Βενιζέλος: Το κράτος δικαίου μπορεί να υπάρξει μόνο στο πλαίσιο μιας σύγχρονης φιλελεύθερης δημοκρατίας

Κατάμεστη ήταν η αίθουσα σε κεντρικό ξενοδοχείο της πλατείας Συντάγματος, για την ανοιχτή συζήτηση-εκδήλωση που διοργάνωσε ο Κύκλος Ιδεών, με θέμα, «Κοινό περί δικαίου αίσθημα Vs. Κράτος δικαίου- Το δύσκολο τρίγωνο: Δικαιοσύνη - Κοινή Γνώμη - Πολιτική».

Παρουσία της πρέσβειρας του Ηνωμένου Βασιλείου, Κέιτ Σμίθ, του Σταύρου Θεοδωράκη, ανώτατων δικαστικών, βουλευτών της ΔΗΣΥ και του Ποταμιού, καθηγητών Νομικής και διακεκριμένων νομικών, ο πρώην πρωθυπουργός και πρώην πρόεδρος του ΣτΕ, Παναγιώτης Πικραμμένος, ο πρώην αντιεισαγγελέας του Αρείου Πάγου, Βασίλειος Μαρκής, οι καθηγητές Νομικής, Χρίστος Μυλωνόπουλος και Σταύρος Τσακυράκης και ο πρόεδρος του e-Kyklos, Ευάγγελος Βενιζέλος, ανέπτυξαν όλες τις πτυχές γι αυτό το δύσκολο νομικό, αλλά απολύτως καθοριστικό για μια δημοκρατική πολιτεία, ζήτημα.

Ο Ευάγγελος Βενιζέλος, συνοψίζοντας την συζήτηση, τόνισε μεταξύ άλλων ότι «το κράτος δικαίου μπορεί να υπάρξει μόνο στο πλαίσιο μιας σύγχρονης φιλελεύθερης Δημοκρατίας με συνταγματικές και διεθνείς εγγυήσεις». Σύμφωνα με τον κ. Βενιζέλο, το κράτος δικαίου είναι διαφορετική έννοια από το κοινό περί δικαίου αίτημα, όπως επίσης κι από το αίσθημα Δικαιοσύνης. «Το αίσθημα Δικαιοσύνης είναι πολιτική θεωρία», επεσήμανε ο κ. Βενιζέλος, υπογραμμίζοντας ότι η κοινή γνώμη θέλει συμπαγή Δικαιοσύνη ενώ το κράτος δικαίου έχει κανόνες.

Στην εισήγησή του, ο Παναγιώτης Πικραμμένος επεσήμανε ότι το κράτος δικαίου τα τελευταία χρόνια είναι σε υποχώρηση, αποδίδοντας το φαινόμενο στις παρεμβάσεις της πολιτικής εξουσίας. «Ο πολιτικός μπορεί να λαμβάνει υπόψη του την κοινή γνώμη, αλλά να μην την ακολουθεί» υποστήριξε. Επίσης ανέφερε ότι συχνά τα μέσα ενημέρωσης και τα κοινωνικά δίκτυα επηρεάζουν την δικαστική εξουσία. «Η γρήγορη και απερίσπαστη λειτουργία της Δικαιοσύνης είναι ένα σημαντικό εργαλείο αντιμετώπισης αυτής της επιρροής».

Από την πλευρά του, ο πρώην αντιεισαγγελέας του Αρείου Πάγου, Βασίλης Μαρκής, άφησε αιχμές για τη στάση κυβερνητικών παραγόντων για αποφάσεις, κυρίως συλλογικών Δικαστηρίων (Συμβούλιο της Επικρατείας, ολομέλειες δικαστηρίων), υπογραμμίζοντας πως «η επίκληση του περί δικαίου αισθήματος είναι εκ του πονηρού και έχει άλλου είδους στοχεύσεις». Επίσης, ανέφερε ότι υπάρχει μια μειοψηφία στα ανώτατα κλιμάκια, από «δικαστές-καριερίστες», οι οποίοι λαμβάνουν υπόψη τη βούληση της πολιτικής εξουσίας. 

Αναπτύσσοντας, ο καθηγητής Σταύρος Τσακυράκης, με βάση τη θεωρία και τη φιλοσοφία του Δικαίου, την άποψη ότι το κράτος δικαίου και το περί δικαίου αίσθημα, παρότι είναι κατ' αρχήν αντίθετα, εν τέλει το ένα επηρεάζει το άλλο, τόνισε ότι η Δικαιοσύνη είναι η βάση κάθε σύγχρονης Πολιτείας. «”No justice, no peace” και κοινωνική γαλήνη και ελευθερία», ανέφερε.

Τέλος ο καθηγητής Χ. Μανωλόπουλος σημείωσε τις αντιθέσεις και αντιφάσεις νομικών διατάξεων, που διαμορφώνουν παγιωμένες νοοτροπίες στους δικαστές.