Δημοσκοπική κατάρρευση για τον Σύριζα

Σε αντίθεση με την αισιόδοξη εικόνα και τα αφηγήματα περί καθαρής εξόδου από την κυβέρνηση, η σκληρή πραγματικότητα που επικρατεί στη χώρα, οι υπέρογκοι φόροι και η υποβάθμιση της ζωής δημιουργούν εξόχως αρνητική εικόνα στην κοινή γνώμη, που δείχνει να παγιώνεται. Αυτό αποτυπώνουν τα ευρήματα του Πολιτικού Βαρόμετρου της Public Issue, σύμφωνα με τα οποία οι ελπίδες που δημιούργησε στην αρχή της θητείας της αυτή η κυβέρνηση εξανεμίστηκαν μέσα στα 3 χρόνια διακυβέρνησης, μαζί με το πολιτικό κεφάλαιο ενός εξαιρετικά δημοφιλούς πρωθυπουργού, και φτιάχνουν τώρα μια εικόνα κατάρρευσης της εμπιστοσύνης και της στήριξης των πολιτών. Αξιοπρόσεχτη μετατόπιση συνιστά ότι το 56% τίθεται υπέρ της άμεσης διεξαγωγής εκλογών, καθώς είναι μάλλον πρωτοφανές στην ιστορία των δημοσκοπήσεων να δημιουργείται πλειοψηφικό ρεύμα που να ζητάει εκλογές πριν το τέλος της τετραετίας. Που σημαίνει πως πολλοί είναι εκείνοι που θεωρούν πως πρέπει να φύγει αυτή η κυβέρνηση, καθώς μαζί με το επισφαλές παρόν που βιώνουν εγκαθιδρύεται η αίσθηση ενός εξίσου επισφαλούς μέλλοντος, με τους επικοινωνιακούς χειρισμούς της όχι μόνο να μην εμπνέουν εμπιστοσύνη για τα δύσκολα που έρχονται, αλλά να γίνονται λιγότερο πιστευτοί σε όλο και μεγαλύτερη μερίδα ψηφοφόρων. 

Απαισιοδοξία (το 51% εκτιμάει πως το οικονομικό κλίμα θα χειροτερεύσει και το 55% φοβάται πως η προσωπική οικονομική του κατάσταση θα επιδεινωθεί), φόβος για το μέλλον, δυσαρέσκεια. Αυτά δείχνουν τα ευρήματα της δημοσκόπησης, με το 86% των ελλήνων πολιτών να εμφανίζεται δυσαρεστημένο από τον τρόπο που η κυβέρνηση αντιμετωπίζει τα προβλήματα της χώρας και το 77% να θεωρεί ότι βαδίζει σε λάθος κατεύθυνση. Αν υπάρχει ελπίδα αυτή φαίνεται να επενδύεται στο αντίπαλο δέος, καθώς εμφανώς ισχυροποιημένη εμφανίζεται η θέση της Νέας Δημοκρατίας, η οποία συγκεντρώνει υπέρ της τις προτιμήσεις σε όλους τους δείκτες και έρχεται πιο κοντά στο σενάριο της αυτοδυναμίας. Ενδεικτικό είναι το προβάδισμά της στην παράσταση νίκης, καθώς ένα 74% εκτιμά ότι θα τις κερδίσει το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης, ενώ το ρεύμα που φαίνεται να ισχυροποιείται υπέρ της αντικατοπτρίζεται και στην ερώτηση «Ποια κυβέρνηση μπορεί να αντιμετωπίσει καλύτερα τα προβλήματα της χώρας», όπου το 34% προτιμά την αξιωματική αντιπολίτευση και μόνο το 16% ΣΥΡΙΖΑ και ΑΝΕΛ. Επιπλέον, ο Κ. Μητσοτάκης βρίσκεται πολύ πιο ψηλά ως καταλληλότερος πρωθυπουργός από τον Αλέξη Τσίπρα, με 42 μονάδες έναντι 26.

Το οποίο μας φέρνει σε ένα ακόμα εντυπωσιακό εύρημα της έρευνας που αφορά στη μεταστροφή της κοινής γνώμης ως προς τον Αλέξη Τσίπρα, καθώς από τους οκτώ πολιτικούς αρχηγούς, ο πρωθυπουργός εμφανίζεται τρίτος από το τέλος σε δημοφιλία, με μικρότερη δημοτικότητα από εκείνον να έχουν οι Πάνος Καμμένος και Νίκος Μιχαλολιάκος! Το σποτ του Μαξίμου, με τον στιβαρό πρωθυπουργό να εργάζεται σκεπτικός στο λάπτοπ του και να συναντιέται με τους ηγέτες που τον υπολογίζουν και τον σέβονται φαίνεται να μη βρίσκει αντίκρισμα στην κοινή γνώμη. Δημοφιλέστερος πολιτικός αρχηγός με τα ποσοστά του μάλιστα αυξημένα από την προηγούμενη μέτρηση κατά 5 ποσοστιαίες μονάδες θεωρείται ο Κυριάκος Μητσοτάκης, ενώ ακολουθούν η Φώφη Γεννηματά, ο Δημήτρης Κουτσούμπας και τέταρτος ο Σταύρος Θεοδωράκης.

Το τέλος της «εύφορης κοιλάδας»;

Φαίνεται πως τα τρία χρόνια διακυβέρνησης έπληξαν συντριπτικά την εικόνα του κυβερνώντος κόμματος, όπως παραστατικά απεικονίζει ο πίνακας που παρουσιάζει τις μεταβολές από τον Μάρτιο του 2015 στον Απρίλιο του 2018. Ο Αλέξης Τσίπρας εμφανίζεται να έχει χάσει 40 μονάδες στο ερώτημα αν είναι ικανός αρχηγός, ενώ οι πολίτες πιστεύουν ότι η κυβέρνηση υπερασπίζεται τα συμφέροντα της μεσαίας τάξης κατά 42 ποσοστιαίες μονάδες λιγότερες (από 57 στα 15). Αλλά και στο «προνομιακό» για την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ πεδίο των αδύναμων κοινωνικών στρωμάτων, μιας κυβέρνησης που αυτοπροβλήθηκε ως προστάτης των φτωχών σε αντίθεση με τα «κόμματα της διαπλοκής και των συμφερόντων» αλλά στην πραγματικότητα φτωχοποίησε ευρύτατα κοινωνικά στρώματα, εμφανίζεται σημαντική απώλεια 39 (!) μονάδων (από 54 στα 15), πόσο μάλλον αν συνυπολογίσουμε και τα κέρδη που αναμένονταν από την επιδοματική πολιτική που ακολουθήθηκε. Όσο για το ερώτημα αν η κυβέρνηση έχει μέλλον και προοπτική, η πτώση είναι και εδώ συντριπτική, από το 52 στο 13, με μείον 39 μονάδες από την αρχή της κυβερνητικής της θητείας. 

Αντίθετα, ανοδικοί εμφανίζονται όλοι οι παραπάνω δείκτες για το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης, το οποίο εμφανίζεται να έχει πιο ικανό αρχηγό, να βρίσκεται πιο κοντά στα συμφέροντα της μεσαίας τάξης, αλλά και των χαμηλών στρωμάτων, να έχει πιο ικανά στελέχη.

Πιο κοντά στην επίτευξη κοινοβουλευτικής αυτοδυναμίας

Εντυπωσιακά είναι και τα ευρήματα του δεύτερου μέρους της έρευνας, αναφορικά με την εκτίμηση της εκλογικής επιρροής και τις τάσεις του εκλογικού σώματος. Και ενώ ο λόγος σχετικά με το πότε θα γίνουν εκλογές κερδίζει έδαφος στα κομματικά επιτελεία, η δημοσκοπική διαφορά ανάμεσα στα δύο κόμματα διευρύνεται. Σε σύγκριση με τον πρώτο μήνα του 2018, η εκλογική επιρροή της ΝΔ σημειώνει άνοδο 2%, και φτάνει το 39%, ενώ η αντίστοιχη του ΣΥΡΙΖΑ υποχωρεί κατά 1,5% και διαμορφώνεται στα 20%. Μια τέτοια διαφορά είναι πολύ μεγάλη και ως δείκτης φέρνει τη ΝΔ πολύ πιο κοντά στην επίτευξη κοινοβουλευτικής αυτοδυναμίας.

Το Κίνημα Αλλαγής φαίνεται να σταθεροποιείται στην τρίτη θέση (11%), παρά μια αισθητή υποχώρηση (-2%) που σημειώνει η εκλογική του απήχηση. Σημαντική άνοδο (+1%) εμφανίζει η Ένωση Κεντρώων που υπερβαίνει το κατώφλι του 3%.

Σύμφωνα με τα ευρήματα της έρευνας, το Μακεδονικό και η διαχείρισή του, στο οποίο εξαρχής επένδυσε πολιτικά η κυβέρνηση, άσκησε αρνητική επίδραση στην εκλογική της απήχηση, ενώ φαίνεται να μην την ωφέλησαν οι χειρισμοί της στην υπόθεση Novartis και η προσπάθειά της να βάλει στο στόχαστρο τους πολιτικούς της αντιπάλους προβάλλοντας το περιβόητο ηθικό της πλεονέκτημα απέτυχε. Η προσπάθεια της κυβέρνησης να πλήξει τους πολιτικούς της αντιπάλους προς το παρόν δεν φαίνεται να αποδίδει, ενώ συνολικά ο μηχανισμός που επιχειρεί να παρουσιάσει μια άλλη πραγματικότητα από αυτή που δείχνουν οι οικονομικοί δείκτες και η ασφυξία της καθημερινότητας πείθει όλο και λιγότερο, με βάση πάντα τους συγκεκριμένους δείκτες.