Το δίκιο των vegan

Στέκεστε μπροστά σε μία μεταλλική κατασκευή που σας θυμίζει καρότσα αγροτικού αυτοκινήτου. Τώρα κοιτάξτε στο εσωτερικό της. Στη ματωμένη επιφάνειά της κείτονται πέντε γουρούνια μεσαίου μεγέθους. Φέρνουν εγκάρσια τομή στον λαιμό, κάτι που προκαλεί ακατάσχετη αιμορραγία και ένα ρόγχο που θυμίζει χύτρα ταχύτητας. Ο ήχος του ρόγχου συναντά τον υπόκωφο θόρυβο του επιθανάτιου σπασμού στην επιφάνεια της καρότσας. Βλέπετε δύο χέρια μέσα σε μακριά λερωμένα γάντια. Πιάνουν ένα γουρούνι από τα πόδια και το σέρνουν έξω, πάνω σε ένα τσουβάλι. Το ζώο ακόμα αναπνέει. Ένα μαχαίρι, που κόβει σαν χειρουργικό νυστέρι, κατεβαίνει από το λαιμό και διατρέχει την κοιλιά του γουρουνιού. Σε λίγο τα σωθικά του θα χυθούν μπροστά σας. Χοιρινό από το χωριό. Δεν αντέχετε. Κλείστε τα μάτια. Ανοίξτε τα πάλι.

Κοιτάξτε μέσα στη μεταλλική κατασκευή. Έχει αποκεφαλισμένα κοτόπουλα. Τα φτερά τους είναι ματωμένα από το αίμα της κεντρικής αρτηρίας που πετάχτηκε σαν πίδακας μόλις το μαχαίρι έκοψε τον λαιμό. Και πού να βλέπατε εκτέλεση στην γκιλοτίνα. Ελάτε, δείτε πάλι. Δεν υπάρχουν ούτε γουρούνια, ούτε κοτόπουλα. Υπάρχει ένα τελάρο με τσιπούρες. Σπαρταράνε. Πεθαίνουν στον πόνο από ασφυξία. Το θέαμα δεν σας φέρνει αναγούλα, δεν θα σας περιμένει στο σκοτάδι των ματιών σας. Ενδεχομένως σκέφτεστε πόσο μακριά είναι το τηγάνι. Σκοτώνουμε ζώα για να τα φάμε και να προσλάβουμε τις θερμίδες και την πρωτεΐνη της σάρκας τους. Όσο πιο κοντά σε μας βρίσκεται ένα ζώο, τόσο μεγαλύτερη αποστροφή μάς προκαλεί η διαδικασία θανάτωσής του και η θέα του ματωμένου κουφαριού. Με τα γουρούνια ανήκουμε στο ίδιο Βασίλειο, στην ίδια Ομοταξία και στην ίδια Συνομοταξία. Η σφαγή ενός γουρουνιού μάς σοκάρει περισσότερο από τη θανάτωση ενός πουλερικού. Ο θάνατος ενός δελφινιού μας συγκλονίζει – το δελφίνι είναι θηλαστικό. Ο θάνατος χιλιάδων ψαριών στα δίχτυα ενός αλιευτικού δεν εγγράφεται καν ως απώλεια.

Η vegan κοινότητα έκανε μία καμπάνια στο μετρό. Έδειχναν ένα γουρουνάκι, ζητώντας από τους επιβάτες να αναλογιστούν ποιον θα φάνε σήμερα. Και αύριο. Και χθες. Κάθε άνθρωπος του δυτικού κόσμου, αν φτάσει τα 80 χρόνια ζωής, θα φάει χιλιάδες ζώα. Από 3 ως 11 αγελάδες, 11 ως 27 γουρούνια, 19 ως 30 πρόβατα (με ελληνικό Πάσχα ίσως και περισσότερα), 1.200 με 2.400 κοτόπουλα και 4.500 με 8.000 θαλασσινά. Σήμερα για κάθε άνθρωπο που περπατάει στη γη, εκτρέφονται δέκα ζώα. Από την υποοικογένεια των ανθρωπίνων, εμείς καταναλώνουμε το περισσότερο κρέας. Ο χιμπατζής τρώει ελάχιστο και τα υπόλοιπα είδη καθόλου.

Συμπεριφερόμαστε ως σαρκοβόρο ζώο, αν και κατασκευαστικά είμαστε κυρίως φυτοφάγοι. Κάνουμε και άλλα περίεργα. Ας πούμε, πίνουμε ως μεγάλη ηλικία γάλα άλλου ζώου. Χρειαζόμαστε, αλήθεια, τόσο κρέας και τόσο μεγάλη ποσότητα ζωϊκών προϊόντων για να είμαστε υγιείς; Σίγουρα δεν μας είναι απαραίτητο το χοιρινό. Δισεκατομμύρια άνθρωποι δεν το καταναλώνουν, για θρησκευτικούς λόγους, εδώ και αιώνες. Και ας πούμε ότι δεν σας απασχολεί το συνειδησιακό θέμα με τη θανάτωση των ζώων.

Σκεφτείτε τα αντιβιοτικά, τα φάρμακα, τις ορμόνες και τις τοξίνες που προσλαμβάνετε μέσω του ζώου που καταναλώνετε. Και αναρωτηθείτε, αν η διαμόρφωση αυτού του διατροφικού προφίλ συνδέεται πρωτίστως με την πιο ρυπογόνα μπίζνα του πλανήτη. H κτηνοτροφία ευθύνεται για το 18% των εκπομπών ρύπων που προκαλούν το φαινόμενο του θερμοκηπίου. Οι μεταφορές μόλις για το 13% – ναι, η «αγελάδα» ρυπαίνει περισσότερο από το αεροπλάνο.

Στις ΗΠΑ οι εκπομπές από τα ζωντανά είναι ίδιες με τις εκπομπές από τη χρήση φυσικού αερίου. To 80-90% της παγκόσμιας κατανάλωσης νερού έχει να κάνει με την κτηνοτροφία. Για μισό κιλό βοδινού κρέατος χρειάζονται 10.000 λίτρα νερού. Το 30% της επιφάνειας της γης είναι δεσμευμένο στην εκτροφή ζώων. Μία φάρμα με 2.500 αγελάδες δημιουργεί τα ίδια σκουπίδια με μία πόλη 411.000 κατοίκων. Το 40% των ψαριών που σκοτώνουμε δεν καταναλώνεται. Κάθε δευτερόλεπτο που περνάει αφανίζεται έκταση παρθένου δάσους ίση με ένα γήπεδο ποδοσφαίρου. Και κάθε φορά που τρως ένα σουβλάκι, τρως και ένα κομμάτι από τις σάρκες σου.

Υ.Γ. Το καλύτερο burger της ζωής μου το έφαγα, μαζί με γλυκοπατάτες, στο Βest Burger in Berlin. Και ήταν από λαχανικά.

➜ kostas@giannakidis.com