Κάν’ το όπως το BBC

Στη Βρετανία οι πολίτες που επιθυμούν να έχουν τηλεόραση υποχρεούνται να πληρώσουν μία τηλεοπτική άδεια η οποία ανανεώνεται ετησίως. Η τηλεοπτική άδεια αποτελεί μια μορφή αναδρομικής φορολόγησης η οποία παρέχει στο κανάλι του BBC τη δυνατότητα να προσφέρει ένα εντυπωσιακά ευρύ φάσμα ποιοτικών προγραμμάτων.

To ΒΒC, σε αντίθεση με τους περισσότερους δημόσιους ραδιοτηλεοπτικούς οργανισμούς, μπορεί να συνδέεται, αλλά δεν εξαρτάται από την εκάστοτε κυβέρνηση, κάτι που αποδεικνύεται από το γεγονός ότι οι διευθυντές ειδήσεων και οι γνωστοί παρουσιαστές και δημοσιογράφοι που εργάζονται στο κανάλι δεν αλλάζουν κάθε φορά που αλλάζει το κυβερνών κόμμα.

Αυτή η ανεξαρτησία αποτελεί τον ακρογωνιαίο λίθο της λειτουργίας του BBC, χωρίς να απουσιάζουν όμως και οι συγκρούσεις ανάμεσα στο κανάλι και τα πολιτικά κόμματα, όπως συνέβη επί κυβερνήσεως Τόνι Μπλερ, αλλά και κατά την διακυβέρνηση του Ντέιβιντ Κάμερον.

Οι Εργατικοί του Μπλερ παραπονούνταν για το «ύφος» των ειδήσεων του BBC ενώ οι Συντηρητικοί του Κάμερον κατηγόρησαν το κανάλι για «έλλειψη ποικιλομορφίας». Οι Συντηρητικοί φρόντισαν μάλιστα  το 2015 για τη σύσταση μιας επιτροπής ειδικών με σκοπό να κρίνει αν το κανάλι του BBC δύναται να συνεχίσει να λειτουργεί ως έχει, ή αν το πρόγραμμά του πρέπει να περιοριστεί ώστε να μειωθεί και η τιμή της τηλεοπτικής άδειας, ικανοποιώντας απαίτηση μέρους των πολιτών. Επιπλέον, το κυβερνητικό έγγραφο πρότεινε να γίνει μικρότερο το BBC και να τεθεί υπό διαβούλευση η πιθανότητα να γίνει το BBC συνδρομητικό.

Η κυβέρνηση του Κάμερον κάλεσε το BBC να αποδείξει ότι όντως έχει «καθολική τηλεθέαση», καθώς και ότι πληροί τους τρεις κύριους σκοπούς του: να διαπαιδαγωγεί, να ψυχαγωγεί, και να πληροφορεί το σύνολο των πολιτών.

Οι αντιδράσεις γνωστών δημοσιογράφων, συγγραφέων, παρουσιαστών και ηθοποιών που μίλησαν σθεναρά υπέρ της προσφοράς του BBC στην πνευματική ζωή της Βρετανίας και τόνισαν ότι είναι παράδοση του BBC να προσφέρει βήμα στους νέους καλλιτέχνες, υπήρξαν άμεσες. Έγκριτοι αρθρογράφοι επισήμαναν στους επικριτές του καναλιού την σημασία του για την εικόνα της Βρετανίας, όχι μόνο στο εσωτερικό, αλλά και στο εξωτερικό. Το ίδιο συνέβη και με Βρετανούς πολίτες κάθε κοινωνικής τάξης και επαγγέλματος που κινητοποιήθηκαν δηλώνοντας ότι παρακολουθούν συστηματικά τα ενημερωτικά δελτία, τα ντοκιμαντέρ και τις εκπομπές λόγου που έχουν κάνει το κανάλι παγκόσμιο σημείο αναφοράς, εδώ και 90 χρόνια.

Τελικά, ύστερα από μια σύντομη περίοδο περιορισμού των εξόδων, εξορθολογισμού των παραγωγών, και αναδιοργάνωσης, το BBC ανέκαμψε θεαματικά – χαρακτηριστικό παράδειγμα το κλείσιμο των ιστορικών εγκαταστάσεων του BBC στο κέντρο του Μάντσεστερ, η οποία οδήγησε μετά από δύο χρόνια στην δημιουργία της BBC Media City UK, της τεχνολογικά εντυπωσιακής έδρας πολλών διεθνών παραγωγών, στην κοντινή περιοχή του Σάλφορντ.

Ας έρθουμε τώρα στην ΕΡΤ της ανύπαρκτης σχεδόν τηλεθέασης, της οικονομικής αδιαφάνειας, των δεκάδων επαναλήψεων, της προβολής, τα τελευταία έτη ιδίως, καλλιτεχνών, ηθοποιών και συγγραφέων όχι με γνώμονα την αξία του έργου τους αλλά την κομματική τους ταυτότητα – την ΕΡΤ της προσκόλλησης στην εκάστοτε κυβέρνηση και της προπαγάνδας, την ΕΡΤ που πληρώνουν όλοι οι πολίτες προκειμένου να ωφεληθούν οι ελάχιστοι κάθε φορά ευνοούμενοι του συστήματος.

Αρκετοί υποστηρίζουν ότι η ΕΡΤ πρέπει να κλείσει για πάντα. Προσωπικά διαφωνώ. Κανείς δεν αμφισβητεί ότι στα αρχεία της ΕΡΤ διασώζονται σημαντικά κομμάτια της ελληνικής πνευματικής ζωής και εκπομπές που αξίζει να συνεχιστούν ακόμα και αν το ευρύ κοινό τούς έχει γυρίσει την πλάτη. Αναμφισβήτητη είναι επίσης η τεχνογνωσία πολλών στελεχών και η ποιότητα παραγωγής προγραμμάτων πολιτιστικού περιεχομένου Το θέμα λοιπόν δεν είναι να καταργηθεί η δημόσια τηλεόραση αλλά να καταπολεμηθούν οι κακοδαιμονίες της ΕΡΤ ώστε να αποκτήσουμε επιτέλους μία πολυφωνική, ποιοτική, σύγχρονη τηλεόραση, η οποία θα προβάλει την δημιουργικότητα και την καινοτομία.

Απαραίτητη προϋπόθεση για όλα αυτά, είναι να ανακτήσει η ΕΡΤ την αξιοπιστία της ώστε να πάψει να γίνεται αντιληπτή από τους πολίτες απλώς και μόνο ως μία ακόμη χρέωση στον λογαριασμό της ΔΕΗ. Και για να επιτευχθεί κάτι τέτοιο θα πρέπει οι κυβερνήσεις να σταματήσουν να χρησιμοποιούν την ΕΡΤ— και η ΕΡΤ τις κυβερνήσεις.