Οι εξελίξεις στα Σκόπια, πραγματικά εντυπωσιακές, επηρεάζουν καθοριστικά τις πολιτικές εξελίξεις στη χώρα μας, παρόλο που αυτό είναι εντελώς παράδοξο, αν αναλυθεί στη βάση των κανόνων του πολιτικού και διπλωματικού ορθολογισμού. Επειδή, όμως, το μακεδονικό έχει προσλάβει δυσανάλογες προς τις πραγματικές διαστάσεις στο συλλογικό φαντασιακό και επειδή εδώ και δεκαετίες φτιάχνονται πολιτικές καριέρες πάνω στον Βουκεφάλα, η επιτυχία του Ζ. Ζάεφ για την αλλαγή του συντάγματος έχει άμεσο αντίκτυπο στη διαμόρφωση της πολιτικής κατάστασης εδώ.
Τα δεδομένα έχουν ως εξής:
→ Η συνταγματική αναθεώρηση στα Σκόπια, εκτός πολύ μεγάλου απροόπτου, θα ολοκληρωθεί μέσα στον Ιανουάριο. Δεν υπάρχει πλέον κίνδυνος στις ψηφοφορίες που θα ακολουθήσουν (η πρώτη χρειάζεται απλή πλειοψηφία και η δεύτερη πλειοψηφία δύο τρίτων), παρόλο που η ένταση στις σχέσεις κυβέρνησης και εθνικιστικής αντιπολίτευσης έχει κλιμακωθεί σε ακραίο βαθμό. Η συμφωνία των Πρεσπών θα έρθει για κύρωση στην ελληνική Βουλή το αργότερο τον Μάρτιο. Αυτό σημαίνει ότι ο Αλέξης Τσίπρας μπορεί να καθυστερήσει την ώρα της κρίσης αλλά όχι για πολύ, καθώς οι διεθνείς δεσμεύσεις που έχει αναλάβει δεν του αφήνουν πολλά περιθώρια για παρελκυστική τακτική. Επομένως, το πιθανότερο είναι ότι εκλογές θα γίνουν τον Μάιο, μαζί με τις ευρωεκλογές και τις αυτοδιοικητικές, και στην πραγματικότητα δεν έχει μεγάλη σημασία αν η επίσημη προεκλογική περιόδος κρατήσει έναν, δύο ή τρεις μήνες από τη στιγμή που θα καθοριστεί ημερομηνία προσφυγής στις κάλπες.
→ Η ΝΔ μπορεί να καταθέσει πρόταση μομφής μετά τα μέσα Δεκεμβρίου αλλά δεν μπορεί να ρίξει την κυβέρνηση (αν υποθέσουμε ότι θέλει να τη ρίξει, όπως λέει, πριν από την κύρωση της συμφωνίας των Πρεσπών) γιατί για να το πετύχει αυτό χρειάζεται πλειοψηφία 151 ΝΑΙ που δεν την έχει, ανεξάρτητα από το αν θα απέχει ή όχι το ΚΚΕ (Παπακώστα, Κουντουρά, Ζουράρις, Παπαχριστόπουλος, Δανέλλης είναι οι πέντε που στην καλύτερη περίπτωση για τη ΝΔ δεν θα επιτρέψουν να περάσει η πρόταση μομφής).
→ Ο Αλ. Τσίπρας μπορεί να ζητήσει ψήφο εμπιστοσύνης στην κυβέρνησή του πριν από την κύρωση της συμφωνίας των Πρεσπών ή και παράλληλα με αυτή, ενώ μπορεί και να μην το κάνει. Φαίνεται πως υπάρχει πλειοψηφία υπέρ της συμφωνίας (έστω και με κάποιες αποχές) ενώ δεν είναι βέβαιο ότι υπάρχει πλειοψηφία υπέρ της κυβέρνησης, που μπορεί να φτάσει ως τον Μάιο ακόμη και ως κυβέρνηση μειοψηφίας.
→ Ο Π. Καμμένος θα καταψηφίσει τη συμφωνία των Πρεσπών ζητώντας από τους βουλευτές του να κάνουν το ίδιο και θα αποσυρθεί από την κυβέρνηση ζητώντας από τους υπουργούς του να τον ακολουθήσουν. Θα χάσει και βουλευτές και υπουργούς, θα καταγγείλει αποστασίες και προδοσίες, και θα δώσει έναν δύσκολο προεκλογικό αγώνα με τη σημαία της Μακεδονίας (της μίας και μόνο ελληνικής) στο χέρι.
→ Το δίλημμα θα είναι μεγάλο για το Ποτάμι, όπου δύο βουλευτές που κοιτάζουν προς τη ΝΔ (Γρ. Ψαριανός και Γ. Αμυράς) έχουν ήδη ξεκαθαρίσει ότι δεν θα ψηφίσουν υπέρ της κύρωσης της συμφωνίας των Πρεσπών, ενώ η επίσημη θέση είναι υπέρ της συμφωνίας, αρκεί να μη συνδεθεί με ψήφο εμπιστοσύνης υπέρ της κυβέρνησης. Αν αυτή η σύνδεση γίνει μόνο στο πολιτικό επίπεδο, αν δηλαδή η ΝΔ πει πως όποιος ψηφίσει υπέρ της συμφωνίας είναι σαν να ψηφίζει υπέρ της κυβέρνησης, θα είναι δύσκολο για τον Στ. Θεοδωράκη, τον Σπ. Λυκούδη και τον Γ. Μαυρωτά να βρουν πειστικό επιχείρημα για να καταψηφίσουν μια συμφωνία που έχει προκαλέσει διεθνή ενθουσιασμό.
→ Το Κίνημα Αλλαγής μπορεί να δοκιμαστεί μόνο αν υπερψηφίσει τη συμφωνία ο πρόεδρος της ΔΗΜΑΡ Θ. Θεοχαρόπουλος, ο οποίος έχει πει πως θα το κάνει αν ταυτόχρονα προκηρυχθούν εκλογές, και αν μιλήσουν υπέρ της συμφωνίας οι πρώην πρωθυπουργοί Κ. Σημίτης και Γ. Παπανδρέου. Ο πρώτος αντιμετωπίζει το ζήτημα σαν αμελητέο και ο δεύτερος θα το σκεφτεί αν πρέπει ξανά να τοποθετηθεί, καθώς στο παρασκήνιο διαπραγματεύεται για την περιφέρεια στην οποία θα είναι υποψήφιος, ενώ ο αδελφός του Νίκος έχει κλείσει ήδη μια θέση στην ευρωλίστα.
→ Για τη ΝΔ το θέμα είναι πόσο θα ανεβάσει τους τόνους. Αν θα ακολουθήσει τη γραμμή Άδωνι (το 2008 ο Καραμανλής μπλόφαρε, δεν θέλουμε σύνθετη ονομασία, αν δεν λυθεί τώρα δεν θα λυθεί ούτε σε 50 χρόνια) ή αν θα κινηθεί πιο μετριοπαθώς και πιο ευρωπαϊκά.
→ Στο Μέγαρο Μαξίμου έχουν κάθε λόγο να ανησυχούν ότι ο Π. Καμμένος θα κάνει πόλεμο φθοράς μέχρι να φύγει από την κυβέρνηση και ότι μπορεί να γίνει εντελώς απρόβλεπτος στην προσπάθειά του να ανακάμψει.
Σε κάθε περίπτωση, στις εκλογές θα πάμε με το θέμα των Πρεσπών κυρίαρχο, ενώ είναι πλέον επιστημονικά τεκμηριωμένο ότι το πραγματικό εθνικό ζήτημα είναι το δημογραφικό και ενώ η κατάσταση της οικονομίας είναι εξαιρετικά εύθραυστη μέσα σε ένα εξαιρετικά ρευστό και δυσοίωνο ευρωπαϊκό περιβάλλον.
Την αποτυχία ή την επιτυχία μιας χώρας, άλλωστε, δεν την πιστοποιεί μόνο ο ρυθμός ανάπτυξης αλλά και άλλοι ποιοτικοί δείκτες, με κορυφαίο ανάμεσά τους την ημερήσια διάταξη των θεμάτων που απασχολούν το πολιτικό και μιντιακό σύστημα ως αποτύπωση των συλλογικών αναζητήσεων. Πρέσπες, λοιπόν, και καλή μας τύχη.
14°
