Ένα επιχειρηματικό «success story»

Η εξίσωση της ανάπτυξης περιλαμβάνει σίγουρα έναν «άγνωστο χ»: Τον περιορισμό, αν όχι την εξαλειψη της καθυστερητικής (και διεφθαρμένα παραγοντίστικης) γραφειοκρατίας. Αν η κυβέρνηση θέλει να μιλάει για ανάκαμψη και «success story», θα πρέπει να ρίξει το βάρος της εκεί. Έτσι τουλάχιστον ισχυρίζεται ότι κάνει.

Τι λοιπόν πιο απλό από τη διευκόλυνση κάθε νέας (και απλής) επιχειρηματικής δραστηριότητας. Κι αν η δημιουργία μιας νέας επιχείρησης μοιάζει δύσκολο άλμα, σε καιρούς ύφεσης, η επέκταση μιας υπάρχουσας επιχείρησης, προς νέες δραστηριότητες, θα έπρεπε να είναι «παιχνιδάκι». Πόσες και πόσες εταιρείες στράφηκαν προς άλλες κατευθύνσεις, είτε εξαγωγικές είτε όχι, όταν η αγορά του βασικού τους αντικειμένου «στόμωσε». Έλα όμως που, όπως ανακαλύπτει πικρά κανείς, τα πράγματα εξακολουθούν και είναι αβοήθητα τριτοκοσμικά – και σε αυτόν τον τομέα...

Η «οδύσσεια» ξεκινά από την αρμόδια εφορία. Μέχρις εδώ καμία απορία, θα έλεγε κανείς μάλιστα ότι πράγματα αρχίζουν αρκετά απλά: Συντάσσεις μια τροποποίηση καταστατικού της εταιρείας, με την ελάχιστη συμβολή ενός δικηγόρου, σε μια κόλλα Α4, υπογράφουν οι εταίροι και βαδίζεις με χαρά προς το τμήμα ΦΠΑ της οικείας ΔΟΥ. Το καταθέτεις, στο σφραγίζουν, κρατούν το ένα αντίγραφο και σου παραγγέλνουν να απευθυνθείς στο ΓΕΜΗ (Μητρώο του Επιμελητηρίου), στο οποίο ανήκεις, μετά στον ΟΑΕΕ (πρώην ΤΕΒΕ) και πάλι πίσω, για να υποβάλεις το σφραγισμένο χαρτί μαζί με μια φόρμα.

Στην πρώτη επαφή μάλιστα με το «στενό» δημόσιο τομέα, αναθαρρείς: Ο αρμόδιος υπάλληλος (τηλεφωνητής;) στο Υπουργείο Ανάπτυξης όχι μόνον είναι πρόθυμος να σε κατευθύνει στο αρμόδιο ΓΕΜΗ, αλλά προσφέρεται να σου πει ακριβώς πού ανήκεις, ζητώντας σου το ΑΦΜ της επιχείρησης, ώστε να σε εντοπίσει με ακρίβεια στον υπολογιστή που έχει μπροστά του. Θαύμα! Έχουμε επιτέλους μάθει να εξυπηρετείται ο πολίτης τηλεφωνικά – και χωρίς την αυτοπρόσωπη παρουσία και ταλαιπωρία...

Αμέσως μετά όμως έρχεται η ψυχρολουσία. Μια επίσκεψη στο Επιμελητήριο που θα έπρεπε να είναι «ενδοεπιχειρηματικά», αναδεικνύεται σε κλασική ανατολίτικη ταλαιπωρία: Πρέπει να φύγεις από την Ακαδημίας και να κάνεις μια βόλτα στο κέντρο της Αθήνας, για να περάσεις παρακαλώ από (άκουσον, άκουσον) δύο διαφορετικά ταμεία του ίδιου κλάδου, το Ταμείο Ασφάλισης και το Ταμείο Πρόνοιας των νομικών, στη Σωκράτους και στη Χαριλάου Τρικούπη αντίστοιχα, για να πληρώσεις ένα ελαφρύ «φόρο» υπέρ ενός κλάδου που δεν παραλείπει να εφαρμόζει υποχρεωτικές μεθόδους «προστασίας», με τη διαχρονική βοήθεια των ομότεχνων βουλευτών, που παραδιοσιακά αποτελούν πλειοψηφικό ρεύμα στο κοινοβούλιο και νομοθετούν συντεχνιακά.

Η εικόνα κλασικά βαλκανική: Χιλιάδες φάκελοι στιβαγμένοι παρά τα (λιγοστά) κομπιούτερ, χειρόγραφα διπλότυπα αντί μηχανογράφησης, ουρές γιατί διάφοροι βοηθοί και συνεργάτες πηγαίνουν με δεκάδες υποθέσεις μαζικά στο χέρι, κλασικές μέθοδοι από τους γνώστες του τύπου «τρέχω να φέρω την προϊσταμένη να βοηθήσει για να εξυπηρετηθούμε».

Αλλά δεν αρκεί αυτό. Το Επιμελητήριο απαιτεί να του φέρεις τυπωμένα τα στοιχεία της απογραφής που έχει κάνει ο λογιστής σου, μαζί με (ανυπέρβλητα ελληνική) υπεύθυνη δήλωση (του πρώην νόμου 105) του διαχειριστή της εταιρείας, ότι τα στοιχεία που έχεις αναρτήσει στο ίντερνετ είναι πλήρη και αληθή! Τότε και μόνον τότε, θα «ξεκλειδωθεί» η εταιρεία και θα μπορέσει να πάρει το απαιτούμενο ok...

Και, φυσικά, η περιπλάνηση συνεχίζεται: Έχεις ακόμα το ταμείο των ταμείων, τον ΟΑΕΕ, αλλά και το Μητρώο της ΔΟΥ, που με αυθάδεια σου απαντά, όταν αναζητάς τον σωστό κωδικό για την επέκταση της δραστηριότητάς σου: «Και πού να ξέρουμε εμείς, κύριε, τι θέλετε εσείς; Ορίστε το βιβλίο, ψάξτε, αυτά τα ξέρει ο λογιστής, θα σας τα βρει και θα έρθετε να μας το πείτε»...

Μετά από όλα αυτά, συνάγεις ότι η έννοια της «επένδυσης» (γιατί επένδυση είναι και η επέκταση μιας εταιρείας προς μια νέα κατεύθυνση) είναι απλώς κοροϊδία. Διότι, ως γνωστόν, είμαστε έθνος απατεώνων – και αν δεν ληφθούν όλα τα γραφειοκρατικά μέτρα προς αποφυγήν της κάθε ευφάνταστης κομπίνας, δεν πρόκειται να γίνει «σωστά η δουλειά». Με την περιπλάνηση στις πιο «δύσβατες» περιοχές του κέντρου της Αθήνας, όπου το πάρκινγκ είναι ένα πάμφθηνο και εύκολο παιχνίδι, ώστε να γίνουν όλα σε μια μέρα, να είναι αυτονόητη.

Η μικρή αυτή «βόλτα» είναι ίσως μία από τις πιο ανώδυνες που αντιμετωπίζει ο νέος επιχειρηματίας και η περιγραφή της έρχεται να προστεθεί σε δεκάδες ή εκατοντάδες άλλες ιστορίας «καθημερινής γραφειοκρατικής τρέλας», που μπορεί να αντιμετωπίσει κανείς.

Πριν από δύο δεκαετίες περίπου είχα εντυπωσιαστεί από μια Αμερικανίδα που χρησιμοποίησε το τηλέφωνο, από νησί των Κυκλάδων, για να αναβάλει, με τη συναίνεση του εισαγγελέα, μια δίκη για μια απλή τροχαία παράβαση στην Καλιφόρνια. Δεν έχει κανείς την απαίτηση να φτάσουμε σε αυτό το σημείο εξαιρετικής απλότητας, αποτελεσματικότητας και εξυπηρέτησης.

Αλλά αν θέλετε να μιλάτε για «success story», κύριοι της τρικομματικής κυβέρνησης, νομοθετήστε άμεσα να καταργηθούν όλοι αυτοί οι σκόπελοι. Αν δεν μπορούν να βρεθούν τα «νταβατζίδικα» οφειλόμενα αυτοστιγμεί, μέσω online εξυπηρέτησης, πολύ απλά καταργήστε τα. Εκτός από τους ευεργετούμενους νομικούς και γραφειοκράτες επιμελητηρίων και ταμείων, όλοι οι υπόλοιποι θα σας ευγνωμονούν...