογράφου και πολύ καλού φίλου Σωτήρη Σιδέρη σχετικά με τις συνθήκες κάτω από τις οποίες ο μηχανισμός της Κουμουνδούρου πείστηκε να «υιοθετήσει» πολιτικά και να αναδείξει σε κυβερνητική θέση τον Νίκο Κοτζιά δεν μπορεί κανείς παρά να χαμογελάσει, αν δεν ξεκαρδιστεί.

Πώς ο Παναγιώτης Λαφαζάνης ενέκρινε την ενσωμάτωση στην κυβέρνηση της «Πρώτης φοράς Αριστερά» έναν πανεπιστημιακό ο οποίος δεν ψήφισε ποτέ τον ΣΥΡΙΖΑ αλλά προτιμούσε το κόμμα της Λούκα Κατσέλη, αν και προερχόταν από τα ίδια πολιτικά «θρανία» με εκείνα του Παναγιώτη, δηλαδή του ΚΚΕ; Η απάντηση στο ερώτημα θα αποτελέσει αντικείμενο διατριβής. Τώρα το πώς ο Αλέξης Τσίπρας έκανε τόση υπομονή όλη αυτή την περίοδο αποτελεί ζήτημα που μόνο η «Ευκλείδιος» επιστημονική προσέγγιση της βαλκανικής εκδοχής της real politik, δηλαδή η επίκληση της θεωρίας της πολιτικής εξαπάτησης, μπορεί να απαντήσει.

Το ζήτημα είναι τόσο απλό όσο και το αυγό του Κολόμβου. Ποιος δημιούργησε τον «μύθο» Κοτζιά, ο Καμμένος; Ή ο Κοτζιάς ανέδειξε σε πρωταγωνιστή του πολιτικού γίγνεσθαι τον Καμμένο; Κανείς από τους δύο. Αναδείχθηκαν αμφότεροι λόγω ενδημικής πενίας. Και οι δύο επελέγησαν από τον πρωθυπουργό. Είναι μία απλή επανάληψη σε μεταμοντέρνα παραγωγή του γνωστού μελοδράματος με τίτλο «Μητσοτάκης και Σαμαράς στη σκιά του φαντάσματος του Ευάγγελου Αβέρωφ», που διαδραματίστηκε κατά την ιστορική περίοδο του «βρώμικου ’89» με φόντο τα «πάμπερς», τους Κοσκωτάδες, τη διάσπαση του ΚΚΕ, το Αλβανικό Έπος του Αντώνη και βεβαίως το «Μακεδονικό». Είδατε το «Μακεδονικό»; Αστείρευτη πηγή έμπνευσης από την Πηνελόπη Δέλτα στον εγγονό της και από εκεί στους σύγχρονους αρχιτέκτονες της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής.

Όταν ο Γιώργος Παπανδρέου σχολίαζε πρόσφατα τα τεκταινόμενα στο Υπουργείο Εξωτερικών περιορίστηκε σε μία λακωνική φράση: «Εγώ πάντως δεν τον έκανα υπουργό». Είπε και ελάλησε. Κάποιος άλλος τον έκανε. Ο Σωτήρης Σιδέρης αναγνωρίζει το λάθος, για όσα τουλάχιστον του αναλογούν. Ο Λαφαζάνης δηλώνει κοψοχέρης, όπως και πολλά άλλα. Ο Τσίπρας; Ο Παππάς; Ο Νίκος ο Φίλης; Ο Φλαμπουράρης; Κανείς δεν γνώριζε;

Στα περίπου τέσσερα χρόνια θητείας, το Υπουργείο Εξωτερικών επαναδιαρθρώθηκε στη βάση ενός μοντέλου προσωπικού κάστρου. Ο υπουργός σε ρόλο πρωταγωνιστή του «Game of Thrones» άρχισε από νωρίς να εκπαραθυρώνει όλους όσοι κατά τη γνώμη του θα επηρέαζαν τον πρωθυπουργό. Ο μόνος τρόπος, δηλαδή, για να αυτοπροβληθεί ως απαραίτητος. Ακόμη και τον άμοιρο τον Καλπαδάκη, τον διπλωμάτη - σύμβουλο του Αλέξη Τσίπρα έβαλε στο μάτι. Η σχέση του ΥΠΕΞ με το Μαξίμου θα έπρεπε να είναι στεγανή και αδιάβροχη. Ο μόνος που θα μπορούσε να αυτονομηθεί (λόγω θέσης) θα ήταν πια ο Γιάννης Ρουμπάτης. Διοικητής της ΕΥΠ. Απόφοιτος πολύ αναβαθμισμένων «Σχολείων». Δεν αιφνιδιάζει κανένα πως ο Γιάννης εξέφρασε εδώ και καιρό την επιθυμία να αναλάβει το Υπουργείο Εξωτερικών. Ο προηγούμενος ξεκίνησε από τα άδυτα του Περισσού. Καλό σχολείο. Ο Γιάννης ξεκίνησε από τα άδυτα του Καστρίου και μάλιστα σε τρυφερή ηλικία. Εξαιρετικό σχολείο. Ποιος άραγε κέρδισε τότε με τη δραματική ιστορία της ελληνορωσικής κόντρας, τον Ιβάν Σαββίδη, τους παπάδες, τα συλλαλητήρια και τις απελάσεις; Ο Κοτζιάς ή ο Ρουμπάτης; Πρόκειται για νεοελληνική εκδοχή του «Ζατρικίου». Αυτό που γνωρίζουμε είναι πως τελικά εκπαραθυρώθηκε ο Κοτζιάς. Τελεία.

Αμέσως μετά την αποπομπή του, ο Κοτζιάς ανακοίνωσε πως η κίνηση «ΠΡΑΤΤΩ» θα στηρίξει την υποψηφιότητα Γερουλάνου για τον Δήμο Αθηναίων. Επιστροφή στα πάτρια εδάφη;

Αμέσως μετά την αποπομπή του ο Κοτζιάς ανακοίνωσε πως η κίνηση «ΠΡΑΤΤΩ», στην οποία ο ίδιος είναι πρόεδρος, γενικός γραμματέας και μέλος από τη στιγμή που ο Νίκος Τόσκας την… «έκανε» με ελαφρά πηδηματάκια, θα στηρίξει την υποψηφιότητα Γερουλάνου για τον Δήμο Αθηναίων. Καλό για σύντομο ανέκδοτο, αλλά και ενδεικτικό των προθέσεών του. Επιστροφή στα πάτρια εδάφη;

Αμέσως μετά την παράδοση παραλαβή του Σαββάτου που μας πέρασε ο Νίκος Κοτζιάς γευμάτισε με τον Χάρη Παμπούκη, γνωστό νομικό, πανεπιστημιακό και για μία μακρά περίοδο δεξί χέρι και εξομολογητή του Γιώργου Παπανδρέου. Έκτοτε δεν αναμειγνύεται στην τρέχουσα πολιτική. Ο Νικος Κοτζιάς, ωστόσο, όλα τα αναμειγνύει. Είναι ανακατωσούρας, όπως λένε στο Κολωνάκι (και όχι μόνον).

Το κείμενο του Σωτήρη Σιδέρη είναι διδακτικό. Αποδομεί την διπλωματική «αργκό» του Νίκου Κοτζιά. Αποκαλύπτει ωστόσο το «βάθος» ή καλύτερα τη ρηχότητα των διπλωματικών ενεργειών της χώρας, δηλαδή της κυβέρνησης, δηλαδή του πρωθυπουργού που είναι και τελικός παραλήπτης αλλά και ο τελικός αποστολέας. Κυπριακό, ελληνοτουρκικά, Αλβανικό, Μακεδονικό, Φυσικό Αέριο, Ισραήλ, Αίγυπτος, Ρωσία, αμερικανικές βάσεις. Ζητήματα σοβαρά, πολύπλοκα, επικίνδυνα. Ποιοι τα χειρίζονταν; Ένας αποπεμφθείς, ένας σε καθεστώς αποχώρησης, ο Καμμένος, και ο Αλέξης Τσίπρας. Η Ελλάδα μπορεί να αναπνεύσει με ανακούφιση. Όλα είναι υπό έλεγχο.

Είναι άγνωστο αν τελικά ο Νίκος Κοτζιάς πρόλαβε να εξασφαλίσει μία καλή θέση σε διεθνή οργανισμό, όπως οι «Κασσάνδρες» στο Κολωνάκι ισχυρίζονταν. Τον στήριζαν σε αυτήν του την προσπάθεια (έρευνα) οι Ισραηλινοί. Η υπόθεση όμως των «μυστικών κονδυλίων», την οποία ανέδειξε ο Πάνος Καμμένος απαντώντας στις αιτιάσεις του «τέως» υπουργού περί Σαουδικής Αραβίας και πυρομαχικών, μάλλον «έκαψαν» τις προοπτικές. Ο διεθνής παράγων δεν ψωνίζει «από σβέρκο». Χρειάζεται εγγυήσεις.