Λίγο μίσος ακόμη

Για μια ακόμη φορά οι διαχωρισμοί του εμφυλίου πολέμου και της μετεμφυλιακής περιόδου χρησιμοποιήθηκαν για να στηρίξουν διαχωρισμούς και αντιπαλότητες της πολιτικής συγκυρίας. Ο διευθυντής του γραφείου Τύπου του πρωθυπουργού Θανάσης Καρτερός με ανάρτησή του στο facebook τοποθετεί το ζήτημα της παραπομπής των δέκα πολιτικών προσώπων για την υπόθεση Novartis στο πλαίσιο των αντιθέσεων του εμφυλίου πολέμου και της εποχής που τον ακολούθησε.

Ο Καρτερός δείχνει να χαίρεται γιατί έχουν αντιστραφεί οι όροι του παρελθόντος και οι  κατήγοροι έγιναν κατηγορούμενοι. Πιστεύει ότι ο εμφύλιος με κάποιον τρόπο συνεχίζεται και οι ταυτότητες των αντιπάλων της εποχής εκείνης διατηρούνται αναλλοίωτες. Αντιμετωπίζει τα σημερινά γεγονότα, χωρίζοντας τον πολιτικό κόσμο με τους διαχωρισμούς που ίσχυαν στα μέσα του προηγούμενου αιώνα.

Η προσπάθεια του Καρτερού να χωρίσει τους Έλληνες σε καλούς και κακούς είναι και αστεία και θλιβερή. Θέλει να εργαλειοποιήσει τα συναισθήματα όσων αισθάνονται θύματα μιας παλιάς αντιπαλότητας- ακόμη και αν δεν την έχουν βιώσει προσωπικά- και να τα στρέψει εναντίον εκείνων που υποδεικνύει ως κληρονόμους των θυτών.

Πέρα από τέτοιες χονδροειδείς απόπειρες εκμετάλλευσης των πληγών του εμφυλίου παραμένουν πάντα τα διλήμματα για το πώς θα πρέπει να αντιμετωπίζουμε τα ζητήματα που σημάδεψαν την εποχή εκείνη.

Πολλοί πιστεύουν ότι πρέπει να ξεχάσουμε αυτή την περίοδο της ιστορίας μας και ότι η λήθη θα βοηθήσει στην εθνική συμφιλίωση. Η εθνική συμφιλίωση είναι απαραίτητη και ουσιαστικά έχει επιτευχθεί από τη δεκαετία του 1980. Η λήθη όμως δεν χρειάζεται. Η μνήμη κάνει πιο δυνατή τη συμφιλίωση. Μπορούμε και να θυμόμαστε και να αφήνουμε πίσω το μίσος.

Πέρα από την αναζήτηση των ιστορικών και των πολιτικών επιστημόνων για τα γεγονότα και την εξέλιξη του εμφυλίου πολέμου υπάρχει ένα μεγάλο ιδεολογικό ζήτημα, το οποίο παραμένει επίκαιρο, εφόσον υπάρχουν πολιτικές δυνάμεις που πιστεύουν ότι μια νίκη του Κομμουνιστικού Κόμματος θα είχε φέρει καλύτερες μέρες για τους πολίτες της Ελλάδας.

Σήμερα έχουμε το προνόμιο να μπορούμε να δούμε ως βιωμένο παρελθόν την μεταπολεμική περίοδο. Οι Έλληνες της εποχής του εμφυλίου δεν είχαν αυτό το προνόμιο. Είχαν μπροστά τους ένα άγνωστο μέλλον. Τώρα μπορούμε να γνωρίζουμε την πορεία της χώρας μας και να τη συγκρίνουμε με την πορεία των γειτονικών κομμουνιστικών χωρών των Βαλκανίων, οι περισσότερες εκ των οποίων ξεκίνησαν από καλύτερο σημείο σε σχέση με την κατεστραμμένη Ελλάδα του τέλους της δεκαετίας του 1940.

Το ιδεολογικό ζήτημα του εμφυλίου παραμένει επίκαιρο όσο υπάρχουν πολιτικοί που θρηνούν για την ήττα του κομμουνιστικού στρατοπέδου. Η ήττα αυτή μας στέρησε την ευκαιρία να έχουμε την τύχη των γειτονικών μας χωρών, όχι μόνο στο επίπεδο της οικονομικής ευημερίας, αλλά και στο επίπεδο των ατομικών δικαιωμάτων και των δημοκρατικών ελευθεριών.

Στις 26-9-2011 ο Αλέξης Τσίπρας μιλώντας για την άρνηση του ΚΚΕ να συνεργαστεί με τον   ΣΥΡΙΖΑ σε έναν αντιμνημονιακό συνασπισμό εξουσίας, δήλωσε ότι εάν επιμείνει η ηγεσία του Κομουνιστικού Κόμματος σε αυτή την πολιτική, «θα είναι αντίστοιχου μεγέθους ιστορικό λάθος με το λάθος, τα λάθη που έγιναν μετά το αντάρτικο, μετά τις ένδοξες αυτές μέρες του λαού μας, όπου παραδώσανε τα όπλα και χάσαμε την ευκαιρία να δοθεί μια άλλη προοπτική στη χώρα μας».

Η εξέλιξη των γεγονότων έφερε τον Αλέξη Τσίπρα και το κόμμα του στην εξουσία και τον έθεσε μπροστά σε διλήμματα ανάλογα με αυτά που αντιμετώπισε η ηγεσία του ΚΚΕ πριν από τη συμφωνία της Βάρκιζας, την οποία συμφωνία καταδίκαζε με τις παραπάνω δηλώσεις.  Ήταν το καλοκαίρι του 2015, όταν έπρεπε να αποφασίσει για το αν θα παραμείνουμε στον ανεπτυγμένο κόσμο ή θα γίνουμε κάτι σαν τη Βενεζουέλα του Μαδούρο. Αυτή είχε για πρότυπό του και όχι τις προοδευμένες Ευρωπαϊκές χώρες.

Τότε αποφάσισε -ευτυχώς για μας- να ξεχάσει όσα έλεγε και να υπογράψει το τρίτο μνημόνιο. Τρομαγμένος μπροστά στην απώλεια της εξουσίας, που θα ερχόταν μέσα σε συνθήκες απόλυτου χάους, προτίμησε να εφαρμόσει τα αντίθετα από όσα υποστήριζε με τόση ένταση.

Το εντυπωσιακό είναι ότι και μετά από αυτή τη στροφή οι άνθρωποι του ΣΥΡΙΖΑ εξακολουθούν να μιλούν για τον εμφύλιο όπως πριν. Και να εκμεταλλεύονται τις πληγές του παρελθόντος για να καλλιεργήσουν λίγο μίσος ακόμη.