Μετά τον Σωκράτη Junior τι;

Η άδικη και πρόωρη απώλεια του Σωκράτη Σ. Κόκκαλη, ή Σωκράτη Junior, όπως τον αποκαλούσε χαϊδευτικά η οικογένειά του, βρήκε τον όμιλο του πατέρα του και ισχυρού Έλληνα επιχειρηματία σε μια κρίσιμη καμπή: τη στιγμή, δηλαδή, που επιχειρούσε με αξιώσεις ένα δυναμικό comeback στα ελληνικά πράγματα, έχοντας ταυτόχρονα φτάσει στον τρόπο με τον οποίο θα «μοιράσει» τις δουλειές στους δύο πόλους της διαδοχής. Την εποπτεία των οικογενειακών business μεταξύ του Ντίνου Κόκκαλη, που πρώτος είχε αναλάβει ορισμένες κρίσιμες δραστηριότητες με έμφαση στον κατασκευαστικό κλάδο, και του Σωκράτη Junior, που ετοιμαζόταν να δραστηριοποιηθεί στον τομέα του στοιχηματισμού.

Η επίσημη ανακοίνωση για τον αιφνίδιο θάνατο του Σωκράτη Junior στο Κλίβελαντ του Οχάιο δείχνει ακριβώς ποιος ήταν και ο προσανατολισμός που επιφύλασσε η οικογένεια για τον 34χρονο απόγονο του Σωκράτη Κόκκαλη, ο οποίος δεν ήταν άλλος από τις δουλειές της Intralot, της οποίας ήταν και αναπληρωτής διευθύνων σύμβουλος.

Η λοταρία του Κλίβελαντ ήταν τα τελευταία χρόνια ένα σημαντικό επιχειρηματικό άνοιγμα για την Intralot και ο νεαρός Κόκκαλης βρισκόταν εκεί για να ενημερωθεί από πρώτο χέρι. Μέχρις ότου το νήμα της ζωής του κόπηκε και στέρησε από τον ίδιο την ευκαιρία της «επόμενης ημέρας» όπως και από την οικογένειά του τη δυνατότητα να δει έναν άξιο διάδοχο να αναλαμβάνει το τιμόνι. Το τι θα σημάνει η απώλειά του για τις οικογενειακές μπίζνες παραμένει άγνωστο.

Γεγονός όμως είναι ότι μετά από ένα διάστημα ανακατατάξεων σε διοικητικό και επιχειρηματικό επίπεδο, η Intralot έδειχνε να επανέρχεται δυναμικά, ιδιαίτερα στην εγχώρια αγορά τυχερών παιγνίων. Σημαντικό ορόσημο ήταν τον περασμένο Δεκέμβριο η ανανέωση για μια τριετία (με option για δύο ακόμη χρόνια) της σύμβασης τεχνολογικής υποστήριξης του ΟΠΑΠ, ο οποίος αρχικά είχε ανακοινώσει πως θα ανέθετε τα σχετικά συμβόλαια στις Novomatic και Betgenius. Η «επαναφορά» είναι μεγάλης σημασίας για τον όμιλο Κόκκαλη, που μετά από έναν πολυετή πόλεμο με τον ΟΠΑΠ (μετά το πέρασμά του από το ελληνικό δημόσιο στους Τσέχους της EMMADelta) είχε προκαλέσει σημαντική φθορά στα έσοδα της εταιρείας.

Για τον ευρύτερο χώρο δραστηριοποίησης της Intralot και του ομίλου Κόκκαλη ακόμη πιο σημαντική ήταν (και παραμένει) η απόκτηση στα μέσα Ιανουαρίου από κοινού με τον όμιλο Λασκαρίδη του ποσοστού 30% που κατείχε στην Athens Resort Casino (καζίνο Πάρνηθας) ο όμιλος Ελλάκτωρ, έναντι τιμήματος 13,5 εκατ. ευρώ. Η συμμαχία των οικογενειών Κόκκαλη – Λασκαρίδη στα καζίνο και τον ευρύτερο χώρο του gaming ανοίγει νέες προοπτικές, καθώς οι συνεταίροι πλέον στο καζίνο της Πάρνηθας θα προχωρήσουν από κοινού σε νέες business. Αρχικά θα κατεβάσουν το Καζίνο Πάρνηθας στα βόρεια Προάστια της Αθήνας, ενώ ενδιαφέρονται και για ορισμένες από τις άδειες που θα προκύψουν το επόμενο διάστημα, έχοντας στο «νου τους» τις παράπλευρες συνέργειες τόσο στον τουρισμό (κλάδος που δραστηριοποιείται η οικογένεια Λασκαρίδη) όσο και στις κατασκευές, μέσω των integrated casino resorts.

Ένα τέτοιο Casino-entertainment-complex (μια παραλλαγή του resort) θα είναι και το Καζίνο της Πάρνηθας, που (με βάση τον νέο νόμο) θα μετεγκατασταθεί σε νέα τοποθεσία στην Αττική, στο πλαίσιο μιας επένδυσης τουλάχιστον 100 εκατ. ευρώ, από την πλευρά της «Ελληνικό Καζίνο Πάρνηθας». Το casino-entertainment-complex θα περιλαμβάνει κατασκευή και λειτουργία 7 εστιατορίων, 6 κέντρων διασκέδασης, καθώς και εμπορικών καταστημάτων, ενώ θα λειτουργήσει ως πόλος έλξης για τα εκατομμύρια τουρίστες που επισκέπτονται την Αθήνα. Ως πιθανότερος χώρος μεταφοράς θεωρείται το Κτήμα Δηλαβέρη (ιδιοκτησίας Λασκαρίδη) στα βόρεια προάστια με τις διαδικασίες χωροθέτησης να έχουν ήδη ξεκινήσει.

Η είσοδος Κόκκαλη στην αγορά των καζίνο συνέπεσε με την αναμόρφωση της νομοθεσίας που διέπει τη λειτουργία τους και η οποία προβλέπει αφενός χαμηλότερη φορολόγηση, αφετέρου δίνει τη δυνατότητα στις επιχειρήσεις καζίνο να δίνουν πιστώσεις στους πελάτες τους και να τηρούν συναλλαγματικά αποθέματα. Με τη νέα νομοθεσία προβλέπονται 15ετείς άδειες για τα καζίνο κλασικού τύπου και έως 30ετείς για τα integrated casino resorts, ενώ η φορολογία μειώνεται κάτω από 20%. Για την Intralot,  όλα πλέον δείχνουν ότι δεν θα χρειαστεί να μεταφέρει την έδρα της εκτός Ελλάδας, όπως ο πατριάρχης της οικογένειας είχε αφήσει ως ανοικτό ενδεχόμενο τον περασμένο Μάιο.

Η γενικότερη επαναφορά στο προσκήνιο που επιχειρεί ο όμιλος Κόκκαλη δεν περνά απαρατήρητη. Τους τελευταίους μήνες, στην αγορά καταγράφηκε η ιδιαίτερα ανοδική πορεία των μετοχών και των τριών εισηγμένων της, η οποία ερμηνεύθηκε ως προάγγελος νέων business. Ενδεικτική της στήριξης των οικογενειακών business ήταν και, πριν δύο μήνες, η επιτυχημένη αντίδραση στις επιθέσεις που δέχθηκαν οι μετοχές του ομίλου στον «απόηχο» της υπόθεσης Folli Follie, δείχνοντας εξαιρετικά αντανακλαστικά.

Στο κατασκευαστικό μέτωπο ο Σωκράτης και ο Ντίνος Κόκκαλης έχουν επεξεργαστεί μια στρατηγική σε όλα τα μέτωπα, η οποία άρχισε να ξεδιπλώνεται πρόσφατα με τις κινήσεις της Intrakat. Μεταξύ άλλων, περιλαμβάνει το συμβόλαιο για τα έργα των περιφερειακών αεροδρομίων και την ανάληψη του σιδηροδρομικού έργου για τη σήραγγας στα Σεπολίων. Η Intrakat διεκδικεί ολοένα και μεγαλύτερο ρόλο στα έργα υποδομών «νέα γενιάς» (δηλαδή αυτά που αναμένεται να ξεκινήσουν ως το 2020), ενώ ταυτόχρονα πραγματοποιεί στροφή σε νέες δραστηριότητες, όπως οι AΠE και το τουριστικό real estate που παρουσιάζουν σημαντικές προοπτικές ανάπτυξης. Στον τομέα αυτό, όπως και στα καζίνο, η στρατηγική Κόκκαλη λειτουργεί συχνά με τη λογική των συνεργασιών με άλλους μεγάλους παίκτες που μπορούν να της προσφέρουν το «διαβατήριο» συμμετοχής και σε άλλα έργα, όπως οι νέες γραμμές του μετρό, τα επερχόμενα σιδηροδρομικά έργα αλλά και η ενέργεια.

Η Intakat παίζει παράλληλα και στο τουριστικό real estate, ποντάροντας στα πολυτελή οικιστικά projects και τα city hotels, με «οχήματα» την Intradevelopment και την Inestia Tουριστική. Η τελευταία διαθέτει στο «φαρέτρα» της το O&B Athens Boutique Hotel στου Ψυρρή και τη διαχείριση του MET34 Athens Hotel, αλλά και το Branco Mykonos Hotel, ενώ η θυγατρική Intradevelopment σχεδιάζει τη δημιουργία συγκροτήματος 10 πολυτελών κατοικιών για εκμίσθωση ή πώληση.

Δυστυχώς για τον όμιλο, η απώλεια του Σωκράτη Junior μεταβάλλει τους σχεδιασμούς. Από το 2014 και μετά ο όμιλος του Σωκράτη Κόκκαλη μετά από μια σειρά εσωτερικών αλλαγών και μεταγραφών είχε κινηθεί στη λογική της «δυνατής ομάδας» για τον μέλλον. Στην ομάδα αυτή κεντρικό ρόλο θα είχε ο Ντίνος στο «τιμόνι» της Intracom και ο Σωκράτης Jr. στην Intralot. Τα παιδιά του Σωκράτη από τον γάμο του με την Eλένη Kόκκαλη θεωρούντο για τους περισσότερους η «φυσική συνέχειά» του στις επιχειρήσεις, ιδιαίτερα καθώς ο πρωτότοκος γιος του, Πέτρος, από τον γάμο του με τη Σοφία Σκούρα έχει επιλέξει να «αποστασιοποιηθεί». Όμως η μετακίνηση του Ντίνου από το «πηδάλιο» της Intracomto 2016, με έμφαση προς την Intrakat, και τώρα ο αιφνίδιος χαμός του Σωκράτη Jr. σε μια περίοδο που οι οικογενειακές μπίζνες εισέρχονται σε περίοδο άνοιξης, δείχνουν ότι τα οικογενειακά πλάνα θα χρειαστεί να αναμορφωθούν.

Το κατά πόσον αυτό θα φέρει τον όμιλο σε μια νέα περίοδο εσωστρέφειας, μέλλει να αποδειχθεί…