Να γίνει δημοψήφισμα για τη συμφωνία Τσίπρα - Ζάεφ

Υπάρχει ένα πλοίο, επιβατικό, υπερωκεάνιο το οποίο βρίσκεται στα ναυπηγεία για επισκευές. Κάποιες επισκευές έχουν ήδη ολοκληρωθεί, αλλά όχι όλες. Στην μία πλευρά του πλοίου, σε ύψος τριών μέτρων, υπάρχει μία τρύπα πολύ μεγάλης διαμέτρου που χάσκει. Ο πλοιοκτήτης όμως και ο πλοίαρχος αποφασίζουν ότι όσες επισκευές έγιναν, έγιναν και ότι το πλοίο πρέπει να επιστρέψει και πάλι στα δρομολόγια. Υπάρχει μεγάλη πίεση για να γίνει ένα δρομολόγιο, ας πούμε, από τον Πειραιά στην Νέα Υόρκη. Ο πλοιοκτήτης και ο πλοίαρχος σκέφτονται ότι στο τέλος Ιουνίου και στις αρχές Ιουλίου ο Ατλαντικός είναι σχετικά ήρεμος. Δεν έχει συνηθως τρικυμίες και έτσι, κατά πάσα πιθανότητα, στην διάρκεια του ταξιδιού δεν θα υπάρξουν κύματα ψηλότερα από τρία μέτρα τα οποία ενδεχομένως θα είχαν σαν αποτέλεσμα να εισέρρεαν ύδατα μέσα στο πλοίο και να δημιουργούσαν προβλήματα που μπορεί να οδηγούσαν μέχρι και σε ναυάγιο με σοβαρότατους κινδύνους για την ζωή των επιβατών. Αποφασίζουν λοιπόν να πραγματοποιήσουν το ταξίδι… Το ερώτημα είναι το εξής: θα πρέπει να ενημερώσουν τους επιβάτες ότι το πλοίο θα ταξιδέψει έχοντας μία μικρή πιθανότητα να ναυαγήσει παίρνοντάς τους μαζί του στο βυθό της θάλασσας ή δεν θα πρέπει να τους ενημερώσουνι; Και αν μάλιστα οι επιβάτες δεν μπορούν να έχουν γνώμη, γιατί ας πούμε είναι κάτι σαν κατάδικοι, μπορούν να διαλέξουν αν θα επιβιβαστούν στο πλοίο ή όχι;

Ας πούμε λοιπόν πως ο πλοιοκτήτης και ο πλοίαρχος αποφασίζουν πως δεν υπάρχει κανένας λόγος να δοθεί η δυνατότητα στους επιβάτες να επιλέξουν αν θα ταξιδέψουν με το πλοίο ή όχι, διότι αυτοί οι ίδιοι κρίνουν, με την εμπειρία τους και με την σοφία που τους διακρίνει, ότι το πλοίο, Ιούλιο μήνα, δεν πρόκειται να συναντήσει  στο ταξίδι του κυματισμό μεγαλύτερο από τρια μέτρα ύψος, οπότε δεν χρειάζεται και να δοθεί η δυνατότητα στους επιβάτες-κατάδικους να συναινέσουν ή όχι για την επιβίβασή τους σε αυτό... Θεωρούν, οι πλοιοκτήτες και οι πλοίαρχοι, πως θα γίνει ένα πάρα πολύ ευχάριστο ταξίδι από τον Πειραιά προς την Νέα Υόρκη, γιατί το καλοκαίρι δεν έχει τρικυμίες, και αυτό είναι όλο.

Πώς θα έκρινε η κοινωνία, με τα σημερινά μέτρα και σταθμά της και με τις αξίες του 21ου αιώνα, μία τέτοια συμπεριφορά εκ μέρους των πλοιοκτητών και των πλοιάρχων του πλοίου; Όλοι μπορούμε να συμφωνήσουμε ότι εάν επιβίβαζαν με την βία ανθρώπους σε ένα μη αξιόπλοο σκάφος, για ένα τόσο μακρινό ταξίδι, τότε θα είχαν υποπέσει σε ένα πολύ σοβαρό αδίκημα εγκληματικής φύσεως. Θα είχαν σοβαρά παραβιάσει τα στοιχειώδη δικαιώματα των ανθρώπων που επιβιβάστηκαν στο πλοίο.

Δυστυχώς, κάτι αντίστοιχο με την συμπεριφορά των πλοιάρχων και των πλοιοκτητών του πιο πάνω παραδείγματος, συμβαίνει και με την «Συμφωνία των Πρεσπών» όσον αφορά τους Έλληνες πολίτες. Η συμφωνία αυτή μπορεί από κάποιους να θεωρείται μέχρι και προδοτική ενώ από άλλους μπορεί να θεωρείται πολύ καλή ή άριστη διότι πιστεύουν ότι είναι σε θέση να λύσει ένα πρόβλημα πολλών δεκαετιών. Κανείς όμως από την ελληνική πλευρά, ακόμα και οι πιο φανατικοί υποστηρικτές της δεν μπορούν να ισχυριστούν ότι η συμφωνία, έτσι όπως είναι διατυπωμένη, καλύπτει πλήρως τις ελληνικές θέσεις, όπως αυτές είχαν διαμορφωθεί μέσα στην πορεία  δεκαετιών. Η αποδοχή ότι οι πολίτες της γειτονικής χώρας είναι «Μακεδόνες» στην εθνικότητα και ομιλούν την «μακεδονική» γλώσσα είναι μία αποδοχή (και εθνική δέσμευση) η  οποία -με εξαίρεση ίσως κάποιους από τους πιο φανατικούς υποστηρικτές των θέσεων του «Ουράνιου Τόξου», δημιουργεί πρόβλημα δημοκρατικής νομιμοποίησής της στην ελληνική κοινωνία διότι όλοι μας γνωρίζουμε κάποιους Μακεδόνες οι οποίοι, κατά δήλωσίν τους, δεν είναι Μακεδόνες στην εθνικότητα και δεν ομιλούν την συγκεκριμένη γλώσσα.

Βεβαίως, κατ΄ αναλογία με τους πλοιοκτήτες και τους πλοιάρχους του παραδείγματος, οι υποστηρικτές της συμφωνίας ισχυρίζονται ότι δεν υπάρχει κανένα πραγματικό πρόβλημα σε αυτό. Όπως ο Ατλαντικός το καλοκαίρι είναι πάρα πολύ ήρεμος και δεν πρόκειται να μπουν νερά στο τρύπιο πλοίο έτσι επίσης, οι  εγχώριοι υποστηρικτές της συμφωνίας πιστεύουν ότι δεν πρόκειται να δημιουργηθεί κανένα πρόβλημα εις βάρος της εθνικής ανεξαρτησίας και της εδαφικής αυτοτέλειας της Ελλάδας, διότι η συμφωνία έχει καλύψει όλους τους δυνητικούς κινδύνους και διότι, επίσης,  η είσοδος της γείτονος χώρας (η οποία ούτως άλλως είναι τόσο μικρή και φτωχή που δεν μπορεί να μας απειλήσει) στο ΝΑΤΟ, αλλά και το δέλεαρ της μελλοντικής εισόδου της στην Ευρωπαϊκή Ένωση θα την φρονηματίσουν και θα την καταστήσουν έναν καλό γείτονα, φιλικό συνοδοιπόρο και ειλικρινή συνομιλητή.

Όπως, όμως, στην περίπτωση του πλοίου υπάρχουν κάποιοι οι οποίοι αντιτείνουν ότι κανείς δεν ξέρει, και δεν μπορεί να είναι βέβαιος ότι δεν θα υπάρχουν κύματα μεγαλύτερα από τρία μέτρα στον Ατλαντικό, που θα θέσουν σε κίνδυνο την ζωή των επιβατών, έτσι και κάποιοι άλλοι μπορούν να πουν ότι η αποδοχή εκ μέρους της Ελλάδας, για την εθνικότητα και τη γλώσσα των γειτόνων, ενός όρου που δηλώνει σαφώς εξωχώριες διεκδικήσεις εκ μέρους τους, μπορεί στο μέλλον να είναι πηγή πολύ μεγάλων προβλημάτων. Γιατί κανείς δεν ξέρει πώς θα εξελιχθούν τα πράγματα. Βέβαια οι υποστηρικτές της συμφωνίας αναφέρουν εδώ, καλόπιστα ίσως, ότι η συμφωνία ορίζει ρητά ότι και τα δύο μέρη έχουν δεσμευτεί πως θα κάνουν σεβαστά τα σύνορα και την εδαφική ακεραιότητα του άλλου μέρους. Πλην όμως αυτό δεν αρκεί, διότι, όπως προσφυώς σημείωσε και κάποιος σχολιαστής, δεν υπάρχει πουθενά στον κόσμο κάποια διμερής συμφωνία στην οποία το ένα μέρος να δηλώνει ότι μόλις του δοθεί η δυνατότητα θα παραβιάσει τα σύνορα και την εδαφική ακεραιότητα του άλλου μέρους και θα προσαρτήσει όσα περισσότερα εδάφη του μπορεί! Και στο κάτω-κάτω, όπως όλοι ξέρουμε, αυτή είναι μία συμφωνία που υπεγράφη από το «δεύτερο μέρος» εξ ανάγκης-για να μπουν στο ΝΑΤΟ και στην ΕΕ- και όχι γιατί είχαν δει αγαθό ενύπνιο. Επίσης και για να θυμομαστε ποιοι είμαστε, η γείτων χώρα δεν είναι δα και κάποια που έχει δείξει ιδιαίτερο σεβασμό για την εδαφική ακεραιότητα και την εθνική ανεξαρτησία άλλων χωρών. Ήταν από τις πρώτες που έτρεξε να παραβιάσει την εθνική ανεξαρτησία του Ιράκ ως περήφανο μέλος της «συμμαχίας των προθύμων» η δράση της οποίας είχε, ως γνωστόν, σαν αποτέλεσμα τον θάνατο μερικών εκατοντάδων χιλιάδων αθώων πολιτών καθώς και τον ουσιαστικό διαμελισμό της χώρας. Συνεπώς, κατ΄ αναλογίαν με τους δύσπιστους επιβάτες οι οποίοι αρνούνται να επιβιβαστούν στο πλοίο και να ταξιδέψουν, είναι δυνατόν να υπάρχουν και κάποιοι Έλληνες πολίτες, και να είναι μάλιστα πλειοψηφία στον πληθυσμό, οι οποίοι να πιστεύουν ότι η ύπαρξη του συγκεκριμένου προβλήματος στην συμφωνία αυτή στο μέλλον θα μπορούσε να αποβεί καταστροφική για την Ελλάδα.

Με ποιον τρόπο, όμως, μπορεί να αντιμετωπιστεί δημοκρατικά το ζήτημα της δυσπιστίας ενός μέρους του ελληνικού πληθυσμού απέναντι στην «Συμφωνία των Πρεσπών»; Τουλάχιστον οι πολίτες της χώρας που έχει για πρωτεύουσά της τα περίλαμπρα Σκόπια θα έχουν την δυνατότητα, δημοκρατικά, να αποφανθούν για την συμφωνία, μέσω ενός δημοψηφίσματος-και είναι πιθανόν και να την απορρίψουν. Οι Έλληνες όμως; Πώς είναι δυνατόν να μην έχουν γνώμη για ένα τόσο σοβαρό θέμα, παρά μόνο εμμέσως, δηλαδή μέσω της ψήφου τους στις επόμενες εκλογές; Παρά το γεγονός ότι, σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις τουλάχιστον, η απήχηση της παρούσας κυβέρνησης δεν ξεπερνάει πλέον το 20% του εκλογικού σώματος, η συμφωνία στην οποία προχώρησε θα δεσμεύσει με την υπογραφή της για το συγκεκριμένο θέμα, την χώρα, διαχρονικά. Ενώ, από την άλλη, και η αξιωματική αντιπολίτευση μας έχει μπερδέψει λίγο για το πως θα ενεργήσει εάν, παρ’ ελπίδαν, η συμφωνία εισαχθεί στο κοινοβούλιο για επικύρωση, όταν θα βρίσκεται στην κυβέρνηση. Ομνύει, βεβαίως, ότι δεν θα την επικυρώσει, αλλά και αυτό είναι προβληματικό. Πως θα γνωρίζουμε ότι αυτή -δηλαδή η μη επικύρωση και απόρριψη της συμφωνίας- είναι η βούληση του ελληνικού λαού;

Το γεγονός είναι ότι οι Έλληνες πολίτες δεν ερωτήθηκαν ευθέως για ένα τόσο σημαντικό ζήτημα το οποίο τους απασχόλησε επί 30 έτη. Για τον λόγο αυτόν, και επειδή η κυβέρνηση φαίνεται ότι δεν έχει την πρόθεση να προχωρήσει σε κανένα εγχείρημα ηθικής και πολιτικής νομιμοποίησης της συμφωνίας, θα έπρεπε η αξιωματική αντιπολίτευση, όχι μόνο να ζητήσει την πραγματοποίηση δημοψηφίσματος αλλά -κυρίως- να δεσμευτεί η ίδια, από τώρα, ότι εάν η συμφωνία έρθει στο κοινοβούλιο για επικύρωση στην διάρκεια της δίκης της διακυβερνήσεως, πότε θα προχωρήσει σε δημοψήφισμα και θα ενεργήσει στην συνέχεια αναλόγως με το αποτέλεσμα του. Έτσι, αν μη τι άλλο, οι Έλληνες πολίτες δεν θα βρίσκονται σε ιδιαίτερα μειονεκτική θέση σε σχέση με τους πολίτες της χώρας που έχει για πρωτεύουσά της τα περίλαμπρα Σκόπια, αλλά επίσης δεν θα μοιάζουν με τους επιβάτες οι οποίοι, είτε παρά την βούλησή τους, είτε χωρίς να το γνωρίζουν, θα υποχρεωθούν να ταξιδέψουν διαπλέοντας τον Ατλαντικό με ένα πλοίο το οποίο ενδεχομένως να βάλει σε μεγάλο κίνδυνο την ζωή τους.     

Μπορεί βέβαια κάποιοι από τους φανατικούς οπαδούς που έχει η «Συμφωνία των Πρεσπών» στη χώρα μας να πουν ότι η συμφωνία είναι καταπληκτική και εγγυάται ένα λαμπρό μέλλον για την Ελλάδα, τουλάχιστον στην περιοχή των Βαλκανίων. Και γι’ αυτό δεν θα πρέπει να δοθεί η ευκαιρία στους δημαγωγούς και στους λαϊκιστές να την καταρρίψουν διεγείροντας τα πάθη και τις εμμονές του λαού και οδηγώντας τον στην απόρριψη της μέσα από ένα δημοψήφισμα. Αν, όμως, κάποιος τολμήσει να πει κάτι τέτοιο θα πρέπει να γνωρίζει ότι η σκέψη του, εκτός από βαθιά αντιδημοκρατικη, είναι και απολύτως ηλίθια. Όχι μόνο διότι δεν γίνεται κανείς να βρεθεί στον παράδεισο παρά και ενάντια στην θέλησή του, αλλά και διότι, είναι αμαρτία, είναι ηθικό έγκλημα, να βρεθεί κάποιος στον παράδεισο εάν δεν το αξίζει! Εάν η συμφωνία αυτή είναι τόσο εξαιρετική όσο πιστεύουν οι -φανεροί και κρυφοί- υποστηρικτές της, και παρ΄ όλα ταύτα ο ελληνικός λαός την απορρίψει τότε ο ελληνικός λαός είναι άξιος της μοίρας του. Δεν υπάρχει κανένας λόγος να ευημερεί και να ζει με ειρήνη, ασφάλεια και ευταξία. 

Ας κάνουμε λοιπόν ένα δημοψήφισμα και ας συζητήσουμε για το εαν η συμφωνία είναι καλή ή όχι καθ’ οδόν προς το δημοψήφισμα αυτό. Όπως κανείς δεν πρέπει να αναγκαστεί να διαπλεύσει τον Ατλαντικό ως επιβάτης ενός πλοίου στο οποίο θα υπάρχει μία τρύπα μεγάλης διαμέτρου σε ύψος τριών μέτρων πάνω από την ίσαλο γραμμή του έτσι και στο 21ο αιώνα οι κοινωνίες δεν προοδεύουν με ενέργειες και πράξεις φωτισμένης δεσποτείας και ούτε φυσικά και με πράξεις σταλινικού ολοκληρωτισμού.