Το κακό τέλος του ΠΑΣΟΚ

'Oπως συνήθως συμβαίνει με τον επιθετικό καρκίνο, κάθε θεραπεία αποδεικνύεται μάταιη. Ακόμη και αν ο ασθενής κάνει κάθε δυνατή προσπάθεια, ακόμη και αν τον παρακολουθεί ο καλύτερος γιατρός, η μετάσταση θα γίνει.

Το ΠΑΣΟΚ χάνει συνεχώς ό,τι και αν κάνει.

Η συρρίκνωσή του κόμματος που κυριάρχησε σε όλη τη διάρκεια της μεταπολίτευσης είναι πρωτοφανής και μπορεί να γίνει λόγος για εξαέρωση, αν αναλογιστεί κανείς ότι από το περίπου 13% των εκλογών τα ποσοστά πέφτουν συνεχώς για να φθάσουν ακόμη και στο 4% χωρίς να είναι σαφές αν υπάρχει κι άλλη κάθοδος μπροστά.

Εκ των πραγμάτων το ορόσημο είναι οι επόμενες κάλπες, δηλαδή –εκτός άλλου απροόπτου– οι ευρωεκλογές του προσεχούς Μαΐου. Το επιτελείο Βενιζέλου ψάχνει τρόπο να αποτρέψει μια πανωλεθρία, την ευθύνη της οποίας δεν θα μπορεί εύκολα να αποτινάξει ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ.

Ακόμη και ακραιφνείς βενιζελικοί αναγνωρίζουν σε ιδιωτικές συνομιλίες τους ότι το ΠΑΣΟΚ βρίσκεται σε απόλυτο αδιέξοδο και αυτό σημαίνει ότι δεν έχει κινήσεις να κάνει που να ανατρέψουν την εικόνα της παρακμής. Με βάση το ένστικτο πολιτικής αυτοσυντήρησης, στελέχη και βουλευτές αναζητούν διέξοδο και βλέπουν όλο και πιο θετικά το σενάριο μίας ελληνικής «Ελιάς» που θα φτιαχτεί με τους όρους της ΔΗΜΑΡ, παρά το γεγονός ότι στις εκλογές πέτυχε πολύ μικρότερο ποσοστό από το ΠΑΣΟΚ. Γιατί η ΔΗΜΑΡ δεν δείχνει μετεκλογικά την ίδια τάση συρρίκνωσης ενώ η δημοτικότητα του Φώτη Κουβέλη παραμένει υψηλή. Πολύ περισσότερο, ο πρόεδρος της ΔΗΜΑΡ είναι συμπαθής σε όλα τα πρόσωπα που δραστηριοποιούνται για την ανασύνθεση του χώρου μεταξύ ΝΔ και ΣΥΡΙΖΑ.

Παρόλο που συζητήσεις διαδοχής γίνονται στο εσωτερικό του ΠΑΣΟΚ, κοινή είναι η εκτίμηση ότι κανένα πρόσωπο από αυτά που «παίζουν», για παράδειγμα η Φώφη Γεννηματά, ο Φίλιππος Σαχινίδης, ο Νίκος Ανδρουλάκης, δεν θα μπορούσαν να δώσουν το φιλί της ζωής στο κόμμα τους, απλώς και μόνο επειδή θα έφευγε από το κάδρο ο Βενιζέλος. Επομένως, δεν υπάρχει δυναμική προς αυτή την κατεύθυνση, σ’ αυτή τη φάση τουλάχιστον.

Μέσα στο καλοκαίρι, μάλλον τον Ιούλιο, το ΠΑΣΟΚ θα μετακομίσει από το σύγχρονο και άνετο κτίριο της Ιπποκράτους, σε άλλο φθηνότερο, πιθανώς στη Χ.Τρικούπη, εάν δεν βρεθεί βολικότερη λύση. Ο συμβολισμός είναι ότι το πτωχευμένο κόμμα προσαρμόζεται και εμπράκτως στην πραγματικότητα προσπαθώντας να επιβιώσει. Αλλά ακόμη και η όπως-όπως επιβίωση είναι αυτή τη στιγμή δύσκολη για το ΠΑΣΟΚ. Ο πρωθυπουργός ασκεί διπλωματία κορυφής και ενισχύει το διεθνές προφίλ του, εμφανίζεται ως ο εγγυητής του ευρωπαϊκού μέλλοντος της χώρας και επιχειρεί να απευθυνθεί σε ευρύτερα πολιτικά ακροατήρια για να διευρύνει την απήχηση της Νέας Δημοκρατίας. Οι διαρροές ότι στο Μέγαρο Μαξίμου κάνουν casting διαλέγοντας ξέμπαρκους κεντροαριστερούς προκειμένου να τους φέρουν στη γαλάζια αγκαλιά, με αφορμή το συνέδριο του Ιουνίου, δυσχεραίνουν παρά διευκολύνουν τους πρωθυπουργικούς σχεδιασμούς. Παρόλα αυτά, μέχρι στιγμής τις κυβερνητικές επιτυχίες πιστώνεται ο πρωθυπουργός και τις αποτυχίες όλοι μαζί οι κυβερνητικοί εταίροι, πρωτίστως το ΠΑΣΟΚ, όπως τουλάχιστον δείχνουν οι δημοσκοπήσεις. Είτε ανοίξει μέτωπο με τη Χρυσή Αυγή, είτε διαφωνήσει με νομοσχέδια υπουργών της ΝΔ και επιβάλλει αλλαγές, είτε επενδύσει στη σύγκρουση με τον ΣΥΡΙΖΑ και στην ανάδειξη των αντιφάσεών του, ο Ευ. Βενιζέλος μόνο χάνει. Ακόμη και μία επιτυχημένη πρωτοβουλία ή μια καλή παρέμβαση δεν φέρνουν πολιτικά οφέλη.

Όπως συνήθως συμβαίνει όταν μια σχέση τελειώνει, κάθε προσπάθεια ανάταξης οδηγεί στο ακριβώς αντίθετο αποτέλεσμα. Το ζευγάρι τελικά θα χωρίσει ή αν μείνει μαζί θα φάει τις σάρκες του.

Όταν σε λίγες μέρες ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ επιστρέψει από το ταξίδι του στις ΗΠΑ και τη Γερμανία, θα ανοίξει ξανά το θέμα των οικονομικών με την κατάθεση του πορίσματος έξι ελεγκτικών εταιρειών. Πρώην υπουργοί και υψηλόβαθμα κομματικά στελέχη της εποχής Παπανδρέου έχουν επιδοθεί σε σταχυολόγηση στοιχείων, προκειμένου να απαντήσουν με παραστατικά στις διαρροές για την κακοδιαχείριση στα πράσινα ταμεία.

Η οικονομική και η πολιτική χρεοκοπία πάνε μαζί στην περίπτωση της Ιπποκράτους. Εν αναμονή των πορισμάτων, βενιζελικοί και παπανδρεϊκοί σφάζονται. Ακόμη και ο διχασμός του διεθνούς σοσιαλδημοκρατικού κινήματος φέρνει σχίσμα και στο ΠΑΣΟΚ. Ο ΓΑΠ αγκαλιά με τον Αγιάλα δίνει τη μάχη εναντίον τον Γερμανών Σοσιαλδημοκρατών, που θέλουν να τελειώνουν με τη Σοσιαλιστική Διεθνή. Ο Ευ. Βενιζέλος συντάσσεται με την προσπάθεια του SPD για δημιουργία ενός ευρωκεντρικού και ανταγωνιστικού προς τη Σοσιαλιστική Διεθνή φορέα. Είναι μια ακόμη εξέλιξη από την οποία ο Παπανδρέου μπορεί να χάσει, χωρίς ο Βενιζέλος να κερδίσει.

Όπως συνήθως συμβαίνει όταν κανείς ξεπέσει, δανεικά δεν βρίσκονται, οι παρέες χάνονται, κάποιες φορές χάνονται όλοι.