Μία πολύ θυμωμένη γενιά... για τους λάθος λόγους

Πριν ένα χρόνο περίπου έγραφα στην Athens Voice για τη γενιά μου. Μια «χαμένη γενιά» που βρίσκεται εδώ και χρόνια σε άνω τελεία. Μια γενιά ήδη κουρασμένη, ανασφαλής, πολυδιασπασμένη, με το διαρκές άγχος της επιβίωσης, μια γενιά με πατημένο το pause που κοιτάζει αγχωμένα την κλεψύδρα. Οι 30άρηδες που μεγάλωσαν μέσα στη φούσκα, γνώρισαν την ευμάρεια, πρόλαβαν να μπουν στην αγορά εργασίας, να λάβουν υψηλούς μισθούς και στην ηλικία που έπρεπε να κάνουν το «πέταγμα», έφαγαν το μεγάλο «χαστούκι». Η πρώτη γενιά της μεταπολίτευσης που κατάλαβε με τον δύσκολο τρόπο ότι θα ζήσει χειρότερα από τους γονείς της και δεν απογειώθηκε ποτέ.

Θυματοποιηθήκαμε. Μας έπεισαν ότι οφείλουμε να είμαστε εξοργισμένοι και εμείς εξοργιστήκαμε, αλλά για λάθος λόγους, που μας υπέδειξαν οι μεγαλύτεροι. 

Όλο και πιο συχνά, όμως, σκέφτομαι τελευταία ότι ένα από τα χειρότερα που συνέβησαν στα χρόνια του μνημονίου ήταν η αποσταθεροποίηση τελικά της νέας γενιάς. Τρελαθήκαμε. Θυματοποιηθήκαμε. Μας έπεισαν ότι οφείλουμε να είμαστε εξοργισμένοι και εμείς εξοργιστήκαμε, αλλά για λάθος λόγους, που μας υπέδειξαν οι μεγαλύτεροι. Είναι η γενιά που πίστεψε τα περισσότερα ψέματα. Ακούμε διαρκώς ότι «η νέα γενιά είναι η πιο μορφωμένη». Είναι πράγματι έτσι; Γιατί φοβόμαστε να ομολογήσουμε ότι είμαστε η γενιά που μορφώθηκε λιγότερο, που μιλάει στοιχειωδώς σωστά ελληνικά; Ότι σε αντίθεση με τους προηγούμενους η εκπαίδευση στο σχολείο είναι πολύ πιο ελαστική και η πρόσβαση σε κάποιο Πανεπιστήμιο ή ΤΕΙ κάτι που πετυχαίνεις με στοιχειώδες διάβασμα, αφού έχεις να διαλέξεις ανάμεσα σε εκατοντάδες σχολές; Ξεχάσαμε ότι είμαστε αυτοί που περάσαμε με 5 και 6 σε Πανεπιστήμια, αφού η Πολιτεία ακολούθησε την εγκληματική και ψηφοθηρική πολιτική «κάθε πόλη και Πανεπιστήμιο ή ΤΕΙ» για να δουλεύουν τα μπαρ και οι καφετέριες της περιοχής. Είμαστε άνεργοι με πτυχία, διότι η Πολιτεία μάς πούλησε εν γνώσει της πτυχία χωρίς κανένα επαγγελματικό αντίκρισμα. Και αντί να θυμώνουμε με τους πολιτικούς για αυτό, διαδηλώνουμε όταν ακούγεται ότι μπορεί να κλείσει κάποιο ΤΕΙ. Δεν είναι τυχαίο ότι ο πρόσφατος νόμος Γαβρόγλου προχώρησε ένα βήμα παραπέρα μετατρέποντας εν μία νυκτί ΤΕΙ σε Πανεπιστήμια. Κάποιοι ξέρουν καλά ότι παίρνεις με το μέρος σου τους νέους, χαϊδεύοντάς τους όλη μέρα τα αυτιά. Και αντί να αντιδράσουμε στην κοροϊδία, διεκδικούμε περισσότερα χάδια.

Οι νέοι έχουν θυμό. Είναι μπερδεμένοι. Στα χρόνια του μνημονίου τούς έκαναν πλύση εγκεφάλου ότι «όλοι οι πολιτικοί είναι διεφθαρμένοι», «τα media πουλημένα», «οι κακοί ξένοι μας ζηλεύουν και θέλουν να μας ποδηγετήσουν» και τελικά πείστηκαν ότι είναι οι αδικημένοι που τους «κατέστρεψαν το μέλλον» και η ζωή τους χρωστάει. Αντικρίζω διαρκώς θυμωμένους νέους που αρνούνται να προσπαθήσουν «αφού όλα είναι πουλημένα», αποδεχόμενοι μία μοίρα που δεν έφτιαξαν αυτοί και δεν προσπαθούν καν να την αλλάξουν. Η πολιτική στα μάτια τους έχει χάσει κάθε ευγενές κίνητρο και θεωρείται αποκλειστικά μέσο επαγγελματικής αποκατάστασης σε θέση μετακλητού. Δεν ενημερώνονται, δεν διαβάζουν εφημερίδες, δεν βλέπουν δελτία ειδήσεων, δεν ασχολούνται με την επικαιρότητα. Είναι βέβαιοι ότι τα ξέρουν όλα με ένα σκρολάρισμα στο facebook, διαβάζοντας επικεφαλίδες ειδήσεων - χωρίς να πολυενδιαφέρονται κιόλας αν κάποιες από αυτές είναι copy paste fake news. Διαρκώς ακούω «δεν ενημερώνομαι από παραδοσιακά Μέσα γιατί είναι διαπλεκόμενα, ενημερώνομαι από τα σάιτ», ξεχνώντας το στοιχειώδες, ότι οι ιδιοκτήτες των σάιτ είναι οι ίδιοι που έχουν τα παραδοσιακά Μέσα και πως οι συντάκτες είναι πάνω κάτω οι ίδιοι. Απορρίπτουμε πριν καν σκεφτούμε, έχουμε άποψη χωρίς να ψάξουμε. Και, βασικά, πιστεύουμε ότι θέλουν να μας εκμεταλλευτούν.

Πολιτικοί και Μέσα πιστεύουν πια ότι αν πουν την αλήθεια έστω και τώρα στους νέους θα τους χάσουν. Η εναγώνια προσπάθεια να τους πάρουν με το μέρος τους, η δημαγωγική και ψηφοθηρική τους πολιτική, οδήγησε σε μία ασυγκράτητη νεολαγνεία, που βυθίζει τους νέους όλο και πιο βαθιά. Δεν είναι τυχαίο ότι είναι η πρώτη γενιά που δεν δείχνει να ενδιαφέρεται να βγει μπροστά. Να γίνει ο καταλύτης των εξελίξεων και πρωταγωνιστής της επόμενης μέρας. Το σνομπάρει. Μην έχοντας φτιάξει το δικό της αφήγημα, παπαγαλίζει διαρκώς τσιτάτα των προηγούμενων, οι οποίοι, βέβαια, ποτέ πραγματικά δεν της έδωσαν τη σκυτάλη. Βυθίζεται στην αυτοθυματοποίηση και δηλώνει με κάθε τρόπο την οργή της επειδή δεν πρόλαβε να ζήσει τη φούσκα. Δεν θυμώνουν, για παράδειγμα, επειδή το πελατειακό υπερτροφικό δημόσιο κατέστρεψε την οικονομία και τον ιδιωτικό τομέα, αλλά επειδή δεν πρόλαβαν να διοριστούν και εκείνοι στο Δημόσιο και ζήσουν το πάρτι.

Πριν την καταδικάσουμε, όμως, να μην ξεχνάμε κάτι βασικό. Πώς φτάσαμε ως εδώ και τι κρύβεται μέσα στον όρο «νέα γενιά»: Τα παιδιά που διαβάζουν μέρα-νύχτα και ακούνε τον υπουργό να δηλώνει ότι «η αριστεία είναι ρετσινιά». Άνεργοι πτυχιούχοι που κόπιασαν για να περάσουν σε σχολές δύσκολες και βλέπουν κάποιον με απολυτήριο Γυμνασίου να διορίζεται μετακλητός με μισθό που δε θα δουν ούτε στα όνειρά τους. Ταλαντούχα άτομα με φιλοδοξίες, που ακούνε ότι «η καριέρα είναι χολέρα» και σκέφτονται ότι αν θέλουν να έχουν κάποια τύχη, πρέπει να φύγουν τρέχοντας στο εξωτερικό. Παιδιά που θέλουν να μορφωθούν και βλέπουν τις σχολές τους να έχουν μετατραπεί σε ορμητήριο παρανόμων. Στέλνουν επιστολές στο Υπουργείο Παιδείας καταγγέλλοντας ότι στα Πανεπιστήμιά τους γίνεται εμπόριο ναρκωτικών και βλέπουν την επιτροπή Παρασκευόπουλου να βγάζει πόρισμα που λέει ότι «είναι ουτοπία η εξαφάνιση της ανομίας στα Πανεπιστήμια» και πως για να λυθεί το πρόβλημα «θα ενταχθεί υποχρεωτικό μάθημα για τις εξαρτήσεις». Νέα παιδιά που κοιτάζουν τη ζωή να περνάει από δίπλα τους και στέκονται σε ρόλο παρατηρητή. Μπερδεμένοι, ζαλισμένοι, ταλαντεύονται ανάμεσα στην αυτοαποθέωση και την αυτοθυματοποίηση.

Πρόσφατα έκανα ρεπορτάζ για την κατάργηση του υποκατώτατου που υποσχέθηκε για μία ακόμη φορά η κυβέρνηση «διότι δεν μπορεί ένα νέο παιδί να αμείβεται με 511 ευρώ, όταν κάποιος μεγαλύτερος που κάνει την ίδια δουλειά παίρνει 586». Υποκριτικές ατάκες εναγώνιας προσπάθειας χαϊδέματος των νέων σε μία αγορά εργασίας, όπου αυτοί οι νέοι ξέρουν ότι δουλεύουν 8ωρο, αμείβονται για part time 4ωρο 300 ευρώ, έχουν ασφαλιστική κάλυψη «με τα μισά ένσημα όμως, φίλε» και θα ήταν ευτυχείς εάν κατάφερναν να βρουν full time δουλειά με 511 ευρώ. Μπερδεμένα παιδιά που η ζωή κυλά ερήμην τους.

Το χειρότερο που συνέβη στα χρόνια των μνημονίων ήταν ο διαγκωνισμός κομμάτων και πολιτικών για το ποιος θα κερδίσει την εύνοια της νέας γενιάς. Την έπεισαν ότι είναι «χαμένη». Μακάρι να αντιδράσουμε. Για τους σωστούς λόγους αυτή τη φορά.