Loveless

Μια υπέροχη ρωσική ταινία, “Χωρίς αγάπη” του Αντρέι Ζβιάγκιντσεφ, δείχνει τι μπορεί να συμβεί σε ένα παιδί όταν μεγαλώνει με γονείς που δεν το θέλουν. Αρκεί αυτό, η έλλειψη συναισθήματος, για να έρθει η απόλυτη δυστυχία. 

Δεν είναι θέμα φύλου των γονέων. Προφανώς χρειάζονται δομές ψυχοκοινωνικής στήριξης. Αλλά αυτό ισχύει και για γονείς εξαρτημένους από ουσίες, με σοβαρά προβλήματα υγείας, με ψυχικές διαταραχές, σε οικονομική αδυναμία να προσφέρουντα βασικά στα παιδιά τους, διαλυμένους από την ανεργία, πρόσφυγες και μετανάστες, φυλακισμένους. Επομένως η συζήτηση για την ποιότητα των υπηρεσιών του κοινωνικού κράτους πρέπει να γίνει αλλά δεν αφορά την αναδοχή παιδιών από ομόφυλα ζευγάρια, αφορά την υποστήριξη γονέων που την έχουν ανάγκη. 

Δεν είναι απλό. Αλλά δεν είναι απλό ούτε να μένουν στα ιδρύματα παιδιά που χρειάζονται φροντίδα και δεν την έχουν από τους γονείς τους. Προφανώς υπάρχουν ζητήματα που συνδέονται με το μητρικό και το πατρικό πρότυπο ή με τη σύγχυση φύλου, όμως μπορούν να αντιμετωπιστούν και σίγουρα είναι δευτερεύοντα μπροστά στη σημασία που έχει το να μεγαλώσει ένα παιδί σε περιβάλλον συναισθηματικής ασφάλειας. 

Δεν είναι εύκολο. Μιλώντας με εφήβους άκουσα τις επιφυλάξεις τους που στηρίζονται στην πεποίθησή τους ότι στο σχολείο θα ήταν δύσκολα τα πράγματα για ένα παιδί που μεγαλώνει με δυο μπαμπάδες ή δυο μαμάδες. Και αυτός είναι ένας προβληματισμός αγνός που απορρέει από την επίγνωση των προακαταλήψεων και των αναχρονιστικών στεροτύπων που καθορίζουν την ελληνική πραγματικότητα. 

Ομως, οι διαφωνίες κομμάτων και πολιτικών προσώπων για τη νομοθέτηση της αναδοχής παιδιών από ομόφυλα ζευγάρια δεν στηρίζονται σε αγωνίες που έχουν εκδηλωθεί σε επιστημονικούς κύκλους ούτε στον φόβο για τον στιγματισμό, δηλαδή στις περισσότερες περιπτώσεις δεν αποτυπώνουν ειλικρινές ενδιαφέρον για τα παιδιά. 

Το βασικό επιχείρημα των ενάντιων στο σχετικό νομοσχέδιο είναι ότι η κοινωνία δεν είναι ώριμη ή έτοιμη για κάτι τέτοιο. Αλλά η κοινωνία δεν θα είναι ποτέ ώριμη ή έτοιμη όταν πρόκειται για δικαιώματα μειοψηφιών και “διαφορετικών”. Η πρόοδος συντελείται από πάνω και από τους λίγους, όχι από κάτω και από τους πολλούς που στην πορεία του χρόνου προσαρμόζονται στο σωστό που δεν ήθελαν. Ετσι έγινε με την αλλαγή του οικογενειακού δικαίου, έτσι και με την αναγραφή του θρησκεύματος στις ταυτότητες, έτσι θα γινόταν και με τη λύση του μακεδονικού αν ερχόταν. 

Ο ορισμός του λαϊκισμού είναι ακριβώς η υποταγή στις επιθυμίες του λαού, το να ακολουθεί η πολιτική το ρεύμα και να αιχμαλωτίζεται από τη βουή του πλήθους. 

Δεν έχουν και μεγάλη σημασία οι προθέσεις πίσω από τη συγκεκριμένη πρωτοβουλία, πόσο μάλλον τα περίφημα πολιτικά μέτωπα και οι εντυπώσεις μιντιακής κατανάλωσης. Σημασία έχει να μπορέσουν ομόφυλα ζευγάρια να προσφέρουν αγάπη σε παιδιά που την έχουν ανάγκη και να προσπαθήσει η πολιτεία για τη δημιουργία των συνθηκών που θα κάνουν βιώσιμη μια τέτοια κατάσταση. 

Δεν είναι τόσο θέμα ιδεολογικό, είναι πιο πολύ υπόθεση ψυχής. Τι άνθρωποι είναι αυτοί που καταψηφίζουν και όσοι κραυγάζουν για να φτιάξουν το κλίμα που ευνοεί το ΟΧΙ. 

Η νεαρή που πέταξε το παιδί της στον ακάλυπτο, οι γονείς που ήρθαν στα χέρια μετά το τέλος αγώνα παιδικού πρωταθλήματος και χρειάστηκε η παρέμβαση της αστυνομίας για να μην χαθεί τελείως ο έλεγχος. Αντε στο πρώτο υπάρχει η εύκολη λύση της ψυχιατρικοποίησης αν κανείς δεν θέλει να μπει στην ουσία της συζήτησης σχετικά με το πώς ορίζεται η καταλληλότητα στη γονεϊκή λειτουργία, αλλά στη δεύτερη περίπτωση τι να πει κανείς για την καταλληλότητα των κατάλληλων; 

Το βασικό είναι να θέλεις το παιδί. Οχι επειδή έτσι πρέπει, έτσι είναι, έτσι έτυχε ή επειδή σου χρειάζεται για την εικόνα σου, για την κοινωνική σου ταυτότητα, για την εκπλήρωση της εντολής των δικών σου γονέων, για την κάλυψη ανασφαλειών ή απωθημένων. 

Στην ταινία “Loveless” το αγόρι που εξαφανίστηκε αφού άκουσε τους γονείς του να διαπληκτίζονται για το ποιος δεν θα το κρατήσει μετά το διαζύγιο δεν βρέθηκε ποτέ. 

Δεν συμβαίνουν μόνο στο σινεμά.