H μαγεία του λαϊκισμού: Λέει τα πάντα και τα αντίθετά τους, αρκεί να ακούγονται ευχάριστα.
Στη Χώρα της Απάτης και της παραπλάνησης, ένα αγαπημένο σενάριο που συχνά επανέρχεται είναι το «λάθος» στο Μνημόνιο. Τα νούμερα που «δεν βγαίνουν», οι λάθος «πολλαπλασιαστές», το χρέος που δεν είναι βιώσιμο. Τώρα είναι η έκθεση του ΔΝΤ που λέει ότι έπρεπε να γίνει αναδιάρθρωση του χρέους από το 2010. Δικαιωθήκαμε, δηλώνουν όλοι αριστερά και δεξιά και επειδή δεν μπορεί όλοι μαζί να είναι δικαιωμένοι, είναι όλοι απλώς υπεύθυνοι. Το χρέος δεν βγαίνει, η προσαρμογή ήταν δύσκολη, η λιτότητα μεγάλη, φωνάζουν όλοι μαζί. Τι λες, ρε φίλε, σοβαρά; Δεν το ’χαμε καταλάβει. Και ποιος είναι υπεύθυνος γι’ αυτό;
Γιατί πιάνουν μισή πρόταση, μια κατόπιν εορτής αμφιλεγόμενη εκτίμηση, την παραποιούν και την εμφανίζουν ως δικαίωση; Για να αποσιωπήσουν τη δεύτερη παράγραφο: Ότι το πολιτικό σύστημα δεν προχώρησε στις δύσκολες πολιτικές, ότι στις μεταρρυθμίσεις, τη μείωση του δημόσιου τομέα, τις ιδιωτικοποιήσεις απέτυχε, ότι προστάτεψε τις δομές του χρεοκοπημένου συστήματος εξουσίας, ότι μοίρασε άδικα τα βάρη.
Τι ακριβώς λέει η έκθεση; Ότι έπρεπε από την αρχή να γίνει αναδιάρθρωση του χρέους, αλλά η Ευρώπη δεν ήταν έτοιμη, φοβόταν το Lehman Brothers effect, φοβόταν δηλαδή την κατάρρευση της ευρωζώνης. Βλέποντας την αποτυχία του ελληνικού πολιτικού συστήματος αλλά και τους δισταγμούς, τις αμφιταλαντεύσεις, τις παλινωδίες της Ευρώπης αυτά τα 4 χρόνια, σωστά το φοβόταν. Στην πραγματικότητα, το ΔΝΤ λέει το ακριβώς αντίθετο απ’ αυτό που λένε αγράμματοι άνθρωποι στα τηλεοπτικά πρωινάδικα. Λέει ότι θα ’ταν πιο καθαρές οι καταστάσεις αν προκρινόταν το ξαφνικό σοκ. Ότι η Ευρώπη θα ’πρεπε, όπως λένε στο χρηματιστήριο, να «γράψει τις ζημιές της». Πράγμα που απαιτούσε όχι τα 110 δις επιπλέον που μας δάνεισε το 2010, αλλά πολλές εκατοντάδες. Με την Ελλάδα και τυπικά χρεοκοπημένη. Οπότε η λιτότητα που σπάει σε πολλά χρόνια τώρα, θα ήταν ακαριαία και πολύ πιο οδυνηρή. Γιατί το λέει αυτό το ΔΝΤ; Γιατί το ΔΝΤ είναι και η Κίνα, η Ρωσία, η Ινδία, η Βραζιλία, το Μεξικό, η Ν. Αφρική, η Τουρκία, ο πλανήτης ολόκληρος, που δεν είναι πια διατεθειμένος να πληρώνει άλλο για να διατηρήσει η Ευρώπη ένα βιοτικό επίπεδο μεγαλύτερο από τις χώρες που τη δανείζουν.
Η Ευρώπη προτίμησε την ήπια εκδοχή, το βλέποντας και κάνοντας, προτίμησε να κερδίσει χρόνο. Έκανε μια πρώτη μικρή αναδιάρθρωση το 2011, ήταν λίγη, έκανε μεγαλύτερη μείωση το 2012 με το PSI, θα κάνει μάλλον και το 2014. Μειώνοντας συγχρόνως τα επιτόκια, μεταθέτοντας τους τόκους και την εξόφληση του χρέους στο απώτερο μέλλον, στο 2020, στο 2050. Τα κάνει σωστά; Τι πά’ να πει σωστά; Καμία λύση δεν είναι ανώδυνη. Όλες σημαίνουν απώλεια χρημάτων. Αυτή την απλή αλήθεια, στην Ελλάδα, κάποιοι προσποιούνται ότι δεν την καταλαβαίνουν. Ζητάνε άμεση διαγραφή του χρέους. Μόλις γίνει η πρώτη διαγραφή, καταλαβαίνουν ότι οι δανειστές του Δημοσίου δεν είναι τίποτα φρενοβλαβείς κερδοσκόποι αλλά συνήθως οι πιο συντηρητικοί επενδυτές. Συνταξιοδοτικά ταμεία, ασφαλιστικές εταιρείες, ιδρύματα και δημόσιες υπηρεσίες, μικροκαταθέτες που έχουν τοποθετήσει το εφάπαξ τους σε ομόλογα ελληνικού Δημοσίου.
Τότε αλλάζουν αμέσως σημαία, φωνάζουν κάτω τα χέρια από την περιουσία των ταμείων. Μετά, ξανά, σώζετε τις τράπεζες και φορτώνετε με φόρους το λαό. Μόλις επιλέγεται στην Κύπρο η λύση να μη φορτωθεί ο λαός, να χρεοκοπήσουν οι τράπεζες, φωνάζουν η ανάλγητη Ευρώπη μάς παίρνει τις καταθέσεις μας. Ό,τι να ’ναι. Αυτή είναι η μαγεία του λαϊκισμού. Λέει τα πάντα και τα αντίθετά τους, αρκεί να ακούγονται ευχάριστα στ’ αυτιά. Δεν υπάρχει κόστος των αποφάσεων, τα λεφτά δεν είναι λεφτένια, κανείς δεν θα χάσει. Η οικονομία είναι ένα παιχνίδι που στο τέλος πληρώνουν οι Γερμανοί.
Γιατί μας απασχολεί, όμως, εμάς τόσο πολύ το χρέος; Για να μη μιλάμε για το έλλειμμα. Δε λέω, κάθε αναδιάρθρωση, μείωση, επιμήκυνση του χρέους, καλή είναι. Αλλά αυτό είναι ένα θέμα που θα μας απασχολήσει όταν έχουμε να το πληρώσουμε, όταν έχουμε πρωτογενές πλεόνασμα. Προς το παρόν 2010, ’11, ’12, ’13 έχουμε ακόμα έλλειμμα. Τέσσερα χρόνια ούτε ένα ελληνικό ευρώ δεν έχει βγει για να καλύψει το χρέος. Μόνο δανειζόμαστε καινούργια. Μεγαλώνουμε το χρέος, κάθε χρόνο θέλουμε μερικά δις για να βγάλουμε τη χρονιά. Πόσα χρόνια θέλουμε ακόμα δανεικά; Γιατί κανείς δεν το λέει αυτό;
Όλοι αυτοί οι άνθρωποι που 4 χρόνια τώρα κάθε μέρα ασχολούνται με την Ευρώπη, ακόμα κι αν καμιά φορά έχουν δίκιο στην κριτική τους, που σπανίως έχουν, στην πραγματικότητα λένε ψέματα. Γιατί δεν λένε τίποτα για το πραγματικό πρόβλημα. Δεν λένε τίποτα για το άδικο, αντιπαραγωγικό, γραφειοκρατικό, διεφθαρμένο, παρασιτικό μοντέλο που συνεχίζει να κρατάει τη χώρα καθηλωμένη στην ύφεση. Μιλάνε για τα λάθη, τις ευθύνες των ξένων, ανακαλύπτουν εχθρούς, για να κρύψουν τις μάχες που δίνουν στο εσωτερικό για να μην αλλάξει τίποτα. Όπως και να διαχειριστεί το χρέος μας ο υπόλοιπος πλανήτης, καλύτερα ή χειρότερα, το πρόβλημα δεν θ’ αλλάξει. Ελλείμματα δεν μπορούμε πια να παράγουμε. Κι όμως. Την ίδια στιγμή εφευρίσκουν «κίνητρα εθελούσιας εξόδου» στους δημοσίους υπαλλήλους για να βγουν στη σύνταξη. Στέλνουν κι άλλους στη σύνταξη, χρεοκοπούν τα ταμεία, διαλύουν το δημόσιο, για να μη λειτουργήσουν τα πειθαρχικά, για να διασώσουν τους κομματικούς στρατούς, για να μην απολύσουν ούτε έναν επίορκο. Και βλέπουν ότι και την επόμενη χρονιά θα υπάρχει πάλι μια τρύπα 4,5 δις που πρέπει να καλυφθεί. Γι’ αυτό, αρχίζει πάλι το έργο με την Ευρώπη.
Τι ζητάνε όλοι αυτοί οι καλοί, πονόψυχοι άνθρωποι που φωνάζουν για την ύφεση και τη λιτότητα; Γιατί για την ύφεση φωνάζουμε όλοι. Αυτοί που μιλάνε μόνο για την Ευρώπη και τα μνημόνια, τι ζητάνε; Γιατί δεν το λένε; Ωραία, τα μνημόνια και η ύφεση είναι κακά πράγματα, αυτοί τι θέλουν; Τι ζητάνε πρακτικά αυτοί οι πατριώτες, αυτοί οι επαναστάτες; Λεφτά από τη Μέρκελ.
Γράφει ένας απ’ αυτούς: «Υπό κανονικές συνθήκες, θα έπρεπε από την πρώτη στιγμή να γίνει αμέσως αναδιάρθρωση του χρέους, αναχρηματοδότηση των ελληνικών τραπεζών, σε συνδυασμό με μια λογική και μετρημένη λιτότητα». Όχι σαν κι αυτή που έχουμε. Λέει δηλαδή ο γαλαντόμος, να μας χαρίζατε τα 300 δις, να μας δίνατε κι άλλα 50 για τις τράπεζες να μη χάσουμε τις καταθέσεις μας και να μας δίνατε και κάθε χρόνο όχι τα περίπου 20 δις που μας έχετε δώσει μέχρι τώρα, αλλά μερικές δεκάδες περισσότερα για να μην είναι τόσο σκληρή η λιτότητα. Περίεργο, γιατί δεν ήσασταν έτοιμοι από την πρώτη στιγμή να το κάνετε;
Αυτή είναι η επονομαζόμενη «πολιτική οικονομία σύριζα». Που, πιο καλυμμένα, είναι η οικονομία όλου του πολιτικού συστήματος. Θέλουμε να μας χαρίσετε όσα σας χρωστάμε. Να μας δώσετε κι άλλα για να μη χάσουμε τις καταθέσεις μας. Τις διαρθρωτικές αλλαγές που μας λέτε να κάνουμε, δεν θέλουμε να τις κάνουμε. Όχι απλώς δεν θέλουμε, αλλά θέλουμε ακριβώς το αντίθετο. Να διορίσουμε μερικούς ακόμα στο δημόσιο, να τους δώσουμε κίνητρα να βγουν στη σύνταξη στα 50, να κρατικοποιήσουμε κι όσες επιχειρήσεις δεν είναι κρατικές, να ξαναπάρουμε τον ΟΤΕ και την Ολυμπιακή. Και θέλουμε για να τα κάνουμε αυτά, για να μη στενευόμαστε, να μας δίνετε και 24 δις το χρόνο, όπως το 2009, γιατί μ’ αυτά μόνο που μας δίνετε τώρα, δεν βγαίνουμε. Εντάξει; Και μετά, ξέρουμε εμείς τι θα κάνουμε.
Δεν χρειάζεται να σπαταλάμε τόσο χρόνο. Δεν χρειάζονται τόσοι άνθρωποι, πολιτικοί, δημοσιογράφοι, οικονομολόγοι να το λένε αυτό με τόσο περίτεχνες διατυπώσεις. Το ’χει πει εδώ και χρόνια με μια φράση ο Σταμάτης Γονίδης: Εμάς τους Έλληνες πρέπει να μας πληρώνουν μόνο και μόνο που υπάρχουμε.
3°
