Οι Έλληνες πολίτες που είναι γραμμένοι στους εκλογικούς καταλόγους αλλά διαμένουν και εργάζονται στην αλλοδαπή έχουν προφανώς το δικαίωμα να ψηφίζουν στις εκλογές της πατρίδας τους. Και είναι υποχρέωση της πολιτείας να τους διευκολύνει, κατά το δυνατόν, ώστε να ασκούν το εκλογικό τους δικαίωμα στον τόπο διαμονής τους. Αποτελεί ήδη μια παγκόσμια εμπειρία, μιας και η σημερινή τεχνολογία μπορεί να διασφαλίζει το αδιάβλητο της ψηφοφορίας. Σε μια χώρα που δήθεν πασχίζει να κατοχυρώσει τα δικαιώματα της κάθε μειονότητας, το στοιχειώδες πολιτικό δικαίωμα εκατοντάδων χιλιάδων πολιτών παρεμποδίζεται σκοπίμως. Ίσως γιατί πρόκειται για ανθρώπους που στην πλειοψηφία τους προκόβουν και διαφημίζουν την Ελλάδα σε όλον τον κόσμο. Για κάποιους αποτελούν το κακό παράδειγμα.
Η αλήθεια είναι ότι δεν τους θέλουν. Μάλλον βλέπουν με ανακούφιση τη φυγή των παιδιών μας από τη χώρα παρά με λύπη. Δεν είναι μόνο το στενό εκλογικό συμφέρον που τους οδηγεί, αν και αυτό είναι αμφιλεγόμενο και μη μετρήσιμο προς το παρόν. Η αιτία είναι ιδεολογική και κατά συνέπεια πολιτική. Φεύγουν νέοι, τολμηροί με προσόντα και ανησυχίες διεκδικώντας μια καλύτερη ζωή. Νέοι που θέλουν να δουλεύουν και όχι να παρασιτούν. Φεύγουν άνθρωποι που αισθάνονται πολίτες της Ευρώπης και του κόσμου. Αυτοί και αυτές που θέλουν να ζήσουν σε ελεύθερες παραγωγικές κοινωνίες, κυρίως δυτικές, αλλά όχι μόνο. Αν τους διευκολύνεις να ψηφίσουν, τους κρατάς σε επαφή με τα πολιτικά πράγματα της χώρας, τους βοηθάς να διαμορφώνουν άποψη επηρεασμένοι από το παγκόσμιο γίγνεσθαι και να επηρεάζουν ανάλογα τους συγγενείς και τους φίλους τους στην Ελλάδα.
Και ποια μηνύματα στέλνουν τα παιδιά που δουλεύουν ή σπουδάζουν έξω; Τα αυτονόητα. Μιλούν για κοινωνίες με κανόνες, οργάνωση και αξιοκρατία. Με εργασιακή κουλτούρα αλλά και ισχυρά δικαιώματα, αξιοπρεπείς αμοιβές και ισχυρό ανταγωνισμό. Με πραγματική προστασία του θεσμού της οικογένειας και δράσεις γρήγορης ένταξης των μεταναστών κάθε εθνικότητας. Για κοινωνίες που ενθαρρύνουν την παραγωγή πλούτου. Αλλά αυτά είναι κακά πράγματα για τους αριστερούς και δεξιούς λαϊκιστές που μας κυβερνούν. Για όλους τους λαϊκιστές που διεκδικούν την ισχύ τους μέσα από τη φτώχεια, την απομόνωση και την αβελτηρία.
Οι Έλληνες μετανάστες αποτελούν για τα άκρα το «κακό» παράδειγμα. Διότι κακομαθαίνουν και αυτούς που μένουν πίσω. Τους μεταφέρουν την εικόνα και το παράδειγμα μιας πολιτείας που πρέπει να γίνει και το δικό τους όραμα. Όσο μακρύτερα μείνουν αυτοί οι άνθρωποι από την πατρίδα τόσο λιγότερη θα είναι και η ζημιά για το σοσιαλιστικό ιδεώδες που ακόμα ανθεί στη χώρα. Δεν έχει καμιά σημασία αν οι μετανάστες μας ψηφίζουν αριστερά ή δεξιά. Μπορεί και αυτοί να έχουν στο βιογραφικό τους καταλήψεις και αριστερά κινήματα. Σημασία έχει η εμπειρία της ένταξης σε μια σύγχρονη κοινωνία πολιτών. Η άποψη που διαμορφώνουν για τη ζωή, ζώντας σε ένα διαφορετικό περιβάλλον ρητών κανόνων και ανοικτών οριζόντων. Τα μαθήματα ζωής αλλάζουν τους ανθρώπους. Το σπουδαιότερο, η εργασία.
Οι σοσιαλιστικοί παράδεισοι ήταν καλά αμπαρωμένοι. Ο ένας λόγος ήταν η φραγή της κάθε πληροφορίας που ερχόταν από τον ελεύθερο κόσμο και μπορούσε να προκαλέσει συγκρίσεις και απαιτήσεις. Ο άλλος ήταν η αποφυγή του brain drain. Οι δικτάτορες ήξεραν ότι, αν άνοιγαν τα σύνορα, θα έφευγαν οι καλύτεροι και οι χώρες τους θα έμεναν γυμνές από στελέχη παντός είδους απαραίτητα για τη διοίκηση και την παραγωγή. Στον παράδεισο του καθ' ημάς «σοσιαλισμού με τα λεφτά των άλλων», τους ενθαρρύνουμε να φεύγουν και, όταν φεύγουν, θέλουμε να τους κρατάμε σε απόσταση. Τι να τους κάνουμε, αφού δεν έχουμε σκοπό να παράγουμε και να πουλάμε, να πλουτίσουμε από την εργασία μας; Καλύτερα να μαζεύουμε κατατρεγμένους ασιάτες και αφρικανούς μετανάστες, να τους μαντρώνουμε σε hot-spot κολαστήρια και να απομυζούμε τα εκατομμύρια της ΕΕ που μας δίνονται για την ασφαλή τους διαβίωση. Μόνο που κι αυτοί θέλουν να φύγουν.
Οι άξιοι Έλληνες πολίτες, αν έμεναν εδώ, θα διεκδικούσαν από το κράτος χώρο για να δημιουργήσουν. Επιχειρηματική ελευθερία και κίνητρα. Περισσότερα δικαιώματα και ευκαιρίες. Λιγότερα γραφειοκρατικά εμπόδια. Η ανάπτυξη θα μείωνε την ανεργία, θα αξιοποιούσε τα πανεπιστήμια και θα εγκαθιστούσε ντε φάκτο την αξιολόγηση και την αξιοκρατία. Θα μείωνε το κοινωνικό και πολιτικό κεφάλαιο της κομματοκρατίας και θα καθιστούσε τις αριστερές ή εθνικιστικές ιδεοληψίες ανενεργές. Αλλά αυτές είναι επικίνδυνες καταστάσεις για τα πολιτικά μας πράγματα. Ο δημόσιος διάλογος θα στρεφόταν στις δυνατότητες της καινοτομίας. Στις παραγωγικές, εμπορικές και επιστημονικές συνεργασίες με τους γείτονες και όχι στα έωλα διλήμματα της παραδοσιακής εχθρότητας. Τότε όμως θα μιλούσαμε για μια κοινωνία που εξελίσσεται, που αξιοποιεί τις αντιθέσεις και τις παραδόσεις της, που διορθώνει τις αναπηρίες της και προοδεύει. Αν κάτι απεχθάνεται ο αριστερός λαϊκισμός είναι η πρόοδος. Και όπου μπορεί τη φαλκιδεύει.
Την επομένη μιας καταστροφής απαιτείται επιλογή και ιεράρχηση λίγων βασικών στόχων στους οποίους πρέπει να προσηλωθεί ολόκληρη η κοινωνία. Για την επόμενη, στοιχειωδώς σοβαρή, κυβέρνηση ένας από αυτούς πρέπει να είναι και η επιστροφή των παιδιών μας. Δεν είναι κακό που έφυγαν, αντιθέτως είναι ευεγερτικό τόσο για τα ίδια όσο και για τη χώρα. Μακάρι να μπορούσαν όλοι οι νέοι να ζήσουν για κάποιο διάστημα έξω. Το κακό είναι να μην επιστρέψουν. Η δημογραφική κατάρρευση είναι εν μέρει μη αναστρέψιμη με όλες τις γνωστές καταστροφικές συνέπειες. Αλλά μια αυτονόητη αντίδραση είναι πάντοτε η ανάσχεση της αποδημίας και η σταδιακή επιστροφή των σχετικά πρόσφατων μεταναστών, ελληνικής ή άλλης καταγωγής.
Πρώτη γραμμή άμυνας πρέπει να είναι τα πανεπιστήμια και τα τεχνολογικά ιδρύματα. Να σχεδιαστεί άμεσα ο νέος πανεπιστημιακός χάρτης, να κατοχυρωθεί το αυτοδιοίκητο μέσω ισχυρών συμβουλίων διοίκησης και να οριστεί σαφώς ο εξωστρεφής ερευνητικός και παραγωγικός προσανατολισμός τους. Να κατοχυρωθεί λόγω και έργω η ελεύθερη διακίνηση των ιδεών και η ασφάλεια εγκαταστάσεων και έμψυχου δυναμικού. Να ιδρυθούν δημόσια ξενόγλωσσα τμήματα σε περιζήτητες ειδικότητες με δίδακτρα για τους ξένους, που μαζί με τα ιδιωτικά πανεπιστήμια θα μπορούσαν να απορροφήσουν μέρος του επιστημονικού προσωπικού της διασποράς. Να ιδρυθούν σοβαρά τεχνολογικά κέντρα με αποκλειστικότητα την παραγωγή τεχνογνωσίας προς βιομηχανική εφαρμογή. Τέλος πια με το τριτοκοσμικό επαναστατημένο φλου πανεπιστήμιο. Η Ελλάδα μπορεί να γίνει το ερευνητικό και εκπαιδευτικό κέντρο της Μεσογείου. Αν δεν ξέρουμε πώς, ας ρωτήσουμε τους Κύπριους αδελφούς μας και τους Τούρκους γείτονες.
Το πρώτο πράγμα που ρωτούν οι ξένοι επενδυτές που θέλουν να δοκιμάσουν στην Ελλάδα είναι αν θα βρουν εδώ ικανό, πολύγλωσσο και εκπαιδευμένο προσωπικό για να στελεχώσει τις επιχειρήσεις τους. Εμείς μετατρέψαμε τα ΤΕΙ σε πανεπιστήμια, και υποβαθμίσαμε τα επαγγελματικά λύκεια και τα ΙΕΚ διότι, ως φαίνεται, μας ενδιαφέρουν μόνο οι υψηλού επιπέδου θεωρίες, μιας και δεν έχουμε σκοπό να παράγουμε μαζικά διεθνώς εμπορεύσιμα προϊόντα υψηλής ποιότητας. Δηλαδή κάνουμε τα αντίθετα από αυτά που έκαναν οι Ιρλανδοί, οι Ισπανοί και οι Πορτογάλοι και ανέκαμψαν. Αν κάτι μας δηλώνει ευθαρσώς η κυβερνώσα ελληνική αριστερά είναι η δυσανεξία της στην ανάπτυξη. Διότι η αριστερά που επιλέξαμε, μοναδική στο σύγχρονο κόσμο, απεχθάνεται την παραγωγή. Και σ’ αυτό ήμασταν άτυχοι. Και στην Πορτογαλία κομμουνιστές κυβερνούν, αλλά η ανάπτυξη έτρεχε το 2017 με 2,7% και οι εξαγωγές συνεχώς αυξάνονται. Αν η Ελλάδα στείλει το μήνυμα ότι μεταρρυθμίζει σοβαρά το κράτος της, ανοίγει την οικονομία της και προσελκύει κεφάλαια, τα περισσότερα παιδιά θα επιστρέψουν και θα βοηθήσουν στην εκτόξευση. Όπως ακριβώς έγινε στην πρώιμη μεταπολίτευση, όταν οι νέοι με τα διδακτορικά επέστρεψαν και στελέχωσαν τα ελληνικά πανεπιστήμια και τις επιχειρήσεις του δημόσιου και ιδιωτικού τομέα.
Όλες οι χώρες κάποια στιγμή παίρνουν τις ευκαιρίες τους. Αρκεί να έχουν συνεργατικό πνεύμα, ομαλό και ήπιο πολιτικό κλίμα, εμπιστοσύνη στους πολίτες τους και ελευθερία. Ας κάνουμε μιαν αρχή διευκολύνοντας τη συμμετοχή των ξενιτεμένων μας στις εκλογές. Ας τους δείξουμε ότι η πατρίδα είναι κοντά τους και τους περιμένει να επιστρέψουν ως νικητές για νέες μεγαλύτερες νίκες. Καμιά κυβέρνηση δεν θα σώσει αυτή τη χώρα. Τον πρώτο λόγο τον έχουν οι πολίτες της, όπου και αν βρίσκονται. Από τις κυβερνήσεις το λιγότερο που θέλουμε είναι να μη στέκονται εμπόδιο στην προκοπή. Το επίθετο «δίκαιη» μπροστά από τη λέξη ανάπτυξη υπονοεί κρατική και κομματική κηδεμονία, άρα ύφεση. Σαν και αυτήν που ζούμε οκτώ χρόνια τώρα.
