Κάτω από τα ερείπια του Μαξίμου

Eίναι, λένε, απομονωμένος στη Ραφήνα. Ο διευθυντής του, ο Γιάννης Αγγέλου, «φιλτράρει» αυτά που του κοινοποιούνται, ώστε να αποφεύγονται οι «κακοτοπιές». Έχει χάσει, ισχυρίζονται οι συνεργάτες του, την εμπιστοσύνη του σε πρόσωπα του πολιτικού περιβάλλοντός του, δηλαδή σε συνομιλητές που συνδιαμόρφωναν την πολιτική του τακτική. Γνωρίζει, αφού ξέρει να διαβάζει, τις αναλύσεις πως η Νέα Δημοκρατία στις επερχόμενες εκλογές θα είναι δεύτερο κόμμα. Ελπίζει πως σε βάθος χρόνου θα μειώσει το ποσοστό απωλειών του, ώστε τουλάχιστον να αποφύγει τον προσωπικό διασυρμό από μία αναπόφευκτη ήττα. Η εμπλοκή με τις πολιτικές εξελίξεις ανάγεται πλέον σε προσωπικό ζήτημα, εξέλιξη που όπως είναι φυσικό μπλοκάρει ακόμη περισσότερο τη διαδικασία λήψης αποφάσεων, διαδικασία που ποτέ δεν ήταν το ισχυρό του ατού.

Η θεωρία του κενού

Η διαχείριση αυτής της διακυβέρνησης έχει φτάσει να λειτουργεί με μόνη κινητήρια δύναμη την κεκτημένη ταχύτητα που αρκεί για τη διεκπεραίωση των τρεχουσών υποθέσεων. Δεν είναι απλώς μία διαπίστωση που προέρχεται από τα δημοσιογραφικά γραφεία. Πρόκειται για πόρισμα στο οποίο έχουν καταλήξει οι οικονομικοί παράγοντες, οι τραπεζίτες, οι βιομήχανοι, οι μεγαλέμποροι, οι διακινητές της αγοράς, οι κατασκευαστές. Αυτή η κατάσταση σε περίοδο οικονομικής αστάθειας και κοστοβόρων αναπροσαρμογών αναγκάζει τους οικονομικούς παράγοντες να επιχειρήσουν να διαμορφώσουν το πολιτικό σκηνικό της «Επόμενης Ημέρας». Η προοπτική μιας περιόδου εκλογικής ασάφειας, με αλλεπάλληλες αναμετρήσεις για να διασφαλιστεί κυβερνητική αυτοδυναμία, τρομοκρατεί τους κύκλους που ασκούν έλεγχο στη διαμόρφωση των κυβερνητικών επιλογών. Η πολιτική τους παρέμβαση περιοριζόταν το τελευταίο διάστημα σε απλές επικοινωνιακές κινήσεις, είτε μέσω του Συνδέσμου Ελληνικών Βιομηχανιών είτε μέσω του Εμποροβιοτεχνικού Επιμελητηρίου είτε ακόμη μέσω προσωπικών τοποθετήσεων, όπως του τραπεζίτη κ. Βγενόπουλου. Το ορατό ωστόσο αδιέξοδο στο οποίο με μαθηματική ακρίβεια οδηγείται το μοντέλο διαχείρισης της εξουσίας από την κυβέρνηση Καραμανλή επιτείνει την ασάφεια και ενδυναμώνει την προοπτική να υπάρξουν κεντρόφυγες πολιτικές δυνάμεις που θα προκύψουν από την επόμενη εκλογική αναμέτρηση. Το ενδεχόμενο εισόδου των «Οικολόγων» στη Βουλή προκύπτει πλέον από κάθε σχεδόν δημοσκοπική έρευνα, ενώ το ποσοστό του ΣΥΡΙΖΑ, αν και συρρικνώνεται, βρίσκεται ακόμη σε επίπεδα που απειλούν την κυριαρχία του δικομματισμού. Σε αυτό το σημείο μηδέν η ναυαρχίδα του Συγκροτήματος προτείνει την αλλαγή, κοινή συναινέσει, του εκλογικού νόμου εδώ και τώρα και την επαναφορά για μία μακρά χρονική περίοδο του εκλογικού συστήματος της υπερενισχυμένης αναλογικής που ίσχυσε τις περασμένες δεκαετίες και που έδωσε ισχυρές κυβερνήσεις υπό τον Κωνσταντίνο Καραμανλή και τον Ανδρέα Παπανδρέου. Το σκεπτικό του συντάκτη της πρότασης απηχεί πλήρως τις ανησυχίες των οικονομικών και κοινωνικών παραγόντων που επιθυμούν τη διασφάλιση λειτουργικών διαχειριστικών μοντέλων των μελλοντικών διακυβερνήσεων.

Η πρόταση του «ΔΟΛ» είναι ενδεικτική της τάσης που κυριάρχησε μετά την κατάρρευση της κυβέρνησης Καραμανλή λόγω των σκανδάλων και στη συνέχεια λόγω και της οικονομικής διολίσθησης προς τη χρεοκοπία. Στη διολίσθηση αυτή συνέβαλαν οι ίδιοι οι παράγοντες που μέχρι χθες διαμόρφωναν την οικονομική πολιτική και διασφάλιζαν για τον εαυτό  τους τη νομή της πίτας. Η βίαιη εξέγερση του Δεκέμβρη, η πέραν κάθε πρόβλεψης κατάρρευση του μοντέλου διαχείρισης του Γιώργου Αλογοσκούφη και ο πανικός, που δεν είναι καθόλου καλός σύμβουλος σε εποχές κρίσης, συντείνουν στη διαμόρφωση συμμαχιών εντός του «βαθέος κράτους» για να διασφαλιστεί η «συνέχεια».

Φοβικά σύνδρομα

Στα πλαίσια αυτά οι οικονομικοί παράγοντες που είχαν ξεγράψει την κυβέρνηση Καραμανλή τον Δεκέμβρη, τοποθετούνται εκ νέου και παρέχουν στήριξη στην παραπαίουσα κυβέρνησή του, τουλάχιστον προς στιγμή, προκειμένου α) να διασφαλίσουν την άμεση διεκπεραίωση εκκρεμοτήτων (ιδιαίτερα στον τομέα των Δημοσίων  Έργων), β) την καλλιέργεια κλίματος συσπείρωσης των «υγιών δυνάμεων του τόπου», προκειμένου να εξασφαλιστεί η ευρύτερη δυνατή κυβερνητική συναίνεση.

Σε αυτή την προοπτική όλα συμβάλλουν, έστω και αρνητικά, ώστε να δημιουργηθούν οι συνθήκες κατοχύρωσης της «αστικής προοπτικής» με την έννοια της ξεκάθαρης (δύσκολο) ή υπόγειας (ευκολότερο) συνεργασίας των δύο πόλων εξουσίας, της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ. Ακόμη και η επανίδρυση της τρομοκρατίας, η άνευ περιεχομένου δήθεν συζήτηση για την Παιδεία, σε συνάρτηση με την ενίσχυση της επιθετικότητας της νεολαίας με προβοκάτσιες και παρεμβάσεις, με τη σκανδαλοθηρική λογική της εξίσωσης, SIEMENS vs Βατοπέδι, με τη λογική της μονομερούς οικοδόμησης κλίματος αντιπαράθεσης στο Αιγαίο, μέσω των ΜΜΕ, η τρομολαγνική καλλιέργεια κλίματος οικονομικής ανασφάλειας, η ικανοποίηση των αιτημάτων συντηρητικών πυλώνων του πολιτικού συστήματος, αγρότες, στρατός, σώματα ασφαλείας (είναι εποχές άραγε για δαπάνη 6 δις ευρώ για γαλλικές φρεγάτες, ρώσικα τανκς και αμερικανικά μηχανάκια;), όλα τα παραπάνω λειτουργούν συσπειρωτικά για την  ανακούφιση του τραυματισμένου «βαθέος κράτους».

Η σιωπή των αμνών

Επίσημα ή ανεπίσημα το ΠΑΣΟΚ δεν συμμετέχει σε αυτή τη διαδικασία. Το πρόβλημα είναι πως δεν συμμετέχει σε καμία άλλη διαδικασία. Με λίγα λόγια, είναι σκανδαλώδης η απουσία παραγωγής πολιτικής από τη Χαριλάου Τρικούπη στο δίμηνο όπου όλα συνέβησαν, Δεκεμβρίου - Ιανουαρίου. Οι δημοσκόποι χαρακτηρίζουν αυτή την πολιτική μαλθακότητα ως «μαύρη τρύπα». Οι αναλυτές την εξηγούν με το δόγμα του «ώριμου φρούτου». Οι πολίτες που διαισθάνονται τις υπόγειες κινήσεις στην κοινωνία, προκρίνουν το ΠΑΣΟΚ ως εκλογική επιλογή, αρνούνται ωστόσο να το καταστήσουν κυρίαρχο και αυτοδύναμο πολιτικό ρεύμα. Η «παραγωγή ιδεών» στη Χαριλάου Τρικούπη περιορίζεται, προφανώς ως άλλοθι, στην εκτός των τειχών δραστηριότητα του «ΙΣΤΑΜΕ», που λειτουργεί ως υποκατάστατο της συνειδητής απουσίας πολιτικής άρθρωσης του ΠΑΣΟΚ, πέραν των κοινότοπων δηλώσεων στελεχών του που θυμίζουν (αλλά και υπενθυμίζουν) την παρελθοντική λογοδιάρροια για την οποία τιμωρήθηκε και τιμωρείται η αξιωματική αντιπολίτευση. Προφανώς και η πρόταση της εφημερίδας «Το Βήμα της Κυριακής» λαμβάνει υπ’ όψιν του όλα τα παραπάνω και προφανώς έρχεται να αναπληρώσει το συστηματικά καλλιεργούμενο πολιτικό κενό που οι πρόσφατες επιλογές των δύο μεγάλων κομμάτων προκάλεσαν. Σε εποχές πολιτικής οκνηρίας είναι πολύ φυσικό να επανακάμπτουν οι δεινόσαυροι και ενδεχομένως να κερδίζουν.   

➜ n.georgiadis1@yahoo.com