Πολιτικη & Οικονομια

Η αριστερά δεν μπορεί, ποτέ δεν μπόρεσε

Βαθύς συντηρητισμός με προοδευτικό προσωπείο

Λεωνίδας Καστανάς
4’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ

Οι περισσότεροι εγχώριοι πολιτικοί δείχνουν να μην αντιλαμβάνονται επακριβώς την κατάσταση της κοινωνίας τις τύχες της οποίας διαχειρίζονται. Ίσως την υποψιάζονται, αλλά να την ξέρουν φαντάζει χλωμό. Για να ξέρεις πρέπει να ζεις εκεί έξω και οι πολιτικοί μας ζουν σε τόπο αλλού. Αν κάπου τους πετύχει ο πολίτης και τους ρωτήσει κάτι, μια απάντηση του στιλ «και τι θέλεις να κάνω εγώ μωρέ» είναι ό,τι πιο ειλικρινές έχει ακουστεί από πρωθυπουργικά χείλη ever.

Η πολιτική είναι επάγγελμα ξεκούραστο, προσοδοφόρο και με κύρος. Ειδικά στο υψηλότερο επίπεδο, αυτό του κοινοβουλίου. Δεν υπάρχει κανένα πρόβλημα με το επάγγελμα. Έτσι πρέπει να είναι. Η λέξη επαγγελματίας είναι ιερή. Μην κοιτάτε που στην Ελλάδα θεωρείται αντιδραστική, κάτι σαν βρισιά. Απεναντίας, ο ανεπάγγελτος και μάλιστα ο κατ’ επάγγελμα χαραμοφάης θεωρείται «ωραίος τύπος» και βέβαια προοδευτικός. Ειδικά αν σιτίζεται ως επαγγελματικό στέλεχος ή  μετακλητός και δη της αριστεράς. Της δεξιάς θεωρείται λαμόγιο.

Μπορεί να γράφουμε ότι «το πρόβλημα της Ελλάδας είναι ο λαός της», αλλά η πολιτική τάξη έχει βαρύτατες ευθύνες όχι μόνο γιατί φτάσαμε στα δύσκολα αλλά κυρίως γιατί παραμένουμε στάσιμοι σ’ αυτά. Ας μην προκαλεί, λοιπόν, όταν μετακινείται δεξιά και αριστερά αναζητώντας εκλόγιμη θέση. Ας μην προκαλεί επικαλούμενη ηθικά πλεονεκτήματα, χαμένες αριστερές, ίσες αποστάσεις, νέο ή παλιό, αριστερή πρόοδο, δεξιά συντήρηση ή και αντίστροφα. Ας μην κομπάζουν εξέχοντα μέλη της τάξης του 1,5% ότι αποτελούν εξαιρετική περίπτωση χωρίς την παρουσία των οποίων η χώρα θα είχε αποθάνει. Ας κοιτάζει μόνο να κάνει το σωστό, να πασχίζει δηλαδή για την ευημερία των πολιτών. Αυτοί τη χρηματοδοτούν ή και την αποθεώνουν.

Πώς μου ήρθαν όλα αυτά; Μα βλέπω στα πέριξ κάτι κινήσεις, κάτι μεθοδεύσεις που με ταράζουν. Μπορεί να μην ενδιαφέρουν τους περισσότερους πολίτες, μιας και ο καθένας έχει τα βάσανά του, αλλά σίγουρα ξενίζουν όσους ψηλαφούν την πολιτική επικαιρότητα.

O ΣΥΡΙΖΑ αναζητεί νομίμως στηρίγματα στον χώρο της κεντροαριστεράς καθώς μπαίνουμε σιγά-σιγά σε προεκλογική περίοδο. Κάπως πρέπει να λουστράρει την αριστερή του εικόνα και να αντικαταστήσει την ακροδεξιά βακτηρία που του χάρισε τα μέγιστα, αλλά σκεύρωσε. Ειδικά όταν δεν έχει να παρουσιάσει ως απολογισμό παρά μόνο αποτυχίες. Οι καιροί άλλαξαν και το χτεσινό δίπολο «μνημόνιο-αντί» αντικαθίσταται από το παλιό ανθεκτικό «δεξιά-αριστερά». Έτσι νέα κυβερνητική βακτηρία δύνανται να γίνουν όσοι και όσες αισθάνονται στενάχωρα στο ΚΙΝΑΛ και θέλουν να ανακαλύψουν τη γοητεία της «συριζαϊκής σοσιαλδημοκρατίας». Ιδεολογικό περίβλημα υπάρχει, φρέσκα στελέχη  δεν υπάρχουν. Υπάρχει όμως στοκ.

Και για να μην κρυβόμαστε, αυτοί δεν μπορούν να είναι από το παλιό βαθύ ΠΑΣΟΚ που άντεξε τόση καταφρόνια, αλλά στάθηκε όρθιο. Όσο στάθηκε. Δεν μπορούν να είναι από το μεταρρυθμιστικό περιβάλλον του  Β. Βενιζέλου. Ίσως όμως να είναι από το περιβάλλον του σοσιαλιστικού ΚΙΔΗΣΟ. Ή ό,τι απέμεινε από το απρόβλεπτο ΠΟΤΑΜΙ. Άσε τους γυρολόγους. Μετρημένα κουκιά.

Και οι «κακές γλώσσες» μιλούν. Κάτι η αθώα (;) επίσκεψη του Γ.Α. Παπανδρέου στον Α. Τσίπρα, κάτι η άποψη του Σ. Θεοδωράκη ότι δεν χρειάζονται πρόωρες εκλογές, δηλαδή μια ρητή δήλωση εμπιστοσύνης προς την κυβέρνηση, προκαλούν συζητήσεις και όχι αβάσιμες υποψίες για μελλοντικές μετακινήσεις και ανακατατάξεις. Γιατί στην Ελλάδα είμαστε καχύποπτοι και καλά κάνουμε. Έχουμε δει τόσα. Όλα βέβαια θα κριθούν εκ του αποτελέσματος, που δεν θα αργήσει να φανεί. Ο ασταθής χώρος του ΚΙΝΑΛ είναι λογικό να δέχεται επίθεση. Ανοίκειο είναι να τη δέχεται εκ των έσω. Από τις μετεγγραφές αεροδρομίου.  

Ο χώρος του κέντρου είναι ασταθής διότι δεν έχει πολιτικό στίγμα. Και δεν έχει, γιατί δεν θέλει να κάνει πολιτική, αλλά μόνο άγρα ψήφων. Από μόνος του ετεροκαθορίζεται. Μέχρι χτες υπόρρητα υποσχόταν περιπέτειες με ΣΥΡΙΖΑ, ανοίγοντας την πίσω πόρτα στη ΝΔ, η οποία λόγω κυρίως του κοινωνικού συντηρητισμού της δεν μπόρεσε να τον αλώσει ολοσχερώς. Ταυτόχρονα, η αριστερή πατίνα στο ΚΙΝΑΛ φαντάζει σαν το σουλμά που έβαζαν οι παλιές ανατολίτισες για να φαίνονται νέες. Ποιος εκ της αριστεράς να τσιμπήσει και γιατί; Ακόμα και σήμερα που κόβει ξάφνου τους δεσμούς και ζητάει εκλογές δεν μας λέει τίποτα για την αξιολόγηση, τα προαπαιτούμενα, την έξοδο στις αγορές, την προληπτική γραμμή στήριξης. Απλά πυροτεχνήματα, παιχνίδια εντυπώσεων. Πανικός.

Η ουσία όμως σήμερα είναι αλλού και κάπως πρέπει να την ακουμπήσετε. Δεν δαγκώνει. Με ποιο όχημα θα εισέλθουμε στη μεταμνημονιακή εποχή; Με το όχημα της κεντροδεξιάς, δηλαδή της ΝΔ του Κυριάκου Μητσοτάκη, ή με το όχημα της αριστεράς, δηλαδή του ΣΥΡΙΖΑ του Αλέξη Τσίπρα; Αμφότεροι οι σχηματισμοί μπορούν να προσεταιριστούν τμήματα του κέντρου και ανάλογα με τον πολιτικό χρονισμό να συνάψουν συμμαχίες. Κάποιοι πιο τολμηροί οραματίζονται σύντηξη του ΣΥΡΙΖΑ με το ΚΙΝΑΛ σε μια μάλλον κεντροαριστερή κατεύθυνση. Σε αναζήτηση ρόλου.

Το ζήτημα είναι αν υπάρχουν καθαρές πολιτικές και ειλικρινής διάθεση. Μπορεί η ΝΔ να απαρνηθεί τον κρατισμό και το κομματικό κράτος και να μας οδηγήσει σε μια φιλελεύθερη κοινωνία με ανοικτούς θεσμούς, υγιή οικονομία και παραγωγική συγκρότηση; Να διαμορφώσει περιβάλλον ελκυστικό σε μεγάλα κερδοφόρα κεφάλαια; Η παρουσία του Κ. Μητσοτάκη στο τιμόνι προσφέρει βάσιμες ελπίδες. Σίγουρα όχι βεβαιότητες. Ειδικά όταν τον βλέπουμε να διστάζει απέναντι στα πολύ συντηρητικά στρώματα ή την Εκκλησία. Αναζητείται η υπέρβαση των εσκαμμένων, δηλαδή το εφαλτήριο για τις πολιτικές του μέλλοντος. Κάποιος πρέπει να εκσυγχρονίσει και τους νοικοκυραίους. Ε;

Από την άλλη, η πρόσφατη πολιτεία της αριστεράς πείθει για το ακριβώς αντίθετο. Αν κάποιοι οραματίζονται μια φτωχή ασθμαίνουσα Ελλάδα υπό μόνιμη εποπτεία, φοβική στις μεταρρυθμίσεις και στις μεγάλες επενδύσεις, η αριστερά είναι η καλύτερη επιλογή. Όσοι εκ της κεντροαριστεράς αναζητούν δήθεν τη χαμένη αριστερή κιβωτό, στοχεύουν στη διαιώνιση του παρόντος. Απλά η πολιτική τους εμπειρία τους καθιστά προνομιακούς στο συριζαϊκό περιβάλλον και τους δίνει βάσιμες ελπίδες ότι θα υποσκελίσουν τους αυτόχθονες στον αγώνα της εκλογής.

Βαθύς συντηρητισμός με προοδευτικό προσωπείο. Να μη μας παραπλανά η εργαλειακή δικαιωματική πολιτική. Δείτε τις προσπάθειες ευτελισμού του συντάγματος, διάλυσης της τοπικής αυτοδιοίκησης, λουμπενοποίησης της εκπαίδευσης, γελοιοποίησης των θεσμών. Όποιοι συντηρούν τη στασιμοχρεοκοπία, τη  μόνιμη φτώχεια, τη γραφειοκρατική νομενκλατούρα, την πολιτική βία είναι βαθιά συντηρητικοί άνθρωποι. Και κυρίως ανάλγητοι. Ρωτήστε και τους μετανάστες, μιας και η Κούβα ή η Βενεζουέλα πέφτουν μακριά.

Είναι κοινός τόπος ότι η Ελλάδα πρέπει να επενδύσει στις εφαρμογές που απορρέουν από την εξειδικευμένη γνώση. Δηλαδή τεχνολογία και μεταποίηση. Η εμμονή αποκλειστικά στον τουρισμό, τη γεωργία ή την ενέργεια οδηγούν σε τριτοκοσμικά μοντέλα, χαμηλών αποδοχών. Χρειαζόμαστε έρευνα υψηλού επιπέδου, εφευρέσεις, τεχνική κατάρτιση και εισροή κεφαλαίων που θα αναζητούν το κέρδος και θα δίνουν ευκαιρίες στους πολλούς. Η αριστερά κάθε απόχρωσης έχει αποδείξει ότι είναι δυσανεκτική σε αυτά. Ειδικά στη γνώση. Ως εκ τούτου είναι αδύνατον να οδηγήσει τη χώρα στη νέα εποχή. Το ζητούμενο είναι αν μπορεί η δεξιά σε συνεργασία με το κέντρο. Αν μπορούν μαζί να υπερβούν το παρωχημένο δίπολο που μας κρατάει καθηλωμένους στη μιζέρια. Η αριστερά δεν μπορεί, ποτέ δεν μπόρεσε.     

Υ.Γ. Στην ταραγμένη μας εποχή οι μετακινήσεις των πολιτικών είναι συνήθη γεγονότα που σπανίως γίνονται για ιδεολογικούς ή πολιτικούς λόγους, έστω και αν αυτοί αποτελούν το πρόσχημα. Συνήθως γίνονται για την επίτευξη του στόχου της εκλογής, την πολιτική επιβίωση. Υπάρχουν βέβαια και αυτοί που νομίζουν ότι αποτελούν ειδική περίπτωση και χωρίς αυτούς η χώρα δεν θα επιβιώσει. Έτσι θεωρούν ότι η συμμετοχή τους σε μια κακή κυβέρνηση μπορεί να κάνει τη μεγάλη διαφορά. Ή τουλάχιστον αυτό ισχυρίζονται.