Δεν επιθυμώ να μπω καθόλου στην ουσία της υπόθεσης της Novartis. Όπως όλοι, έτσι κι εγώ παρακολούθησα χθες στη Βουλή τις συζητήσεις, τις αντιπαραθέσεις και την ουσία της υπόθεσης. Όπως όλοι, έχω άποψη, ωστόσο μένει να επιβεβαιωθεί από την προανακριτική, ενδεχομένως την εξεταστική και φυσικά −αν φτάσει μέχρι εκεί− τα δικαστήρια.
Θα ήθελα όμως να σταθώ στο θέμα της δημοκρατίας μας, η οποία εδώ και χρόνια υποφέρει... Ανέκαθεν πίστευα ότι η δημοκρατία μας έχει αδυναμίες −περισσότερες από τις αντίστοιχες των χωρών της δυτικής Ευρώπης− επειδή η Ελλάδα δεν πέρασε Διαφωτισμό και υστερεί σε κάποια θέματα, όπως το θεμελιώδες για κράτη σαν τη Γαλλία για παράδειγμα, τη διάκριση των εξουσιών. Εδώ η νομοθετική εξουσία μπλεκόταν με την εκτελεστική εδώ και δεκαετίες, ενώ σημαντική μερίδα των πολιτών δεν πίστευε στην ανεξαρτησία της δικαιοσύνης, εν μέρει επειδή στην Ελλάδα μπορούσες να παρανομήσεις και να μην τιμωρηθείς. Οι μισοί Έλληνες πιστεύουν ότι οι πολιτικοί είναι διεφθαρμένοι, ξεχνώντας βέβαια ότι οι ίδιοι οι πολίτες παρανομούν συστηματικά χωρίς να τιμωρούνται... Η εφαρμογή των νόμων στη χώρα μας ήταν ανέκαθεν μια μεγάλη πληγή. (Σημειώνω ότι είμαι μεταξύ των λίγων που πιστεύουν στην ελληνική δικαιοσύνη).
Το θέμα όμως αυτό του άρθρου δεν είναι αυτό, αλλά η χθεσινή εικόνα των πολιτικών μας στη Βουλή. Εκεί όπου επιβεβαιώθηκε, κατά την ταπεινή μου γνώμη, ό,τι πιο επικίνδυνο υπάρχει για μια δημοκρατία: η διάλυση των θεσμών που έχει ξεκινήσει εδώ και χρόνια και, συγκεκριμένα, από την πλατεία των αγανακτισμένων... Δε θα μπω καθόλου στη συζήτηση −παρότι τη θεωρώ πολύ σημαντική− του σεβασμού του χώρου όπου κατά καιρούς έχουμε δει βουλευτές με αμφίεση παραλίας, μην πω και τίποτα χειρότερο.
Όμως χθες γίναμε μάρτυρες πρωτοφανών αντιδράσεων. Η αντιπρόεδρος της Βουλής έβρισε από την έδρα, ένας βουλευτής έβρισε τον ομιλητή πρώην πρωθυπουργό ο οποίος νωρίτερα είχε μιλήσει εντελώς απαξιωτικά προς τον Πρόεδρο του σώματος −τον τέταρτο τη τάξει πολιτειακό άρχοντα− και το ίδιο είχε κάνει νωρίτερα κορυφαίος έλληνας συνταγματολόγος, πρώην πρωθυπουργός και τα λοιπά... Και θυμήθηκα τις μέρες που κάποιοι μούτζωναν τη Βουλή για την ύπαρξη της οποίας έχει χυθεί αίμα... Και ας μη θυμίσω τα συνθήματα...
Μας αρέσει δε μας αρέσει, οι κοινωνίες για να υπάρξουν και για να επιβιώσουν, πρέπει να στηρίζονται σε νόμους και κανόνες. Χωρίς αυτούς, μπορούμε να επιστρέψουμε στη ζούγκλα, στην αριστοκρατία ή ακόμη και στη βασιλεία και το νόμο του κάθε Βασιλιά Ήλιου. Και για να είμαστε δίκαιοι, στις τέσσερις δεκαετίες της μεταπολίτευσης, ο ναός της δημοκρατίας είχε γίνει σεβαστός. Όμως, τα τελευταία χρόνια τα φαινόμενα που παρατηρούνται είναι άκρως επικίνδυνα. Δεν έχουν όλοι οι χώροι τις ίδιες ευθύνες, όμως οι πραγματικά δημοκρατικές δυνάμεις πρέπει να αντισταθούν σθεναρά σε αυτά τα φαινόμενα. Κύριοι της κυβέρνησης και κύριοι της αντιπολίτευσης που θέλετε να γίνετε κυβέρνηση, με τι θεσμικό πλαίσιο θα κυβερνήσετε αν και όταν εκλεγείτε;
