Το φάρμακο για την παράνοια

Όποτε πηγαίνω στην Αμερική βλέπω τηλεοπτικές διαφημίσεις καταναλώνοντας όσες περισσότερες Samuel Adams μπορώ – είναι καταπληκτική μπίρα, προσπαθήστε να τη βρείτε. Κάθομαι στο κρεβάτι ή στον καναπέ, βάζω ένα βαρελάκι ποπ κορν μπροστά μου και αρχίζω να κυλιέμαι στον βούρκο. Το να βλέπεις τηλεοπτικές διαφημίσεις στην Αμερική είναι σαν να κάνεις τεράστιες φούσκες με μία τσίχλα που δεν μπορείς να πετάξεις από το στόμα. Ήμουν εκεί στις αρχές του μήνα. Δυτικός άνθρωπος σε φάση παρακμής. Και άρχισα να μετρώ τις διαφημίσεις με θέμα τον καρκίνο. Μιλάμε τώρα για πολύ καρκίνο. Τόσο καρκίνο δεν έχει δώσει ούτε ο Βασίλης Λεβέντης από τις αξέχαστες εκπομπές του. Μόνο στις αμερικανικές διαφημίσεις και στα ελληνικά social media μπορείς να βρεις καρκίνο σε τόσο μεγάλες δόσεις. Διαφημίζουν κέντρα θεραπείας. Ασφαλιστικά προγράμματα. Και δικηγορικά γραφεία που σε καλούν να μηνύσεις τον γιατρό, αν δεν έκανε την έγκαιρη ή τη σωστή διάγνωση. Μπορείς, επίσης, λένε οι δικηγόροι, να διεκδικήσεις αποζημιώσεις από το κράτος αν έχεις καρκίνο και ζούσες ή δούλευες κοντά στους δίδυμους πύργους την 11η Σεπτεμβρίου. Και μετά διαφημίζουν συμπληρώματα διατροφής, κυρίως τεστοστερόνη. Ώριμες κυρίες χαζεύουν κάτι μυώδεις τύπους οι οποίοι τις συμβουλεύουν, με νόημα, να ποτίσουν με την ουσία τον σύζυγο. Θα περάσουν καλά. Ακολουθούν διαφημίσεις τροφίμων που, προφανώς, θα σε στείλουν μία ώρα αρχύτερα στο κέντρο θεραπείας ή στον δικηγόρο. Και ύστερα πάλι φάρμακα, πολλά από τα οποία δεν μπορείς να καταλάβεις για ποιο λόγο σού προτείνουν να τα πάρεις. Στην Αμερική οι φαρμακοβιομηχανίες είναι παντού. Στις διαφημίσεις που βλέπεις στο YouTube, στις καταραμένες Google Ads που ξέρουν ποιος είσαι και τι είσαι – άλλες πέντε μέρες να καθόμουν θα πήγαινα για ψηλάφηση προστάτη, φτύνοντας όλη τη Samuel Adams που έχω καταπιεί. Κατέβηκα να πάρω το λεωφορείο και είδα στη στάση μία διαφήμιση ενός ασπρομάλλη γιατρού που έλεγε ότι μπορεί να με βοηθήσει αν πάθω καρκίνο του προστάτη. Προς στιγμήν νόμιζα ότι το βλέπω μόνο εγώ. Η κοπελιά δίπλα μπορεί να έβλεπε στο ίδιο σημείο κάτι για τον καρκίνο του μαστού. Μόλις βρέθηκα μπροστά σε υπολογιστή άρχισα να ψάχνω στοιχεία. 

Πώς είναι δυνατόν, ρε γαμώτο, να έχει πέσει τόσο χρήμα στο φάρμακο και οι καρκινοπαθείς να μην έχουν εγκαίρως τα φάρμακά τους; 

Ένας άνδρας στις ΗΠΑ, ας κάνουμε μία γενίκευση και ας πούμε στο δυτικό κόσμο, έχει 42% πιθανότητες να προσβληθεί από καρκίνο. Γενικά η πιθανότητα να πεθάνετε από καρκίνο είναι, κατά μέσο όρο, γύρω στο 22%. Οι αντίστοιχες πιθανότητες στις γυναίκες είναι 37,5% για προσβολή και 19% για θάνατο. Ένας καρκινοπαθής έχει πλέον καλές πιθανότητες για να θεραπευθεί, αρκεί να διαθέτει ικανοποιητική πρόσβαση σε καλή διατροφή, θεραπεία και συνθήκες διαβίωσης. Μόνο στην Αμερική, η μπίζνα των φαρμάκων για τον καρκίνο προσεγγίζει τα 200 δισ. δολάρια τον χρόνο. Παράλληλα εξελίσσεται μία κουβέντα για το αν οι θεραπείες που χορηγούνται στους καρκινοπαθείς είναι οι ενδεδειγμένες ή, απλώς, αυτές που βολεύουν τις εταιρείες. Όμως ας μην μπούμε σε αυτή τη συζήτηση. Οι φαρμακοβιομηχανίες παραμένουν σταθερά ένας από τους κλάδους της παγκόσμιας οικονομίας με τη μεγαλύτερη μεγέθυνση. Τα παγκόσμια ετήσια έσοδα της Novartis, ισοδυναμούν, περίπου, με τα φορολογικά έσοδα του ελληνικού κράτους. Αφού το χωνέψετε, σημειώστε ότι η φαρμακοβιομηχανία είναι η μοναδική επιστημονική βιομηχανία που ξοδεύει περισσότερα για μάρκετινγκ και δημόσιες σχέσεις, παρά για έρευνα. Λογικό. Η έρευνα κοστίζει περισσότερο από τα ταξίδια της χαράς σε εξωτικούς προορισμούς. Πάμε στα δικά μας. Αφήστε στην άκρη καταθέσεις, δικογραφίες και τις δέκα κάλπες στη Βουλή – λες και είναι τηλεπαιχνίδι. Την πρώτη δεκαετία του αιώνα η φαρμακευτική δαπάνη στην Ελλάδα σημείωνε αύξηση γεωμετρικής προόδου, 10% τον χρόνο. Όταν ξεκίνησε η κρίση, ξοδεύαμε για φάρμακα ποσό που αντιστοιχεί στο 2,5% του ΑΕΠ, ένα από τα μεγαλύτερα ποσοστά στον κόσμο. Μετά ήρθε η τρόικα. Πώς είναι δυνατόν, ρε γαμώτο, να έχει πέσει τόσο χρήμα στο φάρμακο και οι καρκινοπαθείς να μην έχουν εγκαίρως τα φάρμακά τους; Και, αλήθεια, τι είδους νοσοκομεία και περίθαλψη θα είχαμε αν, εδώ και τόσα χρόνια, η δαπάνη για τα φάρμακα παρέμενε σε εκλογικευμένα πλαίσια; Και, τελικά, γιατί δεν ρωτάει κανείς τους υπουργούς που υπέγραφαν αυτές τις δαπάνες; Είναι να χτυπάς το κεφάλι σου στον τοίχο και τώρα δεν υπάρχει ούτε γάζα για να σου βάλουν.