Η ουσία της υπόθεσης Μπαζιάνα

Η πρόσληψη της κ. Περιστέρας Μπαζιάνα ως Ειδικό και Εργαστηριακό Διδακτικό Προσωπικό στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο έχει ξεσηκώσει αντιδράσεις εξαιτίας της ενδεχόμενης ευνοϊκής μεταχείρισης που έχει λάβει. Παρακάτω θα εκφράσω την αντίρρησή μου σε αυτές τις αντιδράσεις και θα αναφερθώ σε έναν πιο ουσιώδη προβληματισμό σχετικά με την υπόθεση.

Κατ' αρχάς να εξηγήσω ότι η κ. Μπαζιάνα δεν έγινε «καθηγήτρια» του ΕΜΠ. Ο όρος «καθηγήτρια» αναφέρεται σε μέλη ΔΕΠ (Διδακτικό και Ερευνητικό Προσωπικό), έχει διαφορετικές βαθμίδες (επίκουρου, αναπληρωτή και πρωτοβάθμιου καθηγητή), και ορίζει αυστηρές διαδικασίες εκλογής (με την προκήρυξη θέσης, υποβολή υποψηφιοτήτων, συγκρότηση εκλεκτορικού σώματος, ενδελεχή επισκόπηση βιογραφικών και τελική εκλογή του υποψηφίου). Η κ. Μπαζιάνα, αντιθέτως, είναι πλέον μέλος ΕΔΙΠ (Ειδικό και Εργαστηριακό Διδακτικό Προσωπικό), με την υποχρέωση να συνεπικουρεί στο έργο των μελών ΔΕΠ.

Εδώ να κάνουμε μια κρίσιμη παρατήρηση: Η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ αποφάσισε να αλλάξει το πλαίσιο της πρόσληψης ΕΔΙΠ και με διάφορους τρόπους να επιτρέψει σε άτομα που βρίσκονται στον δημόσιο τομέα να μεταταχθούν στο Πανεπιστήμιο εφόσον έχουν διδακτορικό δίπλωμα, υποβάλουν αίτηση και κριθεί από το τμήμα και την κοσμητεία ότι τηρούν τις προϋποθέσεις. Η αλλαγή αυτού του πλαισίου επιτρέπει σε εκατοντάδες άτομα να μεταταχθούν στο πανεπιστήμιο και πολλοί το έχουν πράξει ήδη, με την κ. Μπαζιάνα ανάμεσα σε αυτούς.

Δεν είναι λοιπόν μια φωτογραφική διάταξη που αφορά μόνο την κ. Μπαζιάνα. Στο πρόσωπο της ίδιας οφείλω να υπερασπιστώ όλα τα νέα μέλη ΕΔΙΠ, ανθρώπους με ιδιαίτερο ενδιαφέρον για το πανεπιστήμιο που επιθυμούν να ασχοληθούν με την τριτοβάθμια εκπαίδευση επειδή είναι πιο κοντά στο αντικείμενο των σπουδών τους και τα προσωπικά τους ενδιαφέροντα. Μάλιστα, είναι άνθρωποι που αυτή τη στιγμή συνεισφέρουν ιδιαίτερα στο διδακτικό έργο του Πανεπιστημίου.

Παράλληλα, το γεγονός ότι δεν είναι φωτογραφική διάταξη, δημιουργεί και έναν έντονο προβληματισμό. Μιλάμε για εκατοντάδες άτομα. Θα μπορούσε να είναι σύντομα χιλιάδες. Η κυβέρνηση, με δεδομένο ότι είναι δύσκολο να ανοίξει νέες θέσεις μελών ΔΕΠ, έδωσε τη δυνατότητα να στελεχωθούν τα τμήματα από μέλη ΕΔΙΠ. Ο ρόλος τους όμως είναι συγκεκριμένος και κυρίως επικουρικός. Δεν μπορούν να υποκαταστήσουν τα μέλη ΔΕΠ. Όποιο μέλος ΕΔΙΠ επιθυμεί να γίνει μέλος ΔΕΠ, οφείλει να περάσει από τη διαδικασία εκλογής μελών ΔΕΠ.

Αντιπαρέρχομαι το γεγονός ότι αποδυναμώνονται άλλοι τομείς του δημοσίου για να ενισχυθεί το πανεπιστήμιο και εστιάζω μόνο στο πανεπιστήμιο. Πώς θέλουμε να λειτουργεί; Με λίγα μέλη ΔΕΠ και περισσότερα μέλη ΕΔΙΠ ή αντιστρόφως; Θα μπορούσαμε να αποφασίσουμε, για παράδειγμα, ότι η διδασκαλία πρέπει να γίνεται κυρίως από μέλη ΕΔΙΠ και τα μέλη ΔΕΠ να εστιάζουν στη διδασκαλία των πιο κρίσιμων πανεπιστημιακών μαθημάτων και στο ερευνητικό τους έργο. Σε αυτή την περίπτωση όντως χρειάζονται πολλά μέλη ΕΔΙΠ, αλλά χρειάζονται και πιο αυστηρές διαδικασίες πρόσληψης μελών ΕΔΙΠ με τις οποίες αρχικά τα τμήματα θα αποφασίζουν τι ανάγκες έχουν και πώς θα τις στελεχώσουν. Με την παρούσα διαδικασία η πρόσληψη ξεκινά με πρωτοβουλία του υποψηφίου και όχι των πανεπιστημιακών τμημάτων. Είναι άναρχη και ενέχει τον κίνδυνο να αλλοιώσει το χαρακτήρα πολλών πανεπιστημιακών τμημάτων.

Στρατηγικές αποφάσεις σχετικά με το ρόλο μελών ΕΔΙΠ και ΔΕΠ δεν έχουν ανακοινωθεί, απλώς έχει ανοίξει μια πόρτα που αλλάζει σταδιακά το χαρακτήρα των ιδρυμάτων. Το θέμα είναι λοιπόν ευρύτερο από την υπόθεση της κ. Μπαζιάνα. Η ίδια κάνει ό,τι έχουν κάνει πολλοί συνάδελφοί της, ίσως με λίγο παραπάνω ζήλο στην εκμετάλλευση ευνοϊκών διατάξεων. Η υπόνοια, όμως, ότι όλο αυτό το σχέδιο έχει γίνει για να πάρει η κ. Μπαζιάνα μια θέση ΔΕΠ είναι υπερβολική. Γνωρίζω ότι πολλοί θα διαφωνήσουν και θα εστιάσουν για μία ακόμη φορά στην κ. Μπαζιάνα. Και πάλι όμως θα βλέπουν το δέντρο και θα χάνουν το δάσος.